Η Κόνστανς Μάρτεν και ο Μαρκ Γκόρντον καταδικάστηκαν συνολικά σε 28 χρόνια φυλάκιση (14 ο καθένας) για τον θάνατο της νεογέννητης κόρης τους, Βικτόρια. Η υπόθεση συγκλόνισε τη Βρετανία για μήνες.
Η 38χρονη Μάρτεν μεγάλωσε σε μια εύπορη οικογένεια, με δεσμούς με τη βρετανική αριστοκρατία. Ο 51χρονος Γκόρντον, αντίθετα, είχε περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη φυλακή στις ΗΠΑ, καταδικασμένος σε νεαρή ηλικία για βιασμό. Οι δρόμοι τους συναντήθηκαν στο Λονδίνο.
Οι κοινωνικές υπηρεσίες, ανήσυχες για την ασφάλεια των παιδιών τους, είχαν ήδη απομακρύνει τέσσερα από αυτά. Έτσι, όταν τον Ιανουάριο του 2023 γεννήθηκε η μικρή Βικτόρια, το ζευγάρι αποφάσισε να εξαφανιστεί για να τη «σώσει» από την κρατική παρέμβαση.
Η αρχή της υπόθεσης αποκαλύφθηκε όταν εντοπίστηκε το καμένο αυτοκίνητό τους κοντά στο Μάντσεστερ, μες στο οποίο βρέθηκε πλακούντας. Η αστυνομία εξαπέλυσε ανθρωποκυνηγητό σε όλη τη χώρα. Για 54 ημέρες, το ζευγάρι κρυβόταν, ξοδεύοντας χρήματα της Μάρτεν, ενώ στο τέλος ζούσαν σε μια πρόχειρη σκηνή, μέσα στον χειμώνα.
Η μικρή Βικτόρια εθεάθη σε κάμερες ασφαλείας με ελαφρύ ρουχισμό: χωρίς κάλτσες, πολλές φορές μόνο με ένα κορμάκι κάτω από το παλτό της μητέρας της, μέσα στο κρύο. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, πέθανε είτε από υποθερμία είτε καταπλακώθηκε από ασφυξία όταν κοιμόταν, επειδή η μητέρα της την πλάκωσε στον ύπνο της.
Όταν τελικά Μάρτεν και Γκόρντον συνελήφθησαν στο Μπράιτον, αρνήθηκαν να αποκαλύψουν πού βρισκόταν το μωρό. Δύο μέρες αργότερα, η αστυνομία βρήκε το σώμα της μέσα σε μια σακούλα σούπερ μάρκετ, πεταμένο, τυλιγμένο με ένα ροζ σεντόνι και σκεπασμένο με χώμα και σκουπίδια.
«Καμία γνήσια έκφραση μεταμέλειας»
Η δίκη τους κράτησε μήνες και χαρακτηρίστηκε από συνεχείς καθυστερήσεις. Το δικαστήριο τελικά τους έκρινε ενόχους για ανθρωποκτονία από βαριά αμέλεια, κακοποίηση παιδιού και παρεμπόδιση της δικαιοσύνης.
Κατά την ανακοίνωση της ποινής, ο δικαστής είπε: «Ούτε στιγμή δεν σκεφτήκατε το καλό του παιδιού σας. Όλη σας η προσοχή ήταν στον εαυτό σας. Δεν υπάρχει καμία γνήσια έκφραση μεταμέλειας».
Το σοκαριστικό παρελθόν τους
Ο Γκόρντον, έφηβος ακόμα, καταδικάστηκε στις ΗΠΑ για έναν βιασμό και έμεινε 20 χρόνια στη φυλακή. Όταν αποφυλακίστηκε, επέστρεψε στο Ηνωμένο Βασίλειο υπό επιτήρηση.
Τα δικαστικά έγγραφα των ΗΠΑ δείχνουν ότι το 1989, ο Γκόρντον εισέβαλε στο σπίτι της 30χρονης γειτόνισσάς του, οπλισμένος με ένα ζευγάρι ψαλίδια κήπου και ένα μαχαίρι κουζίνας.
Ντυμένος στα μαύρα, με καλυμμένο το πρόσωπό του, είπε στη γυναίκα να μην φωνάξει, αλλιώς θα σκότωνε τον γιο και την κόρη της, που κοιμόντουσαν στο διπλανό δωμάτιο. Για τις επόμενες τέσσερις ώρες, τη βίασε υπό την απειλή του μαχαιριού.
«Μου είπε να αποχαιρετήσω τα παιδιά μου, γιατί αυτή ήταν η μέρα που θα πέθαινα», είπε το θύμα κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας για την καταδίκη του.
Αρχικά ο Γκόρντον δήλωσε ένοχος, αλλά αργότερα απέσυρε την παραδοχή και δικάστηκε.
Στη δίκη για την επιβολή ποινής το 1990, η γυναίκα που είχε βιαστεί παρακάλεσε τον δικαστή να επιβάλει αυστηρή ποινή στον Γκόρντον, που πλέον ήταν 15 ετών.
«Σας παρακαλώ, βεβαιωθείτε ότι αυτός ο άνθρωπος δεν θα έχει την ευκαιρία να καταστρέψει άλλες ζωές», είπε. «Μην του δείξετε κανένα έλεος».
Η Μάρτεν, από την άλλη, κόρη αριστοκρατικής οικογένειας, πέρασε από ελίτ σχολεία, ταξίδια, ακόμα και σχέσεις με τη βασιλική οικογένεια –είπε στους φίλους της ότι όταν ήταν παιδί έπαιζε με τους πρίγκιπες Ουίλιαμ και Χάρι– αλλά στη συνέχεια χάθηκε στο περιθώριο με τον Γκόρντον.
Οι κοινωνικές υπηρεσίες είχαν επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι το ζευγάρι προτιμούσε να προστατεύει τη σχέση του αντί τα παιδιά του. Τέσσερα παιδιά αφαιρέθηκαν από την επιμέλειά τους πριν γεννηθεί η Βικτόρια.
Το BBC αναφέρει ότι μετά την αποφοίτησή της το 2006, η Μάρτεν και η μητέρα της πέταξαν στη Νιγηρία για να επισκεφτούν μια εκκλησία που ονομάζεται Synagogue, Church of All Nations (Scoan) στο Λάγος.
Η μητέρα της επέστρεψε στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ η κόρη της έμεινε πίσω για να γίνει μαθητευόμενη εκεί.
Έρευνα του BBC Africa βρήκε στοιχεία για εκτεταμένη κακοποίηση και βασανιστήρια στο Scoan υπό την ηγεσία του TB Joshua, περιλαμβάνοντας καταγγελίες για βιασμούς από τον ίδιο τον Joshua και εξαναγκαστικές αμβλώσεις, για σχεδόν 20 χρόνια. Ο ιεροκήρυκας πέθανε το 2021.
Πολλοί πρώην μαθητευόμενοι δήλωσαν στην BBC ότι υπέστησαν σωματική και σεξουαλική κακοποίηση από τον Joshua, τον οποίο αποκαλούσαν «Daddy». Το BBC τονίζει πως δεν έχει λόγο να πιστεύει ότι η Marten – που τότε ήταν 19 ετών – υπέστη κάποια κακοποίηση εκεί.
Μετά από τέσσερις μήνες, η Marten εκδιώχθηκε από το Scoan και επέστρεψε στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου εγγράφηκε στο πρόγραμμα Σπουδών Αραβικών και Μέσης Ανατολής στο Πανεπιστήμιο του Leeds και πέρασε ένα χρόνο στο Κάιρο.
Μετά το πανεπιστήμιο, εργάστηκε στο κανάλι ειδήσεων Al Jazeera και προσπάθησε να φτιάξει ένα ντοκιμαντέρ για τον TB Joshua. Ωστόσο, μέχρι το 2015 είχε εγκαταλείψει τη δημοσιογραφία και εκπαιδεύονταν για να γίνει ηθοποιός.
Στις αρχές του 2016, η Μάρτεν εξαφανίστηκε. Δεν παρακολουθούσε πλέον μαθήματα, δεν απαντούσε σε κλήσεις και κανείς δεν μπορούσε να τη βρει στα κοινωνικά δίκτυα.
Το 2017, η Μάρτεν και ο Γκόρντον ταξίδευαν με σακίδια στη Νότια Αμερική, και όταν επέστρεψαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Μάρτεν – πλέον στα 30 της – ήταν έγκυος στο πρώτο της παιδί.
Το μωρό «δεν είχε καμία ευκαιρία»
Η εισαγγελία ήταν ξεκάθαρη: «Η Βικτόρια δεν είχε καμία πιθανότητα. Γεννήθηκε σε συνθήκες επικίνδυνες, χωρίς γιατρούς, χωρίς σπίτι, χωρίς τη φροντίδα που κάθε παιδί αξίζει».
Όπως σημείωσε η επικεφαλής ντετέκτιβ: «Θα έπρεπε αυτές τις μέρες να γιορτάζει τα δύο της χρόνια. Αντί γι’ αυτό, η ζωή της κόπηκε άδικα από τις εγωιστικές πράξεις των γονιών της».
