Απροκάλυπτο γυμνό, ομαδικός έρωτας και κάθε δυνατή σεξουαλική παρέκκλιση είναι από τα πράγματα που μας δείχνει κάποιες φορές η έβδομη τέχνη στο πανί, για τους δικούς της λόγους προφανώς.

Κι αν το πεντάωρο magnum opus του Λαρς Φον Τρίερ «Nymphomaniac» είναι στις μέρες μας η αιχμή του δόρατος της κινηματογραφικής πρόκλησης, δεν ήταν ο πρώτος που ενόχλησε τα χρηστά ήθη με την εικονογραφία του. Ω, κάθε άλλο!

Σαδομαζοχισμό, σοδομισμό, φετιχισμό, ταμπού φαντασιώσεις, αυνανισμό, στοματικό έρωτα και εξόχως ακραίες ερωτικές καταστάσεις μας έχει δείξει το σινεμά περισσότερες φορές απ’ όσο είναι δυνατό να ανακαλέσει κανείς.

Μόνο που κάποιες από αυτές έφτασαν ως τα multiplexes και άλλες πάλι απέσπασαν πλήθος βραβείων. Μία δε εξ αυτών παραμένει στις λίστες των μεγαλύτερων κινηματογραφικών φορέων ως μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών.

Πρόκειται για ταινίες που έφτασαν πολύ μακριά στην απεικόνιση της γενετήσιας πράξης, είχαν όμως καλό λόγο γι’ αυτό. Απορρίπτοντας την πρόκληση για χάρη της πρόκλησης, εδώ θα μιλήσουμε για μεγάλες ταινίες από γνωστούς σκηνοθέτες που πίεσαν τα όρια της κινηματογραφίας και του τι μπορεί να απαθανατιστεί στη μεγάλη οθόνη.

Όλες τους έχουν ένα κοινό: έπαιξαν αυθάδικα με την έννοια της πορνογραφίας και της σεξουαλικής διαστροφής, ανοίγοντας προφανώς νέους δρόμους για το τι είναι και τι δεν είναι επιτρεπτό να προβάλλεται σε μια σκοτεινή αίθουσα…

«Οι δαιμονισμένες» (1971)

Ήταν η βλάσφημη και αιρετική ταινία του πάντα οραματιστή Κεν Ράσελ που ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυρίας από το Βατικανό. Όταν αυτός το μόνο που θέλησε ήταν να διερευνήσει την επίδραση της θρησκοληψίας αλλά και των σεξουαλικών καταπιέσεων σε μια εποχή όχι ακριβώς σύγχρονη.

Ακόμα και σήμερα προκαλεί με την ανίερη υπερβολή της και την ιδιόμορφη πρόκληση. Μια ολόκληρη μονή παθιάζεται με έναν ιερέα και ακολουθεί μια πυρετώδης σεξουαλική φρενίτιδα, μέσα σε κύματα ζήλιας και δολοφονικής μανίας. Καλόγριες που επιδίδονται σε μαζικούς έρωτες μέσα σε χώρους ιερούς θα δεις, πράξεις ακολασίας, ακόμα και μία από αυτές (τη μεγάλη Βανέσα Ρεντγκρέιβ) να αυνανίζεται με το καρβουνιασμένο οστό του αιρετικού παπά.

Ο Ράσελ για άλλα ήθελε να μιλήσει όμως και για άλλα μιλά. Για την υποκρισία που ελλοχεύει κάποιες φορές στην εκκλησία και την ψυχολογία του όχλου…

«Το τελευταίο τανγκό στο Παρίσι» (1972)

Ήταν η ταινία που άλλαξε σε μια στιγμή λες τι μπορεί να παιχτεί σε μια αίθουσα. Και σίγουρα η υπογραφή του κορυφαίου Μπερνάρντο Μπερτολούτσι έπαιξε τον ρόλο της εδώ. Ο σπουδαίος Ιταλός επιστράτευσε την άγνωστη Μαρία Σνάιντερ και το ιερό τέρας Μάρλον Μπράντο για μια σειρά από ερωτικές συνευρέσεις σε ένα άδειο διαμέρισμα στο Παρίσι.

Κανείς δεν ήταν έτοιμος βέβαια να δει έναν χολιγουντιανό σταρ με δάχτυλα σε μέρη που δεν μπαίνουν συνήθως. Όπως δεν ήταν και για την περιβόητη σκηνή με το βούτυρο και τον σοδομισμό. Ήταν μια πραγματική επανάσταση στα κινηματογραφικά ήθη, με τον πρόδηλο σαδομαζοχισμό και τον κοινωνικό σχολιασμό που κρυβόταν από πίσω.

Τη διαβόητη σκηνή τη σχεδίασαν μάλιστα ο Μπερτολούτσι και ο Μπράντο εν αγνοία της Σνάιντερ τη μέρα του γυρίσματος, γιατί ο σκηνοθέτης ήθελε «να νιώσει ταπεινωμένη. Νομίζω ότι με μίσησε όπως και τον Μάρλον που δεν της είπαμε ότι θα υπήρχε αυτή η λεπτομέρεια με το βούτυρο να χρησιμοποιείται ως λιπαντικό».

Η ίδια είχε πει παλιότερα πως ένιωσε «βιασμένη», ένας ισχυρισμός που μέσα στο γενικότερο ωμό κλίμα της ταινίας απέκτησε άλλο νόημα. Είναι η ταινία που δεν έχει πάψει ποτέ να σκανδαλίζει…

«Σαλό ή 120 μέρες στα Σόδομα» (1975)

Στα μέσα της ιδιαίτερης δεκαετίας του 1970, ο ιταλός σκηνοθέτης, ποιητής και θεωρητικός του σινεμά Πιερ Πάολο Παζολίνι παρέδωσε όχι μόνο ένα σοκαριστικό ποίημα αχρειότητας και σεξουαλικής παρέκκλισης, αλλά και ένα αξεπέραστο φιλμ. Ένα αντιφασιστικό αριστούργημα φτιαγμένο με τα ίδια τα υλικά της ανθρώπινης αχρειότητας.

Οι ακραία πορνογραφικές «120 Μέρες στα Σόδομα» του διαπρεπή υμνητή της διαστροφής μαρκησίου ντε Σαντ μεταφέρονται στο φασιστικό κρατίδιο του Σαλό για μια σφαλιάρα, τόσο συνειδησιακή όσο και οπτική, από αυτές που δεν ξανάφτιαξε το σινεμά ποτέ.

Ακραίος σεξουαλικός εξευτελισμός, βασανιστήρια και φόνοι, εικόνες τόσο γκροτέσκες που δεν φεύγουν ποτέ από τη μνήμη. Σχεδιασμένο δαιμόνια να είναι πολύ δύσκολο να το παρακολουθήσεις, το απαγορευμένο άλλοτε «Σαλό» τονίζει εδώ και 45 χρόνια πόσο διαφθείρει τον άνθρωπο η απόλυτη εξουσία.

«Η αυτοκρατορία των αισθήσεων» (1976)

Η πορνογραφία, όπως τη γνωρίζουμε διαχρονικά, παιζόταν σε κακόφημα καταγώγια και σίγουρα όχι στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης. Γιατί ως εκεί έφτασε και αποθεώθηκε το κουλτουριάρικο διαμαντάκι του Ναγκίσα Οσίμα, πριν μπει σφήνα ο δυτικός πουριτανισμός και απαγορεύσει τελικά την προβολή της στις σκοτεινές αίθουσες.

Θα χρειαζόταν ο δικαστής να δει και να κρίνει πως παρά το πρόδηλο πορνογραφικό περιεχόμενο, η «Αυτοκρατορία» ήταν τέχνη, το είδος του μεγάλου σινεμά που ο ιάπωνας μάστορας ήξερε να φτιάχνει. Η δραματοποιημένη εκδοχή μιας πραγματικής ιστορίας, της υπηρέτριας ενός οίκου ανοχής που ερωτεύεται παράφορα τον άντρα της «μαντάμ», τα είχε όλα και σε γενναίες μάλιστα δόσεις.

Τέτοιες που ακόμα και ο ακρωτηριασμός ενός πέους να μην είναι καν η σκηνή με την περισσότερη αποστροφή! Μια αρχέγονη ματιά πάνω στον σαρκικό πόθο, μια διερεύνηση της ερωτικής έλξης που φτάνει ως τα όρια της ψύχωσης, μια σκιαγράφηση των επικίνδυνων ερωτικών μονοπατιών του σεξ που δύσκολα θα βρεις κάτι που να μην το έχει.

Η σκηνή με το βρασμένο αυγό στον κόλπο της πρωταγωνίστριας παραμένει αξεπέραστη σε όρους απέχθειας. Όσο για την «Αυτοκρατορία», είναι μυθική για τον ξέφρενο και σαρωτικό ερωτισμό της…

«Crash» (1996)

Είναι γεγονός πως ο Κρόνενμπεργκ δεν θα μπορούσε να απουσιάζει σε μια λίστα που μιλά για ακραίο ερωτισμό. Εδώ συνδυάζει σεξ και τροχαία ατυχήματα, παραδίδοντας ένα «άρρωστο» κομψοτέχνημα που ανατέμνει τη μοντέρνα κοινωνία μας και όσα παραμένουν ακόμα ταμπού.

Υψηλές ταχύτητες και εξίσου δυνατοί οργασμοί εν κινήσει από μια ομάδα ανθρώπων που τη βρίσκει ερωτικά προκαλώντας αυτοκινητιστικά ατυχήματα. Και δυστυχήματα, αλίμονο! Βραβεύτηκε στις Κάννες για την «τόλμη της», ενόχλησε όμως τόσο τον κροίσο και ιδιοκτήτη του CNN, Τεντ Τέρνερ, που προσπάθησε λυσσαλέα να την κόψει από τις αίθουσες.

«Σαν πορνό που φτιάχτηκε από υπολογιστή με λανθασμένο αλγόριθμο» την προλόγισε ο μεγάλος κριτικός Roger Ebert, δηλώνοντας κρυφός θαυμαστής της. «Άρρωστο» φυσικά θεματολογικά, το «Crash» είναι η τέλεια παντρειά αισθητικής, παρέκκλισης και σχολιασμού, μια ταινία που δεν θέλει μόνο το μυαλό σου, αλλά και την καρδιά και την ψυχή σου…