Ένα νέο συνθετικό βούτυρο, κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από άνθρακα, υδρογόνο και οξυγόνο, το οποίο υποστηρίζεται από τον Μπιλ Γκέιτς, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στο διαδίκτυο, με πολλούς χρήστες να το χαρακτηρίζουν «αηδιαστικό». Το προϊόν παράγεται από την εταιρεία Savor, που εδρεύει στην Μπατάβια του Ιλινόις, και υποστηρίζεται από τον ιδρυτή της Microsoft. Στην επίσημη ιστοσελίδα της, η εταιρεία περιγράφει τα προϊόντα της ως «απολαυστικά πλούσιες τροφές χωρίς ζωικά λιπαρά, γεωργικά προϊόντα, λιπάσματα, ορμόνες ή αντιβιοτικά» και επισημαίνει ότι «αυτά είναι πραγματικά λίπη, όχι υποκατάστατα». Ωστόσο, το σχέδιο κυκλοφορίας του προϊόντος στην αγορά έχει προκαλέσει ανάμεικτες αντιδράσεις, με αρκετούς χρήστες να απορρίπτουν την ιδέα, χαρακτηρίζοντάς την «αηδιαστική».
Ο γνωστός σεφ, Άντριου Γκρουέλ, εξέφρασε δημόσια την αντίθεσή του μέσω ανάρτησης στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter), γράφοντας: «Αηδιαστικό. Συνδυάζουν υδρογόνο, άνθρακα και οξυγόνο για να δημιουργήσουν μόρια λίπους και μετά τα επεξεργάζονται ώστε να έχουν γεύση βουτύρου. Γιατί να το κάνουν αυτό, όταν ήδη έχουμε αληθινό βούτυρο;». Σύμφωνα με τους επιστήμονες της Savor, η συνταγή του προϊόντος αποτελείται από λίπος, νερό, μια μικρή ποσότητα λεκιθίνης ως γαλακτωματοποιητή, καθώς και φυσική γεύση και χρώμα. Το τελικό βούτυρο δεν περιέχει φοινικέλαιο και ήδη δοκιμάζεται σε εστιατόρια και φούρνους, με στόχο να κυκλοφορήσει εμπορικά το 2025. Οι λιανικές πωλήσεις αναμένεται να ξεκινήσουν περίπου το 2027.
Σύμφωνα με την Daily Mail, η διαδικασία παραγωγής του συνθετικού βουτύρου διαφέρει ριζικά από τις παραδοσιακές μεθόδους, καθώς η Savor δεν χρησιμοποιεί γεωργικά προϊόντα, λιπάσματα ή γάλα από αγελάδα. Αντίθετα, εφαρμόζει μια βιομηχανική μέθοδο που μετατρέπει το διοξείδιο του άνθρακα από τον αέρα και το υδρογόνο από το νερό σε μόρια λίπους, πανομοιότυπα με εκείνα που υπάρχουν στο γαλακτοκομικό βούτυρο. Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με την εταιρεία, μοιάζει, μυρίζει και έχει γεύση όπως το παραδοσιακό βούτυρο, αλλά παράγεται με μηδενική γεωργία και μηδενικές εκπομπές.
Η συνιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της Savor, Κάθλιν Αλεξάντερ, δήλωσε στο CBS News: «Αυτό το αέριο το χρησιμοποιείτε αυτή τη στιγμή για να μαγειρεύετε το φαγητό σας και εμείς προτείνουμε να το χρησιμοποιήσουμε από πριν για να φτιάξουμε το φαγητό σας». Στη συνέχεια πρόσθεσε: «Πρόκειται πραγματικά για το πώς θα ταΐσουμε το είδος μας και θα θεραπεύσουμε τον πλανήτη ταυτόχρονα». Ο Μπιλ Γκέιτς έχει παραδεχτεί ότι η ιδέα «ίσως φαίνεται περίεργη στην αρχή», ωστόσο υποστηρίζει πως η δυνατότητα του προϊόντος να μειώσει δραστικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου είναι «τεράστια». «Η ιδέα της μετάβασης σε εργαστηριακά παραγόμενα λίπη και έλαια μπορεί να φαίνεται περίεργη στην αρχή. Αλλά η δυνατότητά τους να μειώσουν σημαντικά το αποτύπωμα άνθρακα είναι τεράστια», έγραψε στο προσωπικό του ιστολόγιο.
Παρά τις φιλοδοξίες της εταιρείας και την υποστήριξη του Μπιλ Γκέιτς, οι αντιδράσεις είναι έντονες. Ένας επικριτής κατηγόρησε τη Savor ότι χρησιμοποιεί τη βιωσιμότητα ως πρόσχημα για να επιτύχει κεντρικό έλεγχο της παραγωγής τροφίμων. «Δεν προσπαθούν να λύσουν μια επισιτιστική κρίση. Προσπαθούν να δημιουργήσουν μία… Μόλις αποκτήσουν τον “πηγαίο κώδικα” για την τροφή σας, μπορούν να τον αλλάξουν, να τον περιορίσουν και να αφαιρέσουν την πρόσβαση όποτε θέλουν… Ο στόχος δεν είναι να φτιάξουν βούτυρο χωρίς αγελάδες. Ο στόχος είναι να φτιάξουν ανθρώπους χωρίς κυριαρχία», ανέφερε χαρακτηριστικά. Άλλοι χρήστες επικεντρώθηκαν σε ζητήματα υγείας, προειδοποιώντας ότι το συνθετικό βούτυρο θα μπορούσε «να προκαλέσει καρδιακές προσβολές και παχυσαρκία, τουλάχιστον».
Υπήρξαν ωστόσο και φωνές υπέρ του εγχειρήματος, με ορισμένους να υποστηρίζουν πως, εάν η παραγωγή του είναι οικονομικά συμφέρουσα, θα μπορούσε να συμβάλει στην καταπολέμηση της πείνας στις αναπτυσσόμενες χώρες. «Αν είναι φθηνότερο στην παραγωγή, τότε είναι καλό για τις αναπτυσσόμενες χώρες, π.χ. στην Αφρική», έγραψε ένας χρήστης. Παρ’ όλα αυτά, ο ίδιος τόνισε: «Κανείς δεν θα με αναγκάσει να φάω αυτό το βούτυρο, γιατί τα μόρια μπορούν να κλωνοποιηθούν, αλλά η αυθεντική γεύση σίγουρα όχι. Φανταστείτε να το βάλετε πάνω στην μπριζόλα σας των 50 δολαρίων».