Ένα εντυπωσιακό υποθαλάσσιο τείχος, ηλικίας περίπου 7.000 ετών, ανακάλυψαν Γάλλοι αρχαιολόγοι της ενάλιας αρχαιολογίας ανοιχτά των ακτών της Βρετάνης (χερσόνησος στο δυτικό άκρο της Γαλλίας), φέρνοντας στο φως νέα στοιχεία για προϊστορικές κοινωνίες που χάθηκαν κάτω από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Η κατασκευή, μήκους 120 μέτρων, θεωρείται η μεγαλύτερη υποθαλάσσια προϊστορική δομή που έχει βρεθεί ποτέ στη Γαλλία. Σύμφωνα με τους ερευνητές, πιθανότατα λειτούργησε είτε ως παγίδα ψαριών είτε ως προστατευτικό ανάχωμα απέναντι στη σταδιακή εισβολή της θάλασσας.
Το τείχος βρίσκεται κοντά στο Île de Sein, στο δυτικότερο άκρο της Βρετάνης. Την εποχή της κατασκευής του, γύρω στο 5.000 π.Χ., βρισκόταν πάνω στη γραμμή της ακτογραμμής, ανάμεσα στην υψηλή και τη χαμηλή παλίρροια. Σήμερα έχει βυθιστεί σε βάθος περίπου εννέα μέτρων, καθώς το νησί έχει χάσει μεγάλο μέρος της έκτασής του.
Η κατασκευή έχει μέσο πλάτος 20 μέτρα και ύψος δύο μέτρα, ενώ σε τακτά διαστήματα ξεχωρίζουν μεγάλες όρθιες γρανιτένιες πέτρες, τοποθετημένες σε δύο παράλληλες σειρές. Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι οι μονόλιθοι τοποθετήθηκαν πρώτοι και ότι το τείχος χτίστηκε στη συνέχεια γύρω τους, γεγονός που υποδηλώνει υψηλό επίπεδο τεχνικής γνώσης.
Αν επιβεβαιωθεί η θεωρία της παγίδας ψαριών, οι όρθιοι λίθοι θα στήριζαν ξύλινες κατασκευές και δίχτυα που παγίδευαν τα ψάρια, καθώς υποχωρούσε η παλίρροια. Το συνολικό βάρος του έργου υπολογίζεται σε 3.300 τόνους, στοιχείο που μαρτυρά την ύπαρξη μιας καλά οργανωμένης και μόνιμης κοινότητας.
«Πρόκειται για έργο μιας ιδιαίτερα δομημένης κοινωνίας κυνηγών-τροφοσυλλεκτών ή για έναν από τους πρώτους νεολιθικούς πληθυσμούς που έφτασαν στην περιοχή», δήλωσε ο αρχαιολόγος, Ιβάν Παγιέ, τονίζοντας ότι η τεχνογνωσία στην επεξεργασία της πέτρας ίσως μεταδόθηκε από παλαιότερες κοινωνίες στους νεότερους γεωργικούς πληθυσμούς.
Το τείχος εντοπίστηκε αρχικά μέσω υποθαλάσσιων χαρτογραφήσεων με σύγχρονη τεχνολογία σόναρ, οι οποίες αποκάλυψαν μια ευθεία γραμμή που «έφραζε» μια υποθαλάσσια κοιλάδα – ένα εύρημα που δεν μπορούσε να εξηγηθεί γεωλογικά.
Οι ερευνητές συνδέουν την ανακάλυψη με τους τοπικούς θρύλους για βυθισμένες πόλεις, όπως ο μύθος της χαμένης πόλης Ys, υποστηρίζοντας ότι η ξαφνική άνοδος της στάθμης της θάλασσας και η εγκατάλειψη οικισμών άφησαν έντονο αποτύπωμα στη συλλογική μνήμη των κατοίκων της περιοχής.
Η μελέτη και οι φωτογραφίες δημοσιεύθηκαν στο International Journal of Nautical Archaeology και αναμένεται να συμβάλουν σημαντικά στην κατανόηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στις πρώιμες ανθρώπινες κοινωνίες.
