Τα Ιωάννινα, μια πόλη με πλούσια ιστορία, ξεχωριστή πολιτιστική ταυτότητα και εντυπωσιακό φυσικό περιβάλλον, βιώνουν μια αθόρυβη αλλά ουσιαστική μεταμόρφωση -και αυτή αποτυπώνεται σε έναν αριθμό: 30.401 φοιτητές.
Πρόκειται για τον αριθμό των ενεργών προπτυχιακών φοιτητών που φοιτούν σήμερα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ιδρύματος. Αν προστεθούν και οι 1.328 μεταπτυχιακοί και 1.652 υποψήφιοι διδάκτορες, τότε γίνεται σαφές: η πόλη έχει εξελιχθεί σε μια από τις μεγαλύτερες πανεπιστημιουπόλεις της χώρας, με έναν φοιτητικό πληθυσμό που επηρεάζει καθοριστικά όλους τους τομείς της καθημερινότητας.
Αλλαγή στον χάρτη της πόλης
Η αυξημένη ζήτηση για φοιτητική στέγη έχει οδηγήσει σε ριζικές μεταβολές στην τοπική αγορά κατοικίας.
Γειτονιές γύρω από το Πανεπιστήμιο και το κέντρο μετατρέπονται σταδιακά σε «φοιτητογειτονιές», με τα μικρά διαμερίσματα να γίνονται ανάρπαστα και -κατ’ επέκταση- τα ενοίκια να καταγράφουν άνοδο.
Η καθημερινή παρουσία δεκάδων χιλιάδων νέων ανθρώπων τροφοδοτεί μια οικονομία κομμένη και ραμμένη στα μέτρα τους. Καφέ, μπαρ, street food, φροντιστήρια, βιβλιοπωλεία, κομμωτήρια -όλα επωφελούνται από τον φοιτητικό ρυθμό ζωής, ο οποίος δίνει στην πόλη μια αίσθηση αστικού κέντρου πολύ μεγαλύτερης κλίμακας.
Μικρές επιχειρήσεις, ειδικά στον τομέα της εστίασης και του λιανεμπορίου, βασίζουν -φυσικά όχι μόνο- αλλά σε μεγάλο βαθμό την επιβίωσή τους στην αγοραστική δύναμη των φοιτητών. Την ίδια στιγμή, τα ωράρια κατανάλωσης, οι προτιμήσεις και οι συνήθειες αυτής της νεανικής κοινότητας αναδιαμορφώνουν τον χαρακτήρα της πόλης.
Ένα πανεπιστήμιο-μικρογραφία πόλης
Με 997 εργαζόμενους -καθηγητές, ερευνητές, διοικητικό προσωπικό- το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων λειτουργεί σαν μικρή αυτόνομη πόλη μέσα στην πόλη. Παράγει γνώση, καινοτομία και προσελκύει χρηματοδοτήσεις μέσω ερευνητικών προγραμμάτων και συνεργασιών με την τοπική αυτοδιοίκηση. Η συμβολή του δεν είναι μόνο ακαδημαϊκή, αλλά και οικονομική, πολιτιστική, ακόμα και κοινωνική.
Παρά το γενικότερο δημογραφικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και ιδιαίτερα η Ήπειρος τα τελευταία χρόνια, θετικά είναι τα νέα από τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την περίοδο 2023-2024. Σύμφωνα με την έρευνα, η περιφέρεια Ηπείρου κατέγραψε μικρή αύξηση πληθυσμού, με τον νομό Ιωαννίνων να παρουσιάζει τη μεγαλύτερη μεταβολή, σημειώνοντας άνοδο κατά 3.499 άτομα μέσα σε μόλις έναν χρόνο.
Αν και τα στοιχεία δεν προέρχονται από απογραφή, δείχνουν μια τάση σταθερής ενίσχυσης της περιοχής.
Η φοιτητική κοινότητα των Ιωαννίνων δεν είναι απλώς ένας αριθμός ή μια προσωρινή παρουσία. Αναδιαμορφώνει την αγορά, μεταμορφώνει τη φυσιογνωμία της πόλης και ενισχύει τη σύνδεσή της με τη γνώση, τον πολιτισμό και την καινοτομία.
Τα στέκια των φοιτητών
Η φοιτητική καθημερινότητα στα Ιωάννινα συνοδεύεται από μια μεγάλη ποικιλία σε στέκια που καλύπτουν κάθε διάθεση, από το πρωί μέχρι το βράδυ. Ενδεικτικά:
Το Kofi είναι σταθερή αξία για όσους ψάχνουν ένα ήσυχο μέρος για διάβασμα ή χαλαρή κουβέντα. Μίνιμαλ αισθητική, γήινα χρώματα και χαρακτηριστικές κεραμικές κούπες συνθέτουν ένα ζεστό περιβάλλον. Το Halaro κάνει ακριβώς αυτό που λέει το όνομά του: προσφέρει ηρεμία και μια «ανάσα» από την καθημερινότητα με κυρίαρχα χρώματα το λευκό και το πορτοκαλί. Για τους πιο νοσταλγικούς, ο Φούρνος, δίπλα σε πετρόχτιστα σπιτάκια, σερβίρει καφέ και ποτό μέσα σε ένα σκηνικό που θυμίζει άλλη εποχή.
Φυσικά, από μια βόλτα στα Γιάννενα δεν θα μπορούσε να λείπει το πιο θρυλικό μπουγατσάδικο της πόλης. Από το 1964, το Select σερβίρει μια μπουγάτσα-σταθμό που έχει αφήσει εποχή. Αν και δεν απευθύνεται αποκλειστικά στο φοιτητικό κοινό, αποτελεί διαχρονικό σημείο αναφοράς για μικρούς και μεγάλους, ντόπιους και ταξιδιώτες.
Στο Ρακουμέλ, κρασάδικο γεμάτο ζωή, νέες παρέες στήνονται από το μηδέν και παλιές συνεχίζουν σαν να μην πέρασε μια μέρα. Το Beer Brothers «κρυμμένο» μέσα στα παραδοσιακά σοκάκια, προσφέρει δεκάδες μπύρες και μια χαλαρή ατμόσφαιρα. Το Καπηλειό, με ζωντανή έντεχνη μουσική και μεζέδες, είναι από τα μέρη που σε κάνουν να νιώθεις αμέσως «σαν στο σπίτι σου».
