Τα μαθήματα από το Ελσίνκι είναι σαφή: το να βρίσκεται ο Ντόναλντ Τραμπ μόνος σε ένα δωμάτιο με τον Βλαντίμιρ Πούτιν είναι μια απρόβλεπτη και συχνά επικίνδυνη υπόθεση.

Ήταν το 2018 όταν οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν, κατόπιν πρόσκλησης του προέδρου της Φινλανδίας Σάουλι Νιινίστο, για να συζητήσουν την κατάρρευση των σχέσεων ΗΠΑ-Ρωσίας, τις κατηγορίες για παρέμβαση στις εκλογές και τον παρατεταμένο πόλεμο στην ανατολική Ουκρανία, μεταξύ άλλων θεμάτων.

Όταν ο Τραμπ βγήκε από το δωμάτιο, έμοιαζε γοητευμένος από τον ηγέτη του Κρεμλίνου. Σε συνέντευξη Τύπου, όταν ρωτήθηκε για τα συμπεράσματα των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών ότι η Ρωσία είχε παρέμβει στις εκλογές, ο Τραμπ δήλωσε: «Ο πρόεδρος Πούτιν λέει ότι δεν είναι η Ρωσία. Δεν βλέπω κανέναν λόγο γιατί να είναι».

Η Φιόνα Χιλ, ανώτατη σύμβουλος του Τραμπ για το Κρεμλίνο στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, ανέφερε αργότερα ότι είχε σκεφτεί να χτυπήσει τον συναγερμό πυρκαγιάς ή να προσποιηθεί ιατρικό επείγον περιστατικό για να διακόψει τη συνέντευξη Τύπου.

Νέα συνάντηση στην Αλάσκα με υψηλό ρίσκο

Αυτή τη φορά, οι διακυβεύσεις είναι ακόμα μεγαλύτερες, καθώς ο Τραμπ και ο Πούτιν ετοιμάζονται να συναντηθούν την Παρασκευή στο Άνκορατζ της Αλάσκας, όπου, σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο, θα συζητήσουν «ανταλλαγή εδαφών» στην πρώτη συνάντηση του Ρώσου προέδρου με ηγέτη της G7 από την εισβολή του στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.

Σύμφωνα με τον Guardian, οι Ευρωπαίοι ηγέτες φοβούνται ότι ο Τραμπ μπορεί και πάλι να βγει από μια κατ’ ιδίαν συνάντηση επαναλαμβάνοντας τη γραμμή του Κρεμλίνου.

Ο Λευκός Οίκος έχει χαμηλώσει τις προσδοκίες για τη σύνοδο, ένδειξη ότι δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη συμφωνία στο τραπέζι. «Αυτή είναι ουσιαστικά μια συνάντηση γνωριμίας», είπε ο Τραμπ σε συνέντευξη Τύπου τη Δευτέρα. Πρόσθεσε ότι θα ξέρει μέσα στα πρώτα λεπτά αν ο Πούτιν είναι έτοιμος για κατάπαυση του πυρός και θα το μεταφέρει στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι της Ουκρανίας και στους Ευρωπαίους ηγέτες. «Μπορεί να πω: “Καλή τύχη, συνεχίστε να πολεμάτε”. Ή μπορεί να πω: “Μπορούμε να κάνουμε συμφωνία”», σημείωσε.

Οι στόχοι του Πούτιν και οι φόβοι για «νέα Γιάλτα»

Ωστόσο, ο Πούτιν θα προσπαθήσει να διαμορφώσει την εικόνα του Τραμπ για το πώς θα μπορούσε να είναι μια ειρηνευτική συμφωνία με τρόπο που θα προσφέρει το μέγιστο όφελος στο Κρεμλίνο.

Ο Τζον Χερστ, διευθυντής του Eurasia Center του Atlantic Council και πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ουκρανία, έγραψε ότι ο Πούτιν «θέλει μια συμφωνία με τον Τραμπ, η οποία θα παρουσιαστεί στο Κίεβο και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ως τετελεσμένο γεγονός». Η απουσία προσκλήσεων προς Ευρωπαίους ηγέτες «μυρίζει Διάσκεψη της Γιάλτας το 1945… όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Σοβιετική Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισαν τη μοίρα της μισής Ευρώπης ερήμην των ίδιων των εθνών».

Η Ευρώπη και η Ουκρανία έχουν αντιδράσει. Πριν από τη σύνοδο, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία δεν θα παραχωρήσει στη Ρωσία εδάφη που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για νέα επίθεση, αποκλείοντας ουσιαστικά τις προβλέψεις του Τραμπ ότι «θα υπάρξει κάποια ανταλλαγή εδαφών».

Η απρόβλεπτη διπλωματία του Τραμπ

Η αυτοσχέδια προσέγγιση του Τραμπ στην εξωτερική πολιτική μπορεί να λειτουργήσει υπέρ των αντιπάλων των ΗΠΑ, αλλά και να τους απογοητεύσει. Ηγέτες όπως ο Σι Τζινπίνγκ της Κίνας λέγεται ότι προτιμούν περισσότερη προεργασία πριν βρεθούν στο ίδιο δωμάτιο με τον Τραμπ, ακριβώς λόγω της απρόβλεπτης φύσης του.

Η Ρωσία επίσης έχει εκνευριστεί από την έλλειψη διαδικασίας στην κυβέρνηση Τραμπ, αλλά αυτό δεν έχει αποτρέψει τον Πούτιν από το να δοκιμάσει την τύχη του σε αυτή την πρώτη κατ’ ιδίαν συνάντηση της τρέχουσας θητείας.

Η Καρολάιν Λέβιτ, εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, δήλωσε την Τρίτη ότι η συνάντηση θα είναι κατ’ ιδίαν και θα αποτελεί μια «άσκηση ακρόασης» για τον Τραμπ, ώστε να κατανοήσει τη ρωσική οπτική.

«Αυτός είναι ο τρόπος του Τραμπ. Αυτοσχεδιάζει», είπε η Χιλ, η πρώην προεδρική σύμβουλος. «Και ο Πούτιν απολαμβάνει την αντιπαράθεση… καμαρώνει για την ικανότητά του να ανταποκρίνεται γρήγορα σε τέτοιες περιστάσεις», συμπλήρωσε.

Ερωτήματα για τις ιδιωτικές συμφωνίες

Η απουσία συμβούλων στο δωμάτιο εγείρει το ερώτημα: Θα έχουν διάρκεια τυχόν συμφωνίες που θα γίνουν σε ιδιωτικό πλαίσιο, ακόμα και αν υπάρχουν διερμηνείς ή άλλοι καταγραφείς;

Παρόμοιο περιστατικό συνέβη στη Σύνοδο του Ελσίνκι, όταν ο Τραμπ βγήκε από το δωμάτιο και είπε ότι είχε συμφωνήσει με τον Πούτιν να δοθεί πρόσβαση στις αμερικανικές αρχές στους πράκτορες της GRU που κατηγορούνταν για παρέμβαση στις εκλογές των ΗΠΑ. Ο Πούτιν, από την πλευρά του, είπε ότι θα είχε πρόσβαση σε Αμερικανούς που ευθύνονταν για την προώθηση του αντικαθεστωτικού νόμου Μαγκνίτσκι.

«Φυσικά, αυτό δεν οδήγησε πουθενά», ανέφερε η Χιλ, συμπληρώνοντας ότι: «ο Τραμπ δεν είχε κατανοήσει πλήρως τι του είχε πει ο Πούτιν».

«Με άλλα λόγια, γίνεται μια συνάντηση ή κάτι παρόμοιο, αλλά δεν παγιώνεται σε κάτι συγκεκριμένο», πρόσθεσε.