Χαοτική παραμένει η κατάσταση στο Καζακστάν, με την επέμβαση του στρατού να προκαλεί συγκρούσεις στις μεγάλες πόλεις της χώρας.

Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, θωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και δεκάδες στρατιώτες που κινούνται πεζή εισήλθαν στην κύρια πλατεία της Αλμάτι, της μεγαλύτερης πόλης και οικονομικής πρωτεύουσας του Καζακστάν, όπου έχουν συγκεντρωθεί εκατοντάδες άνθρωποι για να διαμαρτυρηθούν κατά της κυβέρνησης για τρίτη ημέρα, σύμφωνα με ανταποκριτές του Reuters που βρίσκονται εκεί.

Πυροβολισμοί ακούστηκαν καθώς οι στρατιώτες προσέγγιζαν το πλήθος, σύμφωνα με τους αυτόπτες μάρτυρες του Reuters.

Κίνδυνο «κατάλυσης του κράτους» βλέπει ο πρόεδρος Τοκάγεφ

Για «συμμορίες τρομοκρατών» που ενεπλάκησαν σε μάχη με αλεξιπτωτιστές στην Αλμάτι, έκανε λόγο ο πρόεδρος του Καζακστάν, Κασίμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ, υπογραμμίζοντας δεν είναι απλά αντιμέτωπο με μια «απειλή» αλλά με κίνδυνο κατάλυσης «του κράτους».

Ο κ. Τοκάγεφ επιβεβαίωσε επίσης ότι ζήτησε στρατιωτική βοήθεια από τον Οργανισμό του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (ΟΣΣΑ/CTSO), θεσμό στον οποίο συμμετέχουν πρώην σοβιετικές δημοκρατίες υπό την ηγεσία της Ρωσίας. Ο Πρόεδρος του ΟΣΣΑ, ο Αρμένιος Πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν, επιβεβαίωσε πως θα αναπτυχθεί «ειρηνευτική αποστολή» στο Καζακστάν κατόπιν αιτήματος του.

Ο Ερσάν Μπαμπακουμάροφ, αντιδήμαρχος της Αλμάτι, ανακοίνωσε ότι η κατάληψη του αεροδρομίου της πόλης τερματίστηκε. Αρκετές αεροπορικές εταιρείες αναγκάστηκαν να ακυρώσουν πτήσεις προς και από την πόλη μετά την κατάληψή του από πλήθος ανθρώπων χθες Τετάρτη (5/1).

Πριν από τις ανακοινώσεις του Προέδρου Τοκάγεφ, το Υπουργείο Εσωτερικών επιβεβαίωσε τους θανάτους οκτώ αστυνομικών και ανδρών της Εθνοφρουράς και τους τραυματισμούς άλλων 317. Δεν έδωσε απολογισμό θυμάτων μεταξύ των διαδηλωτών.

Νωρίτερα, η κυβέρνηση υπέβαλε την παραίτησή της στον Πρόεδρο, που ανακοίνωσε πως την αποδέχθηκε. Οι φήμες που κυκλοφορούσαν πως ο ίδιος ο κ. Τοκάγεφ επρόκειτο επίσης να παραιτηθεί ή να φύγει από τη χώρα διαψεύστηκαν κατηγορηματικά από τον ίδιο.

Η βία έχει επίκεντρο την οικονομική μητρόπολη του Καζακστάν, Αλμάτι, με τις δυνάμεις επιβολής της τάξης να χρησιμοποιούν χειροβομβίδες κρότου-λάμψης για να διαλύσουν διαδηλωτές, που έβαλαν φωτιά αυτοκίνητα.

Ο Πρόεδρος ανήγγειλε χθες πολιτικές μεταρρυθμίσεις σύντομα, χωρίς να υπεισέλθει σε περισσότερες λεπτομέρειες.

Επιπλέον, ανακοίνωσε πως αναλαμβάνει τον ρόλο του επικεφαλής του συμβουλίου ασφαλείας του Καζακστάν, αξίωμα που κατείχε μέχρι χθες ο πρώην Πρόεδρος Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ, που διατηρούσε εν μέρει την εξουσία παρότι έπαψε να είναι ο αρχηγός του κράτους το 2019.

«Το συνταγματικό μου καθήκον είναι να βρίσκομαι μαζί με τον λαό. Μαζί θα ξεπεράσουμε αυτή τη μαύρη σελίδα στην ιστορία του Καζακστάν», είπε ο Κάσιμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ.

Η παραίτηση της κυβέρνησης κάθε άλλο παρά αποκλιμάκωσε τις διαμαρτυρίες. Διάφορα ΜΜΕ της χώρας μετέφεραν πληροφορίες περί εφόδου σε κατοικία που χρησιμοποιεί ο αρχηγός του κράτους στη μεγαλούπολη και εμπρησμού της.

Η διακοπή της πρόσβασης στο διαδίκτυο, που πιστεύεται ότι έγινε κατ’ εντολή των αρχών για να δυσκολέψει την επικοινωνία μεταξύ οργανωτών των διαδηλώσεων, δυσχεραίνει τις επικοινωνίες. Όλη η χώρα κηρύχθηκε εξάλλου σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.

Η στάση των ΗΠΑ της ΕΕ, της Ρωσίας και του ΟΗΕ

Η προεδρία των ΗΠΑ κάλεσε χθες τις αρχές του Καζακστάν να επιδείξουν «αυτοσυγκράτηση» και εξέφρασε την ευχή οι διαδηλώσεις να είναι «ειρηνικές», με την εκπρόσωπό της Τζεν Ψάκι να διαψεύδει κατηγορηματικά τις «ψευδείς κατηγορίες της Ρωσίας» περί αμερικανικής υποκίνησης των διαδηλώσεων που συγκλόνισαν τη χώρα. «Αυτό είναι απόλυτα ψευδές» και εντάσσεται στη «ρωσική στρατηγική παραπληροφόρησης», επέμεινε. Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος της αμερικανικής διπλωματίας Νεντ Πράις ανέφερε πως η Ουάσινγκτον «καταδικάζει τις βίαιες ενέργειες και την καταστροφή περιουσιών και καλεί σε αυτοσυγκράτηση τόσο τις αρχές όσο και τους διαδηλωτές».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση κάλεσε να αποκατασταθεί η ηρεμία. Η Ρωσία κάλεσε να υπάρξει ειρηνική επίλυση της κρίσης «εντός του πλαισίου του Συντάγματος και των νόμων και μέσω διαλόγου και όχι μέσω ταραχών στους δρόμους». Ο ΟΗΕ «παρακολουθεί με ανησυχία την κατάσταση», σημείωσε χθες ο εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα, Στεφάν Ντουζαρίκ, προσθέτοντας πως είναι «πολύ σημαντικό οι πάντες να δείξουν αυτοσυγκράτηση, να απόσχουν από τη βία και να προωθήσουν τον διάλογο».