Σε ηλικία 85 ετών έφυγε από το ζωή Θεόδωρος Πάγκαλος. Το ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ και πρώην υπουργός έχει συνδέσει το όνομά του με κρίσιμες στιγμές της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας, γεγονός που τον κατέστησε ως μια από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες, με πολλούς φίλους, αλλά και πολλούς εχθρούς.

Αναμφίβολα υπήρξε ένας οξυδερκής πολιτικός, όμως οι θέσεις, οι δηλώσεις και οι αποφάσεις του προκάλεσαν σφοδρές αντιδράσεις και πολιτικές κρίσεις. Στα πρώτα του πολιτικά βήματα, υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Δημοκρατικής Κίνησης Νέων «Γρηγόρης Λαμπράκης» και της αριστερής «Δημοκρατικής Αντίστασης Σπουδαστών». Μέλος του ΚΚΕ μέχρι το 1968, στη συνέχεια μεταπήδησε στο Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ), με το οποίο εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής Αττικής το 1981. Έκτοτε εξελέγη σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις στις οποίες πήρε μέρος. Αποχώρησε από την ενεργό πολιτική δράση πριν τις εκλογές του Μαΐου του 2012.

Οι υποθέσεις που σημάδεψαν την πορεία του

Τα Ίμια

Η κρίση των Ιμίων, το 1996, βρήκε τον Θεόδωρο Πάγκαλο στη θέση του υπουργού Εξωτερικών με πρωθυπουργό τον Κώστα Σημίτη. Ελλάδα και Τουρκία έφτασαν στα πρόθυρα πολέμου όταν Τούρκοι αποβιβάστηκαν στα Ίμια, κατέβασαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική. Με απόφαση του αρχηγού ΓΕΕΘΑ, Ναυάρχου Χρήστου Λυμπέρη, βατραχάνθρωποι της Μονάδας Υποβρυχίων Καταστροφών ανέλαβαν τη φύλαξη της ανατολικής Ίμιας, όπου υψωνόταν η ελληνική σημαία, ενώ η δυτική θα επιτηρείτο από πλοία του Πολεμικού Ναυτικού.

Τα ξημερώματα της 31ης Ιανουαρίου, σημειώθηκε η τραγωδία με το ελικόπτερο του Πολεμικού Ναυτικού, το οποίο συνετρίβη κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, αφού είχε εντοπίσει 10 Τούρκους κομάντος πάνω στα Ίμια. Το ελικόπτερο επέστρεφε στη φρεγάτα «Ναυαρίνο», ύστερα από σχετική εντολή. Τρία μέλη του πληρώματος, ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός, σκοτώθηκαν.

Οι τραγελαφικές καταστάσεις που ακολούθησαν και μια σειρά άστοχων ενεργειών εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης προκάλεσαν τεράστια αμφισβήτηση σχετικά με τις επίσημες εκδοχές και σφοδρές αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας. Σταδιακά, και μετά από αμερικανική παρέμβαση, όλες οι στρατιωτικές δυνάμεις Ελλάδας και Τουρκίας που βρίσκονταν ετοιμοπόλεμες στην περιοχή, αποσύρονται με την ταυτόχρονη υποστολή της ελληνικής σημαίας από τα Ίμια.

Στη συνέχεια αποκαλύφθηκε η δήλωση του Θεόδωρου Πάγκαλου, που τον σημάδεψε μια για πάντα: Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ αποκάλυψε πως όταν ρώτησε τον υπουργό Εξωτερικών, Θεόδωρο Πάγκαλο, τι θα πουν στον ελληνικό λαό σχετικά με την απομάκρυνση της σημαίας από τα ελληνικά Ίμια, αυτός απάντησε αφοπλιστικά: «Θα πείτε ότι την σημαία την πήρε ο αέρας!».

Ο ίδιος είχε αναφέρει: «Είναι αλήθεια ότι εγώ συνηγόρησα υπέρ της αφαίρεσης της σημαίας και είπα ότι σημαία-σύμβολο δεν είναι οποιοδήποτε πανί με τα εθνικά χρώματα βάζει ο καθένας κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες όπου και όποτε του καπνίσει. Σημαία-σύμβολο, και μάλιστα κάτω από τέτοιες περιστάσεις, είναι σημαία επίσημη, με σταθερή βάση, γερά προσδεμένη, φρουρούμενη και επιτηρούμενη».

► Η υπόθεση Οτσαλάν

Το 1999, όντας υπουργός Εξωτερικών διαχειρίστηκε την υπόθεση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ιδρυτή ηγέτη του αυτονομιστικού κουρδικού κινήματος PKK, ο οποίος κατέφυγε στην Ελλάδα, ενώ καταδιωκόταν από την Τουρκία. Κατόπιν μεταφέρθηκε στην ελληνική πρεσβεία στο Ναϊρόμπι της Κένυας, συνοδεία του αξιωματικού της ΕΥΠ, Σάββα Καλεντερίδη. Η μεταφορά του φέρεται να είχε την έγκριση του Θεόδωρου Πάγκαλου, ωστόσο ακολούθως υπήρξαν προφορικές εντολές να εκδιωχθεί από την ελληνική πρεσβεία. «Πέτα τον έξω, ρε Σάββα, να τελειώνουμε», φέρεται να ήταν η εντολή που δόθηκε, όπως προκύπτει από έκθεση του Έλληνα πρέσβη στην Κένυα,  Γ. Κωστούλα, που ήρθε στο φως το Μάρτη του 1999. Πληροφορίες ανέφεραν πως η εντολή είχε δοθεί από τον ίδιο τον Θεόδωρο Πάγκαλο, όμως ο ίδιος το είχε αρνηθεί.

Οι ελληνικές αρχές φέρονται να διαβεβαίωναν πως έχει εξασφαλιστεί ασφαλής δίοδος για τον Οτσαλάν προς την Ολλανδία, σε συνεργασία με τις αρχές της Κένυας. Οι πληροφορίες ήθελαν τον Οτσαλάν να σκέφτεται την παράδοση στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Τελικά όμως δεν συνέβη τίποτα από όλα αυτά, καθώς ο ηγέτης του PKK βρέθηκε στα χέρια των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας και ο Θεόδωρος Πάγκαλος κατηγορήθηκε για την παράδοσή του. Το θρίλερ με τον Οτσαλάν πυροδότησε μια πολιτική κρίση στην Ελλάδα, που οδήγησε στην παραίτηση τριών υπουργών, συμπεριλαμβανομένου και του Θεόδωρου Πάγκαλου.

► «Μαζί τα φάγαμε»

Στις 21 Σεπτεμβρίου του 2010 κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της «Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης» σχετικά με τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την κατάργηση και τη συγχώνευση υπηρεσιών, οργανισμών και φορέων του δημοσίου τομέα, ο Θεόδωρος Πάγκαλος από το βήμα της Βουλής, είπε τη φράση που έμελλε να ξεσηκώσει πλήθος αντιδράσεων από όλες τις κομματικές παρατάξεις, από τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης και κυρίως από τους πολίτες.

«Η απάντηση εις την κατακραυγή που υπάρχει εναντίον του πολιτικού προσωπικού της χώρας “πώς τα φάγατε τα λεφτά;”, που μας ρωτάει ο κόσμος, είναι αυτή: “Σας διορίσαμε. Τα φάγαμε όλοι μαζί. Μέσα στα πλαίσια μιας σχέσης πολιτικής πελατείας, διαφθοράς, εξαγοράς και εξευτελισμού της έννοιας της ίδιας της πολιτικής.”»