Η Ευρωπαϊκή Ένωση επέσεισε την απειλή να αναστείλει την ισχύ δύο συμφωνιών βάσει των οποίων οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εξασφαλίσει πρόσβαση σε ευρωπαϊκά οικονομικά και ταξιδιωτικά δεδομένα εάν η Ουάσινγκτον δεν επιδείξει ότι τηρεί τους κανόνες της ΕΕ όσον αφορά την προστασία των προσωπικών δεδομένων, είπαν σήμερα ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Η απειλή αυτή δείχνει πόσο θορυβημένοι είναι οι ευρωπαίοι μετά τις αποκαλύψεις περί του ότι οι ΗΠΑ επιδίδονταν σε εκτεταμένες παρακολουθήσεις ευρωπαίων χρηστών του Διαδικτύου αλλά και σε κατασκοπεία σε βάρος ευρωπαϊκών θεσμών και κρατών μελών της ΕΕ.
Η Σεσίλια Μάλμστρεμ, Επίτροπος αρμόδια για τις εσωτερικές υποθέσεις, έστειλε χθες επιστολές σε δύο ανώτερους Αμερικανούς αξιωματούχους εκφράζοντας την ανησυχία της ΕΕ σχετικά με την υπόθεση και συσχετίζοντάς την με την εφαρμογή δύο συμφωνιών, οι οποίες είχαν συναφθεί μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 και θεωρούνται σημαντικά εργαλεία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας από την Ουάσινγκτον.
«Εάν αποτύχουμε να επιδείξουμε τα οφέλη [των συμφωνιών αυτών] για τους πολίτες μας και ότι εφαρμόστηκαν κατά τρόπο που είναι πλήρως σύμφωνος προς το νόμο, η αξιοπιστία τους θα τρωθεί σοβαρά και σε μια τέτοια περίπτωση θα είμαι αναγκασμένη να επανεξετάσω [εάν και κατά πόσον] συνεχίζουν να υφίστανται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή τους», ανέφερε η Μάλμστρεμ.
Οι σχέσεις ΕΕ – ΗΠΑ διέρχονται μια ιδιαίτερα «λεπτή φάση», τόνισε η Μάλμστρεμ στην επιστολή της προς την υπουργό Εσωτερικής Ασφαλείας των ΗΠΑ Τζάνετ Ναπολιτάνο και τον Ντέιβιντ Κοέν, υφυπουργό Οικονομικών αρμόδιο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τη συγκέντρωση πληροφοριών χρηματοοικονομικού χαρακτήρα.
«Η αμοιβαία εμπιστοσύνη [. . .] έχει υπονομευθεί σοβαρά και αναμένω από τις ΗΠΑ να κάνουν ό,τι μπορούν για να την αποκαταστήσουν», πρόσθεσε η Επίτροπος στην επιστολή της, την οποία διάβασε δημοσιογράφος του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερς.
Μια ομάδα ευρωπαίων αξιωματούχων πρόκειται να επισκεφθεί την Ουάσινγκτον την επόμενη εβδομάδα για να επανεξεταστούν οι δύο συμφωνίας, κάτι που είχε προγραμματιστεί πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων.
Το Πρόγραμμα Παρακολούθησης της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας Terrorist Finance Tracking Programme, TFTP) εξασφαλίζει στο αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών πρόσβαση σε δεδομένα που τηρούνται στην ΕΕ σχετικά με διακρατικές χρηματοοικονομικές συναλλαγές. Η διμερής συμφωνία για τους Φακέλους Στοιχείων Επιβατών προβλέπει την παροχή πρόσβασης των αμερικανικών αρχών στα δεδομένα που δίνουν οι επιβάτες όταν κλείνουν εισιτήρια και κάνουν τσεκ-ιν στις πτήσεις τους. Όλα αυτά τα δεδομένα διαβιβάζονται στο υπουργείο Εσωτερικής Ασφαλείας των ΗΠΑ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να επιδείξουν ότι οι δύο συμφωνίες “συνεχίζουν να είναι επωφελείς για την ασφάλειά μας και ότι τα αυστηρά μέτρα ελέγχου που τις συνοδεύουν γίνονται πλήρως σεβαστά. Χρειαζόμαστε πλήρη διαφάνεια και την μέγιστη δυνατή πληροφόρηση και για τα δύο προγράμματα”, έγραψε η Μάλμστρεμ.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μέλη του οποίου εξέφραζαν επί μακρόν ανησυχία επιχειρηματολογώντας ότι οι συμφωνίες αυτές προσφέρουν δυσανάλογα μεγάλη πρόσβαση σε ευρωπαϊκά δεδομένα στις Ηνωμένες Πολιτείες, κάλεσε την Πέμπτη να καταργηθούν και οι δύο αν η Ουάσινγκτον δεν αποκαλύψει πλήρως την έκταση των επιχειρήσεων ηλεκτρονικής κατασκοπείας που διεξάγουν οι αμερικανικές μυστικές επιχειρήσεις στην Ευρώπη.
Πολλά από τα δημοσιεύματα σχετικά με τις παρακολουθήσεις βασίστηκαν σε στοιχεία και έγγραφα που διέρρευσε ο πρώην τεχνικός σύμβουλος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών Έντουαρντ Σνόουντεν.
Τον περασμένο μήνα αξιωματούχοι της κυβέρνησης των ΗΠΑ επιβεβαίωσαν την ύπαρξη ενός προγράμματος ηλεκτρονικής κατασκοπείας με κωδική ονομασία PRISM, το οποίο, σύμφωνα με τον Σνόουντεν, συγκεντρώνει μεταξύ άλλων δεδομένα ευρωπαίων και άλλων χρηστών υπηρεσιών και εφαρμογών όπως αυτές της Google, του ιστοτόπου κοινωνικής δικτύωσης Facebook, της εφαρμογής διαδικτυακής τηλεφωνίας και ανταλλαγής άμεσων μηνυμάτων Skype κ.ά.
Δημοσιεύματα επίσης ανέφεραν ότι οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ παρακολουθούσαν τα γραφεία Ευρωπαϊκών θεσμών, κρατών και αξιωματούχων.
Αντιδρώντας, αρχικά η Γαλλία είχε καλέσει την ΕΕ να καθυστερήσει την έναρξη των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ για μια φιλόδοξη διμερή συμφωνία ελεύθερου εμπορίου οι οποίες αρχίζουν την Δευτέρα στην Ουάσινγκτον.
Ωστόσο ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο ανακοίνωσε ότι η ΕΕ θα αρχίσει κανονικά τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ όπως προβλεπόταν και ταυτόχρονα θα συσταθούν κοινές ομάδες εργασίας για να εξεταστεί το ζήτημα της συλλογής πληροφοριών από τις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών.
Παράλληλα, ο υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας Χανς-Πέτερ Φρίντριχ δήλωσε σήμερα ότι οι υπηρεσίες πληροφοριών της χώρας του δεν κατασκοπεύουν τις ΗΠΑ και πρόσθεσε πως δεν νομίζει ότι Γερμανοί πολιτικοί παρακολουθούνται από τους Αμερικανούς. «Ο,τιδήποτε άλλο θα ήταν απαράδεκτο», είπε ο Φρίντριχ, σύμφωνα με την εφημερίδα Bild.
«Θα ήταν απαράδεκτο εάν οι εταίροι μας στο NATO και οι φίλοι μας κατασκόπευαν τη γερμανική κυβέρνηση κι εάν συνέβαινε κάτι τέτοιο, δεν θα απαιτούσαμε μόνο να σταματήσει αμέσως, αλλά θα απαιτούσαμε επίσης [οι ΗΠΑ να ζητήσουν] συγγνώμη», είπε ο Φρίντριχ.
