Η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να απαγορεύσει τη χορήγηση θεωρημένων διαβατηρίων σε αλλοδαπούς φοιτητές που επιθυμούν να σπουδάσουν στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ αποτελεί μια κίνηση με σοβαρές επιπτώσεις για έναν από τους σημαντικότερους ακαδημαϊκούς θεσμούς των ΗΠΑ, επηρεάζοντας άμεσα τη δυνατότητα προσέλκυσης διεθνών φοιτητών και ερευνητών.
Θυμίζεται ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ υπέγραψε προεδρικό διάταγμα για την «προσωρινή αναστολή έκδοσης φοιτητικών θεωρήσεων εισόδου σε νέους διεθνείς φοιτητές του Χάρβαρντ», όπως ανακοίνωσε την Τετάρτη ο Λευκός Οίκος -μια δραματική κλιμάκωση στις προσπάθειες της κυβέρνησής του να περιορίσει την προσέλευση αλλοδαπών στα κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ.
Τι προβλέπει το νέο προεδρικό διάταγμα
Το διάταγμα μπλοκάρει προσωρινά την είσοδο σχεδόν όλων των νέων φοιτητών του Χάρβαρντ στις ΗΠΑ με μη-μεταναστευτικές θεωρήσεις τύπου F, M και J, που χρησιμοποιούνται ευρέως από διεθνείς φοιτητές για σπουδές ή συμμετοχή σε ακαδημαϊκά προγράμματα ανταλλαγής.
Παράλληλα, δίνεται εντολή στον υπουργό Εξωτερικών να «εξετάσει την ανάκληση» των ήδη εκδοθέντων θεωρήσεων σε υφιστάμενους φοιτητές του Χάρβαρντ που πληρούν τα «κριτήρια» του διατάγματος, σύμφωνα με σχετική δήλωση του Λευκού Οίκου.
Η απόφαση δημιουργεί σοβαρή αβεβαιότητα για την ικανότητα του Χάρβαρντ να συνεχίσει να εγγράφει διεθνείς φοιτητές, οι οποίοι αποτελούν περίπου το 27% του φοιτητικού του πληθυσμού -μόλις λίγες ημέρες μετά την απόφαση ομοσπονδιακού δικαστή να μπλοκάρει προηγούμενη προσπάθεια της κυβέρνησης Τραμπ για τον ίδιο σκοπό.
Εκπρόσωπος του Χάρβαρντ διαβεβαίωσε ότι το πανεπιστήμιο «θα συνεχίσει να προστατεύει τους διεθνείς του φοιτητές».
«Πρόκειται για ακόμα ένα παράνομο, εκδικητικό βήμα της κυβέρνησης, κατά παράβαση της Πρώτης Τροπολογίας του Συντάγματος και των δικαιωμάτων του Χάρβαρντ», δήλωσε το πανεπιστήμιο σε ανακοίνωσή του στο CNN.
Ο Λευκός Οίκος, από την πλευρά του, χαρακτήρισε την κίνηση ως προσπάθεια «προστασίας της εθνικής ασφάλειας», κατηγορώντας το Χάρβαρντ για «ριζοσπαστικές τακτικές». Η ανακοίνωση επικαλείται επίσης αποτυχία του πανεπιστημίου να «παρέχει επαρκείς πληροφορίες» για ξένους φοιτητές, αλλά και «ανεπαρκή αναφορά στοιχείων για μόλις τρεις φοιτητές».
«Το Χάρβαρντ είτε δεν αναφέρει πλήρως τα πειθαρχικά του αρχεία για ξένους φοιτητές είτε δεν επιτηρεί σοβαρά αυτούς τους φοιτητές», υποστήριξε ο Λευκός Οίκος. Επίσης, κατηγόρησε το πανεπιστήμιο για αποτυχία καταπολέμησης του αντισημιτισμού στην πανεπιστημιούπολη, αλλά και για την επιμονή του να «προτεραιοποιεί» πολιτικές ποικιλομορφίας, ισότητας και ένταξης (DEI).
Το νέο προεδρικό διάταγμα προβλέπει εξαιρέσεις για αλλοδαπούς των οποίων η είσοδος θεωρείται ότι εξυπηρετεί το εθνικό συμφέρον και δεν ισχύει για αλλοδαπούς που φοιτούν σε άλλα αμερικανικά πανεπιστήμια μέσω του προγράμματος SEVP.
Το διάταγμα θα ισχύσει για έξι μήνες, εκτός αν παραταθεί, και προβλέπει πως ο υπουργός Δικαιοσύνης και ο υπουργός Εσωτερικής Ασφάλειας θα υποβάλουν εισήγηση για ενδεχόμενη επέκτασή του εντός 90 ημερών.
«Ακατάλληλος προορισμός για ξένους φοιτητές το Χάρβαρντ»
«Η συμπεριφορά του Χάρβαρντ το καθιστά ακατάλληλο προορισμό για ξένους φοιτητές και ερευνητές», αναφέρει το διάταγμα.
Η απόφαση ακολουθεί την απόφαση της ομοσπονδιακής δικαστού, Άλισον Μπέρουζ, την περασμένη εβδομάδα, που διέταξε την κυβέρνηση Τραμπ να μην προβεί σε αλλαγές στο πρόγραμμα θεωρήσεων του Χάρβαρντ για διεθνείς φοιτητές, μετά από προσωρινή αναστολή ανάκλησης της σχετικής πιστοποίησης SEVP του πανεπιστημίου.
Οι δικαστικές διαδικασίες προέκυψαν έπειτα από εντολή της Υπουργού Εσωτερικής Ασφάλειας Κρίστι Νοεμ, που απαίτησε την ακύρωση της πιστοποίησης του Χάρβαρντ από το SEVP, επικαλούμενη την άρνηση του πανεπιστημίου να παραδώσει στοιχεία σχετικά με τη διαγωγή ξένων φοιτητών, όπως ζητήθηκε τον Απρίλιο.
Το Χάρβαρντ κατηγορεί την κυβέρνηση ότι δεν ακολούθησε τις δικές της διαδικασίες για την αφαίρεση της πιστοποίησης και υποστηρίζει πως η ανάκληση αποτελεί «αντίποινα» για την άρνησή του να συμμορφωθεί με πολιτικά υποκινούμενες απαιτήσεις.
Γιατί η κυβέρνηση Τραμπ επιτίθεται στην ανώτατη εκπαίδευση
Η σύγκρουση Χάρβαρντ-Τραμπ έχει ενταθεί τους τελευταίους μήνες, με την κυβέρνηση να απαιτεί αλλαγές στις πολιτικές και τις πρακτικές του πανεπιστημίου σχετικά με τον αντισημιτισμό, τις προσλήψεις και την εισαγωγή φοιτητών, καθώς και την κατάργηση των πολιτικών DEI.
Το υπουργείο Παιδείας των ΗΠΑ έχει προειδοποιήσει τα πανεπιστήμια για ενδεχόμενες κυρώσεις αν δεν προστατεύουν επαρκώς τους Εβραίους φοιτητές και έχει απειλήσει με περικοπή ομοσπονδιακής χρηματοδότησης επανειλημμένα.
Την Τετάρτη, η κυβέρνηση κλιμάκωσε τη σύγκρουση και με το πανεπιστήμιο Κολούμπια, δηλώνοντας πως το ίδρυμα δεν πληροί τα πρότυπα διαπίστευσης επειδή, όπως αναφέρθηκε, απέτυχε να προστατεύσει τους Εβραίους φοιτητές του.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει στρέψει την προσοχή της στους ξένους φοιτητές και ακαδημαϊκούς που θεωρεί ότι συμμετείχαν σε διαδηλώσεις στις πανεπιστημιουπόλεις με αφορμή τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς. Η επίθεση στο Χάρβαρντ ξεκίνησε στις 31 Μαρτίου, όταν αξιωματούχοι του Τραμπ έστειλαν επιστολή στο πανεπιστήμιο, δηλώνοντας ότι θα επανεξετάσουν όλα τα συμβόλαια και τις επιχορηγήσεις ύψους περίπου 9 δισ. δολαρίων που λαμβάνει το ίδρυμα.
«Θα προκαλέσει σοβαρή ζημιά στην κοινότητα του Χάρβαρντ»
Το Χάρβαρντ αντέδρασε προσφεύγοντας νομικά, έπειτα από το πάγωμα ομοσπονδιακής χρηματοδότησης ύψους 2,2 δισ. δολαρίων, καθώς αρνήθηκε να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση προχώρησε στη συνέχεια σε περικοπή άλλων 450 εκατομμυρίων δολαρίων και ο Τραμπ έχει απειλήσει με άρση του φοροαπαλλασσόμενου καθεστώτος του πανεπιστημίου.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Λευκός Οίκος διέταξε την ακύρωση όλων των υπόλοιπων ομοσπονδιακών συμβολαίων με το Χάρβαρντ, ύψους περίπου 100 εκατ. δολαρίων, σύμφωνα με δύο ανώτατους αξιωματούχους της κυβέρνησης που μίλησαν στο CNN.
Ορισμένα μέλη του προσωπικού του Χάρβαρντ εκφράζουν έντονη ανησυχία ότι η αποδυνάμωση της παρουσίας διεθνών φοιτητών θα μπορούσε να πλήξει σοβαρά τόσο την ακαδημαϊκή υπεροχή του ίδιου του πανεπιστημίου όσο και το σύνολο της αμερικανικής ανώτατης εκπαίδευσης.
«Αυτή η εκδικητική ενέργεια απειλεί να προκαλέσει σοβαρή ζημιά στην κοινότητα του Χάρβαρντ και στη χώρα μας, υπονομεύοντας την ακαδημαϊκή και ερευνητική αποστολή του πανεπιστημίου», δήλωσε ο εκπρόσωπος Τζέισον Νιούτον τον περασμένο μήνα, μετά την πρώτη απόπειρα της κυβέρνησης να απαγορεύσει στο Χάρβαρντ την εγγραφή διεθνών φοιτητών.
Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2024-2025, στο Χάρβαρντ φοιτούσαν 6.793 διεθνείς φοιτητές, ενώ ο συνολικός αριθμός των διεθνών μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας του πανεπιστημίου (συμπεριλαμβανομένων ερευνητών και καθηγητών) ανερχόταν σε 9.970 άτομα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ιδρύματος.
Οι διεθνείς φοιτητές συχνά καταβάλλουν πλήρη δίδακτρα, εν μέρει επειδή οι περισσότεροι δεν είναι πληρούν τις προϋποθέσεις για ομοσπονδιακή οικονομική ενίσχυση, προσφέροντας σημαντικούς οικονομικούς πόρους στα αμερικανικά πανεπιστήμια, όπως έχει αναφέρει το CNN.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Διεθνούς Εκπαίδευσης (Institute of International Education), περισσότερο από το 75% των διεθνών φοιτητών χρηματοδοτούν την εκπαίδευσή τους κυρίως με τη βοήθεια της οικογένειάς τους ή της εργασίας τους, ενώ λιγότερο από το 20% λαμβάνουν την κύρια χρηματοδότησή τους από το πανεπιστήμιο στο οποίο φοιτούν.
