Ο τελικός του ελληνικού μπάσκετ με τις… ζαρτιέρες και τις κότες

Σε έναν κυκεώνα έχει μπει το τελευταίο διάστημα το ελληνικό μπάσκετ, με τις κινήσεις όλων των εμπλεκομένων πλευρών να δείχνουν ότι δύσκολα θα μπορέσει να βρεθεί μια λύση που θα ικανοποιεί τους πάντες και θα διασφαλίσει ότι το προϊόν (γιατί περί τέτοιου πρόκειται) θα διατηρήσει την αίγλη και τη λάμψη του, που έχουν φέρει οι επιτυχίες για τη χώρα τόσο σε εθνικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.

Κατά τη συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη Πέμπτη (09/05) στον ΕΣΑΚΕ, αποφασίστηκε το πρωτάθλημα της Basket League να συνεχιστεί, καθώς απορρίφθηκε η πρόταση του Ολυμπιακού να διακοπεί. Ωστόσο, παρά την καταψήφιση σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, τα πλέι οφ δεν γίνεται να ξεκινήσουν ακόμη, και σίγουρα σε καμία περίπτωση μέχρι και αυτήν την Πέμπτη (16/05).

Η προσφυγή του Ολυμπιακού στο ΑΣΕΑΔ, ώστε να κηρυχθεί παράνομη η κλήρωση των διαιτητών της 26ης και τελευταίας αγωνιστικής της κανονικής περιόδου από την ΚΕΔ, θα εκδικαστεί σε τρεις ημέρες από σήμερα και χωρίς απόφαση δεν γίνεται να επικυρωθεί η βαθμολογία. Αυτό σημαίνει ότι σε μια ενδεχόμενη δικαίωση των «ερυθρόλευκων», θα πρέπει να διεξαχθούν ξανά τα παιχνίδια που έγιναν Τρίτη (07/05) και -κατά κύριο λόγο- την Τετάρτη (08/05).

Ο Ολυμπιακός προσέφυγε στο Ανώτατο Συμβούλιο Επίλυσης Αθλητικών Διαφορών, καθώς διαμαρτυρήθηκε για το γεγονός ότι στη διαδικασία συμμετείχαν δύο αντί για τρία από τα πέντε μέλη της ΚΕΔ, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει πλειοψηφία. Οι «ερυθρόλευκοι» ζήτησαν την αναβολή της αγωνιστικής, καθώς θεωρούν ότι δεν τηρήθηκε ο νόμος και έτσι το πρωτάθλημα είναι… στον αέρα.

Μάλιστα, τα όσα έγιναν με την κλήρωση/ορισμό του διαιτητή Παναγιώτη Αναστόπουλου, ο οποίος δήλωσε κώλυμα και δεν μετέβη στο ΣΕΦ για να σφυρίξει το Ολυμπιακός-Προμηθέας Πάτρας, επικαλούμενος φόβους για τη σωματική του ακεραιότητα, μετά την «επίσκεψη» λίγες ώρες νωρίτερα στο σπίτι του από περίπου 100 οπαδούς, προκάλεσε και την αντίδραση του Παναθηναϊκού, ο οποίος έκανε γνωστό ότι θα αποσυρθεί από την αγωνιστική δραστηριότητα μέχρι το τέλος της σεζόν, λέγοντας ότι οι φορείς του αθλήματος υποκύπτουν στις «προσπάθειες τρομοκρατίας και εκβιασμού από τους διοικούντες» του πειραϊκού συλλόγου. Έτσι, δεν κατέβηκε στο παιχνίδι με την Κύμη, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια ιδιότυπη κατάσταση και στην ουρά της βαθμολογίας, με… το μάρμαρο να πληρώνει το Λαύριο με τον υποβιβασμό του.

Ως η πλέον άμεσα θιγμένη από όλα αυτά, η ομάδα της Αττικής κατέθεσε κατά τη συνεδρίαση του ΕΣΑΚΕ πρόταση για αναδιάρθρωση του πρωταθλήματος, με τη συμμετοχή στην Basket League 16 ομάδων από 14, κάνοντας το ανάποδο από αυτό που θα συμβεί στο ποδόσφαιρο. Παράλληλα, με τα όσα έγιναν στην τελευταία αγωνιστική, προέκυψε ζευγάρι στα πλέι οφ μεταξύ Παναθηναϊκού και Ολυμπιακού, στο οποίο δεν είναι σίγουρο ότι θα διεξαχθεί. Όλα αυτά δημιούργησαν ένα κλίμα που μοιάζει… στραβό και το μπάσκετ, το πιο πετυχημένο ομαδικό άθλημα στην Ελλάδα, πηγαίνει ολοταχώς προς την απόλυτη απαξίωσή του.

Το επεισοδιακό πρώτο επαγγελματικό πρωτάθλημα

Πάντως, αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που το ελληνικό μπάσκετ φτάνει σε μια κατάσταση που τα πράγματα δείχνουν να είναι μη αναστρέψιμα και αντί να πηγαίνει μπροστά, κάνει πολλά βήματα πίσω. Αντίστοιχο παράδειγμα οι λάτρεις του αθλήματος έχουν να θυμούνται και στο πρώτο επαγγελματικό πρωτάθλημα που έγινε στη χώρα υπό την ευθύνη του τότε ΕΣΑΚ. Ήταν την περίοδο 1992-93, όταν πλέον άρχισε να… κατηφορίζει το ενδιαφέρον και η δυναμική από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα. Ήταν εκείνη η περίοδο που ο Νίκος Γκάλης έφυγε από τον Άρη για λογαριασμό του Παναθηναϊκού και θα τον ακολουθούσαν και άλλοι, για να κάνουν κυρίαρχους τους δύο «αιώνιους».

Ήταν 11 Μαΐου του 1993, όταν επρόκειτο να διεξαχθεί το ματς που ίσως να έκρινε -και το έκανε- τον τίτλο μεταξύ Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού και το οποίο έμεινε στην ιστορία ως ο τελικός με τις… ζαρτιέρες και τις κότες. Ήταν το πρώτο «ερυθρόλευκο» πρωτάθλημα μετά από 15 ολόκληρα χρόνια, στους πανηγυρισμούς του οποίου το θέαμα ήταν τουλάχιστον πρωτόγνωρο, ακόμη και για τα ελληνικά δεδομένα, που τίποτα δεν δημιουργεί έκπληξη.

Η χαρά στους Πειραιώτες, που έβλεπαν την κυριαρχία του ΠΑΟΚ (για δύο σερί χρόνια) και του Άρη (για τα αμέσως προηγούμενα πέντε διαδοχικά) έμπαινε σε ένα τέλος και η κατάκτησή του τίτλου γινόταν… δική τους υπόθεση. Ήταν η ημέρα που επισφράγισε μια αλληλουχία πρωταθλημάτων για πέντε κολλητές σεζόν (μέχρι την περίοδο 1996-97), σε μια διοργάνωση που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ στο γήπεδο, καθώς ο Παναθηναϊκός δεν κατέβηκε ποτέ, λόγω έντονων παραπόνων που αφορούσαν τη διαιτησία του τρίτου τελικού.

Ο Ολυμπιακός είχε τερματίσει 4ος στη κανονική περίοδο, απέκλεισε όμως κατά σειρά τον κυπελλούχο Ευρώπης εκείνη τη χρονιά Άρη και τον εξαιρετικά ισχυρό ΠΑΟΚ που είχε φτάσει στο Final 4 της Αθήνας, ενώ στον τελικό των πλέι οφ εναντίον του Παναθηναϊκού πήρε το προβάδισμα με 2-1, έχοντας χρησιμοποιήσει σαν έδρα στο δεύτερο ματς το κλειστό του Περιστερίου λόγω τιμωρίας του ΣΕΦ. Στο τέταρτο ματς της σειράς το «τριφύλλι» αρνήθηκε να εμφανιστεί, με τους ανθρώπους του να διαμαρτύρονται για την αντικατάσταση του διαιτητή Παπαδημητρίου (είχε επικαλεστεί πρόβλημα στο μάτι του) στο αμέσως προηγούμενο παιχνίδι, όπου υπήρξε επικράτηση των «ερυθρόλευκων» με 77-72 στο κλειστό της Γλυφάδας, έχοντας κορυφαίο τον Ζάρκο Πάσπαλι με 32 πόντους.

Το σουρεάλ σκηνικό με τις ζαρτιέρες και τις κότες

Η επιλογή του Παύλου Γιαννακόπουλου να αποχωρήσει η ομάδα του από τους τελικούς, για την οποία ωστόσο μερικά χρόνια μετά δήλωνε μετανιωμένος, ήταν -σύμφωνα με τον ίδιο- «οριστική και αμετάκλητη». Πράγματι, οι «πράσινοι» δεν κατέβηκαν και έτσι ο Ολυμπιακός ανέβηκε στον «θρόνο» του ελληνικού μπάσκετ. Ήταν η δεύτερη φορά επί ηγεσίας της οικογένειας Γιαννακόπουλου που το «τριφύλλι» αποσύρονταν από αγώνα. Η πρώτη ήταν το 1989, στον αγώνα Κυπέλλου με τον Άρη, όταν αποχώρησε από το παρκέ, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αποβολή του Μέμου Ιωάννου από τον Στέλιο Συμεωνίδη.

«Επειδή ο λόγος του κ. Γιαννακόπουλου είναι συμβόλαιο, ελπίζουμε ότι θα τον κρατήσει για μια ακόμα φορά και τον ευχαριστούμε πολύ», δήλωνε νωρίτερα ο τότε αντιπρόεδρος των Πειραιωτών, Γιώργος Σαλονίκης. Σύμφωνα με το τότε καταστατικό, για την απόφαση αυτή του Παναθηναϊκού δεν προβλέπονταν καμία άλλη ποινή, πέραν του μηδενισμού στο συγκεκριμένο παιχνίδι, καθώς είχε τροποποιηθεί το άρθρο 101 του κανονισμού της ΕΟΚ, το 1989. Στη συνέχεια, βέβαια, αυτό άλλαξε.

Την ημέρα του αγώνα τα πάντα ήταν έτοιμα για μια μεγάλη φιέστα από πλευράς Ολυμπιακού. Όλα τα εισιτήρια είχαν κάνει… φτερά και οι «ερυθρόλευκοι» έψαχναν επί τρεις ημέρες αντίπαλο για να διοργανώσουν φιλικό παιχνίδι και να γιορτάσουν το τρόπαιο. Όλες οι ομάδες στις οποίες απευθύνθηκα αρνήθηκαν, ανάμεσά τους και η ΑΕΚ, με αποτέλεσμα ο Γιάννης Ιωαννίδης να αποφασίσει οικογενειακό διπλό ανάμεσα στους «κόκκινους» και τους «άσπρους». Για την ιστορία, οι αναπληρωματικοί του, τους οποίους και επέλεξε, έχασαν με 43-34.

Πριν από τον αγώνα στήθηκε ένα σόου που έμεινε στην ιστορία. Το μπαλέτο του Διογένη, στην εποχή ακόμη που οι τσιρλίντερ στην Ελλάδα έμοιαζαν με άγνωστη λέξη, φόρεσε κάτι σαν φούστες, μαύρες ζαρτιέρες, η κάθε κοπέλα πήρε από μία καρέκλα και συγκεντρώθηκαν στο κέντρο του ΣΕΦ για έναν σέξι χορό μπροστά στους 15.000 οπαδούς. Την ίδια στιγμή, περίπου δέκα υποστηρικτές της ομάδας του Πειραιά, μεταξύ αυτών και κάποιες γνωστές μορφές της Θύρας 7, φόρεσαν πράσινη φανέλα και σορτσάκι και προσποιούμενοι τους παίκτες του Παναθηναϊκού, λίγο πριν από το τζάμπολ τοποθέτησαν στο παρκέ κότες, με στόχο να πικάρουν τους πράσινους.

«Η απόφαση αυτή θα αποτελέσει γροθιά στο μαχαίρι», τόνιζε ο Παύλος Γιαννακόπουλος, σχεδόν την ίδια ώρα που ο Σωκράτης Κόκκαλης έμπαινε στα αποδυτήρια της ομάδας του και μοίραζε από ένα ολόχρυσο μετάλλιο μεγάλης σε έναν προς έναν τους παίκτες του Ολυμπιακού. Μια κατάσταση που δεν προοιώνιζε ότι το μπάσκετ στην Ελλάδα θα καταφέρει να επενδύσει στη μεγάλη επιτυχία της Εθνικής το 1987 και την ευρωπαϊκή επιτυχία του Άρη, την ίδια περίοδο.

Ο τραγέλαφος μετατράπηκε σε ευρωπαϊκούς θριάμβους

Με το πρώτο δείγμα γραφής του επαγγελματικού χαρακτήρα για το ελληνικό μπάσκετ να μην είναι σε καμία περίπτωση το καλύτερο δυνατό, καθώς πάντα αποτελεί πλήγμα τα τρόπαια να κρίνονται χωρίς να πραγματοποιούνται τα παιχνίδια, οι φόβοι ότι η εξέλιξη θα ήταν άσχημη έως και πολύ χειρότεροι, διαψεύστηκαν.

Δεν ήταν λίγες οι διακρίσεις που ακολούθησαν για τις ελληνικές ομάδες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που έδειχναν την άνθηση του αθλήματος στη χώρα. Το πρώτο θετικό δείγμα γραφής έδωσε ο ΠΑΟΚ, ο οποίος επικράτησε την αμέσως επόμενη χρονιά (1994) στον τελικό του Κυπέλλου Κόρατς με 75-66 της Στςεφανέλ Τριέστε. Ακολούθησε το Κύπελλο Πρωταθλητριών του Παναθηναϊκού το 1996 με 67-66 στον τελικό επί της Μπαρτσελόνα και την αμέσως επόμενη χρονιά (1997) η αντίστοιχη επιτυχία για τον Ολυμπιακό, με 73-58 στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, με «θύμα» ξανά τους Καταλανούς. Το ίδιο διάστημα, ο Άρης κατακτούσε και εκείνος το Κύπελλο Κόρτατς με το 77-66 επί της Τόφας Μπούρσα.

Η πρώτη ομάδα που έφερε ευρωπαϊκό στην Ελλάδα, η ΑΕΚ, κατέκτησε το 2000 το Κύπελλο Σαπόρτα με 83-76 στον τελικό κόντρα στην Μπολόνια, ενώ ο Παναθηναϊκός έφτασε στον «θρόνο» της Euroleague με το 73-67 επί της Μακάμπι Τελ Αβίβ. Το 2001 έφερε και το πρώτο ευρωπαϊκό για το Μαρούσι, με το 74-72 στον τελικό του Σαπόρτα με αντίπαλο τη Σαλόν, ενώ το 2002 ο Παναθηναϊκός κατέκτησε τρίτο ευρωπαϊκό, με το 89-83 επί της Κίντερ Μπολόνια.

Το 2003 ο Άρης ο Άρης κατέκτησε το Eurocup Challenge με το 84-83 επί της Πρόκομ στον τελικό, ενώ το 2007 ο Παναθηναϊκός έραβε το τέταρτο αστέρι του, με το 93-91 επί της ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Στο ενδιάμεσο, είχε μεσολαβήσει η δεύτερη τεράστια ελληνική επιτυχία σε επίπεδο εθνικών ομάδων, με το 78-62 στο Ευρωμπάσκετ της Σερβίας με αντίπαλο τη Γερμανία.

Το 2009 και το 2011 και πάλι το «τριφύλλι» κατέκτησε δύο Euroleague, με το 73-71 επί της ΤΣΣΚΑ Μόσχας και το 78-70 κόντρα στη Μακάμπι Τελ Αβίβ, αντίστοιχα, ενώ σειρά πήρε ο Ολυμπιακός με δύο σερί κατακτήσεις της ίδιας διοργάνωσης, 2012 και 2013, με αντιπάλους στον τελικό τις ΤΣΣΚΑ Μόσχας (62-61) και Ρεάλ Μαδρίτης (100-88). Τελευταία χρονικά ευρωπαϊκή επιτυχία ήταν της ΑΕΚ, πέρσι, με το 100-94 στον τελικό του Basketball Champions League επί της Μονακό.

Στο ενδιάμεσο, οι ελληνικές ομάδες είχαν και αρκετούς χαμένους ευρωπαϊκούς τελικούς, που επίσης αποτελούσαν επιτυχίες και ας μην… ήπιαν νερό φτάνοντας στην πηγή, ενώ σε εθνικό επίπεδο κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει την πορεία στο Μουντομπάσκετ της Ιαπωνίας το 2006, όταν το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα έχασε στον τελικό από την Ισπανία, αλλά είχε επικρατήσει στα ημιτελικά της υπερδύναμης που ακούει στο όνομα ΗΠΑ.

Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι το ελληνικό μπάσκετ, έχοντας όλη αυτήν τη μεγάλη «κληρονομιά» έχει τη δυναμική και τις δυνατότητες να αντιστρέψει την κατάσταση που αυτήν τη στιγμή μοιάζει ιδιαίτερα ζόρικη, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να βρουν μια άκρη και να συνεχίσουν στον δρόμο που είναι ήδη χαραγμένος, έστω κι αν σε οικονομικό επίπεδο τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά σε σχέση με το παρελθόν. Άλλωστε, ποιος μπορεί να λησμονήσει ότι ο Γιάννης Αντετοκούνμπο αυτήν τη στιγμή προελαύνει με τους Μιλγουόκι Μπακς στα πλέι οφ του ΝΒΑ…;