Οι πρόσφατες προσπάθειες για την ενθάρρυνση της κατανάλωσης εντόμων από τους ανθρώπους είναι καταδικασμένες να αποτύχουν, λόγω της ευρείας αποστροφής του κοινού προς την ιδέα αυτή, γεγονός που καθιστά απίθανο τα έντομα να συμβάλουν ουσιαστικά στην αντικατάσταση της περιβαλλοντικά καταστροφικής συνήθειας κατανάλωσης κρέατος, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Η εκτροφή και η κατανάλωση εντόμων έχει προβληθεί τα τελευταία χρόνια ως μια πιο φιλική προς το περιβάλλον εναλλακτική σε σχέση με το παραδοσιακό κρέας, λόγω του σοβαρού περιβαλλοντικού κόστους της κτηνοτροφίας. Η κτηνοτροφία αποτελεί βασικό παράγοντα αποψίλωσης των δασών, ευθύνεται για πάνω από το 50% της παγκόσμιας ρύπανσης των υδάτων και ενδέχεται να προκαλεί περισσότερο από το ένα τρίτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, που μπορούν να θεωρηθούν αποδεκτές, εάν ο κόσμος επιθυμεί να αποφύγει μια καταστροφική κλιματική αλλαγή, αναφέρει η νέα έρευνα.
Όπως αναφέρει ο Guardian, παρά το πολύ μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα της εκτροφής και κατανάλωσης εντόμων, όπως τα τριζόνια, οι ακρίδες και τα μυρμήγκια, είναι απίθανο αυτό να αξιοποιηθεί πλήρως, καθώς οι άνθρωποι, ιδίως στις δυτικές χώρες, εξακολουθούν να νιώθουν αποστροφή στην ιδέα να τα καταναλώσουν, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Δημοσκοπήσεις στις ΗΠΑ και την Ευρώπη έδειξαν ότι, ενώ έως και το 91% των ερωτηθέντων δηλώνει πρόθυμο να δοκιμάσει φυτικά «εναλλακτικά κρέατα», μόλις περίπου το 20% θα σκεφτόταν να φάει έντομα.
Εκτός από τον πολιτισμικό παράγοντα αηδίας, η μελέτη εντοπίζει και οικονομικά εμπόδια, καθώς οι περισσότερες εταιρείες, με εξαίρεση λίγα startups που παράγουν μπάρες πρωτεΐνης, επιλέγουν να εκτρέφουν είδη όπως οι μύγες black soldier για ζωοτροφή και όχι για ανθρώπινη κατανάλωση.
«Δεδομένων αυτών των προκλήσεων, είναι δύσκολο να δει κανείς πώς τα τρόφιμα που βασίζονται σε έντομα θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν ουσιαστικά τις παραδοσιακές επιλογές κρέατος», αναφέρει η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature (npj Sustainable Agriculture).
Παρόλο που πολλοί άνθρωποι εκφράζουν την επιθυμία να καταναλώνουν τρόφιμα που παράγονται με βιώσιμο τρόπο, σχετικά λίγοι στις δυτικές χώρες έχουν στραφεί στη χορτοφαγία ή τη vegan διατροφή. Την ίδια στιγμή, η παγκόσμια κατανάλωση κρέατος αναμένεται να αυξηθεί τις επόμενες δεκαετίες λόγω της αυξανόμενης ζήτησης από νεόπλουτους πληθυσμούς σε χώρες όπως η Κίνα, γεγονός που θα επιβαρύνει περαιτέρω το περιβάλλον.
«Διαθέτουμε περιορισμένους πόρους και πρέπει να τους αφιερώσουμε στις πιο υποσχόμενες εναλλακτικές», δήλωσε ο Dustin Crummett, συν-συγγραφέας της μελέτης και εκτελεστικός διευθυντής του Insect Institute. «Αποδεικνύεται ότι τα εκτρεφόμενα έντομα λαμβάνουν σταθερά τις χαμηλότερες βαθμολογίες μεταξύ όλων των υποκατάστατων κρέατος και η πραγματική αγορά τους είναι εξαιρετικά μικρή, ακόμη και σε μέρη όπου υπάρχει παράδοση στην κατανάλωση εντόμων», συμπληρώνει.
Ο Crummett επεσήμανε ότι, αν και έχουν γίνει προσπάθειες να ενσωματωθούν τα έντομα σε προϊόντα όπως σνακ και ψωμί, αυτά δεν μετατρέπονται σε προϊόντα που θα μπορούσαν πραγματικά να εκτοπίσουν την κατανάλωση κρέατος.
«Όλη αυτή η συζήτηση για την κατανάλωση εντόμων δεν έχει κάνει μεγάλη διαφορά. Οι άνθρωποι εξακολουθούν να αντιδρούν αρνητικά και δεν υπάρχει πολιτισμική παράδοση», δήλωσε. «Η αλλαγή μακροχρόνιων γαστρονομικών συνηθειών και βαθιά ριζωμένων συναισθημάτων αηδίας είναι δύσκολη όταν γίνεται από πάνω προς τα κάτω. Αν ήταν εύκολο, περισσότεροι άνθρωποι θα κατανάλωναν φυτικά τρόφιμα», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Λίγες κυβερνήσεις έχουν λάβει σοβαρά μέτρα για τον περιορισμό της κατανάλωσης κρέατος, παρά τις τεράστιες επιπτώσεις του στο περιβάλλον, καθώς φοβούνται την πολιτική αντίδραση. Ωστόσο, η Δανία έχει παρουσιάσει ένα πιθανό μοντέλο δράσης, αποκαλύπτοντας ένα σχέδιο το 2023 για τη μείωση της κατανάλωσης κρέατος και την ενίσχυση της παραγωγής φυτικών τροφών.
«Τα φυτικά τρόφιμα είναι το μέλλον», είχε δηλώσει ο Jacob Jensen, υπουργός Τροφίμων, Γεωργίας και Αλιείας της Δανίας. «Αν θέλουμε να μειώσουμε το αποτύπωμα άνθρακα του γεωργικού τομέα, τότε όλοι πρέπει να καταναλώνουμε περισσότερα φυτικά τρόφιμα», τόνισε.
Ο Crummett σημείωσε ότι το δανέζικο σχέδιο αποτελεί ένα καλό σημείο εκκίνησης για τη διαμόρφωση μιας εναλλακτικής λύσης αντί της απλής ελπίδας ότι οι άνθρωποι θα στραφούν στα έντομα.
«Πρέπει να συναντήσουμε τους ανθρώπους εκεί που βρίσκονται», δήλωσε. «Πρέπει να κάνουμε τα πράγματα εύκολα και γευστικά, και όχι απλώς να ηθικολογούμε και να επιπλήττουμε τον κόσμο. Μόλις υπάρξουν εναλλακτικά προϊόντα που είναι καλύτερα ως προς τη γεύση, την τιμή και την ευκολία, θα σημειώσουμε πρόοδο στη μείωση των επιπτώσεων της κτηνοτροφίας», ανέφερε χαρακτηριστικά.