Οι Δρούζοι είναι μια εθνοτική και θρησκευτική μειονότητα στη Μέση Ανατολή, που θρησκευτικά αποτελεί ανάμειξη όλων των αντιμαχόμενων πλευρών της περιοχής, καθώς αντλούν στοιχεία από εβραίους, χριστιανούς και μουσουλμάνους, αλλά και τον ζωροαστρισμό.
Πιο αναλυτικά, η δρούζικη σκέψη εμφανίστηκε στην Αίγυπτο στις αρχές του 11ου αιώνα ως σέκτα του σιιτισμού. Εξακολουθεί να θεωρείται ένα ρεύμα εσωτερισμού από το κυρίαρχο Ισλάμ.
Περιβεβλημένη από ένα είδος μυστικισμού, ενσωματώνει στοιχεία όπως η πίστη στη μετενσάρκωση του ανθρώπου. «Δεν γνωρίζουμε ποιοι είναι Δρούζοι όσο δεν το λένε», σύμφωνα με τον Μάκραμ Ραμπά, αναπληρωτή καθηγητή Ιστορίας στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού. Η κοινότητα δεν δέχεται προσήλυτους και αποθαρρύνει τους γάμους εκτός κοινότητας.
Οι θρησκευτικές γιορτές των Δρούζων συμπίπτουν με το μουσουλμανικό ημερολόγιο. Η παραδοσιακή ενδυμασία των Δρούζων είναι μαύρη. Οι άνδρες φοράνε λευκά τουρμπάνια και οι γυναίκες καλύπτουν το κεφάλι και ένα μέρος του προσώπου με μια μακριά λευκή μαντίλα.
Οι Επιστολές της Σοφίας είναι το θεμελιώδες και κεντρικό κείμενο της πίστης τους. Η θρησκεία των Δρούζων αποτελεί μια σύνθεση από Ισμαηλισμό (κλάδος του Σιιτικού Ισλάμ), Χριστιανισμό, Γνωστικισμό, Νεοπλατωνισμό, Ζωροαστρισμό, Βουδισμό, Μανιχαϊσμό, Πυθαγορισμό και άλλες φιλοσοφίες και πεποιθήσεις. Είναι μια ξεχωριστή και μυστική θεολογία, η οποία δίνει έμφαση στο ρόλο του νου και της αλήθειας. Οι Δρούζοι πιστεύουν στη θεοφάνεια και τη μετενσάρκωση, Στο τέλος του κύκλου των επαναγεννήσεων, που επιτυγχάνεται μέσω διαδοχικών μετενσαρκώσεων, η ψυχή ενώνεται με τον Κοσμικό Νου.
Τον Θεό τον αποκαλούν «Άκμπαρ» (Μεγάλος) και τους εαυτούς τους, τους αποκαλούν Μουσαχιντίν (αγωνιστές). Θεωρούν ότι ο «Άκμπαρ» έχει ενσαρκωθεί 70 φορές, δηλαδή ανά μία φορά σε κάθε περίοδο ζωής του κόσμου, η τελευταία των οποίων ήταν τον 14ο αιώνα, στην ακμή του Φατιμίδη χαλίφη της Αιγύπτου Αλ-Χακίμ μπι-Αμρ Αλλάχ. Πιστεύουν στον Ιησού Χριστό, θεωρώντας την εμφάνισή του στη Γη μία από τις 70 προγενέστερες θεϊκές ενσαρκώσεις.
«Εκεί όπου έχουν χαραχθεί σύνορα, οι Δρούζοι δεν τα έχουν στην πραγματικότητα αναγνωρίσει», λέει ο Ραμπά.
Η κατάσταση σήμερα
Πριν από την έναρξη του εμφυλίου πολέμου το 2011, η Συρία αριθμούσε, σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 700.000 Δρούζους που μιλούν αραβικά, την κοινή γλώσσα όλων των χωρών που στεγάζουν ένα μωσαϊκό κοινοτήτων.
Σύμφωνα με τον πανεπιστημιακό, ποιητή και καλλιγράφο Σάμι Μακαρέμ (1931-2012), οι Δρούζοι άρχισαν να μεταναστεύουν προς τη νότια Συρία τον 16ο αιώνα, σε μια περιοχή που σήμερα ονομάζεται Τζαμπάλ αλ-Ντρουζ, στην επαρχία Σουέιντα.
Οι Δρούζοι της Συρίας συγκεντρώνονται κυρίως στο προπύργιο της Σουέιντα, επαρχία γειτονική της Κουνέιτρα και των περιχώρων της Δαμασκού, κυρίως στην Τζαραμάνα και τη Σαχνάγια, όπου την άνοιξη σημειώθηκαν θρησκευτικές συγκρούσεις.
Στον Λίβανο, κάπου 200.000 Δρούζοι ζουν κυρίως στο ορεινό κεντρικό τμήμα της χώρας και στον νότο, κοντά στα σύνορα με το Ισραήλ και τη Συρία, σύμφωνα με εκτιμήσεις.
Στο Ισραήλ, περίπου 153.000 Δρούζοι είναι Ισραηλινοί πολίτες, που κατοικούν κυρίως στον βορρά.
Αντίθετα με τους υπόλοιπους Ισραηλινούς Άραβες, οι Δρούζοι είναι υποχρεωμένοι να υπηρετούν στον στρατό.
Στο συριακό οροπέδιο του Γκολάν, που προσαρτήθηκε από το Ισραήλ, τουλάχιστον 22.000 Δρούζοι έχουν καθεστώς μόνιμου κατοίκου. Μόνο 1.600 δέχθηκαν να λάβουν την ισραηλινή υπηκοότητα, ενώ οι υπόλοιποι παραμένουν προσηλωμένοι στη συριακή τους ταυτότητα.
Η προσάρτηση του Γκολάν από το Ισραήλ διαχώρισε οικογένειες, αν και οι Δρούζοι του προσαρτημένου Γκολάν μεταίβαιναν συχνά στη Συρία για να σπουδάσουν ή για να παραστούν σε γάμους.
Ορισμένοι Δρούζοι της νότιας Συρίας έχουν εγκατασταθεί επίσης στη γειτονική Ιορδανία, όπου η κοινότητα εκτιμάται ότι αριθμεί από 15.000 έως 20.000 μέλη.
Εκτός Μέσης Ανατολής η δρουζική διασπορά διαβιοί στη Βόρεια Αμερική, τη Λατινική Αμερική και την Αυστραλία.
Οι Δρούζοι ηγέτες ήταν ένα από τα στοιχεία που υποκινούσαν τον εθνικισμό στη Μέση Ανατολή από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Στη Συρία, ο Δρούζος Σουλτάν Πασά αλ-Ατράς, επικεφαλής μιας εξέγερσης το 1925-27, ήταν κήρυκας της ανεξαρτησίας της Συρίας από τη Γαλλία, η οποία αποκτήθηκε εντέλει το 1946.
Στον Λίβανο, ο Δρούζος ηγέτης Καμάλ Τζουμπλάντ είχε ρόλο κλειδί από τα χρόνια του 1950 μέχρι τη δολοφονία του το 1977 που διατάχθηκε από τη Συρία στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.
Μετά την πτώση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ τον Δεκέμβριο, το Ισραήλ έχει πολλαπλασιάσει τα ανοίγματα προς τους Δρούζους στη Συρία, αλληλεγγύη που αποτιμάται διαφορετικά από την κοινότητα.
Ο Ουάλιντ Τζουμπλάτ, 76 ετών, που παρέλαβε τη σκυτάλη από τον πατέρα του, κάλεσε τους Δρούζους της Συρίας να απορρίψουν «την ανάμιξη του Ισραήλ» και οι Δρούζοι ηγέτες της Συρίας επαναβεβαίωσαν την πίστη τους προς μια ενιαία Συρία, με ορισμένους από αυτούς να καλούν ωστόσο για διεθνή προστασία μετά τα βίαια επεισόδια την άνοιξη.
Στο Ισραήλ, ο Δρούζος πνευματικός ηγέτης σεΐχης Μοουαφάκ Ταρίφ κάλεσε από την πλευρά του το εβραϊκό κράτος να προστατεύσει τους Δρούζους της Συρίας.
Πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
