Σαν σήμερα 5 Δεκεμβρίου: Η καταδίκη της Αμάντα Νοξ – Μια αλήθεια που χάθηκε στον θόρυβο των μίντια

Στις 5 Δεκεμβρίου του 2009, μέσα σε μια κατάμεστη αίθουσα του Δικαστηρίου της Περούτζια, ανακοινώνεται μια ετυμηγορία που θα γράψει ιστορία. Η Αμερικανίδα φοιτήτρια Αμάντα Νοξ και ο Ιταλός σύντροφός της Ραφαέλε Σολετσίτο κρίνονται ένοχοι για τη δολοφονία της Βρετανίδας Μέριντιθ Κέρτσερ, της νεαρής συγκάτοικου που βρέθηκε άγρια δολοφονημένη στο διαμέρισμα που μοιράζονταν. Η απόφαση προκαλεί παγκόσμιο σάλο και τα μέσα ενημέρωσης οργιάζουν.

Η υπόθεση είχε όλα όσα ζητάει η κουλτούρα της ταμπλόιντ αφήγησης: ένα ειδυλλιακό μεσαιωνικό σκηνικό στην καρδιά της Ιταλίας, μια όμορφη Αμερικανίδα που έφτασε στη χώρα για να σπουδάσει Ιταλικά, έναν στυγερό φόνο με 47 μαχαιριές, μια θεαματικά προβληματική έρευνα της αστυνομίας και μια ατελείωτη δημόσια δίκη από τα ΜΜΕ, που διαμόρφωσαν τη φήμη και την εικόνα της Νοξ πολύ πριν ακουστεί η πρώτη κατάθεση στο δικαστήριο.

Από την πρώτη στιγμή, η 20χρονη τότε Νοξ βρέθηκε εγκλωβισμένη σε ένα τοξικό μείγμα μιντιακής υπερβολής, πολιτισμικών προκαταλήψεων και ελλιπούς αστυνομικής στρατηγικής. Οι 54 ώρες ανάκρισης χωρίς δικηγόρο, χωρίς επαρκή μεταφραστή και υπό αυτό που αργότερα δικαστές χαρακτήρισαν «έντονη ψυχολογική πίεση», οδήγησαν σε μια χαοτική, αμφιλεγόμενη κατάθεση. Η πράξη αυτή θα την ακολουθούσε για χρόνια, μετατρέποντάς τη σε εύκολο στόχο για μια παγκόσμια κοινή γνώμη διψασμένη για δράμα.

Παράλληλα, τα διεθνή μέσα χτίζουν τον μύθο της «Foxy Knoxy». Φωτογραφίες που διαρρέουν από τη δικογραφία, στιγμιότυπα της καθημερινότητάς της που απομονώνονται, παρερμηνευμένα χαμόγελα έξω από το σπίτι του εγκλήματος και το παιδικό της παρατσούκλι γίνονται υλικό για μια αφήγηση που δεν στηρίχθηκε σε αποδείξεις αλλά σε στερεότυπα. Πολλά από τα «στοιχεία» που γέμισαν εξώφυλλα — από την υποτιθέμενη «αδιάφορη» συμπεριφορά της μέχρι τα δήθεν ερωτικά της μηνύματα — αργότερα αποδείχθηκαν είτε παραφουσκωμένα είτε εντελώς λανθασμένα.

Την ίδια ώρα, ο μοναδικός άνθρωπος με ισχυρά βιολογικά ευρήματα στη σκηνή του εγκλήματος, ο Ρούντι Γκουέντε, καταδικάζεται ξεχωριστά. Παρά το γεγονός ότι δεν συνδέεται με κανέναν τρόπο με τους δύο κατηγορούμενους, οι Ιταλοί εισαγγελείς επιμένουν σε ένα σενάριο «τριπλής συμμετοχής» που εξηγούσε τα πάντα — εκτός από τα πραγματικά επιστημονικά δεδομένα.

Η υπόθεση μπαίνει σε μια δίνη που συνδυάζει δικαστικά κενά, χειρισμούς που αμφισβητήθηκαν έντονα και μια κοινή γνώμη που είχε ήδη κρίνει τους πρωταγωνιστές της. Έτσι, σαν σήμερα το 2009 η Νοξ και ο Σολετσίτο καταδικάζονται σε βαριές ποινές κάθειρξης.

Το δράμα όμως απέχει ακόμη από το τέλος του. Τα επόμενα χρόνια η υπόθεση μετατρέπεται σε δικαστικό μαραθώνιο: εφέσεις, αναιρέσεις, νέα στοιχεία, καταρρίψεις παλαιότερων ευρημάτων και επώδυνοι επαναπροσδιορισμοί.

Το 2011, ένα ιταλικό δικαστήριο ανατρέπει την απόφαση, μιλώντας για «κατάφωρα λάθη» στην έρευνα, προβληματικές αναλύσεις DNA και αναξιόπιστες μαρτυρίες. Η οριστική λύτρωση έρχεται το 2015, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιταλίας αθωώνει πλήρως τη Νοξ και τον Σολετσίτο, αποδομώντας όχι μόνο τα στοιχεία της κατηγορίας αλλά και το ίδιο το αφήγημα που είχε χτιστεί γύρω από το πρόσωπό της. Οι δικαστές μιλούν για «εκπληκτικές αστοχίες» στην έρευνα και για μια υπόθεση που επηρεάστηκε βαθιά από τον διεθνή θόρυβο και τη βιασύνη για μια εντυπωσιακή ετυμηγορία.

Σήμερα, η ιστορία της Αμάντα Νοξ παραμένει ένα από τα πιο διάσημα σύγχρονα δικαστικά θρίλερ για όσα αποκάλυψε σχετικά με τη δύναμη των ΜΜΕ, τα στερεότυπα απέναντι στις νέες γυναίκες και την ευθραυστότητα ενός δικαστικού συστήματος όταν δέχεται αφόρητη πίεση. Έγινε καθρέφτης των φόβων, των προκαταλήψεων και των αδυναμιών της σύγχρονης κοινωνίας, αφήνοντας πίσω της ένα ερώτημα που ακόμη πλανάται: Πόσο εύκολα μπορεί να χαθεί η αλήθεια όταν όλοι διψούν για μια ιστορία;

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1484: Ο Πάπας Ιννοκέντιος Η’ εκδίδει την παπική βούλα «Summis desiderantes affectibus», θεσπίζοντας την Ιερά Εξέταση ως μηχανισμό δίωξης της μαγείας. ο κείμενο νομιμοποιεί και ενθαρρύνει συστηματικές ανακρίσεις και βασανιστήρια, ανοίγοντας τον δρόμο για μια μακρά περίοδο θρησκευτικού τρόμου. Η βούλα θα εμπνεύσει άμεσα το διαβόητο Malleus Maleficarum, το εγχειρίδιο που θα τροφοδοτήσει μαζικές διώξεις και θα ενισχύσει τη δαιμονοποίηση χιλιάδων κατηγορουμένων για μαγεία σε όλη την Ευρώπη.

1492: Ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακαλύπτει το νησί Ισπανιόλα, το οποίο φιλοξενεί σήμερα τη Δομινικανή Δημοκρατία και την Αϊτή. Η ανακάλυψη αυτή εγκαινίασε την εποχή της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, αλλά είχε καταστροφικές συνέπειες για τους ιθαγενείς πληθυσμούς.

1831: Ξεκινά η Ε’ Εθνοσυνέλευση στο Άργος για τη δημιουργία νέου Συντάγματος, μετά τη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια. Η συνέλευση αναδεικνύει την προσπάθεια εδραίωσης θεσμών σε ένα νεοσύστατο κράτος.

1912: Ο υπολοχαγός Μιχαήλ Μουτούσης πραγματοποιεί την πρώτη αναγνωριστική πτήση ελληνικού στρατιωτικού αεροσκάφους κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο. Παράλληλα, εκτελεί ρίψεις χειροβομβίδων στα τουρκικά οχυρά, σηματοδοτώντας την αρχή της ελληνικής στρατιωτικής αεροπορίας.

1933: Καταργείται η ποτοαπαγόρευση στις Ηνωμένες Πολιτείες, τερματίζοντας μια εποχή παράνομου εμπορίου αλκοόλ και οργανωμένου εγκλήματος. Η αλλαγή αυτή αναδιαμόρφωσε τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της χώρας.

1941: Ο στρατηγός Γκεόργκι Ζούκοφ ηγείται σοβιετικής αντεπίθεσης στη Μάχη της Μόσχας, καταφέρνοντας να σταματήσει την προέλαση των ναζιστικών δυνάμεων. Η επιτυχία αυτή αποτέλεσε κρίσιμο σημείο καμπής στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

1945: Πέντε αμερικανικά βομβαρδιστικά εξαφανίζονται μυστηριωδώς κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης στο Τρίγωνο των Βερμούδων, σε ένα περιστατικό που θα μείνει γνωστό ως το «Χαμένο Σμήνος». Τα αεροσκάφη χάνονται από τα ραντάρ χωρίς κανένα σήμα κινδύνου, ενώ το συνεργείο διάσωσης που αποστέλλεται επίσης εξαφανίζεται. Η υπόθεση τροφοδοτεί για δεκαετίες τη φήμη του Τριγώνου ως τόπου ανεξήγητων φαινομένων και γίνεται σημείο αναφοράς για μύθους, εικασίες και θεωρίες γύρω από ανεξήγητες αεροπορικές τραγωδίες.

1955: Η σύλληψη της Ρόζα Πάρκς στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα, όταν αρνείται να παραχωρήσει τη θέση της σε λευκό επιβάτη στο λεωφορείο, γίνεται η σπίθα για το ιστορικό μποϋκοτάζ των λεωφορείων. Η οργανωμένη αποχή των Αφροαμερικανών από τα μέσα μεταφοράς διαρκεί πάνω από έναν χρόνο, παραλύει το σύστημα συγκοινωνιών της πόλης και αναδεικνύει τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ σε ηγετική μορφή. Το γεγονός θεωρείται αφετηρία ενός από τα πιο σημαντικά κινήματα κατά των φυλετικών διακρίσεων στις ΗΠΑ.

1975: Ο επιχειρηματίας και πανεπιστημιακός καθηγητής Στρατής Ανδρεάδης, γνωστός για την ισχυρή του θέση στον τραπεζικό τομέα, απομακρύνεται από τη διοίκηση των τραπεζών Εμπορική, Ιονική-Λαϊκή και Επενδύσεων, με απόφαση της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Καραμανλή. Στις τράπεζες διορίζονται προσωρινοί επίτροποι, ενώ ακολουθεί η κρατικοποίησή τους.

1981: Η ελληνική κυβέρνηση καταργεί το άρθρο 357 του Ποινικού Κώδικα, που προέβλεπε ποινή φυλάκισης για τη μοιχεία. Η απόφαση αυτή αποτελεί σημαντική τομή στην κοινωνική και νομική ιστορία της χώρας.

2001: Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γλαύκος Κληρίδης, περνά για πρώτη φορά από το οδόφραγμα του Λήδρα Πάλας για δείπνο με τον Ραούφ Ντενκτάς. Το γεγονός προκάλεσε διεθνές ενδιαφέρον και θεωρήθηκε συμβολικό βήμα για το Κυπριακό ζήτημα.

2009: Ένορκοι στην Περούτζια καταδικάζουν την Αμερικανίδα φοιτήτρια Αμάντα Νόξ και τον Ιταλό σύντροφό της Ραφαέλε Σολετσίτο για τη δολοφονία της Βρετανίδας συγκάτοικου Μέριντιθ Κέρτσερ, επιβάλλοντας βαριές ποινές κάθειρξης. Η υπόθεση συγκλονίζει τη διεθνή κοινή γνώμη λόγω των αντιφατικών στοιχείων, των ανακρίσεων και της μιντιακής πίεσης. Μετά από χρόνια δικαστικών διακυμάνσεων, το 2015 το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιταλίας αθωώνει οριστικά τη Νόξ και τον Σολετσίτο, κλείνοντας μια από τις πιο πολύκροτες δίκες της σύγχρονης Ευρώπης.

Γεννήσεις

Θάνατοι

Εορτολόγιο

Διογένης, Διογενία, Σάββας, Σαββούλα

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Διεθνής Ημέρα Εθελοντισμού
Παγκόσμια Ημέρα Εδάφους