Ένα βιβλίο που δεν περιλήφθηκε στη Βίβλο και γράφτηκε πριν από περισσότερα από 1.600 χρόνια παρουσιάζει τον Ιησού με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο.

Γνωστό ως «Ευαγγέλιο του Θωμά», το αρχαίο αυτό κείμενο περιλαμβάνει 114 ρήσεις που αποδίδονται στον Ιησού, παρουσιάζοντάς τον περισσότερο ως έναν δάσκαλο πνευματικής σοφίας παρά ως θρησκευτικό ιεραπόστολο.

Όπως αναφέρει η Daily Mail, πολλές από τις φράσεις του Ιησού στο βιβλίο προωθούν την ιδέα ότι οι πιστοί δεν χρειάζονται την Εκκλησία, αλλά μόνο εσωτερική επίγνωση και αυτογνωσία.

Αν και το ιερό κείμενο ανακαλύφθηκε στην Αίγυπτο το 1945, τις τελευταίες ημέρες επανεμφανίστηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου ο δημιουργός περιεχομένου Nick Di Fabio επεσήμανε ότι ορισμένοι μελετητές πιστεύουν πως ίσως πρόκειται για το αρχαιότερο γραπτό αρχείο με διδασκαλίες του Ιησού.

Ο ίδιος υπογράμμισε ένα κεντρικό μήνυμα που διατρέχει όλο το κείμενο: «Η βασιλεία είναι μέσα σας» και όχι σε κτίρια, ούτε σε τελετουργίες.

Αυτή η ιδέα ερχόταν σε άμεση αντίθεση με τα θεμέλια της πρώιμης Εκκλησίας, η οποία βασιζόταν σε ιερείς, ναούς και ιεραρχία.

Το Ευαγγέλιο του Θωμά ξεκινά με τη φράση: «Αυτές είναι οι απόκρυφες ρήσεις που είπε ο Ιησούς και που κατέγραψε ο Δίδυμος Ιούδας Θωμάς».

Αυτό υποδηλώνει ότι το κείμενο γράφτηκε από τον Απόστολο Θωμά, τον μαθητή που είναι γνωστός για την αμφισβήτηση της Ανάστασης του Ιησού.

Το Ευαγγέλιο του Θωμά αποκλείστηκε από τη Βίβλο, επειδή αντανακλά την πεποίθηση ότι η σωτηρία έρχεται μέσω της προσωπικής γνώσης και όχι μέσω της πίστης, αμφισβητώντας έτσι τις θεμελιώδεις διδασκαλίες της πρώιμης Εκκλησίας.

Επιπλέον, δεν συμπεριλήφθηκε λόγω διαφωνιών ως προς τη συγγραφή και την εποχή στην οποία γράφτηκε.

Ο Di Fabio ανέδειξε αρκετές ρήσεις από το κείμενο, τις οποίες χαρακτήρισε ως «σοκαριστικές για θεολόγους επί αιώνες».

Μεταξύ αυτών είναι οι φράσεις: «Σχίσε ένα ξύλο και είμαι εκεί» και «Όποιος ανακαλύψει την ερμηνεία αυτών των ρήσεων δεν θα γευτεί θάνατο».

Ο δημιουργός περιεχομένου σημείωσε ότι αυτές οι ρήσεις υποδηλώνουν ότι ο Ιησούς βρίσκεται παντού και ότι ο στόχος είναι η φώτιση, όχι η υπακοή.

Το Ευαγγέλιο του Θωμά βρέθηκε θαμμένο σε ένα πήλινο αγγείο κοντά στο Nag Hammadi της Αιγύπτου, το οποίο, σύμφωνα με τον Di Fabio, πιθανώς κρύφτηκε για να μην «επιστραφεί η πνευματική δύναμη στα άτομα».

Σε αντίθεση με τα τέσσερα κανονικά Ευαγγέλια, Ματθαίος, Μάρκος, Λουκάς, Ιωάννης, που περιλαμβάνουν αφηγήσεις για τη ζωή, τον θάνατο και την ανάσταση του Ιησού, το Ευαγγέλιο του Θωμά είναι ένα ευαγγέλιο ρήσεων.

Η συλλογή περιλαμβάνει φράσεις που πιστεύεται ότι είπε ο Ιησούς, χωρίς αφηγηματικό πλαίσιο, παραβολές ή ιστορίες.

Οι μελετητές διαφωνούν ως προς την ημερομηνία συγγραφής του, με ορισμένους να την τοποθετούν ήδη από τα μέσα του 1ου αιώνα, κάτι που το καθιστά πιθανώς ένα από τα αρχαιότερα καταγεγραμμένα αρχεία των λόγων του Ιησού, ενώ άλλοι το χρονολογούν στον 2ο αιώνα.

Αυτό θα το τοποθετούσε περίπου την ίδια εποχή με τη συγγραφή της Καινής Διαθήκης, δηλαδή μεταξύ του 50 και 100 μ.Χ.

Ωστόσο, οι ρήσεις του προκάλεσαν αντιδράσεις στην Εκκλησία όταν βρέθηκε, κυρίως λόγω αποσπασμάτων όπως το Ρητό 3 που αναφέρει: «Εάν εκείνοι που σας καθοδηγούν σας πουν “Δείτε, η βασιλεία είναι στον ουρανό”, τότε τα πουλιά του ουρανού θα σας προλάβουν. Εάν σας πουν “Είναι στη θάλασσα”, τότε τα ψάρια θα σας προλάβουν. Αντίθετα, η βασιλεία είναι μέσα σας».

Αν και η φράση «Η βασιλεία είναι μέσα σας» υπάρχει και στην παραδοσιακή Βίβλο, στο Ευαγγέλιο του Θωμά αποκτά έναν πιο μυστικιστικό, εσωτερικό χαρακτήρα.

Αυτό αναδεικνύει το βασικό μήνυμα ότι η Βασιλεία του Θεού δεν είναι ένας εξωτερικός φυσικός τόπος, αλλά μια πνευματική πραγματικότητα εντός κάθε ανθρώπου.

Το Ευαγγέλιο του Θωμά ξεκινά με το Ρητό 1 που αναφέρει: «Και είπε: Όποιος ανακαλύψει την ερμηνεία αυτών των ρήσεων δεν θα γευτεί θάνατο».

Οι μελετητές έχουν προτείνει ότι αυτό το απόσπασμα υπονοεί πως η κατανόηση αυτών των απόκρυφων ρήσεων οδηγεί σε αιώνια ζωή, πνευματική αθανασία μέσω της γνώσης.

Το Ευαγγέλιο του Θωμά, που ανακαλύφθηκε μαζί με μια συλλογή από 13 αρχαία βιβλία, θεωρείται μία από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 20ού αιώνα.

Ανακαλύφθηκε από έναν τοπικό αγρότη, τον Muhammad al-Samman, ο οποίος βρήκε ένα αγγείο που περιείχε περισσότερα από δώδεκα δερματόδετα παπυρικά βιβλία γραμμένα στα αρχαία ελληνικά.

Τα υπόλοιπα βιβλία περιλάμβαναν το Ευαγγέλιο του Φιλίππου, το Ευαγγέλιο της Αλήθειας, το Απόκρυφο του Ιωάννη και την Αποκάλυψη του Παύλου, κανένα από τα οποία δεν έγινε αποδεκτό στην παραδοσιακή Βίβλο.