Στις 17 Σεπτεμβρίου 1920, ένα απίστευτο περιστατικό έμελλε να αλλάξει την πορεία της Ελλάδας. Ο βασιλιάς Αλέξανδρος Α’, μόλις 27 ετών, βρισκόταν στον περίπατό του στο κτήμα του Τατοΐου όταν προσπάθησε να σώσει τον σκύλο του από επίθεση μαϊμούδων. Τότε, ένας αρσενικός πίθηκος, ο Μόριτς, όρμησε πάνω του και τον δάγκωσε στο χέρι και στο πόδι.

Το τραύμα έδειχνε αρχικά ακίνδυνο, όμως γρήγορα εξελίχθηκε σε σηψαιμία. Ο βασιλιάς υπέφερε φρικτά για εβδομάδες και οι γιατροί πρότειναν ακρωτηριασμό, αλλά η πρόταση απορρίφθηκε. Ο Αλέξανδρος πέθανε στις 12 Οκτωβρίου 1920, αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο πολιτικό κενό.

Ο θάνατος του Αλέξανδρου έριξε την κυβέρνηση Βενιζέλου σε δίνη. Στις εκλογές που ακολούθησαν, ο Βενιζέλος ηττήθηκε, και ο εξόριστος βασιλιάς Κωνσταντίνος Α’ επέστρεψε στον θρόνο. Η Ελλάδα απομακρύνθηκε από τους συμμάχους της Αντάντ και βρέθηκε σύντομα αντιμέτωπη με το μοιραίο: τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922.

Ένα τυχαίο γεγονός, ένα δάγκωμα μαϊμούς, αποδείχθηκε ο καταλύτης που άλλαξε την πορεία ολόκληρου του έθνους.

Ο ίδιος ο Αλέξανδρος πάντως έβλεπε παντού σημάδια κακοτυχίας. Λίγο πριν το περιστατικό είχε σπάσει ένας καθρέφτης στο δωμάτιό του ενώ σε παραληρηματικές του στιγμές, πίστευε ότι ακόμα και το σπίρτο με το οποίο άναψε δύο τσιγάρα έφερε τη συμφορά.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1176: Ο αυτοκράτορας Μανουήλ Α’ Κομνηνός υφίσταται βαριά ήττα στο Μυριοκέφαλο της Μικράς Ασίας από τους Σελτζούκους του Κιλίτζ Αρσλάν. Η μάχη αυτή θεωρείται το «Μαντζικέρτ του Μανουήλ», καθώς σηματοδότησε την οριστική απώλεια της ελπίδας για ανακατάληψη της Μικράς Ασίας από τους Βυζαντινούς.

1877: Ο εκλογικός νόμος ΧΜΗ φέρνει ριζική αλλαγή στο πολιτικό σκηνικό: καθιερώνεται η συμμετοχή της δικαστικής εξουσίας σε όλες τις διαδικασίες των εκλογών, καταργούνται οι τιμοκρατικοί περιορισμοί του εκλογικού δικαιώματος, ενώ η ψηφοφορία περιορίζεται πλέον σε μία ημέρα. Παράλληλα θεσπίζονται αυστηρές κυρώσεις για παραβάσεις.

1920: Ο βασιλιάς Αλέξανδρος Α’ τραυματίζεται από δάγκωμα μαϊμούς στους Βασιλικούς Κήπους του Τατοΐου, την ώρα που προσπαθεί να σώσει τον σκύλο του. Το περιστατικό, που αρχικά θεωρήθηκε ακίνδυνο, θα οδηγήσει σε σηψαιμία και στον θάνατό του λίγες εβδομάδες αργότερα, αλλάζοντας δραματικά την πολιτική ιστορία της χώρας.

1961: Εκτελείται δι’ απαγχονισμού ο πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας Αντνάν Μεντερές, ο οποίος είχε ανεχθεί και ενθαρρύνει το πογκρόμ κατά της ελληνικής παροικίας της Κωνσταντινούπολης το 1955. Η εκτέλεση συγκλονίζει την τουρκική κοινωνία, ενώ στην Ελλάδα προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα.

1978: Στο προεδρικό θέρετρο Καμπ Ντέιβιντ των ΗΠΑ, η Αίγυπτος και το Ισραήλ υπογράφουν ιστορική συνθήκη ειρήνης, την πρώτη του Ισραήλ με αραβικό κράτος. Οι συμφωνίες, με τη μεσολάβηση του Τζίμι Κάρτερ, θα οδηγήσουν στη βράβευση με Νόμπελ Ειρήνης του Ανουάρ Σαντάτ και του Μεναχέμ Μπέγκιν.

2000: Ο αρσιβαρίστας Λεωνίδας Σαμπάνης κατακτά το αργυρό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ, σηκώνοντας 317,5 κιλά στην κατηγορία των 62 κιλών. Πρόκειται για το πρώτο ελληνικό μετάλλιο στη διοργάνωση, που θα δώσει ώθηση σε ολόκληρη την Ολυμπιακή αποστολή.

2004: Ξεκινούν στην Αθήνα οι 12οι Παραολυμπιακοί Αγώνες, με μια εντυπωσιακή τελετή στο Ολυμπιακό Στάδιο. Συμμετέχουν σχεδόν 4.000 αθλητές από 136 χώρες, ενώ για πρώτη φορά οι συμμετέχοντες δεν πληρώνουν παράβολο. Η διοργάνωση καταγράφεται ως μία από τις πιο επιτυχημένες στην ιστορία των Παραολυμπιακών.

2007: Ο Κώστας Καραμανλής λαμβάνει εντολή σχηματισμού νέας κυβέρνησης, έπειτα από τη νίκη της Νέας Δημοκρατίας στις βουλευτικές εκλογές.

Γεννήσεις

1940 – Σωτήρης Μουστάκας, Κύπριος ηθοποιός που ξεχώρισε ως ένας από τους μεγαλύτερους κωμικούς του ελληνικού θεάτρου, κινηματογράφου και επιθεώρησης. Γεννημένος στις Κάτω Πλάτρες Λεμεσού, συμμετείχε σε νεαρή ηλικία στον Αγώνα της ΕΟΚΑ, όπου συνελήφθη και φυλακίστηκε. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου στην Αθήνα, πρωτοεμφανίστηκε στην ταινία «Αλέξης Ζορμπάς» και έπαιξε σε δεκάδες αγαπημένες ταινίες και παραστάσεις, με χαρακτηριστικές ερμηνείες, ιδιαίτερο χιούμορ και τεράστια υποκριτική γκάμα. Τιμήθηκε με βραβεία για την προσφορά του στην επιθεώρηση και το θέατρο και παρέμεινε ενεργός μέχρι το τέλος της ζωής του

1968 – Αναστέιζια (Anastacia Lyn Newkirk), αμερικανίδα τραγουδίστρια-στιχουργός και παραγωγός με χαρακτηριστική δυνατή φωνή, που καθιερώθηκε με το ραδιοφωνικό hit «I’m Outta Love» και το άλμπουμ «Not That Kind» (2000). Γεννημένη στο Σικάγο, διακρίθηκε σε όλο τον κόσμο – κυρίως στην Ευρώπη – για τον εκρηκτικό συνδυασμό soul, pop και rock («sprock»). Τα άλμπουμ της «Freak of Nature» (2001), «Anastacia» (2004), «Heavy Rotation» (2008), «It’s a Man’s World» (2012), «Resurrection» (2014), «Evolution» (2017) και «Our Songs» (2023) απέσπασαν διεθνείς βραβεύσεις, εκατομμύρια πωλήσεις και 227 διακρίσεις. Έχει αντιμετωπίσει γερή προσωπική δοκιμασία με δύο μάχες κατά του καρκίνου του μαστού και τη νόσο του Crohn, συνδυάζοντας ενεργά την τέχνη με κοινωνικό έργο.

1968 – Μαρί Σαντάλ Μίλλερ, πριγκίπισσα της Ελλάδας και της Δανίας, συγγραφέας και σχεδιάστρια παιδικής μόδας. Γεννήθηκε στο Λονδίνο στις 17 Σεπτεμβρίου 1968 από τον αμερικανό επιχειρηματία Robert Warren Miller (ιδρυτή των duty-free) και τη Μαρία Κλάρα Πεσάντες Μπεσέρα. Σπούδασε σε Ελβετία, Παρίσι και Νέα Υόρκη (Ιστορία Τέχνης/Ακαδημία Καλών Τεχνών), και παντρεύτηκε τον Παύλο, γιο του τελευταίου βασιλιά της Ελλάδας Κωνσταντίνου Β’, το 1995. Από τον γάμο της απέκτησε πέντε παιδιά και ζει στη Νέα Υόρκη, Λονδίνο και Αθήνα. Αν και ο τίτλος πριγκίπισσας της Ελλάδας δεν αναγνωρίζεται επισήμως στη χώρα μετά το 1974, παραμένει ενεργή ως επιχειρηματίας, συγγραφέας και δημόσια φιγούρα, εκπροσωπώντας τον σύγχρονο ευρωπαϊκό αριστοκρατικό κόσμο.

1971 – Αντριάνα Σκλεναρίκοβα (Adriana Sklenarikova), σλοβάκα μοντέλο και ηθοποιός που ζει στη Γαλλία. Αναδείχθηκε διεθνώς ως «Wonderbra girl», κατακτώντας φήμη για τα μακρύτερα πόδια στον κόσμο (τ. Γκίνες), και έχει περπατήσει στις πασαρέλες των Valentino, Roberto Cavalli, Laura Biagiotti, ενώ συμμετείχε σε μεγάλες καμπάνιες και εξώφυλλα. Τον Μάρτιο του 1998 παντρεύτηκε τον Γάλλο ποδοσφαιριστή Κριστιάν Καρεμπέ (διαζύγιο το 2011) και αργότερα τον Αρμένιο επιχειρηματία Αράμ Οχανιάν (διαζύγιο 2022). Παρέμεινε ιδιαίτερα δημοφιλής σε Γαλλία και Ευρώπη, έχει παίξει σε ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, και πρωταγωνιστεί στην κοινωνική προσφορά και το φιλανθρωπικό έργο

1978 – Ελεονώρα Μελέτη, Ελληνίδα δημοσιογράφος, παρουσιάστρια, ραδιοφωνική παραγωγός και συγγραφέας. Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 17 Σεπτεμβρίου και μεγάλωσε στον Πειραιά. Σπούδασε Γαλλική Φιλολογία στο ΕΚΠΑ, έκανε μεταπτυχιακό στην Ιταλική Φιλολογία και τη Συμβουλευτική Ψυχολογία, ενώ σπούδασε δημοσιογραφία και ΜΜΕ σε ιδιωτική σχολή. Από το 2001 εργάζεται σε μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα ως συντάκτρια, δημοσιογράφος και παρουσιάστρια ειδήσεων, κοινωνικών εκπομπών και talk show, ενώ έχει παρουσιάσει εκπομπές στους σταθμούς ALTER, ΑΝΤ1, STAR, ΣΚΑΪ, ALPHA και MEGA. Αρθρογραφεί τακτικά, παρουσιάζει podcast με κοινωνικά θέματα και έγινε best seller συγγραφέας με το βιβλίο «Γυναίκα ψάχνει». Από το 2024 είναι ευρωβουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία.

Θάνατοι

1982 – Μάνος Λοΐζος, κορυφαίος Έλληνας συνθέτης και μουσικοσυνθέτης, με καταγωγή από την Κύπρο και τη Ρόδο. Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια το 1937, μεγάλωσε σε περιβάλλον Ελλήνων μεταναστών και αφοσιώθηκε στη μουσική από μικρή ηλικία. Δημιούργησε εμβληματικά τραγούδια για το ελληνικό έντεχνο και λαϊκό ρεπερτόριο («Ακορντεόν», «Δελφίνι δελφινάκι», «Καλημέρα Ήλιε», «Για μια μέρα ζωής», «Το ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας»), μελοποίησε ποιητές όπως Χικμέτ και Γκάτσο, και έγραψε μουσική για τον κινηματογράφο και το θέατρο. Τα τραγούδια του ερμήνευσαν καλλιτέχνες όπως Νταλάρας, Αλεξίου, Παπακωνσταντίνου, Φαραντούρη κ.ά., σημαδεύοντας με την τέχνη του τις ιστορικές και πολιτικές εξελίξεις της Ελλάδας.

Εορτολόγιο

Σοφία, Πίστη, Αγάπη, Ελπίδα, Αγάπιος, Αγαθοκλής, Ολιβιανός, Παντολέων, Πηλέας

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Παγκόσμια Εβδομάδα Ιδιοπαθούς Πνευμονικής Ίνωσης
Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια των Ασθενών