Αρκετά μεγάλο ποσοστών των Ελλήνων εμφανίζεται πρόθυμο να συμβάλλει στην εξάπλωση της χρήσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), ακόμα και με το πενιχρό του εισόδημα, παρά την οικονομική κρίση, όπως προκύπτει από πανελλαδική έρευνα, που εκπονήθηκε στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.

Η έρευνα για «το πώς η οικονομική κρίση επηρεάζει τη συμπεριφορά των ανθρώπων απέναντι σε περιβαλλοντικά ζητήματα» διεξήχθη από τον αναπληρωτή καθηγητή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικού & Eνεργειακού Σχεδιασμού Κτιρίων & Οικισμών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Παναγιώτη Κοσμόπουλο, μαζί με τους Α. Κάντζιουρα, Ι. Κοσμόπουλο και Κ. Κλέσκα.

Τα αποτελέσματά της παρουσιάστηκαν στο 16ο Διεθνές συμπόσιο για την περιβαλλοντική μόλυνση και τις επιπτώσεις της στη Μεσόγειο, που διοργανώνεται στα Ιωάννινα από τη Μεσογειακή Επιστημονική Ένωση για την προστασία του περιβάλλοντος (MESAEP) και οι εργασίες του ολοκληρώνονται αύριο.

Η πανελλαδική έρευνα διήρκησε από τον Μάρτιο μέχρι τον Ιούλιο του 2011 και υλοποιήθηκε από τα μέλη του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικού & Eνεργειακού Σχεδιασμού Κτιρίων- από 44 φοιτητές και 98 μεταπτυχιακούς.
Το δείγμα αποτελούν 2069 άτομα, από την Αλεξανδρούπολη έως την Κύπρο, κυρίως άνδρες, ηλικίας από 19 έως 55 χρόνων, με το μεγαλύτερο ποσοστό να είναι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και δημόσιοι υπάλληλοι.

«Όπως προκύπτει, υπάρχει ένα εκπληκτικό ποσοστό της τάξης του 67,88%, που, παρά την οικονομική κρίση, δήλωσε ότι θα προσέφερε χρήματα, ανάλογα με την οικονομική του κατάσταση, προκειμένου να συμβάλει στην εξάπλωση των ΑΠΕ» ανέφερε στην παρουσίασή του στο Συμπόσιο ο κ. Κοσμόπουλος.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, «η οικονομική κρίση προέκυψε την εποχή που η Ελλάδα έπρεπε να πάρει μέτρα ευρύτερης περιβαλλοντικής προστασίας, στοχεύοντας στην εξοικονόμηση ενέργειας μέσω των ΑΠΕ».

«Το αυξανόμενο ενδιαφέρον σχετικά με τις εφαρμογές ΑΠΕ και τα οφέλη τους, φάνηκε ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Αλλά, αυτή την περίοδο, με την επίσημη νομοθεσία να πιέζει για τη χρήση των ΑΠΕ και την οικονομική κρίση από την άλλη πλευρά, η έρευνα που διεξήγαμε έμοιαζε περισσότερο δελεαστική», συμπλήρωσε.

Όπως προκύπτει, πάντως, από την έρευνα, σε ποσοστό 41,72%, οι ερωτώμενοι δηλώνουν πως γνωρίζουν αρκετά καλά τι είναι οι ΑΠΕ και κυρίως οι ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά, που είναι είτε τοποθετημένα σε κτίρια είτε σε αγροτικές εκτάσεις. Πολλά είναι τα κενά που έχουν για τη γεωθερμία σε κτίρια και κατασκευές, αφού οι γνώσεις τους, σε συντριπτικό ποσοστό, είναι από μηδενικές έως ελάχιστες, με το ίδιο έλλειμμα ενημέρωσης να εμφανίζεται και στη χρήση βιομάζας (πέλετς).

Βέβαια, σχεδόν όλοι, ποσοστό 89,07%, γνωρίζουν ότι η χρήση των ΑΠΕ μπορεί να βοηθήσει το οικογενειακό εισόδημα, όπως και την εθνική οικονομία, να απεξαρτηθούν από το εισαγόμενο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο (ποσοστό 90,18%), αλλά και να συμβάλλει στη μείωση της περιβαλλοντικής μόλυνσης (95,81%).

Σε ερώτηση, όμως, αν ήδη χρησιμοποιούν κάποιες από τις ΑΠΕ, αρνητικά απαντάει το 87,53%, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό κάνει χρήση κυρίως φωτοβολταϊκών και ακολουθούν η βιομάζα και οι ανεμογεννήτριες.

Όσοι δεν εκμεταλλεύονται τις ΑΠΕ, σε ποσοστό 61,85%, θα ήθελαν να κάνουν χρήση στο σπίτι τους, στην ταράτσα ή στην πρόσοψη αλλά το 61,7% δεν το έχει προσπαθήσει καν, απευθυνόμενο σε κάποια σχετική υπηρεσία.

Σε ερώτηση της έρευνας για το «αν οι υπηρεσίες σας επιβεβαίωναν ότι θα είχατε σίγουρο οικονομικό κέρδος και εύκολη γραφειοκρατική διαδικασία, θα προχωρούσατε σε εγκατάσταση ΑΠΕ», συντριπτικό ποσοστό απαντά θετικά και σε ερώτηση για το αν η ενεργειακή ανεξαρτησία στη χώρα μας προϋποθέτει τη μηνιαία χρηματική συμβολή των πολιτών, μόλις το 32,12 % απαντάει ότι δεν θα ήθελε να συνεισφέρει.

Σχετικά με την κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στη χώρα μας, το 76,1% δηλώνει ότι θα ήταν αρνητικό σ’ αυτή την προοπτική, ενώ για την εκμετάλλευση των ορυκτών καυσίμων, πολλοί είναι αυτοί που εμφανίζονται θετικοί, καθώς εκτιμούν ότι θα βοηθούσε την κρατική οικονομία και θα απέφερε κέρδη στις πετρελαϊκές εταιρίες.

Τέλος, ένα ποσοστό 57,4% θα ήθελε να δει την ευρεία εφαρμογή των ΑΠΕ για ένα καθαρότερο περιβάλλον, για τη βελτίωση της εθνικής οικονομίας (46,14%), για την επίτευξη ενεργειακής ανεξαρτησίας (35,98%) αλλά και για την ενίσχυση της οικιακής οικονομίας (35,21%).

Περισσότερο ευαισθητοποιημένοι οι νέοι
Στην έρευνα καταγράφηκε και ο τρόπος αντιμετώπισης χρήσης των ΑΠΕ με βάση την ηλικία και είναι ενδεικτικό ότι οι νέοι 17 έως 25 χρόνων, στην ερώτηση για το αν θα ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν κάποιο ποσό για την ενεργειακή ανεξαρτησία, εμφανίζονται θετικοί, σε αντίθεση με την ηλικιακή ομάδα άνω των 56 χρόνων, που σε ποσοστό 39,58% αρνήθηκαν την οικονομική συνεισφορά.

Πιο θετικοί και στην ανέγερση πυρηνικού εργοστασίου στη χώρα μας εμφανίζονται οι νέοι, που σε ποσοστό 54,66% απορρίπτουν μεν την ιδέα, αλλά απέχουν πολύ από το 86,46& των ανθρώπων άνω των 56 ετών, που είναι αρνητικό. Τέλος, η πλειονότητα των νέων θα επιθυμούσε την ευρύτερη χρήση των ΑΠΕ για ένα καθαρό περιβάλλον (57,56%) ενώ η ηλικιακή ομάδα των 56 και άνω, για να βελτιωθεί η εθνική οικονομία (54,17%).

Στα συμπεράσματα της έρευνας αναφέρεται ότι το γνωστικό επίπεδο σχετικά με τις ΑΠΕ έχει βελτιωθεί, συγκρινόμενο με προηγούμενες έρευνες, όπως για παράδειγμα οι απαντήσεις «αρκετά καλά» για τη γνώση των φωτοβολταϊκών, που ήταν σε ποσοστό 30,7% στην έρευνα του Εργαστηρίου για το διάστημα 2009-2010 και ανήλθαν στο 42,27% στην πρόσφατη ανάλογη έρευνα. Η γεωθερμία από την άλλη, μοιάζει να είναι άγνωστη στους περισσότερους, σε αντίθεση με τη βιομάζα, που λόγω της αύξησης της τιμής πετρελαίου και φυσικού αερίου, γίνεται περισσότερο δημοφιλής.

Για την οικονομική πλευρά του θέματος, η πλειοψηφία αντιλαμβάνεται ότι οι ΑΠΕ μπορούν να βοηθήσουν το οικογενειακό εισόδημα, αλλά και την εθνική οικονομία, ενώ οι περισσότεροι που θέλουν να εγκαταστήσουν κάποια μορφή ΑΠΕ ενδιαφέρονται να το κάνουν πρώτα στο σπίτι τους και μετά σε μια αγροτική έκταση.

Για τη γραφειοκρατία, που αποτελεί σημαντικό πρόβλημα στην Ελλάδα, οι άνθρωποι φαίνονται απογοητευμένοι, αλλά σε περίπτωση που το κράτος απλοποιήσει τη διαδικασία εγκατάστασης ΑΠΕ, με την εγγύηση οικονομικού οφέλους, οι αιτήσεις για ΑΠΕ είναι σίγουρο ότι θα αυξηθούν.

Γενικότερα, οι νέοι εμφανίζονται περισσότερο εξοικειωμένοι με τα φωτοβολταϊκά και τις ανεμογεννήτριες, σκεπτικιστές για την πυρηνική ενέργεια και την οικιακή οικονομία και περισσότερο προστατευτικοί απέναντι στο περιβάλλον.
Όσον αφορά το εκπαιδευτικό επίπεδο, προκύπτει ότι όσο ανεβαίνει, τόσο περισσότερο είναι ενημερωμένοι για τις ΑΠΕ και διατεθειμένοι να συνεισφέρουν οικονομικά για την εξάπλωσή τους.