Περίπου 180.000 κατοικίες «λείπουν» από την ελληνική αγορά, προκειμένου να αποκατασταθεί η ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης και να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το στεγαστικό ζήτημα που επιβαρύνει όλο και περισσότερα νοικοκυριά. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της επικαιροποιημένης μελέτης που παρουσίασε η Τράπεζα Πειραιώς, εκτιμώντας ότι, με βάση τον τρέχοντα ρυθμό οικοδομικής δραστηριότητας, το υφιστάμενο κενό θα μπορούσε να καλυφθεί μέσα στην επόμενη πενταετία.
Δομικές ανισορροπίες στην αγορά
Η τράπεζα επισημαίνει ότι η ελληνική αγορά κατοικίας εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από σημαντικές ανισορροπίες, αποτέλεσμα μιας δεκαετίας περιορισμένης οικοδομικής δραστηριότητας, της αύξησης του αριθμού των νοικοκυριών, αλλά και της ραγδαίας ανάπτυξης της βραχυχρόνιας μίσθωσης, που απορρόφησε σημαντικό μέρος του διαθέσιμου αποθέματος.
Ήδη από τον Ιανουάριο του 2024, η Πειραιώς είχε δημοσιεύσει σχετική μελέτη, συγκρίνοντας τα στοιχεία των απογραφών του 2011 και του 2021. Η έρευνα εκείνη κατέδειξε ότι η υποχώρηση της οικοδομικής δραστηριότητας, σε συνδυασμό με τη μεταβολή των χρήσεων ακινήτων, είχε οδηγήσει σε μείωση του διαθέσιμου αριθμού κατοικιών κατά περίπου 212.000 μονάδες.
Νεότερα στοιχεία και πιο ακριβής εικόνα
Με τη διάθεση πλέον αναλυτικότερων δεδομένων για το 2021, καθώς και με τα νεότερα στοιχεία για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις (2024), η τράπεζα προχώρησε σε επικαιροποίηση των εκτιμήσεών της, παρουσιάζοντας μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της αγοράς.
Συγκεκριμένα:
- Οι κύριες κατοικίες ανήλθαν σε 4,3 εκατ. το 2021, έναντι 4,1 εκατ. το 2011.
- Το διαθέσιμο απόθεμα για άλλες χρήσεις διαμορφώθηκε σε 2,278 εκατ. κατοικίες, έναντι 2,25 εκατ. το 2011.
- Οι εξοχικές κατοικίες αυξήθηκαν σε 857 χιλ. από 730 χιλ. δέκα χρόνια πριν.
- Οι δευτερεύουσες κατοικίες παρέμειναν σχεδόν σταθερές, στις 627 χιλ. έναντι 622 χιλ. το 2011.
- Οι κατοικίες προς πώληση ή ενοικίαση μειώθηκαν σε 466 χιλ., από 543 χιλ. το 2011.
- Τα κενά ή αχρησιμοποίητα ακίνητα περιορίστηκαν σε 327 χιλ. από 355 χιλ. την προηγούμενη δεκαετία.
- Στην αγορά εισήλθαν δυναμικά οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, οι οποίες απορροφούν πλέον περίπου 208 χιλ. κατοικίες (στοιχεία 2024).
Το στεγαστικό έλλειμμα και οι προοπτικές
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, η Τράπεζα Πειραιώς υπολογίζει ότι το διαθέσιμο απόθεμα κατοικιών, πέραν των κύριων κατοικιών και της βραχυχρόνιας μίσθωσης, ήταν το 2021 μειωμένο κατά 180 χιλ. σε σχέση με το 2011. Με άλλα λόγια, αυτό είναι το μέγεθος του στεγαστικού ελλείμματος που σήμερα πιέζει τις τιμές και περιορίζει τις επιλογές για πολλά νοικοκυριά.
Η τράπεζα εκτιμά ότι, με τον σημερινό ρυθμό κατασκευής –περίπου 35 χιλ. νέες κατοικίες ετησίως–, η υστέρηση αυτή θα μπορούσε να καλυφθεί σε πέντε χρόνια, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν νέοι εξωγενείς παράγοντες που θα μεταβάλουν τη ζήτηση.
