Αναδύθηκε το βυθισμένο χωριό Κάλλιο στη Δωρίδα από τα νερά της τεχνητής λίμνης του Μόρνου, καθώς η στάθμη συνεχίζει να υποχωρεί επικίνδυνα λόγω της παρατεταμένης λειψυδρίας.
Ολόκληρα σπίτια, πέτρινα κτίσματα, δρόμοι και υπολείμματα του παλιού οικιστικού ιστού αποκαλύφθηκαν ξανά, προσφέροντας ένα εντυπωσιακό -αλλά και ανησυχητικό- θέαμα. Οι εικόνες από την περιοχή είναι αποκαλυπτικές, καθώς η ξηρασία «ξεσκεπάζει» την ιστορία που για χρόνια ήταν κρυμμένη κάτω από τα νερά.
Ταυτόχρονα, όμως, η εμφάνιση του χωριού προκαλεί έντονη ανησυχία, καθώς αποτυπώνεται με τρόπο ξεκάθαρο η φθίνουσα πορεία των αποθεμάτων νερού.
Στερεύει η λίμνη του Μόρνου: Έχει τη μικρότερη έκταση των τελευταίων τουλάχιστον 10 ετών
Ανησυχία προκαλεί το πρόβλημα της μείωσης της έκτασης αλλά και των αποθεμάτων της λίμνης του Μόρνου. Το γεγονός αυτό οδήγησε τη μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών να ενεργοποιήσει μια νέα υπηρεσία ενημέρωσης των πολιτών, το Παρατηρητήριο της Τεχνητής Λίμνης Μόρνου (www.meteo.gr/mornos).
Βασικό στοιχείο του Παρατηρητηρίου αποτελούν οι δορυφορικές εικόνες της λίμνης, οι οποίες θα ανανεώνονται ανά δεκαπενθήμερο και θα συγκρίνονται με παλαιότερες. Η πιο πρόσφατη δορυφορική φωτογραφία του Μόρνου παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Στις 9 Σεπτεμβρίου 2025 παρατηρείται η μικρότερη έκταση της λίμνης του Μόρνου από το 2014, όπου έχουμε διαθέσιμα δεδομένα από τον δορυφόρο Sentinel-2. Η τωρινή έκταση είναι περίπου 8,9 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Τον Σεπτέμβριο του 2024, η έκταση της λίμνης του Μόρνου ήταν 11,4 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ το 2023, 15,3 τετραγωνικά χιλιόμετρα – αυτή είναι και η μέση τιμή των τελευταίων περίπου 10 ετών.
Όσον αφορά τα αποθέματα του ταμιευτήρα της λίμνης του Μόρνου, η μείωση σε αυτά συμπίπτει με τη συρρίκνωση της επιφάνειας: -42%. Τον Σεπτέμβριο του 2024, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΥΔΑΠ, η λίμνη είχε 328 εκατομμύρια κυβικά νερού. Τον Σεπτέμβριο του 2025, 193 εκατομμύρια κυβικά νερού.
Κάλλιο, το βυθισμένο χωριό
Σύμφωνα με τον δήμο Δωρίδος, το Κάλλιο είναι ημιορεινό χωριό στη Δωρίδα της Περιφερειακής Ενότητας Φωκίδος, σε υψόμετρο 390 μέτρα. Έχει πληθυσμό 63 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, και μαζί με το Κλήμα Λιδωρικίου και το Τριβίδι συναποτελούν την Τοπική Κοινότητα Καλλίου της Δημοτικής Ενότητας Λιδωρικίου του Δήμου Δωρίδος. Το Κάλλιο στο παρελθόν είχε σλαβική ονομασία. Ονομαζόταν Βελούχοβο, ονομασία που διατήρησε μέχρι το 1916, οπότε και μετονομάστηκε σε Κάλλιο από την παρακείμενη αρχαία πόλη Καλλίπολις.
Το χωριό βρισκόταν αρχικά στον χώρο, στον οποίο δημιουργήθηκε το 1980 η τεχνητή λίμνη που προέκυψε από την κατασκευή του φράγματος του Μόρνου. Για τον λόγο αυτό αρκετοί κάτοικοι μετακινήθηκαν κυρίως στην Αθήνα και στο Λιδωρίκι. Όσοι όμως παρέμειναν μετέφεραν το χωριό σε άλλη θέση, πάνω από τις όχθες της λίμνης, ενώ ο παλιός οικισμός καλύφθηκε από τα νερά της λίμνης, τα οποία κάλυψαν και τον ναό της Ευαγγελίστριας. Στα βορειοδυτικά του σημερινού χωριού βρίσκεται η «πηγή Καλλίου» από την οποία υδρευόταν το αρχαίο Κάστρο, οπού σώζονται ερείπια του ναού του Αγίου Νικολάου. Άλλο ένα ιστορικό κτίσμα που βυθίστηκε στα νερά είναι η πέτρινη (πιθανότατα βενετσιάνικη) θολωτή γέφυρα στη θέση «Χάνια του Βελούχοβου» που αναφέρεται στα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη, καθώς και ο οικισμός Χάνια Στενού.
