Βρισκόμαστε ένα βήμα πριν από μία από τις σημαντικότερες ψηφιακές μεταρρυθμίσεις του ελληνικού κράτους: την καθιέρωση του Προσωπικού Αριθμού (ΠΑ) για κάθε πολίτη.

Μέσα στον Μάιο ξεκινά η διάθεση του νέου μοναδικού αριθμού ταυτοποίησης, ο οποίος θα αντικαταστήσει μια σειρά από υφιστάμενα μητρώα, όπως το ΑΦΜ και το ΑΜΚΑ, και θα συνοδεύει κάθε πολίτη σε όλες τις συναλλαγές του με το Δημόσιο.

Ο ΠΑ θα χορηγείται ηλεκτρονικά μέσω της νέας ψηφιακής πλατφόρμας myInfo στο Gov.gr, πριν από την έκδοση της νέας ταυτότητας. Στόχος του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης είναι η απλοποίηση των διαδικασιών, η μείωση της γραφειοκρατίας και η δημιουργία ενός πιο διαφανούς, ασφαλούς και αποδοτικού συστήματος εξυπηρέτησης των πολιτών.

Τέλος στα λάθη των μητρώων

Το πρόβλημα με τις διαφορετικές καταχωρίσεις στοιχείων σε διάφορους φορείς του Δημοσίου είναι γνωστό και διαχρονικό. Πολλοί πολίτες βρίσκονται σε αδιέξοδο όταν προσπαθούν να εκδώσουν ένα πιστοποιητικό ή να διεκπεραιώσουν μια αίτηση, επειδή τα στοιχεία τους εμφανίζονται διαφορετικά από υπηρεσία σε υπηρεσία. Για παράδειγμα, ένα όνομα μπορεί να είναι γραμμένο ως «Ανδρέας» στο ένα μητρώο και ως «Αντρέας» στο άλλο, με αποτέλεσμα το σύστημα να μην μπορεί να ταυτοποιήσει το πρόσωπο. Άλλες φορές, συναντώνται περιπτώσεις όπου το ίδιο όνομα εμφανίζεται με διάφορους τρόπους, όπως «Κώστας», «Κωνσταντίνος» ή «Κων/νος», ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις οι γυναίκες καταγράφονται στο ένα μητρώο με το πατρικό τους επώνυμο και στο άλλο με του συζύγου. Δεν λείπουν και τα απλά, αλλά κρίσιμα λάθη, όπως λάθος ημερομηνία γέννησης ή ανορθογραφίες που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές καθυστερήσεις ή ακόμη και απόρριψη αιτήσεων.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση ενός πολίτη που προσπαθεί να εγγράψει το παιδί του σε βρεφονηπιακό σταθμό και χρειάζεται πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης. Αν στο Φορολογικό Μητρώο το μικρό του όνομα είναι καταχωρισμένο ως «Αντρέας», ενώ στο Μητρώο Πολιτών εμφανίζεται ως «Ανδρέας», το σύστημα δεν μπορεί να ολοκληρώσει την ταυτοποίηση, με αποτέλεσμα η αίτηση να μπλοκάρει. Με την εισαγωγή όμως του 12ψήφιου Προσωπικού Αριθμού, τέτοια προβλήματα θα αποτελούν παρελθόν, καθώς το νέο σύστημα θα εξασφαλίζει ότι όλα τα στοιχεία είναι ταυτοποιημένα με βάση έναν και μόνο αριθμό.

Εκτός από την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών, ο Προσωπικός Αριθμός θα προσφέρει και στο Δημόσιο μια πιο καθαρή εικόνα για τα δεδομένα που τηρούνται σε διάφορες υπηρεσίες. Η δημιουργία μιας ενιαίας ψηφιακής ταυτότητας θα επιτρέψει τον πιο αποτελεσματικό έλεγχο και την εξάλειψη των ασυμφωνιών, ενώ θα μειώσει σημαντικά τη γραφειοκρατία και τις καθυστερήσεις.

Η φιλοσοφία πίσω από την αλλαγή αυτή είναι ξεκάθαρη: να αποκτήσει ο κάθε πολίτης ένα προσωπικό και σταθερό ψηφιακό αποτύπωμα, όπως συμβαίνει ήδη σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ο Προσωπικός Αριθμός θα λειτουργεί στον ψηφιακό κόσμο όπως ο αριθμός ταυτότητας λειτουργεί στον φυσικό κόσμο – με απόλυτη ακρίβεια και χωρίς περιθώρια παρερμηνειών.

Ποια ψηφία θα συνθέτουν τον Προσωπικό Αριθμό

Ο Προσωπικός Αριθμός, όπως προαναφέραμε, θα αποτελείται από 12 ψηφία. Τα πρώτα εννέα ψηφία θα είναι ίδια με το γνωστό μας ΑΦΜ, ενώ θα προστίθενται τρία ακόμη ψηφία. Από αυτά, τα δύο –σύμφωνα με τον σχεδιασμό– θα μπορεί να τα επιλέγει ο ίδιος ο πολίτης, ώστε ο αριθμός του να έχει και ένα προσωπικό στοιχείο. Τα επιπλέον αυτά ψηφία, που πιθανότατα θα τοποθετούνται πριν από τον ΑΦΜ, θα διαμορφώνουν τον τελικό Προσωπικό Αριθμό. Με αυτόν τον τρόπο, ο κάθε άνθρωπος –ακόμα και τα παιδιά από μικρή ηλικία– θα έχει έναν δικό του, σταθερό και ξεχωριστό αριθμό, που θα είναι το «κλειδί» για κάθε ψηφιακή ή φυσική συναλλαγή με το κράτος.

Ουσιαστικά, αυτός ο αριθμός θα κάνει τη ζωή μας πιο απλή. Αντί να χρειάζεται να δίνουμε διαφορετικά στοιχεία κάθε φορά, θα λέμε μόνο έναν αριθμό. Και χάρη στη δυνατότητα επιλογής κάποιων ψηφίων από εμάς τους ίδιους, γίνεται κάτι περισσότερο από απλός κωδικός – γίνεται ένας αριθμός που μας αντιπροσωπεύει, και είναι πιο εύκολος να τον θυμόμαστε. Η μετάβαση βέβαια σε αυτή τη νέα πραγματικότητα δεν αναμένεται να γίνει από τη μία μέρα στην άλλη, ωστόσο όλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε πολύ κοντά στην πλήρη εφαρμογή.