Ο ιδρώτας στις μασχάλες και στο πάνω μέρος του σώματος μπορεί να είναι άβολος και να επηρεάζει σημαντικά την καθημερινότητα ενός ατόμου, ιδιαίτερα εάν συμβαίνει σε υπερβολικό βαθμό. Αν και αυτόματα η εφίδρωση αποδίδεται στη ζέστη, μπορεί και να κρύβεται κάτι βαθύτερο, αλλά ευτυχώς – στις περισσότερες περιπτώσεις -– αντιμετωπίσιμο.
Ο ιδρώτας είναι μηχανισμός που κρατά το σώμα σας δροσερό. Όπως εξηγούν ειδικοί στο Health, κάποιες φορές οι ιδρωτοποιοί αδένες υπερλειτουργούν όταν κάτι υπερδιεγείρει τον οργανισμό σας.
Συνήθεις αιτίες περιλαμβάνουν:
- Αλκοόλ
- Καφεΐνη
- Ζέστη και υγρασία
- Ορμονικές αλλαγές (εφηβεία, εγκυμοσύνη, εμμηνόπαυση)
- Γλουταμινικό μονονάτριο (MSG) (ουσία με τη μορφή άλατος που χρησιμοποιείται ως ενισχυτικό γεύσης)
- Νικοτίνη
- Φυσική δραστηριότητα
- Πικάντικα, αλμυρά ή γλυκά φαγητά
- Άγχος
Πρωτοπαθής υπεριδρωσία
Πρόκειται για κατάσταση όπου το σώμα ιδρώνει υπερβολικά χωρίς σαφή αιτία, ακόμη και χωρίς ζέστη ή σωματική προσπάθεια.
Συνήθως:
- Επηρεάζει και τις δύο μασχάλες
- Δεν συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου
- Εμφανίζεται τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα
- Υπάρχει οικογενειακό ιστορικό (30–50% των περιπτώσεων)
- Ξεκινά πριν την ηλικία των 25 ετών
Δευτεροπαθής υπεριδρωσία
Σε αυτή την περίπτωση, κάποια άλλη πάθηση ή φαρμακευτική αγωγή προκαλεί αυξημένο ιδρώτα. Συχνά εμφανίζεται αργότερα στη ζωή και επηρεάζει μεγαλύτερες περιοχές του σώματος.
Πιθανές αιτίες:
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ ή άλλων ουσιών
- Αγχώδεις διαταραχές
- Ορισμένοι καρκίνοι (π.χ. λέμφωμα Hodgkin)
- Διαβήτης ή προβλήματα θυρεοειδούς
- Καρδιολογικά ή πνευμονικά προβλήματα
- Λοιμώξεις όπως HIV ή φυματίωση
- Νευρολογικά νοσήματα (π.χ. Πάρκινσον)
- Παχυσαρκία
Επίσης υπάρχουν και ορισμένα φάρμακα που προκαλούν ιδρώτα, όπως: αντιβιοτικά, αντιιικά, φάρμακα για διαβήτη, ορμονικές θεραπείες, αντιυπερτασικά, ψυχιατρικά φάρμακα, αναλγητικά.
Αντιμετώπιση στο σπίτι
► Αποσμητικά & αντιιδρωτικά χωρίς συνταγή. Αν ιδρώνετε παρ’ όλο που χρησιμοποιείτε αποσμητικό, ίσως χρειάζεστε έναν κατάλληλο αντιιδρωτικό. Αυτά περιέχουν αλουμίνιο και φράζουν προσωρινά τους ιδρωτοποιούς αδένες. Προτιμήστε κλινικής ισχύος αν τα απλά δεν αρκούν.
Συμβουλές χρήσης:
- Εφαρμόστε το βράδυ σε καθαρό, στεγνό δέρμα
- Αφήστε το για 6–8 ώρες
- Ξαναβάλτε το πρωί αν χρειάζεται
- Μην το εφαρμόζετε αμέσως μετά το ξύρισμα
- Αν υπάρξει ερεθισμός, χρησιμοποιήστε ενυδατική ή υδροκορτιζόνη
- Δώστε χρόνο – χρειάζονται 1 με 2 εβδομάδες για να δείτε διαφορά
- Έχετε μαζί σας αντιιδρωτικό για χρήση μέσα στην ημέρα
► Καθημερινή φροντίδα και υγιεινή:
- Καθημερινό ντους και καλό στέγνωμα
- Απολέπιση 1–2 φορές την εβδομάδα
- Αφήστε το σώμα να δροσιστεί πριν ντυθείτε
- Ξυρίστε ή κουρέψτε τις τρίχες για λιγότερη υγρασία
► Αλλαγές στον τρόπο ζωής:
- Περιορίστε καφεΐνη, αλκοόλ, νικοτίνη και πικάντικα
- Επιλέξτε ρούχα και σεντόνια από βαμβάκι ή υλικά που απομακρύνουν την υγρασία
- Κρατήστε τον χώρο σας δροσερό
- Κάντε διατάσεις, αναπνοές ή διαλογισμό για μείωση άγχους
- Ενυδατωθείτε με νερό και τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό
- Χρησιμοποιήστε επιθέματα απορρόφησης ιδρώτα
- Φορέστε ελαφριά και φαρδιά ρούχα για να αερίζεται καλύτερα το σώμα
Ιατρικές λύσεις
Αν τα παραπάνω δεν φέρνουν αποτέλεσμα, ο γιατρός μπορεί να προτείνει:
► Συνταγογραφούμενα αντιιδρωτικά: Δημιουργεί προσωρινά «πώματα» στους αδένες.
► Αντιχολινεργικά φάρμακα: Αναστέλλουν την ουσία που ενεργοποιεί τον ιδρώτα.
► Αγχολυτικά φάρμακα: Βοηθούν στη διαχείριση του στρες που προκαλεί ιδρώτα.
► Botox: Μπλοκάρει τα νεύρα που ενεργοποιούν τους ιδρωτοποιούς αδένες. Το αποτέλεσμα κρατά έως 6 μήνες. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι ήπιες και παροδικές.
► Θεραπείες για τους αδένες: Χρησιμοποιούν θερμότητα, ψύξη, ηλεκτρισμό ή φως για να μειώσουν τη λειτουργία των αδένων:
- Brella patch
- Κρυοθεραπεία
- Ιοντοφόρεση
- Laser / φωτεινές θεραπείες (IPL)
- Ραδιοσυχνότητες με μικροβελόνες (MNRF)
- MiraDry (θερμόλυση με μικροκύματα)
- Φωτοδυναμική θεραπεία
- Υπέρηχοι
Χειρουργικές επιλογές
Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις υπάρχει και η δυνατότητα χειρουργικής παρέμβασης:
- Απόξεση ή λιποαναρρόφηση των ιδρωτοποιών αδένων
- Αφαίρεση δέρματος με πολλούς αδένες
- Καταστροφή αδένων με laser ή θερμότητα
- Παρέμβαση με αιθανόλη
- Συμπαθεκτομή
Πότε θα πρέπει να δείτε γιατρό
Η υπερίδρωση είναι ενοχλητική, αλλά αντιμετωπίζεται. Μιλήστε με τον γιατρό σας για την κατάλληλη προσέγγιση. Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να αποτρέψει ερεθισμούς, μολύνσεις ή ψυχολογικές επιπτώσεις. Συμβουλευτείτε ειδικό αν ο ιδρώτας:
- Ξεκίνησε μετά από νέο φάρμακο
- Συνοδεύεται από πυρετό, πόνο στο στήθος, απώλεια βάρους ή ταχυπαλμία
- Εμφανίζεται κυρίως τη νύχτα
- Συμβαίνει χωρίς αύξηση θερμοκρασίας ή άσκηση
- Εμποδίζει τον ύπνο, την καθημερινότητα ή την αυτοπεποίθησή σας
- Μουσκεύει τα ρούχα, παρά τη χρήση αντιιδρωτικού
- Ξεκίνησε ξαφνικά ή επιδεινώνεται