Παρά την πρόσφατη αθωωτική απόφαση του Μονομελούς Εφετείου για την πολύκροτη υπόθεση της φερόμενης εξαπάτησης εκλογέων από το κόμμα των «Σπαρτιατών» του Βασίλη Στίγκα στις εθνικές εκλογές του Ιουνίου 2023, το μέλλον της κρατικής χρηματοδότησης του κόμματος παραμένει αβέβαιο. Σύμφωνα με πληροφορίες, αν και νομικά η απόφαση απαλλάσσει από κάθε κατηγορία τους εμπλεκόμενους, δεν αρκεί – τουλάχιστον προς το παρόν – για να αρθεί η απόφαση αναστολής της χρηματοδότησης που είχε επιβληθεί τους προηγούμενους μήνες.

Το δικαστήριο έκρινε ότι «δεν αποδείχθηκε η εξαπάτηση» και ότι «δεν μπορεί να πει κανείς ότι οι ψηφοφόροι δεν ήξεραν τι έκαναν». Έτσι, το σύνολο των 13 κατηγορουμένων, ανάμεσά τους και έντεκα εν ενεργεία βουλευτές, ο Ηλίας Κασιδιάρης (για ηθική αυτουργία) και ένας δικηγόρος (για συνέργεια), κρίθηκαν αθώοι. Η απόφαση αυτή, ωστόσο, δεν είναι αμετάκλητη και, σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο, η επανέναρξη της κρατικής χρηματοδότησης μπορεί να εξεταστεί μόνο εφόσον εκδοθεί αμετάκλητη αθωωτική απόφαση.

Νομικό και πολιτικό τοπίο

Η απόφαση της Βουλής για την αναστολή της χρηματοδότησης του κόμματος είχε βασιστεί σε άλλη απόφαση, αυτή του Α1 Τμήματος του Αρείου Πάγου, η οποία εκδόθηκε πριν από τις ευρωεκλογές του 2024. Τότε, το ανώτατο δικαστήριο είχε αποκλείσει το κόμμα «Σπαρτιάτες» από την εκλογική διαδικασία, κρίνοντας ότι αποτελεί ουσιαστική συνέχεια της εγκληματικής οργάνωσης «Χρυσή Αυγή» και ότι ο πραγματικός αρχηγός του είναι ο καταδικασμένος για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης Ηλίας Κασιδιάρης.

Η απόφαση αυτή του Αρείου Πάγου είναι αμετάκλητη, και ως εκ τούτου αποτελεί τον κύριο λόγο για τον οποίο η κρατική χρηματοδότηση στο κόμμα παραμένει «παγωμένη». Σημειώνεται δε, ότι η σχετική απόφαση της Βουλής είχε εφαρμοστεί άμεσα, στερώντας από τους «Σπαρτιάτες» σημαντικά ποσά που αντιστοιχούσαν στη θεσμοθετημένη χρηματοδότηση κομμάτων με κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.

Η διαδικασία άρσης της αναστολής

Βάσει της κείμενης νομοθεσίας που διέπει την κρατική χρηματοδότηση των κομμάτων, η ανατροπή της απόφασης περί αναστολής απαιτεί την έκδοση αμετάκλητης αθωωτικής δικαστικής απόφασης. Σε περίπτωση που αυτή προκύψει στο μέλλον, η άρση της αναστολής ισχύει αναδρομικά και τα ποσά που έχουν παρακρατηθεί καταβάλλονται άτοκα. Μέχρι τότε, ωστόσο, η αναστολή ισχύει κανονικά, ανεξαρτήτως της ενδιάμεσης αθώωσης, όσο αυτή δεν έχει καταστεί τελεσίδικη και αμετάκλητη.

Οπότε, η σημερινή κατάσταση αφήνει τους «Σπαρτιάτες» σε ένα ιδιότυπο θεσμικό κενό: εκπροσωπούνται στη Βουλή, ωστόσο στερούνται των οικονομικών μέσων που κανονικά διατίθενται στα κόμματα για τη λειτουργία τους, την επικοινωνία με τους ψηφοφόρους και τη συντήρηση γραφείων και υποδομών.

Τέλος, να σημειωθεί ότι οι δικαστικές περιπέτειες του κόμματος του Βασίλη Στίγκα δεν έχουν λήξει. Εκκρεμεί ακόμη η απόφαση του Εκλογοδικείου, όπου έχουν συζητηθεί προσφυγές κατά της εγκυρότητας της εκλογής συγκεκριμένων βουλευτών. Αν και η υπόθεση αφορά τεχνικά θέματα νομιμότητας, το αποτέλεσμά της ενδέχεται να επηρεάσει περαιτέρω τη σύνθεση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των «Σπαρτιατών».