Ένα δίμηνο φωτιά έχει μπροστά της η κυβέρνηση, όσον αφορά τον οικονομικό σχεδιασμό και η ελληνική οικονομία έχει να περάσει από κρίσιμους σταθμούς. Στη σκιά της μεγάλης περιβαλλοντικής καταστροφής που έχουν προκαλέσει οι πυρκαγιές, το κόστος της οποίας δεν έχει ακόμα εκτιμηθεί, πέντε «ορόσημα» από το τέλος Αυγούστου μέχρι και τον Οκτώβριο, θα «σφραγίσουν» τις εξελίξεις στην ανάπτυξη, τα δημόσια οικονομικά και το «καλάθι» της ΔΕΘ. Το πρώτο στοίχημα αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης με την ολοκλήρωση διαγωνισμών και οροσήμων, ενώ όλο πιο κοντά έρχεται η επενδυτική βαθμίδα.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, πριν την ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στα εγκαίνια της ΔΕΘ, το οικονομικό επιτελείο θα κάνει «ταμείο» ως προς το ύψος των εσόδων και τα δημοσιονομικά περιθώρια για να υπάρξουν πιθανά νέα θετικά μέτρα προς τους πολίτες.
Οι 5 χρονικοί σταθμοί που έχει μέχρι τον Οκτώβριο η ελληνική οικονομία αφορούν:
- Ταμείο Ανάκαμψης. Στις 31 Αυγούστου 2023, εκπνέει η προθεσμία υποβολής του αιτήματος για την άντληση επιπλέον δανειακών πόρων ύψους 5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το αίτημα θα συνδυαστεί με τα επιπλέον 900 εκατ. ευρώ που είναι προς διάθεση στο πλαίσιο της πρότασης για το ελληνικό REPowerEU.
- Προσχέδιο προϋπολογισμού. Με την κατάρτιση του προσχεδίου του προσχεδίου του προϋπολογισμού 2024 να βρίσκεται σε εξέλιξη, υπουργεία και δημόσιοι φορείς έχουν περιθώριο έως την 1η Σεπτεμβρίου να υποβάλλουν τις προτάσεις στη βάση των κατευθυντήριων γραμμών που έθεσε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Οι πρωτογενείς δαπάνες της γενικής κυβέρνησης αυξάνονται κατά 4 δισ. ευρώ και το σχετικό κονδύλι αναπροσαρμόζεται στα 72,7 δισ. ευρώ για το 2024 από 68,7 δισ. ευρώ φέτος. Το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού θα κατατεθεί στη Βουλή στις 2 Οκτωβρίου και θα ενσωματώνει μέτρα καθαρού δημοσιονομικού κόστους 1,1 δισ. ευρώ με το κέντρο βάρους να πέφτει στο νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, την αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες με παιδιά, την αύξηση κατά 8% του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, την αύξηση του επιδόματος μητρότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, τη μονιμοποίηση της απαλλαγής των πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη, το youth pass για τους νέους που ενηλικιώνονται και τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για σπίτια που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές.
- ΑΕΠ. Στις 6 Σεπτεμβρίου, θα δοθούν από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) τα προσωρινά στοιχεία για την πορεία της οικονομίας στο δεύτερο τρίμηνο του 2023. Οι πρόδρομοι δείκτες δείχνουν ότι η ταχύτητα θα είναι αισθητά υψηλότερη σε σχέση με την πρόβλεψη του προϋπολογισμού για 1,8% και την επικαιροποιημένη του Προγράμματος Σταθερότητας για 2,3%. Μια καλύτερη επίδοση σε σχέση με τις προβλέψεις, διευκολύνει τα μέγιστα τους δημοσιονομικούς χειρισμούς της κυβέρνησης για την αποκλιμάκωση του ελλείμματος και του χρέους. «Βαρόμετρο» για τη δυναμική της οικονομίας θα αποτελέσει – πρωτίστως- η πορεία του τουρισμού.
- Επενδυτική βαθμίδα. Στο δρόμο της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας, στις 8 Σεπτεμβρίου, αναμένεται η «ετυμηγορία» από τον Καναδικό οίκο DBRS, ο οποίος σήμερα διατηρεί το ελληνικό αξιόχρεο μία κατηγορία κάτω από την ανώτερη με σταθερές τις προοπτικές. Το επόμενο «παράθυρο ευκαιρίας» που ανοίγεται για την ελληνική οικονομία είναι στις 15 Σεπτεμβρίου από τη Moody’s και στις 20 Οκτωβρίου από την Standard & Poor’s.
- Αξιολόγηση. Στις 2 Οκτωβρίου, ξεκινάει η τρίτη μεταπρογραμματική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας η οποία θα περιοριστεί σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων των θεσμών. Ωστόσο εν όψει της διαμόρφωσης του νέου Συμφώνου Σταθερότητας που θα εφαρμοστεί από το 2024 με την κατάργηση της ρήτρας διαφυγής το βάρος της διαπραγμάτευσης πέφτει στους στόχους στα πρωτογενή πλεονάσματα και το ρυθμό μείωσης του χρέους που θα κρίνουν τα δημοσιονομικά περιθώρια για την ενίσχυση των εισοδημάτων. Με βάση το Πρόγραμμα Σταθερότητας ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα τοποθετείται στο 1,1% του ΑΕΠ το 2023, στο 2,1% του ΑΕΠ το 2024, στο 2,3% το 2025 και στο 2,5% του ΑΕΠ το 2026.
