Στο τελικό στάδιο κατάρτισης της λίστας με τα εξοπλιστικά προγράμματα που θέλει να χρηματοδοτηθούν μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού SAFE βρίσκεται πλέον η ελληνική κυβέρνηση. Πρόκειται για μια διαδικασία που έχει σημαντικό ενδιαφέρον για τις εγχώριες Ένοπλες Δυνάμεις, καθώς η χώρα μας αναμένεται να εξασφαλίσει σε δάνεια το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των περίπου 788 εκατομμυρίων ευρώ. Τα χρήματα αυτά θα κατευθυνθούν σε ανάγκες που έχουν ήδη προβλεφθεί στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό του υπουργείου Άμυνας, ο οποίος φτάνει σε ορίζοντα 12ετίας και περιλαμβάνει προγράμματα που θεωρούνται απολύτως αναγκαία για την ενίσχυση της άμυνας.

Το μεγαλύτερο βάρος, σύμφωνα με πληροφορίες, πέφτει στα μη επανδρωμένα συστήματα, έναν τομέα που πλέον αποτελεί βασικό κομμάτι των σύγχρονων στρατιωτικών επιχειρήσεων. Η Ελλάδα έχει εντάξει, λοιπόν, στη λίστα της SAFE την προμήθεια νέων drones, είτε πρόκειται για ιπτάμενα είτε για σκάφη που κινούνται στην επιφάνεια της θάλασσας. Δίνεται, επίσης, ιδιαίτερη έμφαση στα υποβρύχια μη επανδρωμένα οχήματα, μια τεχνολογία που αναπτύσσεται γρήγορα και προσφέρει σημαντικές δυνατότητες επιτήρησης.

Drones

Σε αυτό το πλαίσιο, ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η πρόσφατη συμφωνία Αθήνας και Κιέβου για την έναρξη συζητήσεων σχετικά με συμπαραγωγή μη επανδρωμένων σκαφών επιφανείας (USV) στην Ελλάδα. Πρόκειται για ζήτημα το οποίο κουβεντιάστηκε ενδελεχώς στην πρόσφατη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Υπάρχει, μάλιστα, η προοπτική να επεκταθεί αυτή η συνεργασία και στα υποβρύχια συστήματα (UUV). Παράλληλα, στο ίδιο πεδίο εξετάζεται και πρόταση από το Ισραήλ, η οποία συζητείται σε τεχνικό επίπεδο.

Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, ότι την τελευταία περίοδο έχουν γίνει αρκετά βήματα και στο εσωτερικό της χώρας, καθώς ελληνικές εταιρείες και πανεπιστήμια έχουν αναπτύξει νέα τέτοιου τύπου συστήματα. Μάλιστα, μερικά από αυτά δοκιμάστηκαν πρόσφατα στον Έβρο, στο πλαίσιο της μεγάλης άσκησης «Αίσιος Οιωνός». Οι δοκιμές αυτές θεωρήθηκαν ενθαρρυντικές και δείχνουν ότι η ελληνική αμυντική βιομηχανία μπορεί να συμμετάσχει ενεργά σε αντίστοιχα προγράμματα.

Πέρα από τα drones, στη λίστα που θα στείλουμε εντάσσονται και συστήματα που σχετίζονται με την κυβερνοάμυνα και τον ηλεκτρομαγνητικό πόλεμο, δύο τομείς που αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία. Μέσω του SAFE αναμένεται να χρηματοδοτηθεί και η προμήθεια νέων προηγμένων ασυρμάτων, οι οποίοι θα αντικαταστήσουν παλαιότερα συστήματα επικοινωνίας και θα ενισχύσουν την ασφάλεια των επιχειρήσεων.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει, όμως, και το κομμάτι των αντιαρματικών συστημάτων. Η Ελλάδα, μαζί με άλλες χώρες, σχεδιάζει να διεκδικήσει χρηματοδότηση για αγορά νέων κατευθυνόμενων βλημάτων εδάφους–εδάφους τύπου TOW, τα οποία χρησιμοποιούνται ευρέως σε χερσαίες επιχειρήσεις. Η ανάγκη αυτή έχει ενισχυθεί μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, όπου παρόμοια συστήματα όπως τα Javelin και τα N-LAW είχαν καθοριστικό ρόλο και έγιναν γνωστά στο ευρύ κοινό. Στη συνέχεια, προβλέπεται η αναβάθμιση των ρουκετών των πολλαπλών εκτοξευτών RM-70, που χρησιμοποιούνται από το Πυροβολικό του Στρατού Ξηράς. Η αναβάθμιση αυτή δείχνει ότι το Γενικό Επιτελείο σκοπεύει να κρατήσει το συγκεκριμένο σύστημα ενεργό για αρκετά χρόνια ακόμη, ανεξάρτητα από τα σχέδιά του να αποκτήσει στο μέλλον νέους εκτοξευτές, όπως οι ισραηλινοί PULS. Επιπλέον, μέσω του SAFE θα χρηματοδοτηθούν και πυρομαχικά για εκπαίδευση και επιχειρήσεις, κάτι που αποτελεί διαρκή ανάγκη.

Συν τοις άλλοις, σημαντικό αίτημα στη λίστα είναι και η προμήθεια νέων οχημάτων γενικής χρήσης. Πρόκειται για φορτηγά και άλλα τροχοφόρα που θα αντικαταστήσουν παλαιά οχήματα τα οποία έχουν πλέον ξεπεράσει τις αντοχές τους. Τα οχήματα αυτά χρησιμοποιούνται καθημερινά, όχι μόνο για καθαρά στρατιωτικές ανάγκες αλλά και για επιχειρήσεις πολιτικής προστασίας, όπου ο Στρατός παίζει καθοριστικό ρόλο, ειδικά σε φυσικές καταστροφές και έκτακτες καταστάσεις.

Ξεχωριστή θέση στην ατζέντα έχει και ο λεγόμενος «Σύγχρονος Μαχητής», ένα μεγάλο πρόγραμμα που αφορά τον ατομικό εξοπλισμό των στρατιωτών. Σε αυτό περιλαμβάνονται νέα κράνη, γυαλιά προστασίας, διόπτρες νυχτερινής όρασης, εξοπλισμός θωράκισης, σακίδια και άλλα είδη που βελτιώνουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του προσωπικού. Το ενδιαφέρον είναι ότι μεγάλο μέρος της παραγωγής μπορεί να καλυφθεί από ελληνικές εταιρείες, ενώ παράλληλα έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον και επιχειρήσεις από το εξωτερικό, όπως από τη Γερμανία και το Βέλγιο.

Τέλος, θα πρέπει να πούμε πως παρά τα πολλά προγράμματα, υπάρχουν και τομείς στους οποίους η Ελλάδα θα ήθελε να εξασφαλίσει χρηματοδότηση μέσω του SAFE, αλλά δεν έχουν βρεθεί ακόμη συνεργάτες από άλλες χώρες για τη δημιουργία κοινοπραξιών, κάτι που αποτελεί βασική προϋπόθεση του κανονισμού. Στο πεδίο αυτό ανήκουν τα ναρκοθηρευτικά πλοία, τα ελικόπτερα πολλαπλών χρήσεων, καθώς και ορισμένα πυρομαχικά για το Πολεμικό Ναυτικό, όπως τα βλήματα Oto Melara και συστήματα αντιμετώπισης ασύμμετρων απειλών.