Σαν σήμερα 18 Σεπτεμβρίου: Η δολοφονία του Παύλου Φύσσα – Το χρονικό του φονικού που έφερε τη Χρυσή Αυγή ενώπιον της Δικαιοσύνης

Ακόμη, η Αθήνα πρωτεύουσα της Ελλάδας, η ίδρυση της ΑΕΚ και ο θάνατος του Τζίμι Χέντριξ

Ακούστε το άρθρο

2 ω. πριν

Newsroom

Σαν σήμερα, πριν από 12 χρόνια, η Ελλάδα συγκλονίστηκε από ένα έγκλημα που σημάδεψε τη σύγχρονη ιστορία της. Ο 34χρονος μουσικός και αντιφασίστας Παύλος Φύσσας έπεσε νεκρός από το μαχαίρι του Γιώργου Ρουπακιά, μέλους της Χρυσής Αυγής, στη γειτονιά της Αμφιάλης στο Κερατσίνι. Η δολοφονία του αποτέλεσε σημείο καμπής για την ελληνική κοινωνία, αποκαλύπτοντας με τον πιο σκληρό τρόπο τον εγκληματικό χαρακτήρα της οργάνωσης.

Το χρονικό της νύχτας

Το βράδυ της 17ης Σεπτεμβρίου 2013, ο Παύλος Φύσσας βρισκόταν με φίλους του σε καφετέρια της περιοχής για να παρακολουθήσει ποδοσφαιρικό αγώνα. Μια φαινομενικά ασήμαντη ένταση με θαμώνες της καφετέριας στάθηκε αφορμή για να κληθούν ενισχύσεις από μέλη της Χρυσής Αυγής. Σε λίγη ώρα, περίπου 40-50 άτομα, οργανωμένα σε «τάγμα εφόδου», κατευθύνθηκαν στην οδό Παναγή Τσαλδάρη.

Η ομάδα περικύκλωσε τον Φύσσα και την παρέα του. Μέσα σε αυτό το κλίμα τρομοκρατίας, ο Γιώργος Ρουπακιάς έφτασε με το αυτοκίνητό του, στάθμευσε ανάποδα στον δρόμο και πλησίασε τον μουσικό. Με τρεις μαχαιριές –μία στο μηρό και δύο στον θώρακα– αφαίρεσε τη ζωή του. Ο Φύσσας, λίγο πριν χάσει τις αισθήσεις του, υπέδειξε στους αστυνομικούς τον δράστη, ο οποίος συνελήφθη επί τόπου. Λίγη ώρα αργότερα, στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας, διαπιστώθηκε ο θάνατός του.

Η αντίδραση της κοινωνίας

Η δολοφονία προκάλεσε σοκ και οργή σε ολόκληρη τη χώρα. Δεν ήταν το πρώτο θύμα φασιστικής βίας –είχαν προηγηθεί η δολοφονία του Πακιστανού μετανάστη Σαχζάτ Λουκμάν στα Πετράλωνα, οι επιθέσεις σε Αιγύπτιους αλιεργάτες στο Πέραμα, οι ξυλοδαρμοί μελών του ΚΚΕ– αλλά ήταν το γεγονός που οδήγησε στην αποφασιστική κινητοποίηση της Δικαιοσύνης. Οι διάσπαρτες δικογραφίες ενώθηκαν και σχηματίστηκε η μεγάλη δίκη της Χρυσής Αυγής.

Η δίκη ιστορικό ορόσημο

Η δίκη της Χρυσής Αυγής ξεκίνησε το 2015 και ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2020, έπειτα από πέντε χρόνια μαρτυριών και αποκαλύψεων. Ο Γιώργος Ρουπακιάς καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Παράλληλα, η ηγεσία της Χρυσής Αυγής, συμπεριλαμβανομένου του Νίκου Μιχαλολιάκου, κρίθηκε ένοχη για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης.

Ήταν μια απόφαση-σταθμός, η οποία απέδειξε ότι οι πράξεις της οργάνωσης δεν ήταν μεμονωμένα περιστατικά, αλλά οργανωμένο σχέδιο που στόχευε στη διάδοση του μίσους και της βίας.

Η Μάγδα Φύσσα – σύμβολο δύναμης

Στην καρδιά αυτής της μακράς πορείας βρέθηκε η μητέρα του Παύλου, η Μάγδα Φύσσα. Με αξιοπρέπεια και αλύγιστη δύναμη, στάθηκε στο εδώλιο του ακροατηρίου επί πέντε χρόνια, ακούγοντας λεπτομέρειες για το πώς δολοφονήθηκε ο γιος της. Τα λόγια της μετά την καταδίκη της Χρυσής Αυγής, «Δικαιωθήκαμε! Παύλο τα κατάφερες… Γιε μου», έμειναν χαραγμένα στη συλλογική μνήμη.

Η Μάγδα Φύσσα έγινε φωνή των αδικημένων, στηρίζοντας με την παρουσία της οικογένειες θυμάτων όπως της Ελένης Τοπαλούδη, του Ζακ Κωστόπουλου και του Βασίλη Μάγγου. Έγινε σύμβολο του αγώνα ενάντια στον φασισμό και τη βία.

Η παρακαταθήκη

Δώδεκα χρόνια μετά, η δολοφονία του Παύλου Φύσσα παραμένει ζωντανή στη μνήμη της κοινωνίας. Ο «Killah P», όπως ήταν γνωστός στη μουσική σκηνή, έγινε σύμβολο αντίστασης απέναντι στον φασισμό. Το όνομά του συνδέθηκε με την ιστορική καταδίκη της Χρυσής Αυγής και με το μήνυμα ότι η δημοκρατία μπορεί να σταθεί απέναντι στο μίσος και τη βία.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

96: Ο Νέρβας ανακηρύσσεται Ρωμαίος αυτοκράτορας μετά τη δολοφονία του Δομιτιανού, ανοίγοντας μια νέα περίοδο σταθερότητας στη ρωμαϊκή ιστορία.

324: Ο Κωνσταντίνος Α΄ νικά τον Λικίνιο στη μάχη της Χρυσούπολης και αποκτά τον απόλυτο έλεγχο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, βάζοντας τα θεμέλια για την Κωνσταντινούπολη.

1827: Πραγματοποιείται η ναυμαχία της Ιτέας (Σκάλα Σαλώνων). Ο Άστιγξ, κυβερνήτης του πλοίου «Καρτερία», καταστρέφει τουλάχιστον τρία τουρκικά πλοία και κυριεύει τρία αυστριακά, που προμήθευαν τρόφιμα τους Οθωμανούς.

1834: Η Αθήνα ανακηρύσσεται πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους, με διάταγμα της αντιβασιλείας, παίρνοντας τη «σκυτάλη» από το Ναύπλιο.

1851: Κυκλοφορεί το πρώτο φύλλο της εφημερίδας New York Times.

1906: Ο Αλέξανδρος Ζαΐμης αναλαμβάνει Ύπατος Αρμοστής της Κρήτης, σε μια κρίσιμη καμπή για την πορεία του νησιού προς την Ένωση με την Ελλάδα.

1924: Το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών εγκρίνει το καταστατικό της ΑΕΚ, ιδρύοντας έναν από τους πιο ιστορικούς συλλόγους της χώρας.

1931: Με Προεδρικό Διάταγμα της κυβέρνησης του Ελευθερίου Βενιζέλου καθορίζεται στα 10 ναυτικά μίλια ο εθνικός εναέριος χώρος της Ελλάδας, 4 περισσότερα από την αιγιαλίτιδα ζώνη.

1946: Η Εντίθ Πιάφ δίνει συναυλία στο «Θέατρο Κοτοπούλη» στην Αθήνα. Η 31χρονη Γαλλίδα τραγουδίστρια θα γνωρίσει τον 25χρονο ηθοποιό Δημήτρη Χορν και θα τον ερωτευτεί σφοδρά, χωρίς ανταπόκριση.

1947: Με τον National Security Act στις ΗΠΑ ιδρύονται το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας και η CIA, ενώ η Πολεμική Αεροπορία γίνεται ξεχωριστός κλάδος των Ενόπλων Δυνάμεων.

1961: Σκοτώνεται σε αεροπορικό δυστύχημα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Νταγκ Χάμαρσκελντ, αφήνοντας κενό στην ηγεσία της διεθνούς διπλωματίας.

1964: Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος Β΄ παντρεύεται την πριγκίπισσα Άννα-Μαρία της Δανίας στην Αθήνα, στον μοναδικό βασιλικό γάμο που έχει τελεστεί στην Ελλάδα.

1970: Πεθαίνει στο Λονδίνο ο θρύλος της ροκ Τζίμι Χέντριξ, σε ηλικία μόλις 27 ετών, σηματοδοτώντας το «Club 27».

1981: Η Γαλλία καταργεί οριστικά τη θανατική ποινή, σε μια ιστορική καμπή για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

1997: Με δημοψήφισμα οι κάτοικοι της Ουαλίας αποφασίζουν, οριακά με 50,3%, τη δημιουργία δικού τους Κοινοβουλίου.

2013: Ο ράπερ Παύλος Φύσσας (καλλιτεχνικό όνομα Killah P) δολοφονείται στο Κερατσίνι από τον Γιώργο Ρουπακιά, μέλος της Χρυσής Αυγής, αφού δέχεται τραύματα από μαχαίρι στο στήθος και στον μηρό. Ο ίδιος, ενώ έχει ακόμη τις αισθήσεις του, υποδεικνύει στους αστυνομικούς τον δράστη της επίθεσης, ο οποίος στη συνέχεια συλλαμβάνεται και ομολογεί την πράξη του.

2020: Πεθαίνει η δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ Ρουθ Μπέιντερ Γκίνσμπεργκ, σύμβολο των αγώνων για τα δικαιώματα των γυναικών.

Γεννήσεις

1905 – Γκρέτα Γκάρμπο (Greta Garbo), Σουηδή ηθοποιός που έγινε θρύλος του Χόλυγουντ στις δεκαετίες του 1920 και 1930. Ξεχώρισε για την αινιγματική παρουσία και το μοναδικό της υποκριτικό ύφος, με ταινίες όπως «Anna Christie» και «Camille». Η μυστηριώδης προσωπικότητά της και η ξαφνική απόσυρση από τον κινηματογράφο σε ηλικία μόλις 36 ετών ενίσχυσαν τη θρυλική της φήμη, καθιστώντας τη διαχρονικό σύμβολο γοητείας και σιωπηλής δύναμης στην παγκόσμια κινηματογραφική ιστορία.

1922 – Γιάννης Γκιωνάκης, Έλληνας ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου, κορυφαίος κωμικός με αμείωτη δημοφιλία από τα μέσα του 20ού αιώνα. Ξεκίνησε σπουδές στην Ιατρική, αλλά τον κέρδισε η υποκριτική και έγινε βασικό στέλεχος των επιθεωρήσεων, συνεργαζόμενος με σημαντικούς συγγραφείς όπως ο Ψαθάς. Συμμετείχε σε 117 ταινίες και ξεχώρισε ιδιαίτερα ως Μπρίλης στην ταινία «Τα κίτρινα γάντια», αφήνοντας ανεξίτηλο στίγμα στην ελληνική κωμωδία.

1942 – Βόλφγκανγκ Σόιμπλε (Wolfgang Schäuble), Γερμανός πολιτικός και μακροβιότερος βουλευτής στην ιστορία της Bundestag. Υπήρξε εμβληματικό στέλεχος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης, βασικός διαπραγματευτής της ενοποίησης της Γερμανίας, και υπουργός Οικονομικών την περίοδο της ευρωκρίσης, γνωστός για τις αυστηρές πολιτικές λιτότητας. Απόπειρα δολοφονίας το 1990 τον καθήλωσε σε αναπηρικό αμαξίδιο, αλλά συνέχισε να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην πολιτική για περισσότερες από 5 δεκαετίες, διαμορφώνοντας τις εξελίξεις στην Ευρώπη και τη Γερμανία.

1971 – Λανς Άρμστρονγκ (Lance Armstrong), Αμερικανός ποδηλάτης που έγινε παγκοσμίως γνωστός κατακτώντας επτά συνεχόμενες νίκες στο Tour de France (1999–2005), επίτευγμα που αρχικά τον ανακήρυξε θρύλο του αθλήματος. Ωστόσο, το 2012 του αφαιρέθηκαν όλοι οι τίτλοι λόγω παραδοχής οργανωμένου ντόπινγκ, σηματοδοτώντας το μεγαλύτερο σκάνδαλο στην ιστορία της ποδηλασίας.

1976 – Ρονάλντο (Ronaldo Luís Nazário de Lima), Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής με το προσωνύμιο «Φαινόμενο», θεωρείται ένας από τους κορυφαίους επιθετικούς όλων των εποχών. Εντυπωσίασε με τη σπάνια ταχύτητα, τη δύναμη και την τεχνική του, αγωνίστηκε σε κορυφαίες ομάδες όπως η Μπαρτσελόνα, Ίντερ και Ρεάλ Μαδρίτης, και κατέκτησε δύο Παγκόσμια Κύπελλα (1994, 2002). Ήταν πρώτος σκόρερ σε Παγκόσμιο Κύπελλο και παραμένει σημείο αναφοράς για το σύγχρονο ποδόσφαιρο.

Θάνατοι

1783 – Λέοναρντ Όιλερ (Leonhard Euler), Ελβετός μαθηματικός και φυσικός, από τους κορυφαίους επιστήμονες του 18ου αιώνα. Θεμελίωσε τον απειροστικό λογισμό, τη θεωρία γραφημάτων και εισήγαγε όρους όπως η μαθηματική συνάρτηση. Παραγωγικότατος, δημοσίευσε εκατοντάδες έργα παγκόσμιας εμβέλειας, ακόμα και όταν έχασε την όρασή του. Ο αριθμός ee και η σταθερά Όιλερ-Μασκερόνι φέρουν το όνομά του.

1970 – Τζίμι Χέντριξ (Jimi Hendrix), Αμερικανός τραγουδιστής και κιθαρίστας, σημείο αναφοράς για τη ροκ μουσική. Διέπρεψε με μοναδικά σόλο, ανατρεπτική σκηνική παρουσία και πρωτοποριακές τεχνικές με ηλεκτρική κιθάρα. Έγινε παγκόσμιο είδωλο με επιτυχίες όπως «Purple Haze», «Hey Joe» και «All Along the Watchtower», αλλά και εμβληματικές εμφανίσεις σε φεστιβάλ σαν το Woodstock. Πέθανε μόλις στα 27, αφήνοντας ανεξίτηλη σφραγίδα στη σύγχρονη μουσική ιστορία.

2013 – Παύλος Φύσσας, Έλληνας τραγουδιστής και δημιουργός της hip-hop σκηνής, γνωστός με το καλλιτεχνικό όνομα Killah P. Με στίχους που αποτύπωναν σύγχρονες κοινωνικές ανησυχίες και διαμαρτυρία, έγινε σύμβολο του αντιφασιστικού αγώνα μετά τη δολοφονία του από μέλος της Χρυσής Αυγής στο Κερατσίνι. Η ιστορική δίκη που ακολούθησε αποκάλυψε τη δράση της Χρυσής Αυγής ως εγκληματική οργάνωση και στιγμάτισε ανεξίτηλα την ελληνική κοινωνία.