Εκ πρώτης όψεως, οι συνομιλίες της Δευτέρας μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, του προέδρου της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, και των Ευρωπαίων ηγετών πήγαν καλά. Οι ηγέτες των ΗΠΑ και της Ουκρανίας φωτογραφήθηκαν χαρούμενοι και χαμογελαστοί – σε πλήρη αντίθεση με την έντονη αντιπαράθεση και τη δημόσια ταπείνωση που υπέστη ο Ζελένσκι κατά την τελευταία επίσκεψή του στο Λευκό Οίκο τον Φεβρουάριο.

Οι συνομιλίες της Δευτέρας, στις οποίες συμμετείχαν πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες, φάνηκαν να σημειώνουν πρόοδο προς τον τερματισμό του παρατεταμένου πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, με τον Τραμπ να δηλώνει ότι θα οργανωθεί συνάντηση μεταξύ του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, και του Ζελένσκι, ακολουθούμενη από τριμερή συνάντηση στην οποία θα συμμετάσχει και ο ίδιος.

Ωστόσο, το πιο σημαντικό αποτέλεσμα για το Κίεβο και την Ευρώπη ήταν η δήλωση του Τραμπ ότι οι εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία θα «παρέχονται» από τις ευρωπαϊκές χώρες σε «συντονισμό με τις ΗΠΑ».

Περιγράφοντάς το ως «σημαντικό βήμα προς τα εμπρός», ο Ζελένσκι δήλωσε αργότερα ότι το πακέτο εγγυήσεων ασφάλειας για την Ουκρανία -το οποίο είναι ιδιαίτερα επιθυμητό από την ηγεσία του Κιέβου και θεωρείται αποτρεπτικό μέσο για μελλοντικές επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας- θα περιλαμβάνει μαζική αγορά αμερικανικών όπλων, με χρηματοδότηση που σύμφωνα με πληροφορίες θα υποστηριχθεί από την Ευρώπη. Η συμφωνία θα «οριστικοποιηθεί εντός της επόμενης εβδομάδας έως 10 ημερών», δήλωσε.

Ποιες εγγυήσεις ασφάλειας;

Όσον αφορά το περιεχόμενο των εγγυήσεων ασφάλειας, οι λεπτομέρειες είναι ακόμη ελάχιστες. Ο Τραμπ σχολίασε σε συνέντευξη Τύπου μετά τις συνομιλίες ότι η Ευρώπη θα «αναλάβει μεγάλο μέρος του βάρους» για αυτές, αλλά είπε ότι οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν και θα τις καταστήσουν «πολύ ασφαλείς».

Σε κάθε περίπτωση, οι εγγυήσεις ασφάλειας πιθανώς σημαίνουν ότι η Ευρώπη και η λεγόμενη «Συμμαχία των Προθύμων» των χωρών που προσφέρονται να επιβλέπουν μια ειρηνευτική συμφωνία, είναι υποχρεωμένες να εκπληρώσουν ό,τι έχουν υποσχεθεί προηγουμένως.

Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, υπαινίχθηκε την Τρίτη ότι «η πρώτη εγγύηση ασφάλειας στην οποία εργαζόμαστε -και είναι η πιο σημαντική- είναι ένας ισχυρός ουκρανικός στρατός, αποτελούμενος από αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες άνδρες, καλά εξοπλισμένος, με αμυντικά συστήματα και υψηλότερα πρότυπα».

«Η δεύτερη είναι να έχουμε δυνάμεις διαβεβαίωσης, τους Βρετανούς, τους Γάλλους, τους Γερμανούς, τους Τούρκους και άλλους έτοιμους να εκτελέσουν αυτές τις επιχειρήσεις -όχι στην πρώτη γραμμή, όχι με προκλητικό τρόπο, αλλά επιχειρήσεις διαβεβαίωσης στον αέρα, στη θάλασσα και στην ξηρά. Ο στόχος είναι να στείλουμε ένα στρατηγικό μήνυμα: η ειρήνη στην Ουκρανία είναι και δικό μας μέλημα», δήλωσε στον γαλλικό τηλεοπτικό σταθμό TF1-LCI.

Η Jaroslava Barbieri, ερευνητική συνεργάτης στο Chatham House, δήλωσε την Τρίτη στο CNBC ότι η γενική ατμόσφαιρα των συνομιλιών της Δευτέρας ήταν «συγκρατημένη αισιοδοξία», αλλά υπάρχουν πολλά άγνωστα στοιχεία.

«Ωστόσο, πρέπει να πούμε ότι οι μαξιμαλιστικές απαιτήσεις του Κρεμλίνου από την Ουκρανία δεν έχουν αλλάξει και έτσι εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες σχετικά με τις εγγυήσεις ασφάλειας, τις λεπτομέρειες, ποιος θα κάνει τι, αν θα υπάρξουν αποστολές στρατευμάτων, πού θα σταθμεύσουν και για πόσο καιρό, ποιες χώρες θα συνεισφέρουν», σημείωσε.

Εμπόδια στην ειρήνη

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για την έλλειψη εκεχειρίας μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας πριν από τη διαπραγμάτευση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, αλλά φαίνεται ότι είναι πρόθυμοι να συναινέσουν, προς το παρόν, έχοντας κατά νου τον τελικό στόχο της ειρήνης και της ασφάλειας της Ουκρανίας και της Ευρώπης.

Ο Gabrielius Landsbergis, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας, δήλωσε την Τρίτη στο CNBC ότι η Ευρώπη φαίνεται να εξακολουθεί να αγωνίζεται για να ακουστεί, λέγοντας ότι η Ένωση δεν έχει βρει ακόμη τη δύναμή της και την «ικανότητα να ασκήσει επιρροή».

«Αυτό που προέκυψε από τη χθεσινή συνάντηση ήταν ότι η Ευρώπη ζήτησε από τις ΗΠΑ να συνεχίσουν τη βοήθειά τους, να ζητήσουν κατάπαυση του πυρός, να βοηθήσουν στην τοποθέτηση στρατευμάτων, και στη συνέχεια ορισμένοι από τους ηγέτες έλεγαν ακόμη: “Λοιπόν, ορισμένα από τα ουκρανικά εδάφη μπορεί να χαθούν, αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα”. Λοιπόν, αυτό δεν μοιάζει με την Ευρώπη να βρίσκει τη δύναμή της», είπε.

«Είναι περισσότερο σαν η Ευρώπη να συμφωνεί ότι “βρισκόμαστε σε πολύ αδύναμη θέση και πρέπει να ευχαριστήσουμε τον πρόεδρο Τραμπ όσο μπορούμε και δεν έχουμε τίποτα να προσφέρουμε”», σημείωσε ακόμη.

Επιπλέον, δεν είναι σαφές εάν το Κρεμλίνο θα συμφωνήσει να πραγματοποιήσει απευθείας συνομιλίες με τον Ζελένσκι. Ο σύμβουλος του προέδρου Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, δήλωσε τη Δευτέρα ότι ο Τραμπ και ο Πούτιν συζήτησαν «ότι θα ήταν απαραίτητο να μελετηθεί η δυνατότητα ανύψωσης του επιπέδου των εκπροσώπων της ουκρανικής και της ρωσικής πλευράς», αλλά δεν ελήφθη καμία οριστική απόφαση.

Οι προτεινόμενες μελλοντικές σύνοδοι κορυφής μεταξύ Τραμπ, Πούτιν και Ζελένσκι θα διατηρούσαν ζωντανή τη διαδικασία προς μια πιθανή επίλυση της σύγκρουσης, αλλά θα ακολουθούσαν το σενάριο χωρίς κατάπαυση του πυρός της Ρωσίας, προειδοποίησε ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank.

«Ο Πούτιν μπορεί να έχει ήδη θέσει δύσκολους όρους για μια συνάντηση με τον Ζελένσκι. Και σε μια συνάντηση με τον Ζελένσκι, ο κύριος στόχος του Πούτιν μπορεί να είναι να ρίξει την ευθύνη για οποιαδήποτε αποτυχία στον Ζελένσκι, αντί να συμφωνήσει σε εκεχειρία ή τελική συμφωνία. Το αποτέλεσμα παραμένει πολύ αβέβαιο», σημείωσε.