Σε κρίσιμη καμπή, παρά τη διαμόρφωση παραγωγής ρεκόρ, εισέρχεται ο ασφαλιστικός κλάδος, ευρισκόμενος αντιμέτωπος με νέες προκλήσεις. Τρεις σημαντικές θεσμικές και οργανωτικές προκλήσεις θα αντιμετωπίσουν οι ασφαλιστικές εταιρείες στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια, όπως επισημάνθηκε σε ημερίδα της KPMG.
Η πρώτη αφορά τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων. Οι ασφαλιστικές θα πρέπει να επενδύσουν και στα νέα συστήματα και στην προσαρμογή (compliance) τους με τα υπάρχοντα δίκτυα διανομής, πωλήσεων και αποζημιώσεων. Οι ελληνικές ασφαλιστικές εταιρείες έχουν κάνει ήδη πρόοδο σε θέματα ψηφιακού μετασχηματισμού, αλλά χρειάζεται ακόμη δρόμος για να φτάσουν στα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Η δεύτερη πρόκληση εδράζεται στη διαδικασία πληρωμών αποζημιώσεων, δεδομένου ότι σε αυτή θα ενταχθεί στο άμεσο μέλλον και η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), η οποία θα επιταχύνει και τη διαπίστωση και τον έλεγχο και την πληρωμή της ζημιάς.
Η τρίτη πρόκληση είναι η ανάληψη κινδύνων. Και τούτο διότι οι κίνδυνοι διαφοροποιούνται και εντείνονται τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα τα νέα μοντέλα αποτίμησης του ρίσκου να χρειάζονται αλλαγές και προσαρμογές στις νέες συνθήκες της αγοράς και του περιβάλλοντος.
Αποτελέσματα
Θα υπερκεράσει τα 500 εκατ. ευρώ η κερδοφορία των ασφαλιστικών εταιρειών το 2025, σύμφωνα με γνώστες της αγοράς των αποτελεσμάτων του 11μήνου. Η συνολική ασφαλιστική παραγωγή αναμένεται να αυξηθεί σε ποσοστό της τάξεως 6-8%, προσεγγίζοντας τα 6 δισ. ευρώ.
Ζητούμενο παραμένει η αύξηση της παραγωγής λόγω και της σημαντικής ανόδου στα κόστη αποζημιώσεων, είτε είναι στις γενικές ασφαλίσεις (ιδιαίτερα στο αυτοκίνητο) είτε στις ασφαλίσεις ζωής. Οι γνωστές πλέον ανατιμητικές τάσεις στα συμβόλαια υγείας (προσμετρούνται λογιστικά ως κλάδος γενικών ασφαλίσεων) οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στις αυξήσεις τιμολογίων των κλινικών.
Η επιστροφή των τραπεζών στις δανειοδοτήσεις (στεγαστικά δάνεια) έφερε μια αύξηση της τάξεως του 7%-10% στις ασφαλίσεις ακινήτων. Από εκεί και πέρα, οι πρόσθετες καλύψεις των ακινήτων έναντι φυσικών καταστροφών αλλά και τα κίνητρα για ασφαλίσεις ακινήτων κατά φυσικών καταστροφών έφεραν σημαντική αύξηση (σωρευτικά αγγίζει περίπου το 15%-20% σε αριθμητική παραγωγή) στις ασφαλίσεις ακινήτων.
Έρευνα για τις Ασφαλίσεις Περιουσίας
Εν τω μεταξύ, αύξηση τόσο στο μέγεθος όσο και στην έκθεση κινδύνου καταγράφει η ετήσια έρευνα της ΕΑΕΕ για τις ασφαλίσεις περιουσίας το 2024, σε μια χρονιά που εξακολουθεί να επηρεάζεται από τις συνέπειες των ακραίων καιρικών φαινομένων των προηγούμενων ετών. Τα στοιχεία προέρχονται από 22 ασφαλιστικές επιχειρήσεις, οι οποίες αντιπροσωπεύουν περίπου το 91% της συνολικής παραγωγής ασφαλίστρων του κλάδου στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την έρευνα, το 2024 καταγράφηκαν 1,34 εκατ. ασφαλιστήρια συμβόλαια, αυξημένα σε σχέση με τα 1,30 εκατ. του 2023. Τα συνολικά ασφαλισμένα κεφάλαια ανήλθαν σε 349 δισ. ευρώ, έναντι 305,7 δισ. ευρώ την προηγούμενη χρονιά, αντανακλώντας τόσο τη διεύρυνση της ασφαλιστικής βάσης όσο και την αναπροσαρμογή των καλύψεων σε υψηλότερες αξίες.
Οι κατοικίες παραμένουν η βάση της αγοράς
Οι κατοικίες εξακολουθούν να κυριαρχούν αριθμητικά, καθώς αντιστοιχούν στο 84% των συμβολαίων ασφαλίσεων περιουσίας, καλύπτοντας ασφαλισμένη αξία περίπου 147 δισ. ευρώ. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι πάνω από 7 στις 10 κατοικίες διαθέτουν κάλυψη σεισμού ή καιρικών φαινομένων, ένδειξη αυξημένης ευαισθητοποίησης απέναντι στους φυσικούς κινδύνους.
Παράλληλα, τα λοιπά συμβόλαια – κυρίως επιχειρηματικοί κίνδυνοι – συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο μέρος των ασφαλισμένων κεφαλαίων, με περίπου 202 δισ. ευρώ. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχουν τα συμβόλαια υψηλής ασφαλισμένης αξίας, καθώς ένας σχετικά μικρός αριθμός καλύψεων άνω των 10 εκατ. ευρώ αντιστοιχεί σε δυσανάλογα μεγάλο μέρος του συνολικού κινδύνου.
Πώς διανέμονται τα ασφαλιστήρια
Σε επίπεδο καναλιών διανομής, πρωταγωνιστικό ρόλο στις ασφαλίσεις περιουσίας διατηρούν οι πράκτορες μη αποκλειστικής συνεργασίας, με μερίδιο περίπου 39% της παραγωγής ασφαλίστρων, ενώ ακολουθεί η συνεργασία με τράπεζες (bancassurance) με ποσοστό 24,8%.
Στην ασφάλιση κατοικίας, ωστόσο, η εικόνα διαφοροποιείται αισθητά. Οι τράπεζες κυριαρχούν, συγκεντρώνοντας πάνω από το 50% της παραγωγής, γεγονός που συνδέεται άμεσα με τα στεγαστικά δάνεια και τις απαιτήσεις κάλυψης που τα συνοδεύουν.
Ζημιές και αποζημιώσεις
Το 2024 δηλώθηκαν 11.917 ζημιές, αριθμός σαφώς μειωμένος σε σχέση με το 2023. Οι πληρωθείσες αποζημιώσεις ανήλθαν σε 26,8 εκατ. ευρώ, ωστόσο το απόθεμα εκκρεμών ζημιών διαμορφώθηκε στα 229,2 εκατ. ευρώ, αποτυπώνοντας τη βαρύτητα μεγάλων επιχειρηματικών ζημιών που βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη.
Η συγκέντρωση των εκκρεμών αποζημιώσεων στα συμβόλαια υψηλής αξίας αναδεικνύει τον αυξημένο κίνδυνο που φέρουν λίγα αλλά μεγάλα περιστατικά, επηρεάζοντας δυσανάλογα τα συνολικά μεγέθη του κλάδου.
Το αποτύπωμα των ακραίων φαινομένων
Η ΕΑΕΕ επισημαίνει ότι τα στοιχεία του 2024 εξακολουθούν να επηρεάζονται από τα ακραία καιρικά φαινόμενα του 2023, τα οποία έχουν αυξήσει τους συντελεστές εξέλιξης των αποζημιώσεων. Με βάση τη διαχρονική ανάλυση, το τελικό κόστος των αποζημιώσεων ενός ασφαλιστικού έτους μπορεί να υπερδιπλασιαστεί τα επόμενα χρόνια, γεγονός που καθιστά κρίσιμη τη συνεχή παρακολούθηση και σωστή διαχείριση του κινδύνου.
Συνολικά, η εικόνα των ασφαλίσεων περιουσίας το 2024 καταδεικνύει αύξηση μεγέθους, υψηλότερη έκθεση σε κινδύνους και ενισχυμένη ανάγκη για ανθεκτικά ασφαλιστικά μοντέλα, σε ένα περιβάλλον όπου τα ακραία φαινόμενα δεν αποτελούν πλέον εξαίρεση.
