Ο «Ήλιος με δόντια» ήταν από τις παραστάσεις της περσινής σεζόν που ενώ δεν ήταν στις πολυδιαφημισμένες, σε αυτήν λειτούργησε τελικά, η καλύτερη διαφήμιση για ένα έργο, το «από στόμα σε στόμα», με αποτέλεσμα να σημειώσει απανωτά sold out, και να επιστρέψει φέτος για δεύτερη χρονιά στο θέατρο Μπέλλος.
Τι είναι αυτό, όμως, που συγκίνησε το κοινό στη θεατρική μεταφορά του μυθιστορήματος του Γιάννη Μακριδάκη, σε σκηνοθεσία Θανάση Ζερίτη; Πώς μία ηθογραφία που διαδραματίζεται στη Χίο των αρχών του 20ού αιώνα, όπως είναι ο «Ήλιος με δόντια», μπορεί να αγγίξει το σημερινό κοινό; Αρχικά, είναι ο τρόπος που ο Ζερίτης προσεγγίζει σκηνοθετικά τη συγγραφική ευαισθησία του Μακριδάκη και πώς μεταφέρει μαζί με τη Νεφέλη Μαϊστράλη, που έχει αναλάβει τη δραματουργική επεξεργασία, την ιστορία του Κωνσταντή στη σκηνή, συγκινώντας βαθιά το κοινό, αλλά και φυτεύοντας του τον σπόρο του προβληματισμού, χωρίς «εκβιασμό» και στις δύο περιπτώσεις. Όλα γίνονται αβίαστα.
Εξάλλου, η ίδια η παράσταση λειτουργεί εδώ σαν ένας καθρέφτης που στήνεται απέναντί μας και μας καλεί να δούμε μέσα από τη λησμονημένη ζωή του Κωνσταντή, ενός ανθρώπου που γεννήθηκε και έζησε στο περιθώριο της ιστορίας, τον εαυτό μας, αλλά και την κοινωνία που ζούμε και που έναν αιώνα μετά, δεν έχει αλλάξει καθόλου.
Ο Κωνσταντής γεννημένος στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, σε μια παράγκα μέσα στο Φρούριο της Χίου, παλεύει με τις μνήμες, τις πληγές και τα πάθη μιας ολόκληρης κοινωνίας που τον κατέκρινε για τη διαφορετικότητά του και τον περιθωριοποίησε. Μια ψυχή που πάλευε διεκδικώντας το δικαίωμα να υπάρχει μέσα στο σύνολο, όπως είναι, να αποδεχτούν τη διαφορετικότητά του, να χωρέσει κι εκείνος κάπου ανάμεσά τους. Αλλά μάταια. Για την κοινωνία του Φρουρίου, ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη ντροπή -μετά τις παστρικιές- επειδή ήταν θηλυπρεπής.
Η ιστορία του Κωνσταντή θα σας θυμίσει εκείνη της «Δήμητρας της Λέσβου», αποτελώντας μια θλιβερή υπενθύμιση πως τίποτα δεν έχει αλλάξει, με την κοινωνία να παραμένει «δυσανεκτική» στη διαφορετικότητα.
«Γυρνοκοπούσα σαν την άδικη κατάρα δεξιά κι αριστερά κι απ᾿όπου περνούσα, τα κορίτσια που ήτανε συναγμένα γύρω από τα παιχνίδια τους, βουβαίνονταν και µε κοιτούσανε µε μισό µάτι και τ᾽ αγόρια τρέχανε να φύγουνε. Δε µου μιλούσε κανένα, διότι φοβούνταν τις μανάδες τους, που λέγανε ότι αποτελούσα τη δεύτερη μεγάλη ντροπή του Φρουρίου. Μετά τις παστρικές λογαριάζανε εμένα, γυναικωτό µε ανεβάζανε, ανώμαλο µε κατεβάζανε. Σταυροκοπιόντουσαν στα παράθυρα και κλείνανε µε ορµή τα παντζούρια, μαζεύανε αλαφιασμένες και τα κουτσούβελά τους από το κατώφλι να µη µε δούνε κι εγώ δεν ήξερα από τέτοια τότε και απορούσα.»
«Έχω ένα προαίσθημα πως σήμερα θα πάει η ιστορία ως το τέλος, ναι, ναι…» λέει και ξαναλέει ο απόκληρος Κωνσταντής· ή «Ιδιώνυμο» ή «η δεύτερη μεγάλη ντροπή του Φρουρίου», όπως τον ξέρανε στη γειτονιά, στη φτωχιά προκυμαία της Χίου.
Σήμερα, ο Κωνσταντής θα κατορθώσει να βάλει τη ζωή του σε σειρά, φτάνοντας σ’ αυτή τη μαύρη μέρα που αλλάξανε όλα κι έχασε τον μόνο άνθρωπο που τον αποδέχτηκε, όπως είναι. Σήμερα, μέσα απ’ τις μνήμες του Κωνσταντή θα αναβιώσουν μερικές από τις σημαντικότερες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Σήμερα, θα ακουστεί για πρώτη φορά, η φωνή αυτού που αναγκάστηκε να σωπαίνει, για να μην προκαλεί τους «ευυπόληπτους και νοικοκυρεμένους».
Ταυτότητα παράστασης
Σκηνοθεσία: Θανάσης Ζερίτης
Δραματουργική επεξεργασία: Νεφέλη Μαϊστράλη
Επικοινωνία: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου | Art Ensemble
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Ακούγεται ο Δημήτρης Καραμπέτσης και ο Κώστας Φλωκατούλας
Παίζουν: Παναγιώτης Εξαρχέας, Γιάννης Λεάκος
Παραστάσεις: έως 10 Νοεμβρίου 2025
Σάββατο στις 18:00 | Κυριακή & Δευτέρα στις 21:00
Διάρκεια: 90’
Προπώληση: more.com
Τιμές εισιτηρίων: 16€ (κανονικό), 13€ (φοιτητικό/ανέργων/ άνω των 65)
Θέατρο Μπέλλος
Κέκροπος 1, Πλάκα | 210 32 29 889
