Χρηματικές γονικές παροχές-δωρεές: Ποιες υποθέσεις έχει βάλει στο «μάτι» η  Εφορία

Στο «ραντάρ» των φοροελεγκτών της ΑΑΔΕ βρίσκονται χιλιάδες υποθέσεις χρηματικών γονικών παροχών και δωρεών. Σε πρώτο πλάνο έχουν μπει παλαιές υποθέσεις του 2017 οι οποίες παραγράφονται στο τέλος τους έτος αλλά και γονικές παροχές που πραγματοποιήθηκαν μετά τον Οκτώβριο του 2021.

Στόχος των ελεγκτών είναι ο εντοπισμός εικονικών δωρεών, δωρεών σε πρόσωπα που δεν δικαιούνται το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ, αλλά και υποθέσεων «μαύρου» χρήματος. Ειδικότερα, στο στόχαστρο των φοροελεγκτών βρίσκονται:

1. Διαδοχικές χρηματικές δωρεές. Θα ελεγχθούν δηλώσεις διαδοχικών δωρεών όπως η περίπτωση που το παιδί έχει δωρίσει χρήματα στον πατέρα ή τη μητέρα του και ο γονέας στη συνέχεια με γονική παροχή έδωσε τα χρήματα στο άλλο του παιδί. Με ενδιάμεσο, δηλαδή, το γονέα τα χρήματα περάσανε από τον έναν αδερφό στον άλλο. Για αυτήν, την «τριγωνική» συναλλαγή δεν πληρώθηκε ούτε ένα ευρώ φόρος καθώς η δωρεά χρημάτων έως 800.000 ευρώ από το παιδί στο γονιό είναι αφορολόγητη όπως επίσης και η γονική παροχή που έγινε στη συνέχεια από το γονιό στο παιδί. Ωστόσο, η ισχύουσα νομοθεσία ορίζει ότι στις δωρεές χρημάτων μεταξύ αδελφών δεν ισχύει το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ και επιβάλλεται φόρος 20% από το πρώτο ευρώ. Οι εφοριακοί θα ερευνήσουν υποθέσεις διαδοχικών δωρεών προκειμένου με στοιχεία να εντοπίσουν περιπτώσεις που ο τελικά ωφελούμενος από τις διαδοχικές δωρεές είναι πρόσωπο που δεν ανήκει στην Α’ κατηγορία δικαιούχων (π.χ. αδερφός). Κρίσιμο είναι το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει μεταξύ των διαδοχικών δωρεών. Αν είναι μικρότερο των έξι μηνών η συγκεκριμένη συναλλαγή θεωρείται ύποπτη και μπαίνει στο στόχαστρο του ελεγκτικού μηχανισμού.

2. Χρηματικές γονικές παροχές – δωρεές χωρίς να αποδεικνύεται η μεταφορά των χρηματικών ποσών μέσω τραπεζών. Στις περιπτώσεις αυτές χάνεται το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ και επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 10% από το πρώτο ευρώ. Μέχρι τα τέλη του 2022 που οι δηλώσεις γονικών παροχών και δωρεών χρημάτων υποβάλλονταν στην Εφορία οι φορολογούμενοι ήταν υποχρεωμένοι να επισυνάπτουν στη δήλωση το αποδεικτικό της τράπεζας μέσω της οποίας έγινε η μεταφορά των χρημάτων. Από τις αρχές του έτους, όσοι δωρίζουν χρήματα στα παιδιά τους, τα εγγόνια τους, τους γονείς τους με μεταφορά χρηματικών ποσών μέσω τραπεζικών λογαριασμών ή κατάθεση τραπεζικής επιταγής απαλλάσσονται από την υποχρέωση να επισυνάπτουν με την ηλεκτρονική δήλωση τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν την τραπεζική συναλλαγή. Ο έλεγχος γίνεται από την ΑΑΔΕ με βάση τα στοιχεία που αποστέλλουν οι τράπεζες ενώ σε περίπτωση που η τράπεζα δεν επιβεβαιώσει τη συναλλαγή τότε ο φορολογούμενος καλείται να προσκομίσει τα δικαιολογητικά εντός πέντε εργάσιμων ημερών. Εάν δεν προσκομιστούν τα δικαιολογητικά τότε η Εφορία επιβάλλει φόρο από το πρώτο ευρώ της χρηματικής γονικής παροχής ή δωρεάς με συντελεστή 10% ή 20% ή 40% (ανάλογα με το βαθμό συγγένειας).

3. «Πόθεν έσχες» των δωρητών. Η δυνατότητα του γονέα/δωρητή να πραγματοποιήσει χρηματική γονική παροχή/δωρεά προς το τέκνο/δωρεοδόχο δεν ελέγχεται κατά το στάδιο της υποβολής της δήλωσης (δηλαδή, δεν υπάρχει υποχρέωση συνυποβολής δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος παρελθόντων ετών κ.λπ.) αλλά κατά τον έλεγχο. Κατά τον έλεγχο η Εφορία θα ψάξει εάν τα χρήματα που δωρίζονται προέρχονται από εισοδήματα και έσοδα του δωρητή τα οποία έχουν δηλωθεί και φορολογηθεί και καλύπτουν το ύψος των χρημάτων που δωρίζονται. Στο στόχαστρο θα βρεθούν κυρίως αφορολόγητες γονικές παροχές και δωρεές μεγάλου ύψους χρηματικών ποσών για τις οποίες οι ελεγκτές θα ερευνήσουν το «πόθεν έσχες» των δωρητών για τον εντοπισμό περιπτώσεων «μαύρου» χρήματος.