Επίσημα δεν έχει ανακοινωθεί, όμως ανεπίσημα επιβεβαιώνεται. Και επιπλέον τα στοιχεία από τα πεδία των μαχών και οι αναλύσεις συνηγορούν πως η πολυαναμενόμενη ουκρανική αντεπίθεση έχει ήδη ξεκινήσει. Ενδεχομένως σε πρώτη φάση τα χτυπήματα να είναι «διερευνητικά», ώστε να εντοπιστούν πιθανά τρωτά σημεία στη ρωσική γραμμή άμυνας, όμως το σχέδιο της αντεπίθεσης έχει ενεργοποιηθεί, όπως παραδέχτηκαν υπό τον όρο της ανωνυμίας Ουκρανοί αξιωματούχοι, αλλά και πηγές από τις ΗΠΑ.
Όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές συμφωνούν πως πρόκειται για τη σημαντικότερη καμπή του πολέμου στην Ουκρανία. Το αποτέλεσμα ενδεχομένως να επηρεάσει καθοριστικά τις εξελίξεις, γέρνοντας την πλάστιγγα υπέρ του Κιέβου ή της Μόσχας. Μια ουκρανική αποτυχία θα μπορούσε να οδηγήσει στον περιορισμό της υποστήριξης από τη Δύση και να φέρει τις δύο πλευρές στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με πιθανό το σενάριο της διχοτόμησης της χώρας, βάσει των μοντέλων της Κορέας και του Ισραήλ.
Αναμφίβολα το διακύβευμα για την ουκρανική επίθεση είναι υψηλό. Εκτός από τον πόλεμο πληροφοριών και την προσπάθεια του αιφνιδιασμού, αυτός είναι και ένας βασικός λόγος που επισήμως πολλοί αρνούνται την έναρξη της αντεπίθεσης. Σταθμίζουν τις πρώτες κινήσεις και προσπαθούν να προβλέψουν την κατάληξη. Αν εκτιμάται πως δεν θα υπάρξει η προσδοκώμενη επιτυχία ίσως είναι προτιμότερο να επικοινωνηθεί πως δεν ξεκίνησε ποτέ.
«Η αντεπίθεση ξεκίνησε»
Το Institute For The Study of War (ISW), το think tank με έδρα την Ουάσινγκτον που παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η ουκρανική αντεπίθεση έχει αρχίσει. Τα στοιχεία και η δραστηριότητα σε ολόκληρη την Ουκρανία μαρτυρούν ότι η ουκρανική αντεπίθεση βρίσκεται σε εξέλιξη σε όλο το μέτωπο». Οι στρατιωτικοί αναλυτές του ISW εκτιμούν πως η ουκρανική αντεπίθεση πιθανότατα δεν θα εκτυλιχθεί ως μια ενιαία μεγάλη επιχείρηση, αλλά θα αποτελείται από πολλές επιμέρους επιχειρήσεις, διαφορετικού μεγέθους και έντασης, σε πολλές τοποθεσίες.
Σημειώνεται πως σε αυτή τη φάση το μέτωπο του πολέμου εκτείνεται σε μια γραμμή άνω των 1.000 χλμ, από τη Χερσώνα στη Μαύρη Θάλασσα μέχρι τα σύνορα της Ουκρανίας με τη Ρωσία. Αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, που επικαλούνται ανώτερους αξιωματικούς αλλά και στρατιώτες του ουκρανικού στρατού, αναφέρουν πως επιβεβαιώνεται η έναρξη της αντεπίθεσης. Αναλυτές υπογραμμίζουν πως αυτό σηματοδοτούν και οι επιθετικές κινήσεις των ουκρανικών δυνάμεων που καταγράφονται σε διάφορες περιοχές.
«Σημαντικές απώλειες» στις πρώτες μάχες για τους Ουκρανούς
Στην Ουάσιγκτον, παρασκηνιακά, εκφράζονταν σοβαρές επιφυλάξεις για τα οφέλη της ουκρανικής αντεπίθεσης και σε καμία περίπτωση δεν συμμερίζονταν τις φιλοδοξίες που εξέφραζαν ορισμένοι Ουκρανοί αξιωματούχοι περί κατάληψης ακόμη και της Κριμαίας.
Επιθέσεις των ουκρανών καταγράφονται σε διάφορα σημεία του μετώπου, ωστόσο, σύμφωνα με τις πληροφορίες, σε αυτή τη φάση το σχέδιο εστιάζει σε τρεις μεγάλους άξονες: Ο πρώτος είναι στην περιφέρεια της Μπαχμούτ, στα ανατολικά. Ο δεύτερος είναι στην περιοχή της Ζαπορίζια, στο κέντρο του ανατολικού μετώπου, και ο τρίτος είναι στα νότια στη Χερσώνα. Ενδεχομένως μια βασική επιδίωξη είναι η αποκοπή της λεγόμενης «χερσαίας γέφυρας» στη νοτιοανατολική ουκρανία, φτάνοντας μέχρι την Αζοφική Θάλασσα, κάτι που θα οδηγούσε και σε μια απομόνωση της Κριμαίας.
Πάντως τα πρώτα αποτελέσματα φαίνεται να επιβεβαιώνουν τις ανησυχίες των αμερικανών, καθώς δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά για τους Ουκρανούς. Στα περισσότερα σημεία οι επιθέσεις φαίνεται να αποκρούστηκαν από τις ρωσικές δυνάμεις. Αμερικανοί αξιωματούχοι ανέφεραν στο CNN πως παρότι οι Ουκρανοί φαινομενικά σημείωσαν κάποια κέρδη, υπήρξαν «σημαντικές απώλειες» για τον ουκρανικό στρατό, ο οποίος αντιμετώπισε μεγαλύτερη αντίσταση από ό,τι αναμενόταν.
Οι περισσότερες επιθέσεις δεν ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικές και οι Ουκρανοί φαίνεται πως έχασαν βαρύ εξοπλισμό, τεθωρακισμένα, άρματα μάχης αλλά και πολλούς στρατιώτες προσπαθώντας να διαπεράσουν τις ρωσικές γραμμές στο ανατολικό τμήμα της χώρας.
Στρατιωτικοί αναλυτές υπογραμμίζουν πως η αρχική φάση της αντεπίθεσης θα είναι πιθανότατα η πιο δαπανηρή, η πιο επικίνδυνη και η πιο δύσκολη όσον αφορά τις απώλειες ζωών και εξοπλισμού. Και αυτό είναι προφανές καθώς τα στρατεύματα και τα τεθωρακισμένα επιχειρούν να διεισδύσουν στην άμυνα της Ρωσίας. «Η επιτυχία ή η αποτυχία αυτής της φάσης μπορεί να μην είναι εμφανής για κάποιο χρονικό διάστημα», σημειώνει το ISW.
Είναι γεγονός πως ο ουκρανικός στρατός έχει ενισχυθεί σημαντικά από τους δυτικούς συμμάχους με σύγχρονα άρματα και εξειδικευμένες επιθετικές μονάδες οπλισμένες με δυτικά όπλα και εκπαιδευμένες στις τακτικές του ΝΑΤΟ. Όμως το να σπάσει κάποιος τη ρωσική γραμμή άμυνας μόνο εύκολο δεν αναμένεται να είναι, παρότι οι Ρώσοι στην Ουκρανία δεν έχουν εντυπωσιάσει με τις μαχητικές ικανότητές τους. Η Ρωσία επί μήνες, περιμένοντας την ουκρανική αντεπίθεση, έχει αναπτύξει ένα εκτεταμένο αμυντικό δίκτυο, πολλών χιλιομέτρων, με τάφρους, ναρκοπέδια και παγίδες για άρματα μάχης.
Η Ουκρανία θα πρέπει να επιδοθεί σε στρατιωτικές επιχειρήσεις «συνδυασμένων όπλων», δηλαδή χρησιμοποιώντας τα άρματα μάχης, το πεζικό, το πυροβολικό και την αεροπορία για να σχηματίσει μια ενιαία, συνεκτική, ισορροπημένη και βιώσιμη δύναμη. Ο στρατηγός του αμερικανικού στρατού, Μάρκ Μίλεϊ, επικεφαλής του Μικτού Επιτελείου Στρατού των ΗΠΑ, υπογράμμισε πως οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας είναι «πολύ καλά προετοιμασμένες», ωστόσο «είναι πολύ νωρίς για να προβλέψουμε το αποτέλεσμα», καθώς η επίθεση είναι δύσκολη και οι μάχες τέτοιου τύπου τείνουν να ευνοούν τους αμυνόμενους.
«Οι αρχικές αποτυχίες είναι αναμενόμενες. Αυτή η φάση μπορεί επίσης να δει τις μεγαλύτερες απώλειες στην Ουκρανία», υπογραμμίζουν και οι αναλυτές του ISW. Για αυτό είχε προϊδεάσει και ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι: «Πιστεύουμε ακράδαντα ότι θα τα καταφέρουμε, όμως οι απώλειες θα είναι μεγάλες. Ένας μεγάλος αριθμός στρατιωτών θα πεθάνει», είπε πριν από μερικές ημέρες μιλώντας στη Wall Street Journal.
