Πολλοί πιστεύουν ότι το Ναύπλιο ήταν η πρώτη πρωτεύουσα της Ελλάδος. Στην πραγματικότητα όμως, η Αίγινα ήταν η πρώτη πρωτεύουσα του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους το 1826, σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για την πορεία της Επανάστασης και τη συγκρότηση της πολιτικής οργάνωσης του έθνους. Η επιλογή του νησιού δεν έγινε τυχαία, αλλά αντανακλούσε την ανάγκη για έναν τόπο ασφαλή, πολιτικά ουδέτερο και λειτουργικά κατάλληλο για τη δημιουργία δομών εξουσίας από το μηδέν.

Υπό την ηγεσία του Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος αναλαμβάνει Κυβερνήτης το 1828, η Αίγινα φιλοξενεί τις πρώτες διοικητικές υπηρεσίες, τα θεσμικά όργανα και το πρώτο κρατικό τυπογραφείο, όπου τυπώνονται επίσημα έγγραφα και νόμοι. Από αυτό το μικρό αλλά ιστορικά καθοριστικό κέντρο, αρχίζει η προσπάθεια συγκρότησης ενός ενιαίου κράτους που να υπερβαίνει τις τοπικές διαφορές, τις στρατιωτικές φατρίες και τις εμφύλιες συγκρούσεις που είχαν αποδυναμώσει την επανάσταση.

Η επιλογή της Αίγινας είχε και συμβολική διάσταση. Απομακρυσμένη από τα πεδία των συγκρούσεων, πρόσφερε σταθερότητα για να στεριώσουν οι πρώτες κρατικές λειτουργίες, από τη φορολογική οργάνωση μέχρι τη θέσπιση εκπαιδευτικών και κοινωνικών δομών. Η εικόνα του Καποδίστρια να εργάζεται ακατάπαυστα στο νησί, θέτοντας τις βάσεις της δημόσιας διοίκησης, αποτελεί μία από τις πιο χαρακτηριστικές στιγμές της νεοελληνικής ιστορίας.

Το 1829, καθώς η κατάσταση σταδιακά σταθεροποιείται και η ανάγκη για μια πιο κεντρική και γεωπολιτικά ευνοϊκή θέση γίνεται εμφανής, η πρωτεύουσα μεταφέρεται στο Ναύπλιο. Η Αίγινα όμως διατηρεί τον συμβολισμό της ως το σημείο εκκίνησης ενός κράτους που άρχισε να οργανώνεται συστηματικά, με θεσμούς, νόμους και δομές εξουσίας.

Πηγή εξωτερικής φωτογραφίας: aeginaproject.com

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1675: Ο Γκότφριντ Βίλχελμ Λάιμπνιτς εισάγει τον ολοκληρωτικό λογισμό, χρησιμοποιώντας τον για να υπολογίσει το εμβαδόν κάτω από τη γραφική παράσταση μιας συνάρτησης y=f(x). Η ανακάλυψη αυτή αποτελεί θεμελιώδες βήμα στην ανάπτυξη του απειροστικού λογισμού και παράλληλα θεμελιώνει τις βάσεις για τη σύγχρονη μαθηματική ανάλυση.

1826: Η Αίγινα γίνεται πρωτεύουσα του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους, υπό την ηγεσία του Ιωάννη Καποδίστρια. Ως προσωρινή πρωτεύουσα, η Αίγινα φιλοξενεί τις πρώτες διοικητικές δομές και θεσμούς του ελεύθερου ελληνικού κράτους, προτού η πρωτεύουσα μεταφερθεί στο Ναύπλιο το 1829.

1831Ο Νατ Τέρνερ, ηγέτης μιας από τις μεγαλύτερες και πιο βίαιες εξεγέρσεις σκλάβων στις Ηνωμένες Πολιτείες, απαγχονίζεται στην πόλη Ιερουσαλήμ της Βιρτζίνια. Η εξέγερση προκάλεσε τον θάνατο περίπου 60 λευκών και οδήγησε σε μαζικά αντίποινα, με τον θάνατο και την εκτέλεση πολλών μαύρων, τόσο όσων συμμετείχαν όσο και άλλων που θεωρήθηκαν ύποπτοι ή συνεργάτες.

1912: Η Εθνοσυνέλευση των Σαμίων κηρύσσει επίσημα την ένωση της Σάμου με την Ελλάδα. Η απόφαση αυτή λαμβάνεται κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων, όταν η Ελλάδα επεκτείνει τα σύνορά της, και αντανακλά το αίτημα των Σαμίων για απελευθέρωση από την οθωμανική επικυριαρχία και ένταξη στον εθνικό κορμό.

1912: Ο Ελληνικός Στρατός απελευθερώνει την Καστοριά και τη Χίο από τους Οθωμανούς.

1918: Η Γερμανία υπογράφει τη συμφωνία ανακωχής με τους Συμμάχους σε ένα βαγόνι στο δάσος της Κομπιέν, στη Γαλλία, στις 11 Νοεμβρίου. Η υπογραφή αυτή σηματοδοτεί τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

1923: Ο Αδόλφος Χίτλερ συλλαμβάνεται στο Μόναχο για προδοσία για τον ρόλο του στο «Πραξικόπημα της Μπιραρίας».

1950: Σμήνος ελληνικών πολεμικών αεροσκαφών αναχωρεί για την Κορέα για να συμμετάσχει στις επιχειρήσεις υπό τις δυνάμεις του ΟΗΕ, σηματοδοτώντας τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Πόλεμο της Κορέας.

1961: Ανακοινώνεται η ανακάλυψη κρανίων και εργαλείων της προϊστορικής εποχής στο σπήλαιο Αλεπότρυπα της Μάνης, μια σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη που ρίχνει φως στη ζωή των προϊστορικών ανθρώπων στην περιοχή.

1965Η λευκή μειονοτική κυβέρνηση του Ίαν Σμιθ στη Ροδεσία (νυν Ζιμπάμπουε) ανακηρύσσει μονομερώς την ανεξαρτησία της από το Ηνωμένο Βασίλειο, επιδιώκοντας να διατηρήσει τον έλεγχο της χώρας παρά τις διεθνείς αντιδράσεις. Η απόφαση οδήγησε σε κυρώσεις και σε μακροχρόνιο αγώνα για την απελευθέρωση, που ολοκληρώθηκε το 1980 με την αναγνώριση της Ζιμπάμπουε.

1971: Το περιοδικό Rolling Stone δημοσιεύει τη σειρά άρθρων του Χάντερ Σ. Τόμσον με τίτλο «Fear and Loathing in Las Vegas». Τα άρθρα, που καταγράφουν τις εξωφρενικές περιπέτειες ενός ταξιδιού στο Λας Βέγκας, είναι γραμμένα στο ιδιαίτερο στιλ του Τόμσον, γνωστό ως «gonzo» δημοσιογραφία, που συνδυάζει μυθοπλασία με δημοσιογραφική αφήγηση. Αυτή η σειρά έγινε τόσο δημοφιλής ώστε εκδόθηκε αργότερα ως βιβλίο ενώ το «Φόβος και παράνοια στο Λας Βέγκας» μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο το 1998 σε σκηνοθεσία του Τέρι Γκίλιαμ, με πρωταγωνιστές τους Τζόνι Ντεπ και Μπενίσιο ντελ Τόρο.

2002: Το σχέδιο Ανάν για την επίλυση του Κυπριακού, που εκπόνησε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, παραδίδεται στην Κυπριακή Δημοκρατία, την τουρκοκυπριακή πλευρά και τις εγγυήτριες δυνάμεις (Ελλάδα, Τουρκία και Μεγάλη Βρετανία). Ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης και ο πρόεδρος της Κύπρου Γλαύκος Κληρίδης δηλώνουν ότι το σχέδιο είναι διαπραγματεύσιμο. Το αποκαλούμενο σήμερα «σχέδιο Ανάν Ι» προσέφερε στις δύο κοινότητες πολιτική ισότητα και τη δυνατότητα συνύπαρξης σε ένα ενιαίο κράτος, το οποίο θα ονομαζόταν «Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία» (United Cyprus Republic). Αν και το σχέδιο γέννησε ελπίδες για το μέλλον, τελικά απορρίφθηκε από τους Ελληνοκύπριους, σηματοδοτώντας μια από τις πιο διχαστικές στιγμές στην ιστορία του Κυπριακού.

2004: Η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης επιβεβαιώνει τον θάνατο του Γιάσερ Αραφάτ από άγνωστες αιτίες. Λίγα λεπτά αργότερα, εκλέγεται πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής ο Μαχμούντ Αμπάς.

2007: Εσωκομματικές εκλογές διεξάγονται στο ΠΑΣΟΚ, μετά την ήττα στις εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου. Οι τρεις υποψήφιοι για την προεδρία είναι ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Ευάγγελος Βενιζέλος και ο Κώστας Σκανδαλίδης, με τον πρώτο να επανεκλέγεται.

Γεννήσεις

1896 – Κώστας Καρυωτάκης, Έλληνας ποιητής και χαρακτηριστικός εκπρόσωπος της μελαγχολικής ποίησης της γενιάς του ’20. Η γραφή του, διαποτισμένη από ειρωνεία, πικρία και υπαρξιακή αγωνία, εξέφρασε το αδιέξοδο και την απογοήτευση μιας εποχής. Έργα όπως οι συλλογές «Ποιήματα» και «Ελεγεία και Σάτιρες» άφησαν βαθύ αποτύπωμα στη νεοελληνική λογοτεχνία. Η τραγική αυτοκτονία του στην Πρέβεζα ενίσχυσε τον θρύλο γύρω από τη μορφή του.

1945 – Γιάννης Καλαϊτζής, Έλληνας σκιτσογράφος, γνωστός για τα καυστικά πολιτικά του σχόλια και το ιδιαίτερο, αναγνωρίσιμο εικαστικό του ύφος. Συνεργάστηκε με εφημερίδες και περιοδικά όπως η «Ελευθεροτυπία» και το «Ποντίκι», σχολιάζοντας την επικαιρότητα με χιούμορ και οξυδέρκεια. Υπήρξε από τις πιο σημαντικές μορφές της ελληνικής πολιτικής γελοιογραφίας της Μεταπολίτευσης, ασκώντας κριτική με ευαισθησία, σατιρική ακρίβεια και βαθιά κοινωνική ματιά.

1962 – Ντέμι Μουρ (Demi Moore), Αμερικανίδα ηθοποιός, μία από τις πιο αναγνωρίσιμες παρουσίες του Χόλιγουντ στις δεκαετίες ’80 και ’90. Ξεχώρισε με τις επιτυχίες «Ghost» και «G.I. Jane», όπου ανέδειξε τόσο το δραματικό όσο και το δυναμικό της εύρος. Υπήρξε από τις πρώτες γυναίκες στην αμερικανική βιομηχανία που καθιέρωσαν υψηλές αμοιβές για πρωταγωνιστικούς ρόλους, συμβάλλοντας στη συζήτηση για τη θέση των γυναικών στο σινεμά.

1974 – Λεονάρντο Ντι Κάπριο (Leonardo DiCaprio), Αμερικανός ηθοποιός, βραβευμένος με Όσκαρ, με έντονη παρουσία στο σύγχρονο Χόλιγουντ. Ξεχώρισε από νεαρή ηλικία και συνεργάστηκε με σκηνοθέτες όπως ο Μάρτιν Σκορσέζε. Πρωταγωνίστησε σε ταινίες όπως «Inception» και «The Revenant», για την οποία τιμήθηκε με Όσκαρ. Γνωστός και για την ακτιβιστική του δράση υπέρ του περιβάλλοντος, έχει αναδειχθεί σε παγκόσμιο πολιτιστικό σύμβολο.

Θάνατοι

1990 – Γιάννης Ρίτσος, Έλληνας ποιητής και από τους σπουδαιότερους της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Με τεράστια παραγωγή και βαθιά ανθρωπιστική ματιά, εξέφρασε τον πόνο, την ελπίδα και τους αγώνες του λαού. Ο «Επιτάφιος», που μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη, έγινε σύμβολο κοινωνικής συγκίνησης. Έγραψε επίσης έργα όπως «Ρωμιοσύνη» και «Τέταρτη Διάσταση». Η ποίησή του παραμένει διαχρονική και ζωντανή στη συλλογική μνήμη.

2004 – Γιάσερ Αραφάτ (Yasser Arafat), Παλαιστίνιος πολιτικός και ηγέτης της Παλαιστινιακής Αρχής, κεντρική μορφή στον αγώνα για την παλαιστινιακή αυτοδιάθεση. Ιδρυτικό μέλος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, διετέλεσε σύμβολο της παλαιστινιακής αντίστασης αλλά και αμφιλεγόμενη προσωπικότητα στη διεθνή πολιτική. Το 1994 βραβεύτηκε με Νόμπελ Ειρήνης, μαζί με τους Ράμπιν και Πέρες, για τις Συμφωνίες του Όσλο.

2022 – Μίνα Αδαμάκη, Ελληνίδα ηθοποιός, αγαπημένη στο κοινό για τους ρόλους της σε τηλεοπτικές σειρές και στο θέατρο. Ξεχώρισε ιδιαίτερα στη σειρά «Είμαστε στον αέρα» και αργότερα στο «Παρά Πέντε», όπου άφησε έντονο αποτύπωμα με τον ζεστό και χιουμοριστικό της χαρακτήρα. Με ευγένεια, διακριτικότητα και συνέπεια στην τέχνη της, κέρδισε την εκτίμηση του κοινού και των συναδέλφων της.

Εορτολόγιο

Βικέντιος, Βίκτωρας, Δράκων, Μηνάς, Μίνος

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Ημέρα της Ιδιωτικής Ασφάλισης
Ημέρα του Οριγκάμι