Eργαλεία, τεχνικές, ιδέες και προβληματισμοί για το παρόν και το μέλλον της δημοσιογραφίας, ήρθαν στο προσκήνιο στο 3ήμερο διαδικτυακό Forum Δημοσιογραφίας που πραγματοποίησε το iMEdD για την ολοκλήρωση των δύο ετών λειτουργίας του.

36 ομιλητές, 11 διαφορετικά sessions που παρακολούθησαν εγγεγραμμένοι χρήστες, η ανοιχτή στο κοινό live ειδική προβολή του ντοκιμαντέρ «Παρόντες», του κινηματογραφιστή Γιώργου Αυγερόπουλου, που αποτελεί την πρώτη παραγωγή ντοκιμαντέρ από το iMEdD, σε συνεργασία με την Small Planet Productions και η διαδικτυακή συζήτηση για τη δημοσιογραφία εν καιρώ της Covid-19 κρίσης: ΔΙΑΛΟΓΟΙ του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) «Παρόντες»: Μπαίνει η Ενημέρωση σε Καραντίνα; έλαβαν «χώρα» στο forum.imedd.org στις 17, 18 και 19 Φεβρουαρίου.

Η πρώτη ημέρα με τίτλο Reflect ήταν αφιερωμένη στην ανασκόπηση για το πώς η φετινή χρονιά επηρέασε την δημοσιογραφία και την κοινωνία, αλλά και τι σήμαινε η Πανδημία για τις δυνατότητες καταγραφής και μετάδοσης της είδησης στους πολίτες, υπογραμμίζοντας παράλληλα την ανάγκη να παραμείνουμε όλοι παρόντες. 

Ειδικότερα προβλήθηκαν:

-Το ντοκιμαντέρ «Παρόντες», του κινηματογραφιστή Γιώργου Αυγερόπουλου, που αποτελεί την πρώτη παραγωγή ντοκιμαντέρ από το iMEdD, σε συνεργασία με την Small Planet Productions, και είναι μια αποτύπωση σε βάθος, σε κάθε πτυχή της ζωής μας, πολιτική, οικονομική και κοινωνική, των επιπτώσεων της πανδημίας, με μια καταγραφή άμεση – τη στιγμή ακριβώς που συμβαίνει, μέσα από πολλές και διαφορετικές αποκλειστικές μαρτυρίες και ιστορίες. 

Το ντοκιμαντέρ ήταν διαθέσιμο μόνο για την πρώτη ημέρα του forum και θα ανακοινωθούν σύντομα οι ημέρες και ώρες της επίσημης πρεμιέρας του, αλλά και των διαδικτυακών προβολών που θα ακολουθήσουν. 

-Οι ΔΙΑΛΟΓΟΙ του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) «Παρόντες»: Μπαίνει η Ενημέρωση σε Καραντίνα; που ήταν μια ανοιχτή συζήτηση για τη δημοσιογραφία εν καιρώ της Covid-19 κρίσης. Στη συζήτηση, που επιμελήθηκε και συντόνισε η Άννα-Κύνθια Μπουσδούκου (Διευθύνουσα Σύμβουλος του iMEdD, Εκτελεστική Διευθύντρια «ΙΣΝ Διάλογοι», Δημοσιογράφος), συμμετείχαν ο Γιώργος Αυγερόπουλος και οι: Έλενα Αποστολίδου (δημοσιογράφος), Σοφία Εξάρχου (σεναριογράφος, σκηνοθέτης, παραγωγός), Μαριάννα Κακαουνάκη (δημοσιογράφος), Γιάννης Κολεσίδης (φωτοειδησεογράφος), Κώστας Κουκουμάκας (δημοσιογράφος), Γιώργος Μουτάφης (φωτορεπόρτερ, κινηματογραφιστής), Γιάννης Ντρενογιάννης (δημοσιογράφος), Αλεξία Τσαγκάρη (ρεπόρτερ, κινηματογραφίστρια), Φοίβη Φρονίστα (δημοσιογράφος, παραγωγός, οπερατέρ) και Φένια Χαλά (δημοσιογράφος). 

Κατά τη 2η ημέρα του Virtual Forum Δημοσιογραφίας με τίτλο “Reform”, βγήκαν στο προσκήνιο νέα εργαλεία και τεχνικές για το μετασχηματισμό της δημοσιογραφίας.

Ειδικότερα πραγματοποιήθηκαν:

-Workshop «Το δικαίωμα πρόσβασης στη δημόσια πληροφορία ως εργαλείο δημοσιογραφικής έρευνας», όπου οι Helen Darbishire (Access Info Europe) και Στέφανος Λουκόπουλος (Vouliwatch) έδωσαν παραδείγματα και συμβουλές γύρω από το πώς οι δημοσιογράφοι μπορούν να διεκδικούν χρήσιμες πληροφορίες από δημόσιους παράγοντες για να πραγματοποιούν τα ρεπορτάζ τους.

-Flash Session «Dos & Dont’s όταν αναλύουμε δεδομένα για την COVID», όπου οι Κέλλυ Κική και Θανάσης Τρομπούκης, project managers του iMEdD Lab, Δημοσιογράφοι, παρουσίασαν βέλτιστες πρακτικές για την κανονικοποίηση των επιδημιολογικών δεδομένων με βάση τους επιμέρους τοπικούς πληθυσμούς, την υπερέχουσα θνησιμότητα, τον συνυπολογισμό των τεστ κατά την ανάλυση στοιχείων για τα επιβεβαιωμένα κρούσματα και τις διαφορετικές πολιτικές των χωρών ως προς τους ελέγχους που διεξάγουν.

-Workshop «Xρήση χαρτών και γεωχωρικών δεδομένων για βιντεογράφους και motion designers», όπου ο Paul Franz, Chief Innovation Officer SNF, εξήγησε μέσα από παραδείγματα, πώς η χρήση χαρτών, μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο της δημοσιογραφικής αφήγησης, και πώς σε πολλές περιπτώσεις, ένας χάρτης μπορεί από μόνος του να είναι μια ιστορία.

-Flash Session «Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης για Δημοσιογράφους», στο οποίο ο Ευθύμιος Σαββάκης, Content Strategist, παρουσίασε βέλτιστες πρακτικές χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης επικεντρωμένες σε δημοσιογράφους, χρήσιμες για την ανάδειξη της δουλειάς τους και για τη συμμετοχή τους στον δημόσιο διάλογο.

-Workshop «Δημοσιογραφική Ιχνηλάτηση στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης», όπου ο Paul Myers, research specialist για το BBC, παρουσίασε σύγχρονες τεχνικές για την έρευνα και ταυτοποίηση προσώπων μέσω Διαδικτύου, οι οποίες διευκολύνουν το έργο των ερευνητών – δημοσιογράφων. Οι συμμετέχοντες είχαν τη δυνατότητα να δουν live κατά τη διάρκεια του workshop τη μεθοδολογία που ακολουθείται για την αναζήτηση πληροφοριών που βρίσκονται «κρυμμένες» στο Διαδίκτυο καθώς και να απευθύνουν στον Paul Mayers ερωτήματα για τις προκλήσεις της online έρευνας.

Κατά την τρίτη και τελευταία ημέρα του Forum, με τίτλο “Restart”, συζητήθηκε η επανεκκίνηση της δημοσιογραφίας, και παρουσιάστηκαν σύγχρονα εργαλεία και τεχνικές, από καταξιωμένους Έλληνες και Διεθνείς ακαδημαϊκούς και επαγγελματίες.
Ειδικότερα πραγματοποιήθηκαν:

-Πάνελ συζήτησης «Ελευθερία, Ποικιλομορφία και Συμπεριληπτικότητα στη Δημοσιογραφία», στο οποίο αναπτύχθηκαν επίκαιρα και διαχρονικά ζητήματα αντιπροσώπευσης της κοινωνίας στο παραγόμενο δημοσιογραφικό έργο, η (βαλλόμενη) ελευθεροτυπία, τα σημεία τομής των δύο θεματικών, αλλά και οι σχετικές μελέτες και πρωτοβουλίες των διεθνών οργανισμών. Στη συζήτηση, υπό τον συντονισμό της δημοσιογράφου και σεναριογράφου Μαρίας Λούκα, συμμετείχαν η Nathalie Applewhite, Διευθύντρια Στρατηγικής Ανάπτυξης στο Pulitzer Center, η Federica Cherubini, Head of Leadership Development στο Ινστιτούτο Reuters για τη Μελέτη της Δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ο Christophe Deloire, Γενικός Γραμματέας των «Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα» και η δημοσιογράφος Nina Goswami, Creative Diversity Lead στο BBC. 

-Παρουσίαση «Οι εξελισσόμενες πρακτικές στο διαδραστικό & immersive ντοκιμαντέρ», όπου η Dr Judith Aston, ιδρύτρια του i-docs, εξήγησε στους συμμετέχοντες, πώς οι νέες τεχνολογίες αλλάζουν τα ντοκιμαντέρ, μετατρέποντας τη γραμμική αφήγηση σε πολυεπίπεδη εμπειρία. 

Παρουσίαση «Ανοικτές πηγές πληροφορίας στην εργαλειοθήκη της δημοσιογραφικής έρευνας», όπου ο Herve από το OpenFacto, έδειξε μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα, δημοσιογραφικά εργαλεία ανάκτησης και τεκμηρίωσης πληροφοριών από το Διαδίκτυο, ενώ ταυτόχρονα ανέπτυξε τις πέντε βασικές αρχές του Open Source Intelligence (OSINT) και της επίδρασής του στην ερευνητική δημοσιογραφία. 

-Flash session «H έκρηξη των podcasts», μια συνέντευξη του δημοσιογράφου Παναγιώτη Μένεγου με τον Patrick Radden Keefe, ερευνητή-ρεπόρτερ του New Yorker και συγγραφέα, στην οποία ο Patrick, εμβάθυνε στο ρόλο που έπαιξε η πανδημία στην έκρηξη των podcasts το 2020, εστιάζοντας στο δικό του pod “Wind of Change” με το οποίο διερεύνησε τη φήμη ότι η CIA κρυβόταν πίσω από το ομώνυμο κομμάτι των Scoprions πίσω στο 1990, θέλοντας να επισφραγίσει το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
-Πάνελ συζήτησης «Σκεπτόμενοι για τη Δημοσιογραφία από το Μηδέν», υπό τον συντονισμό της δημοσιογράφου και ICFJ Knight Fellow, Hannah Ajakaiye, και με τη συμμετοχή ακόμη τεσσάρων διεθνών ομιλητών: Ο David Dieudonné, Google News Lab Lead σε Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία, παρουσίασε εργαλεία και πρωτοβουλίες για την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στο δημοσιογραφικό έργο. Η Emily Bell, Διευθύντρια του Tow Center στη Σχολή Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Columbia, ανέδειξε ζητήματα ηθικής στη διαχείριση της πληροφορίας στο ψηφιακό περιβάλλον από τεχνολογικούς κολοσσούς, περιλαμβανομένης της προστασίας και της ιδιωτικότητας των δεδομένων. Οι δημοσιογράφοι Michael Kimmelman, κριτικός/αρθρογράφος στην εφημερίδα New York Times και ιδρυτής της πρωτοβουλίας Headway, και ο Ian Urbina, Διευθυντής του Outlaw Ocean Project, μίλησαν για τη δυναμική της «αργής δημοσιογραφίας» (slow journalism) και της διαμεσικής αφήγησης αντίστοιχα. Παράλληλα, κατέθεσαν τις εμπειρίες τους από τη φιλανθρωπικά υποστηριζόμενη και τη μη κερδοσκοπική δημοσιογραφία, μέσα από τα πρότζεκτ των οποίων οι ίδιοι ηγούνται.

Tα sessions συντόνισαν οι δημοσιογράφοι και project managers του iMEdD, Νικόλας Αρώνης, Κέλλυ Κική, Δημήτρης Μπούνιας, Παναγιώτης Μένεγος και Θανάσης Τρομπούκης.