Τον τελευταίο χρόνο, ο Εμανουέλ Μακρόν εμφανίστηκε ως ένας από τους πιο δυναμικούς και επιδραστικούς ηγέτες στη διεθνή σκηνή. Με αλλεπάλληλες διπλωματικές πρωτοβουλίες, ανέδειξε τη Γαλλία σε παίκτη-κλειδί για την Ευρώπη και τον κόσμο. Στο εσωτερικό, όμως, η προεδρία του μοιάζει να καταρρέει, με τη χώρα να παγιδεύεται σε πολιτική παράλυση και τον ίδιο να βλέπει τη δημοτικότητά του να κατρακυλά.

Διεθνείς επιτυχίες, εσωτερικές αποτυχίες

Μόνο τους τελευταίους μήνες, ο Μακρόν:

  • συγκρότησε συμμαχία 26 χωρών για στήριξη της Ουκρανίας
  • έπεισε πολλές χώρες να αναγνωρίσουν το παλαιστινιακό κράτος
  • υπέγραψε μεγάλες εμπορικές συμφωνίες με Βιετνάμ, Ινδονησία, Βραζιλία και Σιγκαπούρη
  • προώθησε τη Συνθήκη για τις Ανοιχτές Θάλασσες για την προστασία των ωκεανών.

Ωστόσο, στο εσωτερικό η πολιτική αστάθεια κορυφώνεται. Το τελευταίο πλήγμα ήρθε αυτή την εβδομάδα, όταν ο πρωθυπουργός που είχε επιλέξει καθαιρέθηκε ύστερα από μόλις 270 ημέρες θητείας, όπως σημειώνει σε ανάλυσή του το The Conversation.

Το αδιέξοδο με τους πρωθυπουργούς

Μετά την επανεκλογή του το 2022, ο Μακρόν βρέθηκε με μια Βουλή χωρίς σαφή πλειοψηφία. Από τότε, οι πρωθυπουργοί αλλάζουν σαν «πιόνια σε σκακιέρα»:

  • Η Ελιζαμπέτ Μπορν παραιτήθηκε μετά την κατακραυγή για το συνταξιοδοτικό.
  • Ο Γκαμπριέλ Ατάλ άντεξε λιγότερο από έξι μήνες.
  • Ο Μισέλ Μπαρνιέ κράτησε τρεις μήνες.
  • Ο Φρανσουά Μπαϊρού έπεσε θύμα πρότασης μομφής.

Τώρα, ο Σεμπαστιέν Λεκορνί αναλαμβάνει με κύρια αποστολή την ψήφιση του προϋπολογισμού του Οκτωβρίου – αποστολή που φαντάζει τιτάνια.

Sebastien Lecornu

Ο 39χρονος Λεκορνί είναι πιστός στον Μακρόν και μέλος κάθε κυβέρνησης από το 2017. Πρόσφατα υπηρέτησε ως υπουργός Άμυνας κατά τη διάρκεια του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Ωστόσο, οι πιθανότητες να μακροημερεύσει είναι μικρές, για τον ίδιο λόγο που κατέρρευσαν οι προηγούμενοι: ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο που αντιτίθεται στον Μακρόν σε κάθε ευκαιρία. Κλειδί για την επιβίωσή του θα είναι αν καταφέρει να διορίσει γνωστά πρόσωπα από τη μετριοπαθή αριστερά και δεξιά – μια δύσκολη εξίσωση.

Οι επιλογές του Μακρόν απέναντι στην εχθρική Βουλή είναι περιορισμένες. Θα μπορούσε να τη διαλύσει ξανά, ρισκάροντας όμως να ενισχύσει περαιτέρω την ακροαριστερά και την ακροδεξιά.

Ή θα μπορούσε να υποκύψει στις πιέσεις για παραίτηση. Όμως δεν έχει καμία νομική υποχρέωση να το πράξει και δηλώνει αποφασισμένος να ολοκληρώσει τη θητεία του.

Αυξανόμενη λαϊκή αγανάκτηση

Η επιλογή του αυτή, όμως, κινδυνεύει να τον κάνει ακόμη πιο αντιδημοφιλή. Πολλοί πολίτες τον θεωρούν υπεύθυνο για την αστάθεια ήδη από το 2017. Όταν ανέλαβε, άλλαξε το πολιτικό τοπίο της Γαλλίας. Μέχρι τότε, η χώρα κυβερνιόταν παραδοσιακά είτε από τη μετριοπαθή αριστερά (Σοσιαλιστές) είτε από τη μετριοπαθή δεξιά (Ρεπουμπλικανούς). Ο Μακρόν, όμως, έφερε μια πλειοψηφία στο κέντρο – κάτι που δεν είχε συμβεί από το 1974.

Το πρόβλημα ήταν ότι έτσι αποδυνάμωσε τη μετριοπαθή αριστερά και δεξιά. Παίρνοντας ψηφοφόρους και από τις δύο πλευρές, αποδεκάτισε Σοσιαλιστές και Ρεπουμπλικανούς. Αυτό, με τη σειρά του, έδωσε περισσότερη δύναμη στην ακροαριστερά και την ακροδεξιά να αποτελούν μια πιο θορυβώδη και αποσταθεροποιητική αντιπολίτευση.

Η κοινή γνώμη θεωρεί επίσης ότι η απόφασή του να προκηρύξει πρόωρες εκλογές πέρυσι ήταν ένα απερίσκεπτο στοίχημα που βάθυνε τον διχασμό.

Οι μεταρρυθμίσεις του στο συνταξιοδοτικό, οι οικονομικές πολιτικές του και η αντίληψη ότι ευνοεί τους πλούσιους συνεχίζουν να τροφοδοτούν την οργή.

Μάλιστα, την Τετάρτη ο Μακρόν θα βρεθεί αντιμέτωπος με νέο κύμα πανεθνικών διαδηλώσεων υπό τον τίτλο «Bloquons Tout» («Ας τα μπλοκάρουμε όλα»), ενάντια στις ανισότητες, το αυξανόμενο κόστος ζωής και τις πολιτικές του.

Τι διακυβεύεται;

Ο Μακρόν επιμένει ότι είναι καθήκον του να υπερασπιστεί τους θεσμούς της Γαλλίας, ακόμη και σε ταραχώδεις καιρούς. Έχει δηλώσει ότι θα συνεχίσει, αξιοποιώντας τις συνταγματικές του αρμοδιότητες, παρά την έλλειψη σταθερής πλειοψηφίας.

Όμως η υπομονή της κοινής γνώμης εξαντλείται. Η αισιοδοξία και η αντοχή του δοκιμάζονται όσο ποτέ άλλοτε.

Οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι. Αν καταφέρει να περάσει τον προϋπολογισμό και να αποκαταστήσει κάποια σταθερότητα, ίσως σώσει τη δεύτερη θητεία του.

Αν όχι, η Γαλλία μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με μια παρατεταμένη περίοδο πολιτικής παράλυσης, χωρίς ξεκάθαρη λύση στον ορίζοντα – τουλάχιστον μέχρι τις επόμενες προεδρικές εκλογές τον Απρίλιο του 2027.

Ο Μακρόν δεν μπορεί να είναι ξανά υποψήφιος το 2027 – το Σύνταγμα απαγορεύει πάνω από δύο συνεχόμενες θητείες. Ωστόσο, ενδέχεται να έχει φιλοδοξίες να επιστρέψει το 2032.

Τελικά, η υστεροφημία του ίσως εξαρτηθεί από το πώς θα χειριστεί την τρέχουσα κρίση. Παραδόξως, παρότι οι Γάλλοι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στο εσωτερικό του όραμα, η μετριοπαθής πλειοψηφία εξακολουθεί να πιστεύει ότι οι εναλλακτικές – όπως η Λεπέν – είναι πολύ πιο επικίνδυνες. Και ο Μακρόν το γνωρίζει.