Στον Σαρωνικό Κόλπο, λίγα μίλια από τα Μέθανα, μια εγκαταλελειμμένη μονάδα ιχθυοκαλλιέργειας είχε μετατραπεί τα τελευταία χρόνια σε σημείο συσσώρευσης απορριμμάτων και κρυφής θαλάσσιας ρύπανσης. Σε κοινή δράση που συντόνισαν ο περιβαλλοντικός οργανισμός Healthy Seas και το Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης, μια επιχειρησιακή ομάδα βρέθηκε στην περιοχή με στόχο την πλήρη αποκατάσταση του χώρου και την απομάκρυνση υλικών που επιβάρυναν το οικοσύστημα.
Η εικόνα που αντίκρισαν οι ομάδες καταγραφής και οι τεχνικοί δύτες επιβεβαίωσε το μέγεθος του προβλήματος: ιχθυοκλωβοί, δίχτυα, σωλήνες, ελαστικά και μεγάλοι όγκοι πλαστικών υλικών είχαν συγκεντρωθεί στη θάλασσα και στις ακτές, δημιουργώντας μια πλωτή χωματερή.

Η δράση εντάσσεται στους στρατηγικούς στόχους και των δύο φορέων: αποτελεί μέρος της πρωτοβουλίας «Operation Ghost Farms» του περιβαλλοντικού οργανισμού Healthy Seas, που ξεκίνησε το 2021, με την υποστήριξη της Hyundai Motor Europe, για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από εγκαταλελειμμένες μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, με τα Μέθανα να αποτελούν την πέμπτη παρέμβαση. Παράλληλα, συνεισφέρει στο «Saronikos Project» του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης, μια μακροχρόνια προσπάθεια χαρτογράφησης και αποκατάστασης του θαλάσσιου περιβάλλοντος του Σαρωνικού Κόλπου.
Η Veronika Mikos, Διευθύντρια του περιβαλλοντικού οργανισμού Healthy Seas, σημείωσε: «Κάθε εγκαταλελειμμένη ιχθυοκαλλιέργεια που καθαρίζουμε είναι διαφορετική, αλλά όλες μοιράζονται την ίδια ιστορία: ρύπανση που μένει πίσω όταν κανείς δεν αναλαμβάνει την ευθύνη. Η αποστολή στα Μέθανα δείχνει τι μπορεί να επιτευχθεί όταν η τοπική γνώση, η παγκόσμια εμπειρία και οι κοινές αξίες ενώνονται.»
40 τόνοι απορρίμματα
Η συνολική ποσότητα απορριμμάτων που ανακτήθηκε κατά τη διάρκεια της αποστολής έφτασε τους 40 τόνους, περιλαμβάνοντας 18 πλαστικούς ιχθυοκλωβούς (HDPE), 6 αλιευτικά δίχτυα, 4 μεταλλικά κλουβιά, 9 σημαδούρες και 2 βυθισμένα σκάφη. Συνολικά, όλα τα απορρίμματα μαζί, αφού τεμαχίστηκαν, γέμισαν 12 βιομηχανικά κοντέινερ.

Τα δίχτυα θα διαχωριστούν και όσα κριθούν κατάλληλα, θα σταλούν στην Aquafil, συνεργάτη του Healthy Seas, ώστε να επαναχρησιμοποιηθούν σε νήμα ECONYL® μαζί με άλλα απορριπτόμενα υλικά από νάιλον. Τα υπόλοιπα συλλεχθέντα υλικά, όπως σωλήνες HDPE και λοιπός εξοπλισμός, θα σταλούν σε τοπικές μονάδες ανακύκλωσης.
Η δράση στα Μέθανα σηματοδότησε την έναρξη μιας νέας συνεργασίας ανάμεσα στον περιβαλλοντικό οργανισμό Healthy Seas και το Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης, γνωστό για τα μεγάλης κλίμακας προγράμματα καθαρισμού ακτών και δράσεις προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος στην Ελλάδα. Η δράση πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του επιχειρησιακού σκάφους «Typhoon» του Ιδρύματος.
Όπως τόνισε η Πέγκυ Ξηροταγάρου, Εκτελεστική Διευθύντρια του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης: «Η θαλάσσια ρύπανση είναι ένα πολυεπίπεδο πρόβλημα που εκτείνεται πολύ πέρα από ό,τι είναι ορατό στην επιφάνεια. Οι εγκαταλελειμμένες ιχθυοκαλλιέργειες είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της κρυφής απειλής και η αποστολή στα Μέθανα αναδεικνύει τη σημασία της συνεργασίας για την αντιμετώπισή της.»
Εκπαίδευση & Ευαισθητοποίηση
Φέτος, το Healthy Seas Foundation επέκτεινε το εκπαιδευτικό του πρόγραμμα “Ghost Farms”, προσεγγίζοντας 435 μαθητές και επαγγελματίες μέσω 8 εκπαιδευτικών δράσεων σε Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο. Μεταξύ αυτών ήταν και όλοι οι μαθητές του τοπικού νηπιαγωγείου και δημοτικού σχολείου στα Μέθανα, οι οποίοι συμμετείχαν σε δραστηριότητες υπαίθριας εκπαίδευσης με επίκεντρο τα θαλάσσια απορρίμματα και την προστασία της θάλασσας, που οργανώθηκε σε συνεργασία με το European Outdoor Education Hub.
Το έργο ανατέθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής στο Healthy Seas Foundation και υλοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Πρεσβείας του Βασιλείου της Ολλανδίας στην Ελλάδα. Το Healthy Seas Foundation έχει τη συνεχή υποστήριξη της Hyundai Motor Europe, η οποία συνεργάζεται με το Healthy Seas από το 2021 και έχει στηρίξει και τις πέντε αποστολές καθαρισμού των “ghost farms”, καθώς και τα αντίστοιχα εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις ευαισθητοποίησης μέχρι σήμερα.