Σαν σήμερα το 1970, με εισαγγελική απόφαση, το τραγούδι «Ντιρλαντά» δεν ανήκει σε κανέναν, αλλά αναγνωρίζεται ως δημοτικό άσμα του Αιγαίου. Έτσι μπαίνει τέλος σε μία από τις πιο απρόσμενες και ενδιαφέρουσες δικαστικές διαμάχες της ελληνικής μουσικής ιστορίας, με πρωταγωνιστές τον Διονύση Σαββόπουλο και τον Παντελή Γκίνη.

Η ιστορία ξεκίνησε περίπου έναν χρόνο νωρίτερα, όταν ο Παντελής Γκίνης, Καλύμνιος καπετάνιος σφουγγαράδικου –γνωστός στο νησί και ως «Ντιρλαντάς»–, ισχυρίστηκε ότι έγραψε το τραγούδι τη δεκαετία του ’60. Ο θρύλος λέει πως κρατώντας τη λαγουδέρα με το ένα χέρι, τραγουδούσε πειραχτικούς στίχους για το πλήρωμά του και εμπνεύστηκε τις συλλαβές ντα-ντιρλάντα-ντα, με τους σφουγγαράδες να χτυπούν ρυθμικά παλαμάκια, συνοδεύοντας τον ρυθμό της θάλασσας.

Ο Γκίνης το ηχογράφησε σε 45άρι δίσκο στην Αθήνα, με την επιμέλεια της Δόμνας Σαμίου. Από εκεί το γνώρισε ο Σαββόπουλος, ο οποίος το συμπεριέλαβε στο άλμπουμ του «Το Περιβόλι του Τρελού» το 1969, θεωρώντας πως πρόκειται για παραδοσιακό τραγούδι χωρίς πνευματικά δικαιώματα. Η επιτυχία του, όμως, έφερε την υπόθεση στις δικαστικές αίθουσες.

Ο Σαββόπουλος βασίστηκε σε γνωμάτευση της Ακαδημίας Αθηνών, που επιβεβαίωνε ότι το τραγούδι ήταν παραδοσιακό. «Δεν μπορεί να ανήκει σε κανέναν», κατέθεσε τότε, όπως θυμόταν αργότερα. Αντίθετα, ο Γκίνης προσκόμισε μαρτυρίες από δεκάδες Καλύμνιους που υποστήριζαν ότι ήταν παρόντες όταν το έγραψε.

Μάρτυρας υπεράσπισης του Σαββόπουλου υπήρξε ο Γιάννης Παπαϊωάννου, ο οποίος κατέθεσε πως γνώριζε το τραγούδι ήδη από τη δεκαετία του ’30, όταν το άκουγε από ψαράδες στον Πειραιά — φτάνοντας στο σημείο να δείξει την ταυτότητά του, όπου αναγραφόταν «επάγγελμα: αλιεύς». Παρά τα επιχειρήματα, το δικαστήριο τελικά δικαίωσε τον Παντελή Γκίνη, αναγνωρίζοντας τη δική του εκδοχή με συγκεκριμένους στίχους, ενώ ο δίσκος του Σαββόπουλου κατασχέθηκε.

Η δικαστική ήττα δεν εμπόδισε, ωστόσο, το «Ντιρλαντά» να συνεχίσει το ταξίδι του. Το 1970, η Δαλιδά (Dalida) το ηχογράφησε ως «Darla Dirladada», μετατρέποντάς το σε διεθνή επιτυχία που ακούστηκε σε όλο τον κόσμο, από τη Γαλλία και την Ιταλία μέχρι την Ιαπωνία. Στην Ελλάδα, το τραγούδι γνώρισε δεκάδες επανεκτελέσεις από καλλιτέχνες όπως ο Νίκος Ξυλούρης, η Μαρινέλλα και η Δόμνα Σαμίου, διατηρώντας αναλλοίωτη τη γοητεία του μέσα στις δεκαετίες.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

312: Ο Μέγας Κωνσταντίνος φέρεται να βλέπει το περίφημο όραμα του σταυρού με την επιγραφή «Εν τούτω νίκα», λίγο πριν από τη Μάχη της Μουλβίας Γέφυρας. Το γεγονός αυτό θα αποτελέσει σημείο καμπής για την εξάπλωση του Χριστιανισμού στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

1829: Ο τσάρος Νικόλαος Α’ αποστέλλει στην Ελλάδα 6.000 τυφέκια και 12 πυροβόλα, ύστερα από αίτημα του Ιωάννη Καποδίστρια. Η ρωσική βοήθεια ενισχύει καθοριστικά τον νεοσύστατο Ελληνικό Στρατό, σε μια περίοδο που η χώρα οργανώνει τα πρώτα της βήματα μετά την Επανάσταση του 1821.

1833: Ιδρύεται το Ελεγκτικό Συνέδριο, ένα από τα τρία ανώτατα δικαστήρια της χώρας. Ο ρόλος του είναι να ελέγχει τις δημόσιες δαπάνες και να διασφαλίζει τη νομιμότητα στη διαχείριση των οικονομικών του κράτους.

1904: Ανοίγει η πρώτη υπόγεια γραμμή του Μετρό της Νέας Υόρκης, σηματοδοτώντας την αρχή ενός από τα πιο εμβληματικά και πολυσύχναστα συστήματα μεταφοράς στον κόσμο.

1922: Ο Μπενίτο Μουσολίνι οργανώνει τη «Πορεία προς τη Ρώμη», ένα πραξικόπημα με χιλιάδες φασίστες, που οδηγεί στην ανάληψη της εξουσίας από τον ίδιο και στην έναρξη της φασιστικής δικτατορίας στην Ιταλία.

1951: Ο Νικόλαος Πλαστήρας αναλαμβάνει για τρίτη φορά πρωθυπουργός της Ελλάδας, σε μια κρίσιμη μεταπολεμική περίοδο για τη χώρα.

1960: Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής εγκαινιάζει το Καυτατζόγλειο Στάδιο στη Θεσσαλονίκη. Ακολουθούν τα εγκαίνια του Αλεξανδρείου Μελάθρου και των εγκαταστάσεων του Ναυτικού Ομίλου, σε μια εποχή μεγάλων έργων υποδομής στη Μακεδονία.

1962: Κατά την Κρίση των Πυραύλων της Κούβας, αμερικανικό κατασκοπευτικό αεροσκάφος U-2 καταρρίπτεται πάνω από την Κούβα, σκοτώνοντας τον πιλότο Ρούντολφ Άντερσον. Το γεγονός φέρνει τον κόσμο πιο κοντά από ποτέ σε πυρηνικό πόλεμο.

1969: Ο πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον δέχεται επίθεση στο Κογκρέσο για σκανδαλώδη απευθείας ανάθεση έργου εκατομμυρίων δολαρίων στον Ελληνοαμερικανό επιχειρηματία Τομ Πάπας, στενό υποστηρικτή της προεκλογικής του εκστρατείας.

1970: Ο εισαγγελέας βάζει τέλος στη διένεξη Διονύση Σαββόπουλου και Παντελή Γκίνη, αποφαινόμενος ότι το τραγούδι «Ντιρλαντά» είναι δημοτικό άσμα.

1997: Η δραχμή δέχεται ισχυρές πιέσεις λόγω της παγκόσμιας χρηματιστηριακής κρίσης που ξεκίνησε από το Χονγκ Κονγκ. Για τη στήριξή της, η Τράπεζα της Ελλάδος διαθέτει σχεδόν 1 δισ. δολάρια από τα συναλλαγματικά της αποθέματα.

2017: Η Καταλονία κηρύσσει ανεξαρτησία από την Ισπανία, απόφαση που δεν αναγνωρίζεται από καμία χώρα. Ακολουθεί άμεση παρέμβαση της Μαδρίτης και καθαίρεση της τοπικής κυβέρνησης.

2018: Ένοπλος ανοίγει πυρ στη συναγωγή Tree of Life στο Πίτσμπουργκ, σκοτώνοντας 11 ανθρώπους. Πρόκειται για την πιο θανατηφόρα επίθεση εναντίον Εβραίων στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.

Γεννήσεις

1934 – Γιώργος Κωνσταντίνου, Έλληνας ηθοποιός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος, από τις πιο αγαπημένες φυσιογνωμίες του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου. Ξεχώρισε για το μοναδικό του χιούμορ, την αμεσότητα και το υποκριτικό του εύρος, τόσο σε κωμικούς όσο και σε δραματικούς ρόλους. Έγινε ιδιαίτερα γνωστός από τις κλασικές ταινίες του ελληνικού σινεμά, όπως «Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα» και «Ξύπνα Βασίλη», που άφησαν εποχή.

1952 – Ρομπέρτο Μπενίνι (Roberto Benigni), Ιταλός ηθοποιός, σεναριογράφος και σκηνοθέτης, γνωστός για την ταινία «Η ζωή είναι ωραία» («La vita è bella»), για την οποία τιμήθηκε με Όσκαρ Α΄ ανδρικού ρόλου και Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Με χαρακτηριστικό συνδυασμό χιούμορ και ανθρωπιάς, ο Μπενίνι κατάφερε να μιλήσει για το Ολοκαύτωμα με συγκινητικό και πρωτότυπο τρόπο. Ξεχωρίζει επίσης για τον εκρηκτικό του χαρακτήρα και το πάθος του για την ιταλική λογοτεχνία, ιδιαίτερα τον Δάντη.

1956 – Μπάμπης Τσέρτος, Έλληνας τραγουδιστής με ιδιαίτερη αγάπη στο ρεμπέτικο και το παραδοσιακό τραγούδι. Ξεκίνησε τη δισκογραφική του πορεία τη δεκαετία του ’80 και συνεργάστηκε με σημαντικούς συνθέτες και ερμηνευτές, όπως η Δόμνα Σαμίου και η Σωτηρία Λεονάρδου. Η χαρακτηριστική, αυθεντική φωνή του και η βαθιά γνώση του λαϊκού ρεπερτορίου τον έχουν καθιερώσει ως έναν από τους πιο γνήσιους εκφραστές της ελληνικής μουσικής παράδοσης.

1971 – Θοδωρής Ζαγοράκης, Έλληνας ποδοσφαιριστής, αρχηγός της Εθνικής ομάδας που κατέκτησε το Euro 2004. Αγωνίστηκε ως μέσος και διακρίθηκε για το πάθος, την ηγετική του παρουσία και τη συνέπειά του στο γήπεδο. Αναδείχθηκε πολυτιμότερος παίκτης του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, γράφοντας ιστορία στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Μετά το τέλος της καριέρας του, ασχολήθηκε με τη διοίκηση του ΠΑΟΚ και διετέλεσε ευρωβουλευτής.

Θάνατοι

939 – Έθελσταν (Æthelstan), βασιλιάς των Άγγλων και πρώτος μονάρχης που ενοποίησε την Αγγλία υπό μία κυριαρχία. Ανήκε στη δυναστεία των Ουεσέξ και κυβέρνησε από το 924 έως τον θάνατό του το 939. Υπήρξε ικανός στρατηγός και νομοθέτης, ενισχύοντας τα θεμέλια του αγγλικού βασιλείου και προωθώντας την εκπαίδευση και τη χριστιανική πίστη. Η νίκη του στη Μάχη του Μπρούνενμπουργκ το 937 εδραίωσε την κυριαρχία του και θεωρείται ορόσημο για τη δημιουργία της Αγγλίας.

2009 – Έλλη Παππά, Ελληνίδα δημοσιογράφος, συγγραφέας και αγωνίστρια της Αριστεράς. Υπήρξε σύντροφος του Νίκου Μπελογιάννη, με τον οποίο μοιράστηκε την κοινή τους πολιτική δράση και τη φυλάκιση κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου. Καταδικάστηκε σε θάνατο, όμως η ποινή της δεν εκτελέστηκε λόγω εγκυμοσύνης. Μετέπειτα αφιερώθηκε στη συγγραφή και στη δημοσιογραφία, υπερασπιζόμενη με συνέπεια τις ιδέες της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης.

2013 – Λου Ριντ (Lou Reed), Αμερικανός τραγουδοποιός και ηγετική μορφή των Velvet Underground, από τους πιο επιδραστικούς καλλιτέχνες του ροκ. Με το χαρακτηριστικό, αφηγηματικό του ύφος και στίχους που αποτύπωναν τη σκοτεινή πλευρά της Νέας Υόρκης, επηρέασε γενιές μουσικών. Η σόλο καριέρα του περιλαμβάνει εμβληματικά τραγούδια όπως το «Walk on the Wild Side». Υπήρξε πρωτοπόρος της εναλλακτικής σκηνής και σύμβολο της καλλιτεχνικής ελευθερίας.

Εορτολόγιο

Νέστωρ, Πρόκλος, Πρόκλα

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Παγκόσμια Ημέρα Εργοθεραπείας
Παγκόσμια Ημέρα Οπτικοακουστικής Κληρονομιάς