Ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης Θεόδωρος Ρουσόπουλος, υποδέχθηκε τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι ο οποίος απηύθυνε ομιλία στην Ολομέλεια της Συνέλευσης, λίγες ώρες μετά την υπογραφή συμφωνίας για τη δημιουργία Ειδικού Δικαστηρίου για τα εγκλήματα στον επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας.

Ο κ. Ζελένσκι ευχαρίστησε την Κοινοβουλευτική Συνέλευση για την «πραγματική ηγεσία» που επέδειξε απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα, σημειώνοντας ότι «εδώ, σε αυτή τη Συνέλευση, έγινε η πρώτη έκκληση για το Δικαστήριο – η ιδέα γεννήθηκε εδώ και πλέον αποκτά πραγματική υποστήριξη από κράτη εντός και εκτός Ευρώπης».

Το Ειδικό Δικαστήριο θα έχει εντολή να ασκήσει δίωξη κατά ανώτατων αξιωματούχων για το έγκλημα της επιθετικότητας -δηλαδή την απόφαση χρήσης ένοπλης βίας κατά άλλου κράτους- κατά παράβαση του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ. Η συμφωνία υπογράφηκε από τον γενικό γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης Alain Berset και τον Πρόεδρο Ζελένσκι εκ μέρους της ουκρανικής κυβέρνησης.

Ο κ. Ρουσόπουλος, προλογίζοντας την ομιλία του Ουκρανού Προέδρου, μεταξύ άλλων, ανέφερε: «Για περισσότερες από 1.200 ημέρες και νύχτες, ο ουκρανικός λαός δεν έχει υπομείνει μόνο εκρήξεις, αλλά και τη σιωπή που τις ακολουθεί. Ανάμεσα στους εφιάλτες που βιώνει, ένας είναι ο πιο επικίνδυνος: ότι ο κόσμος ενδέχεται να συνηθίσει τον πόλεμο, ότι η πλήρους κλίμακας εισβολή σε ένα κυρίαρχο κράτος θα θεωρηθεί φυσιολογική, ότι τα εγκλήματα πολέμου θα γίνουν αόρατα».

Ο πρόεδρος της Συνέλευσης υπογράμμισε ότι η δημιουργία του Ειδικού Δικαστηρίου είναι «μια αθόρυβη υπογραφή σε ένα χαρτί, αλλά φέρει το βάρος μιας ηπείρου και τη φωνή ενός λαού που υπέφερε». Παρομοίασε τη συμφωνία με μια «σφυρηλάτηση όπου ο νόμος συναντά τη μνήμη και το ατσάλι τη δικαιοσύνη», προσθέτοντας πως «εκεί που δεν υπάρχει δικαιοσύνη, η Νέμεσις περιμένει σιωπηλή».

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι απάντησε σε ερωτήσεις βουλευτών, τονίζοντας την ανάγκη να μην υπάρξει καμία ανταμοιβή για την επιθετικότητα και ότι «η δικαιοσύνη πρέπει να λειτουργήσει ώστε οι εγκληματίες πολέμου να μην έχουν πού να κρυφτούν – ούτε στην Ευρώπη, ούτε πουθενά».

Ακολουθεί η ομιλία του προέδρου της ΚΣ του Συμβουλίου της Ευρώπης Θεόδωρου Ρουσόπουλου:

«Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι,

Ως Έλληνας, προέρχομαι από μια παράδοση όπου ο πόλεμος δεν εξυμνείτο, αλλά κατανοείτο. Όπου το θέατρο δεν διασκέδαζε, αλλά αποκάλυπτε. Όπου η αλήθεια τραγουδιόταν στη σκηνή, επειδή τα τραύματα ήταν πολύ βαθιά για να περιγραφούν με λόγια. Και έτσι, στρέφομαι στις φωνές των αρχαίων δραματουργών μας – εκείνων που, πριν από 25 αιώνες, γνώριζαν αυτό που είμαστε αναγκασμένοι να αντιμετωπίσουμε και πάλι σήμερα. Ο Ευριπίδης θεωρούσε ότι ο πόλεμος είναι το μαρτύριο των αθώων. Ο Σοφοκλής προειδοποίησε ότι η μακρά μέρα βαραίνει την καρδιά των γενναίων και ο Αισχύλος, που πολέμησε στον Μαραθώνα, είπε ότι πρέπει να υποφέρουμε για την αλήθεια.

Αυτά τα λόγια δεν είναι απομεινάρια του παρελθόντος. Είναι, σήμερα, η καθημερινή πραγματικότητα της Ουκρανίας. Για πάνω από 1.200 ημέρες και νύχτες, ο λαός της Ουκρανίας έχει υποστεί όχι μόνο εκρήξεις, αλλά και τη σιωπή που ακολουθεί. Όχι μόνο την απώλεια των σπιτιών τους, αλλά και τον σιωπηλό πόνο του να βλέπει τον κόσμο να ζει τη φρίκη του πολέμου. Ζουν τον εφιάλτη. Και ανάμεσα σε αυτούς τους εφιάλτες, ένας ξεχωρίζει ως ο πιο επικίνδυνος: Ότι ο κόσμος μπορεί να συνηθίσει αυτόν τον πόλεμο. Ότι η εισβολή σε ένα κυρίαρχο κράτος μπορεί να γίνει κάτι φυσιολογικό. Ότι τα εγκλήματα πολέμου θα γίνουν αόρατα. Ότι ο πόνος θα γίνει “κανονικότητα”.

Αλλά αυτή η Συνέλευση -αυτό το Συμβούλιο- δημιουργήθηκε για να αντισταθεί ακριβώς σε αυτή την ηθική διάβρωση. Αυτή η Συνέλευση πήρε την πρωτοβουλία -μέσα από μια μακρά και δύσκολη σύνοδο στην οποία είχα την τιμή να συμμετάσχω- να αποβάλει τον επιτιθέμενο από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Μέχρι σήμερα, παραμένουμε ο πρώτος και μοναδικός θεσμός παγκοσμίως που το έχει κάνει. Το Ειδικό Δικαστήριο είναι μια ιδέα που γεννήθηκε σε αυτό το ημικύκλιο.

Και σήμερα, κύριε Πρόεδρε, βάζουμε μερικές αθόρυβες υπογραφές σε ένα χαρτί. Απλές χειρονομίες -σχεδόν ρουτίνα. Αλλά φέρουν το βάρος μιας ηπείρου και τη φωνή ενός λαού που υπέφερε σιωπηλά. Αυτή η συμφωνία είναι κάτι περισσότερο από ένα νομικό έγγραφο. Είναι ένα σφυροκόπημα. Είναι το σημείο όπου ο νόμος συναντά τη μνήμη και όπου το ατσάλι συναντά τη Δικαιοσύνη. Εσείς, κύριε Πρόεδρε, δεν γεννηθήκατε σε παλάτι ή σε πρωτεύουσα.

Κατάγεστε από το Kryvyi Rih, μια πόλη σφυρηλατημένη στη ζέστη των ορυχείων και της μεταλλουργίας. Εκεί, οι άνθρωποι γνωρίζουν τι είναι ο χάλυβας, όχι μόνο ως υλικό, αλλά και ως χαρακτήρας. Και εδώ, στο Στρασβούργο, μια πόλη που κάποτε βρισκόταν στην πρώτη γραμμή των ευρωπαϊκών πολέμων και σήμερα φιλοξενεί τα όργανα της ειρήνης, ο χάλυβας γίνεται νόμος. Το μελάνι που ρέει σήμερα δεν είναι μαλακό. Είναι άκαμπτο, όπως ο σίδηρος, από το θάρρος και τη μνήμη.

Οι Έλληνες μας δίδαξαν ένα διαχρονικό μάθημα: πρώτα έρχεται η «Ύβρις», η αλαζονεία της ανεξέλεγκτης εξουσίας, ακολουθούμενη από την «Άτη», την τύφλωση, όταν η ατιμωρησία μεταμφιέζεται σε δύναμη, μέχρι που η «Νέμεση» αποκαθιστά την ισορροπία – όχι μέσω της εκδίκησης, αλλά θέτοντας όρια. Πάνω από όλα στέκεται η «Δικαιοσύνη»: όχι ως τιμωρία, αλλά ως μνήμη, ως νόμος και ως η αληθινή αρχή της ειρήνης. Γι’ αυτό ίδρυσαν τον «Άρειο Πάγο», το ανώτατο δικαστήριο για εγκλήματα αίματος. Εκεί, ο νόμος αντικατέστησε την εκδίκηση. Η λογική μίλησε πιο δυνατά από την οργή. Η «Δικαιοσύνη» ως θεά περπατούσε σιωπηλά. Μια σιωπηλή αλλά ασταμάτητη δύναμη της Ιστορίας. Σήμερα, στο Στρασβούργο, αντηχούμε το πνεύμα αυτού του ιερού δικαστηρίου. Λέμε -όλοι μαζί- ότι η επιθετικότητα είναι έγκλημα. Ότι η κυριαρχία δεν είναι προαιρετική. Ότι η αλήθεια έχει σημασία. Και ότι η δικαιοσύνη δεν είναι το τέλος του πολέμου – είναι η αρχή της ειρήνης. Διότι όπου δεν υπάρχει δικαιοσύνη, η «Νέμεση» περιμένει σιωπηλά».

Πηγή: ΑΠΕ