Η ερώτηση μοιάζει απλή: πόσοι πλανήτες υπάρχουν στο ηλιακό μας σύστημα; Από τότε που ο Πλούτωνας υποβαθμίστηκε σε νάνο πλανήτη, η απάντηση φαίνεται να είναι οκτώ. Ωστόσο, νέες επιστημονικές έρευνες υποδηλώνουν ότι ίσως ήρθε η ώρα να ξαναγραφτούν τα σχολικά βιβλία.
Μια πρόσφατη μελέτη προτείνει ότι μπορεί να υπάρχει ένας «μυστικός» πλανήτης στα άκρα του ηλιακού μας συστήματος. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Πρίνστον τον έχουν ονομάσει «Πλανήτη Υ» και υποστηρίζουν ότι είναι ένας πλανήτης με μέγεθος και σύνθεση παρόμοια με τη Γη, κυρίως βραχώδης.
Η πιθανή ύπαρξη του πλανήτη έγινε γνωστή όταν οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι 50 αντικείμενα στη Ζώνη του Κάιπερ –μια περιοχή με παγωμένα αντικείμενα πέρα από τον Ποσειδώνα– έχουν μια ασυνήθιστη κλίση. «Αρχίσαμε να ψάχνουμε για άλλες εξηγήσεις, πέρα από έναν πλανήτη, που να εξηγούν την κλίση, αλλά διαπιστώσαμε ότι πραγματικά χρειάζεται ένας πλανήτης εκεί», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής, δρ Αμίρ Σιράτζ. «Δεν αποτελεί ανακάλυψη πλανήτη. Αλλά σίγουρα αποτελεί την ανακάλυψη ενός γρίφου για τον οποίο ένας πλανήτης είναι η πιθανή λύση», συμπλήρωσε.
Από τότε που ο Πλούτωνας αφαιρέθηκε από τη λίστα των πλανητών, οι αστρονόμοι που αναζητούν τον ένατο πλανήτη έχουν επικεντρωθεί στη Ζώνη του Κάιπερ. Πρόκειται για έναν δακτυλιοειδή σχηματισμό από παγωμένα αντικείμενα, αστεροειδείς και νάνους πλανήτες πέρα από τον Ποσειδώνα, που πιστεύεται ότι αποτελεί κατάλοιπο της δημιουργίας των οκτώ γνωστών πλανητών.
Όποιοι πλανήτες κρύβονται σε αυτήν την απομακρυσμένη περιοχή θα λαμβάνουν ελάχιστο φως από τον Ήλιο, γεγονός που τους καθιστά εξαιρετικά δύσκολο να εντοπιστούν με συμβατικά τηλεσκόπια. Παρ’ όλα αυτά, οι επιστήμονες θεωρούν ότι μπορούν να εντοπίσουν τα ίχνη αυτών των κρυφών κόσμων παρατηρώντας την επίδρασή τους σε άλλα σώματα της Ζώνης του Κάιπερ.
Η υπόθεση του «ένατου πλανήτη
Το 2016, οι αστρονόμοι του Caltech, Μάικ Μπράουν και Κωνσταντίν Μπατιγκίν, είχαν προτείνει την υπόθεση του «ένατου πλανήτη», υποστηρίζοντας ότι η κίνηση 12 αντικειμένων της Ζώνης του Κάιπερ θα μπορούσε να εξηγηθεί μόνο από έναν τεράστιο και πολύ απομακρυσμένο «Πλανήτη Χ».
Ωστόσο, ο δρ Σιράτζ θεωρεί ότι μπορεί να υπάρχει ένας άλλος υποψήφιος για τον ένατο πλανήτη, πολύ πιο κοντά στον Ήλιο. Αν όντως υπάρχει, ο Πλανήτης Υ θα πρέπει να είναι βραχώδης με μάζα μεταξύ της Γης και του Ερμή. Αυτό τον καθιστά πολύ μικρότερο από τον Πλανήτη Χ, τον οποίο θεωρούν αέριο γιγάντιο με μάζα δέκα φορές μεγαλύτερη από τη Γη.
Ο Πλανήτης Υ φέρεται να περιφέρεται σε απόσταση 100 έως 200 φορές μεγαλύτερη από τη Γη σε σχέση με τον Ήλιο, πολύ πιο κοντά σε σχέση με τον Πλανήτη Χ, που εκτιμάται ότι βρίσκεται σε απόσταση 400 φορές μεγαλύτερη από τη Γη. Παρά την πιο κοντινή του θέση, ο Πλανήτης Υ θα παραμένει εξαιρετικά αμυδρός και δύσκολος στον εντοπισμό. Οι ερευνητές προβλέπουν επίσης ότι η τροχιά του είναι πιθανό να είναι κεκλιμένη κατά περίπου 10 μοίρες σε σχέση με το επίπεδο της τροχιάς, καθιστώντας την ανακάλυψή του ακόμα πιο δύσκολη.
Ο πλανήτης X
Η θεωρία του Πλανήτη Υ δεν αποκλείει την ύπαρξη του Πλανήτη Χ, πράγμα που σημαίνει ότι το ηλιακό μας σύστημα θα μπορούσε να περιλαμβάνει έως και δέκα πλανήτες. Μάλιστα, προηγούμενη έρευνα του δρ Σιράτζ υποδηλώνει ότι θα μπορούσαν να υπάρχουν έως πέντε ακόμα πλανήτες παρόμοιοι με τη Γη στις πιο απομακρυσμένες περιοχές του ηλιακού μας συστήματος, γεγονός που σημαίνει ότι η γειτονιά μας γύρω από τον Ήλιο ίσως είναι πολύ πιο «πυκνή» από ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες.
Ωστόσο, δεν πείθονται όλοι οι αστρονόμοι από τους υπολογισμούς του δρ Σιράτζ. Η δρ Σαμάνθα Λόουλερ, επίκουρη καθηγήτρια αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο του Ρετζίνα στον Καναδά, δήλωσε ότι τα ευρήματα αυτά «δεν είναι οριστικά». Παρόλο που ο Πλανήτης Υ είναι μια πιθανή εξήγηση για τις κεκλιμένες τροχιές των αντικειμένων της Ζώνης του Κάιπερ, χωρίς παρατηρητικά στοιχεία δεν υπάρχει βεβαιότητα.
Όπως αναφέρει η Daily Mail, αυτό όμως μπορεί να αλλάξει σύντομα, χάρη στο Παρατηρητήριο Βέρα Ρούμπιν, το οποίο μόλις ξεκίνησε να φωτογραφίζει τον ουρανό με τη μεγαλύτερη ψηφιακή κάμερα στον κόσμο. Κατά τη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας, το Παρατηρητήριο θα τραβάει φωτογραφίες κάθε 40 δευτερόλεπτα για 8 έως 12 ώρες κάθε νύχτα, σαρώνοντας επανειλημμένα ολόκληρο τον ουρανό. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το Παρατηρητήριο θα ανακαλύψει χιλιάδες νέα αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων των Πλανητών Χ και Υ, εάν όντως υπάρχουν.
Ο δρ Σιράτζ προβλέπει: «Πιστεύω ότι μέσα στα πρώτα δύο έως τρία χρόνια θα γίνει οριστικό. Αν ο Πλανήτης Υ βρίσκεται στο πεδίο θέασης του τηλεσκοπίου, θα μπορέσει να τον εντοπίσει άμεσα».
