Το σινεμά αγαπούσε ανέκαθεν να δείχνει την ανθρωπότητα σε κολοσσιαίες και κτηνώδεις συγκρούσεις, με την αγάπη να γίνεται τελικά… εμμονή. Σε μεγαλειώδεις μάχες δεν είπε μάλιστα «όχι» κανένα είδος, καθώς το κοινό τις αγάπησε ήδη από τις πρώτες μέρες της έβδομης τέχνης και συνεχίζει να το κάνει λες και δεν έχει δει ποτέ κινηματογραφική μάχη στη ζωή του! Κάθε φορά γεννιούνται λες τα ίδια συναισθήματα, η καθαρόαιμη αυτή απόλαυση που μόνο το μεγάλο σινεμά μπορεί να εξασφαλίσει. Στον δικό μας κόσμο ή κάποιον άλλο, στη σύγχρονη εποχή ή τα παλιά τα χρόνια, σε καιρούς ιστορικούς ή ακόμα και μυθολογικούς, οι μάχες ήταν πάντα το μεγάλο ατού του Χόλιγουντ, καθώς ήξερε να τις φτιάχνει εντυπωσιακότατες και επικών διαστάσεων, αλίμονο. Και η λίστα με τις ταινίες που μας χάρισαν απίστευτες μάχες δεν έχει πρακτικά τέλος. Από κλασικά πολεμικά, τύπου «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο» (1930), «Ο Λόρενς της Αραβίας» (1962), «Η ναυμαχία του Μίντγουεϊ» (1976), «Η γέφυρα του Άρνεμ» (1977), «Αποκάλυψη τώρα» (1979) και «Full Metal Jacket» (1987), μέχρι έπη σαν τον «Σπάρτακο» (1960) και σύγχρονα έπη σαν την «Τροία» (2004) και τον «Αλέξανδρο» (2004), ταινίες σαν τον «Τελευταίο των Μοϊκανών» (1992), ακόμα και τον σχετικά πρόσφατο «Αντιρρησία συνείδησης» (2016) του Μελ Γκίμπσον. Και δεν μιλήσαμε καν για επιστημονική φαντασία! Ή για φιλμ εκτός Χόλιγουντ. Οι παρακάτω πέντε ταινίες στέκουν ωστόσο κι αυτοί φάροι στο είδος…

«Ο άρχοντας των δαχτυλιδιών: Οι δύο πύργοι» (2002) – Η Μάχη στο Helm’s Deep
Ο επίλεκτος στρατός του Σάρουμαν επιτίθεται κατά του τελευταίου οχυρού των ανθρώπων, το Helm’s Deep, σε μια από τις επικότερες μάχες που ευτύχησε να δει το παγκόσμιο σινεμά. Ο Πίτερ Τζάκσον δεν άφησε τεχνική μάχης και οπτικό εφέ που να μη χρησιμοποίησε εδώ, ανεβάζοντας τον πήχη της κινηματογραφικής μαγείας σε δυσθεώρητα ύψη. Οι υπερασπιστές του κάστρου θα τα βάλουν μέσα στη βροχή με αυτό που μοιάζει να είναι ένας πραγματικά ατέλειωτος στρατός από ορκς, με κλιμακούμενη ένταση, χορογραφημένες σκηνές και έναν φρενήρη ρυθμό μοντάζ που θα ζήλευε κι ο Κουροσάβα ακόμα. Κι αν οι σκληροπυρηνικοί φαν ερίζουν σταθερά αν η μάχη στο Helm’s Deep ήταν πράγματι καλύτερη από τη μάχη στο Pelennor Fields στην «Επιστροφή του βασιλιά» (2003), η πρώτη παραμένει ορόσημο πολέμου επικών προδιαγραφών. Και εκπληκτικής απόδοσής του εντός πανιού…

«Η Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν» (1998) – Η Απόβαση στο Omaha Beach
Στις 6 Ιουνίου 1944, ο λοχαγός John H. Miller (Τομ Χανκς), ο λοχίας Michael Horvath (Τομ Σάιζμορ) και ο οπλίτης Daniel Jackson (Μπάρι Πέπερ) είναι μεταξύ των συμμαχικών δυνάμεων που αποβιβάζονται στη Νορμανδία για να αντιμετωπίσουν τον ναζιστικό στρατό, στην παραλία με την κωδική ονομασία «Omaha Beach». Ό,τι ακολουθεί, είναι μια ανηλεής και ανατριχιαστικά αληθοφανής σκηνή αιματοχυσίας 24 λεπτών, αποδεικνύοντας πως υπάρχουν πράγματα που μόνο ο Στίβεν Σπίλμπεργκ μπορεί να κάνει. Οι κριτικοί κινηματογράφου ορκίζονται ακόμα πως ο ήχος από τον παφλασμό των κυμάτων και η αντίθεσή του με τις ορδές των στρατιωτών που αποβιβάζονται ως σφάγια στην παραλία κατά τις πρώτες στιγμές της σκηνής παραμένει αξεπέραστη σε όρους πιστότητας με την πραγματική ζωή. Περιττό ίσως να αναφερθεί πως τα 24 αυτά λεπτά στοίχισαν περισσότερα από 12 εκατ. δολάρια, μαζεύοντας στην παραλία περισσότερους από 1.500 κομπάρσους με αυθεντικές στολές του Β’ Παγκοσμίου. Μέσα σε αυτά και μερικοί τόνοι ψεύτικου αίματος για το αλατοπίπερο της ιστορίας. Ο πόλεμος είναι ένα μακάβριο κράμα από αίμα, δάκρυα και καμένη σάρκα, μας λέει ο Σπίλμπεργκ, και αυτό ακριβώς μας δείχνει…

«Braveheart» (1995) – Η Μάχη του Stirling
Οι σκοτσέζικες φατρίες που κατάφερε να εμπνεύσει ο Γουίλιαμ Γουάλας (Μελ Γκίμπσον) έρχονται αντιμέτωπες με τις υπέρτερες και ισχυρότερες αγγλικές δυνάμεις. Θα συναντηθούν στη Γέφυρα του Στέρλινγκ, όπου η μάχη θα μετατραπεί σε σφαγή των Βρετανών καθώς περνούν το στενό πέρασμα. Παρά το γεγονός ότι στη σκηνή του «Braveheart» δεν υπάρχει καν γέφυρα(!) και οι ιστορικοί τη μίσησαν για την αυθάδεια με την οποία αντιμετώπισε την πραγματική μάχη, υπάρχει ωστόσο εντός της μια αυθεντική κινηματογραφική απόλαυση από τις πραγματικά λίγες. Πόσο μάλλον που οι περισσότεροι θυμούνται από μνήμης τον λόγο του Γουάλας πριν από τη μάχη. Μια μάχη που θα φέρει αντιμέτωπους τους σκοτσέζους αντάρτες και τον καλοκουρδισμένο αγγλικό στρατό μέσα σε ένα διαπεραστικό κονσέρτο από σπαθιά, τσεκούρια, οπλές αλόγων και ιαχές ανθρώπων. Κι αν οι φίλοι της ταινίας δεν έχουν κατασταλάξει ακόμα αν η Μάχη του Στέρλινγκ ήταν καλύτερη από τη Μάχη του Φάλκιρκ, η πρώτη χαρακτηρίστηκε ρεαλιστικότερη από τους περισσότερους. Πιο βίαιη, πιο αδυσώπητη, πιο φριχτή. Μια μάχη παλαιάς κοπής σώμα με σώμα για το πώς σκοτώνονταν οι άνθρωποι στον Μεσαίωνα…

«300» (2006) – Η Μάχη των Θερμοπυλών
Ο περσικός στρατός του 1 εκατ. αντρών περιμένει να περάσει εύκολα από τον βασιλιά Λεωνίδα (Τζέραλντ Μπάτλερ) και τους 300 επίλεκτους στρατιώτες του. H αρχική αυτή μάχη δεν θα είναι παρά η πρώτη μόνο σε ένα βουτηγμένο στο αίμα τριήμερο που παραμένει σύμβολο ανδρείας και τιμής. Η κλειστοφοβική μάχη στα στενά των Θερμοπυλών με το ακραίο στιλιζάρισμα παραμένει μια από τις πιο φορμαλιστικές απεικονίσεις πολέμου στο μεγάλο πανί. Εδώ τα σπαθιά πέφτουν σε slow-motion και η κάμερα φαίνεται να λατρεύει τον τρόπο που ο Λεωνίδας επιδίδεται στο παραγωγικότατο μακελειό του. Το οποίο μοιάζει τόσο κομψό και στιλπνό στην οθόνη! Η σχεδόν καρτουνίστικη κινηματογράφηση είναι επιβεβλημένη για να παραμείνει η ταινία πιστή στο εικονογραφικό όραμα του μεγάλου κομίστα Φρανκ Μίλερ. Και αυτή ακριβώς είναι η ρώμη της, πως είναι εξόχως μοναδική ως αναπαράσταση μάχης…

«Ο πόλεμος των άστρων: Επεισόδιο 6 – Η επιστροφή των Τζεντάι» (1983) – Η Μάχη του Endor
Με το δεύτερο Death Star να οδεύει ολοταχώς στην ολοκλήρωσή του, οι αντάρτες καταφεύγουν σε μια αιφνιδιαστική και ακραία τολμηρή επίθεση κατά της Αυτοκρατορίας. Αυτό που αγνοούν όμως είναι πως το Death Star είναι έτοιμο επιχειρησιακά και ο αυτοκράτορας περιμένει την άφιξή τους. Όπως κάθε τρελαμένος φαν του «Star Wars» γνωρίζει, η μάχη στον παγωμένο Hoth στο «Επεισόδιο 5 – Η Αυτοκρατορία αντεπιτίθεται» είναι προφανώς καλύτερη από κάθε άποψη, παραμένοντας εμβληματική για την ίδια την ιστορία του κινηματογράφου. Η Μάχη του Endor κερδίζει ωστόσο κατά πολλούς στα σημεία για την ανατροπή με τη νίκη του αουτσάιντερ και τον φρενήρη ρυθμό της. Δεν υπάρχει λόγος εδώ να χάσει η Αυτοκρατορία, καθώς έχει φέρει το πράγμα ακριβώς εκεί που το θέλει. Είναι όμως και το άλλο: πως πρόκειται για τρεις σκηνές συνυφασμένες σε μία. Την ώρα που στο Διάστημα ο επαναστατικός στόλος προσπαθεί να ξεφύγει από τις βολές του Death Star, ο Han Solo, ο Chewbacca και τα χνουδωτά Ewoks μάχονται με stormtroopers στον πλανήτη Endor. Και, ταυτοχρόνως, γίνονται και τέρατα εντός του Death Star, όταν ο νεαρός Luke Skywalker θα αναμετρηθεί με τον πατέρα του Darth Vader και τον μοχθηρό αυτοκράτορα. Πραγματική ανατριχίλα…