Η πανδημία του κορονοϊού έφερε μεγάλες αλλαγές και οι διαστάσεις της πολλές. Μία από αυτές είναι το οικονομικό σκέλος, μιας και λόγω του lockdown οι περισσότερες επιχειρήσεις έκλεισαν και πολλοί κλάδοι επλήγησαν. Όπως είναι γνωστό, η Πολιτεία πήρε μέτρα οικονομικής στήριξης για τις επιχειρήσεις που έκλεισαν στην περίοδο της καραντίνας. Ανάμεσα σε αυτές τις επιχειρήσεις που έβαλαν «λουκέτο» είναι και οι οίκοι ανοχής.

Μόνο που εδώ τα πράγματα είναι ιδιαίτερα πολύπλοκα και ο κορονοϊός «ξεσκέπασε» το κενό που υπάρχει στο νομικό πλαίσιο, που αφήνει εκτεθειμένα τα άτομα που εργάζονται στο σεξ. Το συγκεκριμένο επάγγελμα νομικά δεν είναι κατοχυρωμένο ως ελεύθερο επάγγελμα και τα άτομα που εργάζονται σε αυτό δεν είναι κατοχυρωμένα με εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα. Μάλιστα, εξαιτίας αυτού του κενού, λίγες ήταν οι κοπέλες που πήραν το επίδομα των 800 ευρώ.

Ο κορονοϊός «ξεσκέπασε» τα κενά του νομικού πλαισίου

Οι οίκοι ανοχής έκλεισαν και προς το παρόν δεν είναι γνωστό πότε θα ανοίξουν και πάλι. Άλλωστε, από τα βασικά μέτρα προστασίας για τον κορονοϊό είναι η κοινωνική απόσταση. Και καταλαβαίνει κανείς πως η εδώ στενή επαφή είναι απαγορευτική και εξαιρετικά επικίνδυνη. Με αβέβαιο, λοιπόν, το αύριο κι έχοντας ήδη σταματήσει την εργασία, πολλά άτομα αντιμετωπίζουν θέμα επιβίωσης. Από τη στιγμή, μάλιστα, που είναι νομικά και οικονομικά ακάλυπτα.

Το newsbeast.gr επικοινώνησε με την Άννα Κουρουπού, διευθύντρια του Red Umbrella Athens (RUA), η οποία μας εξηγεί τι ακριβώς συμβαίνει στον χώρο, λύνοντας πολλές από τις απορίες μας.

Όπως καταλαβαίνει κανείς, λόγω της φύσης του επαγγέλματος, τα άτομα που εργάζονται στο σεξ είναι αυτά που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία. Ωστόσο, είναι από τις κοινωνικές ομάδες που έχουν αφεθεί εντελώς στην τύχη τους, μιας και για τον χώρο αυτό δεν έχει προβλεφθεί κανένα δίχτυ προστασίας.

Τα κενά στο νόμο είναι πολλά και μεταξύ άλλων, ο κορονοϊός «ξεσκέπασε» το πρόβλημα που υπάρχει. Γιατί μπορεί να πρόκειται για μια εργασία νόμιμη, στην Ελλάδα τα άτομα που εργάζονται σε αυτήν, δεν απολαμβάνουν κανένα απολύτως εργασιακό δικαίωμα.

«Αυτό που ειπώθηκε όταν βγήκαν τα επαγγέλματα που θα πάρουν το βοήθημα, δεν ίσχυσε για αυτή την περίπτωση. Τουλάχιστον εγώ δεν έμαθα κάτι θετικό, εκτός από την καταγγελία που μου έκαναν 3 γυναίκες που πληρούσαν τις προϋποθέσεις, αλλά δεν το δικαιούνται ούτε αυτές», τονίζει η κυρία Κουρουπού για το αν υπάρχει κάποιο νομικό πλαίσιο που να καλύπτει τα εργαζόμενα άτομα.

Για τον αν η Πολιτεία έχει δείξει ενδιαφέρον ή αν έχει φροντίσει με κάποιο τρόπο να βοηθήσει, μας απάντησε με αφοπλιστική ειλικρίνεια: «ΌΧΙ… Απολύτως τίποτα. Για άλλη μια φορά, δεν υπάρχουμε γι’ αυτή».

«Ούτε κατά διάνοια δεν έχει γίνει έλεγχος για κορονοϊό»

Στην εποχή της πανδημίας, η εργασία στο σεξ είναι αυτονόητα απαγορευτική και επικίνδυνη τόσο για τα άτομα που εργάζονται σε αυτό, όσο και για τους πελάτες. Αλλά και σε αυτό το σοβαρό κομμάτι, υπάρχουν κενά.

«Η εργασία στο σεξ – όπως και κάθε είδους σεξουαλική επαφή φυσικά – αυτονόητα είναι από τις πιο “απαγορευτικές επαφές”, όσον αφορά οποιαδήποτε προβληματική που αφορά την υγεία. Οι προφυλάξεις που κάθε τόσο ανακοινώνει ο ΠΟΥ, είναι εκ των πραγμάτων ανεφάρμοστες σε αυτή την περίπτωση. Σεξ χωρίς επαφή δεν γίνεται. Αναφέρομαι στην καθ’ αυτή εργασία και όχι σε web κλπ. Εν ολίγοις, δεν μπορεί να υπάρξει προφύλαξη», τονίζει χαρακτηριστικά η Άννα Κουρουπού.

Την περίοδο του lockdown έκλεισαν οι οίκοι ανοχής και παραμένουν κλειστοί. Αλλά μάλλον, όχι όλοι.

«Υποχρεωτικά έκλεισαν όλοι… Οι φανεροί… Ούτε οι αγγελίες στο ίντερνετ σταμάτησαν ούτε τα γραφεία escort. με ό, τι αυτό συνεπάγεται για όλους τους εμπλεκόμενους» μας λέει.

Άρα υπήρξαν κορίτσια που εργάζονταν την περίοδο της καραντίνας, παράνομα; Και πελάτες που να ζητάνε υπηρεσία;

«Σου απάντησα ήδη στην προηγούμενη ερώτηση. Εργασία χωρίς προσφορά και ζήτηση δεν υφίσταται. Μειωμένος ο αριθμός των πελατών αλλά και των ατόμων που ασκούν το επάγγελμα, αλλά υπαρκτός», λέει η κυρία Κουρουπού.

Ωστόσο, μπορεί στο συγκεκριμένο επάγγελμα να υπάρχει η στενή επαφή, όμως, έλεγχοι για κορονοϊό στα άτομα που εργάζονται σε αυτό, δεν έχουν γίνει. «Φαντάζομαι ρητορικά ρωτάς. Ούτε κατά διάνοια» μας τονίζει με αφοπλιστική ειλικρίνεια.

Τι ισχύει με το καθεστώς στους οίκους ανοχής

Η αλήθεια είναι πως το καθεστώς στην Ελλάδα με τους οίκους ανοχής μοιάζει κάτι σαν… Γόρδιος δεσμός, που ακόμα δεν έχει βρεθεί εκείνος που θα δώσει τη λύση.

Ζητήσαμε, λοιπόν, από την διευθύντρια του Red Umbrella Athens (RUA), να μας εξηγήσει τι ακριβώς συμβαίνει. Ποιο είναι το καθεστώς που ισχύει και πώς αυτοί βάσει νόμου ορίζονται ως νόμιμοι ή όχι. Για παράδειγμα, στην Αθήνα και σε άλλες πυκνοκατοικημένες περιοχές τι ακριβώς συμβαίνει;

«Υπάρχει ένα απαρχαιωμένο νομικό καθεστώς – που αφορούσε μόνο τη δημόσια υγεία τότε. Έχουν υπάρξει αρκετές παρεμβάσεις ανά καιρούς – χωρίς καμία ουσιαστική εξελεγκτική διάθεση, ως προς το όφελος των εργαζομένων – με τελευταία του 1999, που άλλαξε το “εκδιδόμενες γυναίκες” σε “εκδιδόμενα πρόσωπα”, βάζοντας κατά κάποιο τρόπο και οποιοδήποτε άλλο φύλο, σε νομική υπόσταση. Τα τρανς άτομα ας πούμε ή κάποιος άνδρας που θα επιθυμούσε να “δηλώσει” το συγκεκριμένο επάγγελμα. Πράγμα ουτοπικό, για ευνόητους λόγους. Αυτό βέβαια άνοιξε και την κερκόπορτα της εκμετάλλευσης, κυρίως γυναικών, αφού ο κάθε σωματέμπορας μπορεί να βγάλει μια άδεια εργασίας και να θεωρείται και νόμιμος. Στην πράξη όμως δεν συμβαίνει, λόγω φόβου μην ανακαλυφθούν» δηλώνει αρχικά.

Και προσθέτει: «Η μεγαλύτερη αγκύλωση φυσικά, είναι η απόσταση που καθορίζει κάθε οίκος ανοχής να απέχει 200 μέτρα περιμετρικά και όχι στην ευθεία, μακριά από πλατείες, εκκλησίες, αθλητικά κέντρα, σχολεία, ΚΑΠΗ, φροντιστήρια κλπ. Άρα εν τη γενέσει του το καθιστά πρακτικά αδύνατον να βρεθεί τέτοιος χώρος – όπως σωστά ανέφερες στις μεγαλουπόλεις – καθιστώντας κάθε οίκημα που υπάρχει, παράνομο».

Σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης για τα άτομα που εργάζονται στο σεξ

Η πανδημία έφερε σοβαρά οικονομικά προβλήματα και το επόμενο διάστημα, η εικόνα για τις συνέπειες θα είναι και πιο ξεκάθαρη. Και σε αυτή την πρωτόφαντη δοκιμασία για ολόκληρο τον πλανήτη, υπάρχουν άτομα και κοινωνικές ομάδες που «χτυπήθηκαν» περισσότερο.

Ανάμεσά τους οι εργαζόμενες και οι εργαζόμενοι στο σεξ, η μεγάλη πλειονότητα των οποίων αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα βιοπορισμού. Αυτή την περίοδο δεν εργάζονται και είναι άγνωστο πότε θα επιστρέψουν ξανά. Ωστόσο, τα έξοδα τρέχουν και χωρίς εισόδημα ή κανένα βοήθημα, δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν ούτε στις βασικές καθημερινές ανάγκες επιβίωσης.

«Όταν δεν μπορείς να εργαστείς – δια νόμου λόγω έκτακτης περίπτωσης όπως η πανδημία – και δεν έχεις καμία απολαβή από τον κρατικό μηχανισμό, σαφώς και υπάρχει τεράστιο πρόβλημα επιβίωσης. Και σε αυτή τη συνθήκη, θα παρανομήσεις και θα βάλεις σε κίνδυνο την υγεία σου και τη ζωή σου, αλλά και των υπολοίπων», μας λέει η Άννα Κουρουπού.

Η επόμενη ημέρα της καραντίνας βρίσκει τους περισσότερους με μία συγκρατημένη ή μεγαλύτερη αισιοδοξία πως θα τα καταφέρουν και σε αυτή τη δοκιμασία. Δεν ισχύει, όμως, το ίδιο και με τα άτομα που εργάζονται στο σεξ. Από τη μία δεν έχουν καμία ενημέρωση για το πότε θα ανοίξουν οι οίκοι ανοχής και από την άλλη δεν ξέρουν καν πώς θα δουλεύουν στη νέα εποχή και πώς μπορούν να προστατευτούν από τον κορονοϊό.

Φόβος, ανασφάλεια και αγωνία για το σοβαρό θέμα επιβίωσης που πλέον αντιμετωπίζουν. Αυτά είναι τα συναισθήματά τους αυτή τη στιγμή.

Η συγκινητική στήριξη του κόσμου

Σε πολλές χώρες που κήρυξαν lockdown, υπήρξαν πρωτοβουλίες για τα άτομα αυτά, προκειμένου να στηριχθούν οικονομικά. Με πρωτοβουλία της Άννας Κουρουπού δημιουργήθηκε ένα crowdfunting με τη Θετική Φωνή για το Red Umbrella Athens για τα άτομα που εργάζονται στο σεξ και η ανταπόκριση του κόσμου ήταν άμεση και συγκινητική.

«Το λέω πάντα συγκινημένη. Με δική μου πρωτοβουλία δημιουργήσαμε ένα crowdfunting με τη Θετική Φωνή για το Red Umbrella Athens και εν γένει για τα άτομα που εργάζονται στο σεξ και η ανταπόκριση ήταν άμεση και συγκινητική» μας δηλώνει συγκινημένη.

Όσο για το τι ισχύει με τους οίκους ανοχής στην επαρχία και τα άτομα που εργάζονται σε αυτούς, η κυρία Κουρουπού τονίζει: «Είναι ακριβώς οι ίδιες συνθήκες, όσο είναι σε ισχύ το απαγορευτικό μέτρο».

  • Το «Red Umbrella Αthens» (RUA) είναι πρωτοβάθμιος φορέας πρόληψης και ενδυνάμωσης εργαζόμενων στο σεξ, στο κέντρο της Αθήνας. Συγκροτήθηκε από το Σύλλογο Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή» και το Σύλλογο Ασθενών Ήπατος Ελλάδας «Προμηθέας».