H έβδομη μέρα του πολέμου βρίσκει την Ρωσία να κάνει μια ολομέτωπη επίθεση στην Ουκρανία με τις περιοχές Χάρκοβο και Χερσώνα να έχουν δεχτεί βαρύ πλήγμα, τον Ρώσο υπουργό Σεργκέι Λαβρόφ να προχωρά σε συγκεκαλυμμένες απειλές λέγοντας (σύμφωνα με το πρακτορείο RIA) πως εάν ξεσπάσει ένας Γ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, αυτός θα περιλαμβάνει χρήση πυρηνικών όπλων και με το πεδίο των συνομιλιών ανάμεσα στις δύο χώρες να είναι πιο θολό παρά ποτέ.
Για το τι έχει συμβεί ως τώρα αλλά και τι αναμένεται να συμβεί όπως και για τη στάση τόσο της Ρωσίας, όσο και της Δύσης, μίλησε στο Newsbeast ο Σωτήρης Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Ιδού τι μας είπε:
« Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι μια προσπάθεια αλλαγής στάσης της Ρωσίας, επιχειρησιακά μιλώντας, μετά από αυτό που φάνταζε αρχικά εύκολο, αλλά τελικά δεν ήταν ούτε τόσο εύκολο, ούτε και τόσο γρήγορο. Περιμένουμε φυσικά η Ρωσία να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση στο Κίεβο, εκεί όπου συνεχίζουν να ενισχύονται οι ρωσικές δυνάμεις.
Κανείς δεν πρέπει να αποκλείσει εδώ που έχουμε φτάσει, την έναρξη των επιθέσεων με βαρύ πυροβολικό, αλλά ενδεχομένως και με πυραυλικές επιθέσεις έτσι ώστε να προκληθούν μαζικές εκκενώσεις αμάχων και να εγκαταλειφθεί το Κίεβο. Η Ρωσία δεν θέλει μάχες σώμα με σώμα, θέλει οι πολίτες να εγκαταλείψουν την πρωτεύουσα. Η κατάκτηση του Κιέβου θα είναι για τους Ρώσους γεγονός υψηλού συμβολισμού.
Σε επίπεδο μεγάλης εικόνας βλέπουμε την Ρωσία να συνεχίζει την προσπάθεια διαχωρισμού της Ουκρανίας με φυσικό σύνορο τον Δνείπερο. Μένει να φανεί αν επιθυμεί να συνεχίσει ως την Οδησσό. Να σημειώσουμε πως ο Λουκασένκο την ανέφερε χθες τη συγκεκριμένη πόλη. Αν αυτό συμβεί, περιμένουμε να δούμε ποια θα είναι η τύχη όλων αυτών των εδαφών την επόμενη μέρα. Αν θα θέλει δηλαδή να κρατήσει κάποια από αυτά η Ρωσία με διάφορες μορφές καθεστώτος ή αν θα μπει στη λογική της διαπραγμάτευσης με την Ουκρανική κυβέρνηση στο πλαίσιο αμοιβαίων συμβιβασμών.
Εφεξής όμως η Ρωσία δίνει μια μάχη με τον χρόνο λαμβάνοντας υπόψιν της το πυκνό πλέγμα κυρώσεων που δέχεται, ένα πλέγμα του οποίου την ένταση και το μέγεθος δεν τα υπολόγιζε. Μαζί και με τι δυσκολίες που συναντά στο ίδιο το πεδίο του πολέμου, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα πως η Ρωσία θέλει να προχωρήσει γρήγορα τις επιχειρήσεις διαμορφώνοντας μια σειρά από τετελεσμένα και κεκτημένα για να τα βάλει σε ένα τραπέζι διαπραγμάτευσης. Εξακολουθεί βέβαια να παρουσιάζει πολλές αρρυθμίες η ρωσική πολεμική μηχανή. Την ίδια στιγμή όμως, περιορίζονται όσο περνούν οι μέρες και οι επιχειρησιακές ικανότητες των Ουκρανών, όχι όσον αφορά στο αξιόμαχό τους αλλά στην αντικειμενική επιβάρυνση στο πεδίο. Και η ανθρωπιστική πίεση που υφίσταται η χώρα είναι ήδη ισχυρή.
Η Ρωσία πάντως δεν μπορεί τώρα να επιδιώξει τον αρχικό της στόχο, να αποκαθηλώσει δηλαδή τον Ζελένσκι και να εγκαταστήσει στην θέση του μια φιλορωσική μαριονέτα. Αυτό δεν είναι πια το κυρίαρχο σενάριο.
Όσον αφορά στις συνομιλίες αν όντως πραγματοποιηθεί ο δεύτερος γύρος στο τέλος της ημέρας, σε καμία περίπτωση αυτές δεν έχουν οδηγήσει, ούτε πρόκειται να γίνει άμεσα, σε γόνιμο έδαφος. Βλέπουμε άλλωστε τις τελευταίες ώρες μια δραστηριοποίηση στο κομμάτι της διπλωματίας και από το Πεκίνο, κάτι που μας δείχνει πως η Κίνα θεωρεί πως η κυβέρνηση του Ζελένσκι θα συνεχίσει να υφίσταται, δεν βλέπουν δηλαδή μια “γρήγορη πτώση” στην Ουκρανία. Για την ώρα, η Κίνα συντάσσεται με την Ρωσία αλλά διαφαίνεται ότι με κάποια προσοχή η πρώτη θέλει να ασκήσει πίεση στο κομμάτι της διπλωματικής λύσης».
Το πρωτοφανές αρραγές μέτωπο της Ευρώπης
«Υπάρχει λόγος που σε αυτόν πόλεμο η Δύση εμφανίζεται με ένα αρραγές μέτωπο. Η Ρωσία έκανε τεράστια λάθη στην εκτέλεση της στρατιωτικής της επιχείρησης επιλέγοντας ένα σενάριο πολύ μεγαλεπήβολο χωρίς όμως να το υποστηρίξει με τις ανάλογες δυνάμεις, θεωρώντας πως ουσιαστικά θα…κάνει περίπατο.
Παράλληλα, υποτίμησε την ηρωική αντίσταση των Ουκρανών. Τις πρώτες δύο ημέρες του πολέμου, η Δύση ξεκίνησε να αφυπνίζεται. Σε αυτό το timing, ο Ουκρανός πρόεδρος πέρασε παράλληλα το τεστ ηγεσίας και μαζί με την Ουκρανική σημαία κράτησε τελικά ψηλά και τη σημαία της Ευρώπης, γιατί η Ουκρανία είναι μια ευρωπαϊκή χώρα.
Λαμβάνοντας υπόψιν τον αντίκτυπο της διεθνούς κοινής γνώμης και των πιέσεων που ασκήθηκαν στις κυβερνήσεις, η Δύση και η Ευρώπη κατ’ επέκταση, διανύουν τώρα μια περίοδο ανάκτησης της υπονομευμένης συλλογικής τους αυτοπεποίθησης, προσπαθώντας να μετουσιώσουν σε σοβαρή άσκηση πολιτικής όλο αυτό το πλήγμα που έχει δεχτεί ο πυρήνας του αξιακού δυτικού συστήματος. Σε αυτό το κομμάτι της συνειδητοποίησης τα πρώτα 24ωρα η Ουκρανία βοήθησε περισσότερο την Δύση απ’ ο, τι η Δύση την Ουκρανία.
Να σημειώσουμε ότι χθες υπήρξε χθες μια ιδιαίτερα συγκινησιακά φορτισμένη σύνοδος του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου στην οποία μίλησε ο Ζελένσκι. Η Ευρώπη λοιπόν αυτή τη στιγμή αισθάνεται ανανεωμένη και ισχυροποιημένη την ηθική της δέσμευση για την επόμενη μέρα. Αυτό που διαφαίνεται είναι ότι θα συνδράμει την Ουκρανία στο οικονομικό κομμάτι όσον αφορά στη ζημιά που θα έχει υποστεί από την εισβολή. Η Ευρώπη φαίνεται έτοιμη να σηκώσει το γάντι και να ανταποκριθεί.
Tελικά, o Πούτιν “πέτυχε” να αναζωογονήσει το ΝΑΤΟ και να επαναενώσει την Ευρώπη, εκεί όπου η Ρωσία λειτουργούσε με την λογική του “διαίρει και βασίλευε”.
Και ξέρετε αυτή η συσπείρωση δεν είναι μόνο σε επίπεδο πρωθυπουργών και θεσμών αλλά και πολιτών. Είναι πολύ μεγάλο και πλειοψηφικό το ρεύμα στους πολίτες αλλά και στην κοινή γνώμη, πως αυτός ο πόλεμος δεν αφορά μόνο την Ουκρανία αλλά όλη την Δύση.
Προοδευτικά, αυτή η εισβολή θα είναι ένα τεστ ηγεσίας, όχι μόνο για τον Ζελένσκι, ο οποίος το πέρασε, αλλά και για τις δημοκρατίες της Ευρώπης. Και σημειώστε και το εξής για τους Έλληνες- αν αυτή η μάχη χαθεί για την Δύση και κερδηθεί από την Ρωσία, θα δημιουργηθεί ένα πολύ κακό προηγούμενο για την Ελλάδα που έχει στον πυρήνα της το διεθνές δίκαιο στα ζητήματα εθνικής κυριαρχίας. Και φυσικά, ας μην ξεχνάμε και τους ισχυρούς δεσμούς μας με την Ουκρανία, οι οποίοι πηγαίνουν σε βάθος αιώνων. Οδησσός σημαίνει Φιλική Εταιρεία. Ουκρανία για εμάς είναι και μια ανθούσα ελληνική κοινότητα και ομογένεια και είναι ακόμα και ο ρόλος της θρησκείας, η δεύτερη Αγιά Σοφιά, οι Ουκρανοί που βαφτιστήκαν Χριστιανοί από εμάς. Όλα αυτά να τα λαμβάνουμε υπ’ οψιν στον τρόπο που αισθάνονται οι Έλληνες για αυτόν τον πόλεμο».
Η έκπληξη της Ρωσίας για τις κυρώσεις
«Η Ρωσία είχε κάνει ένα πλάνο για τις κυρώσεις που θα δεχόταν, αλλά σε καμία περίπτωση δεν περίμενε αυτό το μέγεθος κυρώσεων. Το παιχνίδι όπως είπα άλλαξε τα δύο πρώτα 24ώρα. Εκτός από τον εαυτό της, η Ρωσία είχε κάνει πολύ κακούς υπολογισμούς και για την ίδια την Ουκρανία.
Οι κυρώσεις βέβαια δεν θα ανατρέψουν τον πόλεμο αλλά θα κοστίσουν στην Ρωσία. Είναι νωρίς να το πούμε με βεβαιότητα αλλά θα υπάρξει σίγουρα δυσαρέσκεια στο κατεστημένο των ρωσικών οικονομικών ελίτ αλλά και στο σύστημα ασφαλείας γύρω από τον Πούτιν. Θα υπάρξουν απ’ ο, τι φαίνεται ρήγματα εκεί. Ειδικά τις κυρώσεις στην Κεντρική Ρωσική Τράπεζα ήταν κάτι που δεν το είχαν αξιολογήσει».
Τα λάθη της Δύσης
«Τη δεκαετία του 1990 χάθηκε μια ευκαιρία τότε που η Δύση και κυρίως οι ΗΠΑ θα έπρεπε να έχουν αξιολογήσει με μεγαλύτερη προσοχή ένα σενάριο, έστω υπό όρους, πιθανής συμπερίληψης της τότε Ρωσίας, της Ρωσίας προ Πούτιν σε μια νέα αρχιτεκτονική του κόσμου. Τελικά εκείνο το σενάριο δεν προκρίθηκε. Πολύ πιθανό η ιστορία να είχε γραφτεί διαφορετικά. Επίσης, μετά την κρίση του 2014 και την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας, έπεσαν οι μάσκες όταν οι ΗΠΑ και η Ευρώπη δεν προχώρησαν σε μια αξιόπιστη αποτροπή της κατάστασης ή σε μια ενεργητική διπλωματία για να αποφύγουμε αυτό που είδαμε τελικά να συμβαίνει σήμερα.
Παρ’ όλα αυτά, στο τέλος της ημέρας, τα παραπάνω γεγονότα, δεν μπορούν να εξισώσουν ή να ξεπλύνουν την εισβολή. Ας δούμε λίγο πιο προσεχτικά το διάγγελμα του Πούτιν, ο οποίος τα πρώτα 30 λεπτά δεν έκανε καμία αναφορά στο ΝΑΤΟ. Αντιθέτως, ξεδίπλωσε ένα αφήγημα με το οποίο αρνήθηκε το δικαίωμα ύπαρξης της Ουκρανίας ως κράτος και ως έθνος, αποκαλώντας την ένα “ιστορικό λάθος”. Υπάρχει ένα σοβαρό διακύβευμα εδώ για όσους θέλουν να αναθεωρήσουν τους κανόνες του παιχνιδιού. Αλίμονο αν αφήσουμε να γραφτούν οι κανόνες τώρα ξανά από αυταρχικά καθεστώτα που θα περιλαμβάνουν εμάς, χωρίς εμάς. Όσον αφορά αυτή τη στιγμή του πολέμου, βρισκόμαστε στο τέλος της αρχής και όχι στην αρχή του τέλους».
