Ο Νίκος Μάρκελλος αποκαλύπτει όσα βασικά αγνοούμε για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο – Τα συχνά λάθη και τι πρέπει να προσέχουμε

Πρόσφατα, βρεθήκαμε στην Ανατολική Κορινθία, στο πλαίσιο της διοργάνωσης «Θαλασσινές Ημέρες 2025», όπου η τρίτη μέρα της επίσκεψής μας ήταν αφιερωμένη στην αγροδιατροφική και φυσική ταυτότητα του δήμου Κορινθίων.

Έτσι, επισκεφτήκαμε το ελαιοτριβείο «Μάρκελλος», στο Γαλατάκι Κορινθίας, το οποίο εδώ και πολλά χρόνια, αποτελεί σημείο αναφοράς για την παραγωγή υψηλής ποιότητας ελαιολάδου, ενώ οι εγκαταστάσεις του είναι ανοικτές και για το κοινό, όπου οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν από κοντά όλη τη διαδικασία παραγωγής: από τη συγκομιδή των ελιών μέχρι την τελική τυποποίηση του προϊόντος, μαθαίνοντας τα μυστικά του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου.

Και το τελευταίο είναι που κράτησα περισσότερο από την επίσκεψή μας στο ελαιοτριβείο «Μάρκελλος», καθώς φεύγοντας από αυτό ανακάλυψα πως στην πραγματικότητα γνωρίζω πολύ λίγα για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Αν και είμαι από την Κορινθία κι έχω μεγαλώσει σε αγροτική οικογένεια, όπου το ελαιόλαδο είναι βασική πηγή εισοδήματος, αγνοούσα ακόμα και τα βασικά: από τον σωστό τρόπο αποθήκευσής του, μέχρι και για το τι πρέπει να προσέχει ένας παραγωγός.

Έτσι, έκλεισα ραντεβού για συνέντευξη με τον ιδιοκτήτη του ελαιοτριβείου, Νίκο Μάρκελλο, ο οποίος αποκαλύπτει στο Newsbeast μυστικά για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο που ενδεχομένως και εσείς να αγνοείτε. Μας μίλησε ακόμη για την αξία του ελαιολάδου, που αποτελεί το σημαντικότερο αγαθό της μεσογειακής διατροφής, για τους «εχθρούς» του, πώς μπορούμε να το ξεχωρίσουμε, για την κλιματική αλλαγή και πώς αυτή επηρεάζει και τα ελαιόδεντρα, αλλά και τι πρέπει να γνωρίζει όποιος θέλει να ασχοληθεί με την καλλιέργειά τους.

Βρισκόμαστε στην εποχή της συγκομιδής τώρα που μιλάμε;

Η εποχή της συγκομιδής ξεκινάει συνήθως, τέλος Σεπτεμβρίου, αρχές Οκτώβρη. Οπότε μπορούμε να πούμε ότι είμαστε επίσημα στην αρχή της νέας ελαιοκομικής περιόδου.

Είναι μια παραγωγική χρονιά η φετινή;

Σε σχέση με την περσινή χρονιά, όσον αφορά τη δική μας περιοχή, φαίνεται ότι είναι πιο καλή.

Η ξηρασία πώς επηρεάζει τις ελιές; Είναι ένα δέντρο που χρειάζεται πολύ νερό;

Η παρατεταμένη ξηρασία επηρεάζει ουσιαστικά το δέντρο, το οποίο από ένα σημείο και μετά έχει ανάγκη από νερό. Όταν δεν έχει νερό, αρχίζει και αντλεί ουσιαστικά νερό, υγρασία από το φρούτο του. Ο καρπός αρχίζει και ζαρώνει και σουρώνει πάνω στο δέντρο, οπότε δεν είναι υγιής για να παράξουμε εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο.

Οπότε αυτό επηρεάζει και τη γεύση του ελαιόλαδου;

Φυσικά. Όταν ο καρπός είναι ζαρωμένος και δεν έχει υγρασία μέσα, επηρεάζει αρνητικά και τη γεύση του. Υπάρχει ένα λεγόμενο ελάττωμα, το οποίο οι γευσιγνώστες το αναφέρουν ως το «ελάττωμα της ξηρασίας».

Είναι βρώσιμο το ελαιόλαδο σε αυτή την περίπτωση; Ή απλώς, δεν είναι τόσο εύγεστο;

Βάσει ορισμού, το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο πρέπει να έχει οξύτητα χαμηλότερη από 0,8%, κάποια άλλα χημικά χαρακτηριστικά μέσα στο όριο, όπως είναι το K2 32, από τα όρια που έχει θεσπίσει η νομοθεσία, αλλά δεν πρέπει να έχει και ελάττωμα στη γεύση του. Αν το προϊόν έχει ένα ελάττωμα στη γεύση του που έχει βαθμολογηθεί από πάνελ γευσιγνωσίας μέχρι το 3,5 -είναι ο βαθμός που δίνουν οι γευσιγνώστες- το ελαιόλαδο είναι παρθένο, που είναι ακόμα βρώσιμο. Αν το ελάττωμα αυτό είναι πάρα πολύ έντονο και είναι πάνω από τη βαθμολογική του 3,5 στη βάση του πάνελ γεύση, τότε δεν θεωρείται βρώσιμο. Οπότε στην ερώτησή σου, ναι, ελλοχεύει ο κίνδυνος η παρατεταμένη ξηρασία να δημιουργήσει ελαιόλαδα με τόσο έντονα ελαττώματα, που να μην θεωρούνται βρώσιμα. Αλλά δεν είμαστε σε αυτό το επίπεδο.

Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο μπορεί να παράξει ο καθένας; Αυτό μπορεί να γίνει με κάποια συγκεκριμένη ποικιλία ή τρόπο παραγωγής;

Όλες οι ποικιλίες, όταν μας παρέχουν έναν υγιή καρπό χωρίς να έχει κάποιο πρόβλημα, είτε χτύπημα από κάποιο έντομο, είτε κάποιο βακτήριο, είτε οτιδήποτε και ακολουθούμε την ψυχρή έκθλιψη, κατά τη διάρκεια της παραγωγής, θα παράξουμε σίγουρα εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Βάζω μια μικρή παρένθεση. Αρκεί και το ελαιοτριβείο να τηρεί όλους τους κανόνες υγιεινής. Να πρέπει τα μηχανήματα να είναι καθαρά. Γιατί αν τα μηχανήματα του ελαιοτριβείου δεν είναι καθαρά, μπορεί το ίδιο το ελαιοτριβείο να καταστρέψει το προϊόν.

Εγώ ως παραγωγός, όταν έρχομαι στο ελαιοτριβείο να βγάλω το ελαιόλαδο, τι πρέπει να προσέξω; Τι πρέπει να έχω κι εγώ κατά νου;

Αρχικά, θα πρέπει να γίνει με απόλυτη προσοχή. Γιατί λέω με απόλυτη προσοχή. Τα τελευταία χρόνια, έχει προκύψει ένα καινούριο πρόβλημα, το οποίο αναφέρεται στην επιμόλυνση από ορυκτέλαια. Αυτό, κατά κύριο λόγο, γίνεται κατά την περίοδο συγκομιδής του καρπού, γιατί σε πολλές περιοχές οι παραγωγοί χρησιμοποιούν αλυσοπρίονα για να κλαδέψουν τις ελιές την ώρα που μαζεύουν τον καρπό.

Αυτό είναι λάθος;

Αυτό είναι λάθος, γιατί τα αλυσοπρίονα, αν δεν λιπαίνονται με κατάλληλα λιπαντικά, επιμολύνουν τον καρπό.

Αυτό είναι κάτι που το κάνουν πολλοί;

Σε κάποιες περιοχές, ναι. Στην περιοχή της Κορινθίας δεν το κάνουμε. Επίσης, όταν έχουν κάποια μηχανήματα που συλλέγουν τον καρπό, τα οποία και αυτά χρησιμοποιούν λιπαντικά που δεν είναι κατάλληλα για τρόφιμα και αυτό μπορεί να έχει επιμόλυνση στο ελαιόλαδο. Και είναι πάρα πολύ μικρή η ποσότητα που μπορεί να επιμολύνει έναν τόνο καρπό. Οπότε, αν ο παραγωγός έχει έναν υγιή καρπό, ακολουθεί όλες τις ορθές πρακτικής συγκομιδής του καρπού, και φέρει άμεσα τον καρπό του προς ελαιοποίηση στο ελαιοτριβείο, μέχρι εκείνο το σημείο σίγουρα θα έχουμε εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Από εκεί και πέρα μπορεί το προϊόν να καταστραφεί μέσα στο ελαιοτριβείο, από κακές πρακτικές ελαιοποίησης του ίδιου του ελαιοτριβέα.

Οι ερασιτέχνες αγρότες είναι «πρόβλημα»; Με την έννοια ότι δεν γνωρίζουν τους βασικούς κανόνες;

Θα σου μιλήσω από προσωπική εμπειρία που έχει συμβεί στο ελαιοτριβείο και το δικό μου, να έχουμε σοβαρή επιμόλυνση σε ένα προϊόν, από παραγωγό ο οποίος δεν γνώριζε κάποια πράγματα και επιμόλυνε ο ίδιος τον καρπό του. Οπότε ναι, θα πρέπει να γνωρίζουν κάποια βασικά πράγματα, γιατί είναι πολύ ευαίσθητο το προϊόν, μέσα στο ελαιοτριβείο μπορεί να γίνει επιμόλυνση ενός παραγωγού, από τον προηγούμενο παραγωγό που έχει φέρει τον καρπό του στο ελαιοτριβείο. Οπότε ναι, θα πρέπει όλοι να είναι πάρα πολύ προσεκτικοί σε αυτή την αλυσίδα.

Κάποιος που δεν έχει ιδέα και επαφή με την καλλιέργεια ελαιόδεντρων και θέλει να ασχοληθεί, υπάρχουν κάποια επιμορφωτικά σεμινάρια για να απευθυνθεί;

Υπάρχουν κάποια επιμορφωτικά σεμινάρια, επειδή πλέον είμαστε και στην εποχή των social media, υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι που κάνουν σχετικά βίντεο. Εμείς έχουμε ανεβάσει βίντεο στη δική μας σελίδα στα social media, όπου μιλάμε για τα ορυκτέλαια. Το είχαμε ανεβάσει πέρυσι για το τι είναι τα ορυκτέλαια και πώς μπορεί ένας παραγωγός να προστατεύσει το προϊόν του. Οι τοπικές ΔΑΟΚ, επίσης, ενημερώνουν τους παραγωγούς και τα ελαιοτριβεία για το τι πρέπει να προσέχουμε και γενικά υπάρχουν εταιρείες που κάνουν σεμινάρια και κάνουν ενημερώσεις κατά καιρούς. Κοίταξε, ο παραγωγός μπορεί να απευθυνθεί και στον ελαιοτριβέα, ώστε να του δώσει κάποιες βασικές πληροφορίες. Αρκεί να ξέρει και ο ελαιοτριβέας αυτές τις βασικές πληροφορίες, διότι δυστυχώς υπάρχουν αρκετοί συνάδελφοι στον χώρο που δεν γνωρίζουν ακόμη βασικά πράγματα.

Εσύ είσαι ιδιώτης που έχεις ελαιοτριβείο. Γιατί κάποιος παραγωγός να επιλέξει ένα ιδιωτικό ελαιοτριβείο; Είναι πιο προστατευμένος;

Όχι, δεν είναι. Υπάρχουν και συνεταιρισμοί, οι οποίοι δουλεύουν πρότυπα, καλύτερα και από ιδιωτικά ελαιοτριβεία, όπως υπάρχουν ιδιωτικά ελαιοτριβεία, τα οποία είναι πάρα πολύ καλά. Τα ελαιοτριβεία χωρίζονται σε ιδιωτικά και σε συνεταιρισμούς. Και στους δύο κλάδους θα δεις πάρα πολύ καλά ελαιοτριβεία και θα δεις ελαιοτριβεία που είναι ντροπή για τον κλάδο και δεν θα έπρεπε να λειτουργούνε. Οπότε ένας πελάτης θα πρέπει να επιλέξει σύμφωνα με τους δικούς του παράγοντες.

Εσείς οι ιδιώτες έχετε στήριξη από το κράτος;

Το κράτος ως κράτος θα μπορούσε να κάνει περισσότερες ημερίδες επιμόρφωσης. Θα μπορούσε να φέρει περισσότερα ευρωπαϊκά κονδύλια για την ανάπτυξη του ελαιολάδου και για την προστασία του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου. Γιατί δυστυχώς μετά λύπης μου, σου λέω ότι είμαστε μια χώρα που μέχρι και σήμερα θεωρούμαστε ακόμα η τρίτη μεγαλύτερη παραγωγός χώρα στον κόσμο, αλλά δεν το γνωρίζουμε το προϊόν το συγκεκριμένο. Δεν το γνωρίζουν οι ίδιοι οι παραγωγοί, δεν ξέρουν τι είναι το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, δεν το γνωρίζουν οι ίδιοι οι ελαιοτριβείς. Και θα μιλήσω για εμάς προσωπικά, γιατί κι εμείς μέχρι να κάνουμε τα πρώτα σεμινάρια γευσιγνωσίας, τα κάναμε όλα εμπειρικά και όλα στην τύχη. Άλλαξε εντελώς, η οπτική μας απέναντι στο προϊόν αυτό, όταν κάναμε τα πρώτα σεμινάρια γευσιγνωσίας, τα οποία εξακολουθούμε και κάνουμε κάθε χρόνο.

Νομίζω πως οι περισσότεροι αγνοούμε ακόμη και πώς να αποθηκεύσουμε σωστά το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο. Αλήθεια, υπάρχουν κάποιοι βασικοί κανόνες αποθήκευσης;

Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο έχει τρεις εχθρούς: οξυγόνο, θερμοκρασία και φως. Η ηλικία του από κάποιους θεωρείται εχθρός, εγώ θα σου πω ότι δεν τη θεωρώ εχθρό, αλλά δεν είναι και σύμμαχος. Τι εννοώ: το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο με το πέρασμα του χρόνου, αν δεν αποθηκευτεί σωστά, αρχίζει από τη φύση του και χάνει θετικά χαρακτηριστικά. Δυστυχώς, η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών δεν γνωρίζει πώς να αποθηκεύσει σωστά το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Έχω παραδείγματα από προσωπική εμπειρία, παραγωγούς «χομπίστες» -το λέω πολύ καλοπροαίρετα- που έχουν 15-20 δέντρα για να βγάλουν το λάδι του σπιτιού τους. Αν σου φωτογράφιζα τα δοχεία που μου φέρνουν για να βάλουν το λάδι που θα φάνε, θα έπεφτες από τα σύννεφα. Μου έχει τύχει άνθρωπος να μου φέρει δοχείο το οποίο είχε λάδι μηχανής μέσα, για να πιάσει το ελαιόλαδό του και, όταν του είπα: «Ρε, άνθρωπέ μου, εδώ πέρα είχες λάδι μηχανής, ήταν χημικό προϊόν μέσα», μου απαντάει: «Το έχω πλύνει πάρα πολύ καλά, δεν έχει τίποτα». Όταν αρνήθηκα να του βάλω το προϊόν σε αυτό το δοχείο, λογοφέραμε κιόλας, διότι νόμιζε ότι ήθελα να του πουλήσω το δοχείο που θα βάλει μέσα το ελαιόλαδο. Ή άλλο παράδειγμα, πλένουν τα δοχεία αποθήκευσης με απορρυπαντικό που μυρίζει πολύ έντονα. Το ελαιόλαδο, όταν θα μπει σε μια επιφάνεια που δεν είναι καθαρή ή έχει οποιαδήποτε οσμή, θα την απορροφήσει αμέσως.

Χάνει σε γεύση έτσι ή το παίρνει και σε άρωμα;

Στα πάντα. Αν μπει σε ένα δοχείο το οποίο είναι πάρα πολύ λερωμένο ή έχει πάρα πολύ έντονη οσμή, μπορεί κατευθείαν να μην είναι βρώσιμο.

Στο σπίτι πώς μπορούμε να το αποθηκεύσουμε για την καθημερινή χρήση;

Ιδανικά σε γυάλινες φιάλες, σκουρόχρωμες ή χρωματιστές.

Αυτό που το βάζουμε στο ντουλάπι κάτω από τον νεροχύτη, δίπλα στα απορρυπαντικά; Είναι λάθος το συγκεκριμένο σημείο;

Όταν αποθηκεύεις το πολυτιμότερο αγαθό της ελληνικής γης δίπλα στα σκουπίδια και στα απορρυπαντικά, καταλαβαίνεις πού το έχουμε κατατάξει στη συνείδησή μας. Το σημαντικότερο αγαθό της μεσογειακής διατροφής.

Ισχύει ότι μπορούμε να το αποθηκεύσουμε και στο ψυγείο;

Κοίταξε, αν κάποιος ψάξει στο διαδίκτυο, θα ακούσει διαφορετικές γνώμες: κάποιοι θα πούνε ότι το ελαιόλαδο δεν είναι καλό να αποθηκεύεται στο ψυγείο, γιατί χάνει ένταση από το άρωμά του. Εγώ, δεν διαπίστωσα κάποια αλλοίωση, απλώς το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο κάτω από μια συγκεκριμένη θερμοκρασία θα παγώσει, μπορεί να κρυσταλλώσει. Σε αυτή την περίπτωση, το βγάζεις, το αφήνεις σε θερμοκρασία δωματίου κι επανέρχεται.

Το ελαιόλαδο έχει «ημερομηνία λήξης»; Μπορώ, δηλαδή να φάω περσινής ή προπέρσινης παραγωγής;

Εγώ που παρακολουθώ ένα σεμινάριο γευσιγνωσίας, κάθε μήνα μας στέλνουν δείγματα, έχει τύχει να δοκιμάσω δείγμα, να το μυρίζω και να λέω: «Παναγία μου, τι λάδι έχει φτιάξει ο παραγωγός» και όταν βλέπω στο description ότι είναι 18 ή και 24 μηνών, μένω άφωνος. Αλλά σε αυτές τις περιπτώσεις τα ελαιόλαδα είναι αποθηκευμένα στους 14 βαθμούς, μέσα σε ψυγείο και χωρίς οξυγόνο ή σε ψυχόμενες δεξαμενές. Άρα, αν είναι ιδανική η αποθήκευση, μπορεί να διαρκέσει και περισσότερο από 18 ή 20 μήνες και να είναι μέσα στα όρια του εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου, αλλά δυστυχώς σου ξαναλέω ένας μέσος παραγωγός δεν μπορεί να αποθηκεύσει σωστά το προϊόν.

Η πλειοψηφία αποθηκεύουμε το ελαιόλαδο σε λίμπες. Εδώ, υπάρχει κάτι που πρέπει να προσέξουμε κατά την αποθήκευσή του;

Πρέπει να τις καθαρίζουν σωστά, εννοείται. Υπάρχουν παραγωγοί που ρίχνουν το φρέσκο λάδι σε λίμπα που έχει υπόλοιπο από περσινό λάδι ή δεν έχουν εκ των πραγμάτων σταθερή θερμοκρασία, τα λάδια τους είναι αφιλτράριστα, μένει το ίζημα που λέγεται «μούργα» στη διάλεκτό μας και με την αυξομείωση της θερμοκρασίας κάνει ζυμώσεις και βγάζει άσχημη μυρωδιά και γεύση, οπότε αλλοιώνεται το προϊόν μέσα στις ίδιες τις λίμπες. Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο μπορούμε να πούμε ότι είναι ένα πάρα πολύ ευαίσθητο προϊόν, αλλά δυστυχώς το αγνοούμε αυτό, νομίζουμε ότι δεν παθαίνει τίποτα. Θα ακούσεις από παλαιούς που λένε ότι «εμένα μου αρέσει να τρώω περσινό λάδι, γιατί δεν καίει στον λαιμό». Αυτό είναι μύθος, δεν ισχύει κάτι τέτοιο.

Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο πώς θα το αναγνωρίσουμε εμείς που δεν είμαστε ειδικοί;

Θα πρέπει κάποιος να έχει κάποιες βασικές γνώσεις γευσιγνωσίας για να το καταλάβει, διαφορετικά θα πρέπει ή ο καταναλωτής ή ο παραγωγός να το στείλει για ανάλυση το προϊόν.

Δηλαδή δεν είναι κάτι που το καταλαβαίνεις στη γεύση του;

Το καταλαβαίνεις, αλλά πρέπει να ξέρεις από γευσιγνωσία ελαιόλαδου. Ακόμα κι εμείς που κάνουμε γευσιγνωσία 4-5 χρόνια, υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις σε δείγματα που δεν το καταλαβαίνουμε, γιατί το ελάττωμα είναι πάρα πολύ μικρό.

Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο για τηγάνισμα ή το χαραμίζουμε;

Φυσικά και το χρησιμοποιούμε, μαγειρεύουμε με αυτό. Αν ανατρέξεις στη βιβλιογραφία ή και στο ίντερνετ, λένε ότι μπορούμε να το κάψουμε μέχρι τους 220 βαθμούς. Όσο το θερμαίνουμε ίσως να του χαλάμε κάποια θετικά συστατικά, αλλά σε κάθε περίπτωση είναι πιο υγιεινό να μαγειρεύεις με ένα φυσικό προϊόν, από ό,τι με ένα προϊόν που προέρχεται από χημική επεξεργασία.

Πόσες φορές μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ίδιο λάδι για να τηγανίσουμε;

Εγώ το χρησιμοποιώ μία φορά. Βάζω τέτοια ποσότητα, για να να το χρησιμοποιήσω μία φορά, και με τις νέες μεθόδους -όπως η Air Fryer- δεν χρειάζεται να χρησιμοποιείς πολύ ελαιόλαδο. Η αλήθεια είναι ότι εδώ στην Ελλάδα πολλές φορές το σπαταλάμε το ελαιόλαδο. Δεν χρειάζεται τόσο μεγάλη ποσότητα.

Είναι ακριβό ως προϊόν το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο;

Η τιμή του καθορίζεται από την παγκόσμια αγορά. Πριν από δύο χρόνια φτάσαμε σε σημείο να αγοράζουμε 10 ευρώ το κιλό από τον παραγωγό, άρα στο ράφι, αν θυμάσαι, είχε εκτοξευτεί η τιμή. Τώρα έχει πέσει, δεν είναι στα 10 ευρώ. Ακούγεται ότι φέτος θα ξεκινήσει γύρω στα 6 ευρώ, βέβαια δεν ξέρουμε ακόμη από πού θα ξεκινήσει η τιμή. Ένα εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, υψηλών προδιαγραφών, με υψηλή συγκέντρωση, πολυφαινόλες, πολύπλοκα αρώματα, ναι μπορεί να θεωρηθεί ακριβό ως προϊόν.

Οι τιμές πώς καθορίζονται κάθε χρόνο;

Ρυθμιστές στην αγορά είναι οι ισπανικές και οι ιταλικές εταιρείες που έχουν και το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς, παγκοσμίως. Άρα, οι τιμές καθορίζονται από εκεί. Τι παραγωγή θα κάνει η Ισπανία σε πρώτη φάση και κατόπιν οι Ιταλοί.

Στα ράφια των σούπερ μάρκετ βρίσκουμε πράγματι εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο;

Θέλω να πιστεύω πως ναι.

Είναι δύσκολο να καλλιεργήσεις ελαιόδεντρα; Το κόστος είναι υψηλό;

Δεν είναι και εύκολο, γιατί, αν θέλεις να το κάνεις αυτό το πράγμα για να βιοπορίζεσαι, θέλεις αρκετά δέντρα. Δεν μπορείς να το κάνεις μέχρι 1.000 δέντρα. Δεν μπορείς να βιοποριστείς μέχρι 1.000 δέντρα. Θέλεις μια επένδυση και σε γη, θέλεις επένδυση και για αγροτικά μηχανήματα, για νερό. Αν δεν έχεις νερό, δεν έχει νόημα να ασχοληθείς με την αγροτική παραγωγή, γιατί πλέον οι καιρικές συνθήκες έχουν αλλάξει δραματικά. Ακόμα κι εμείς που είμαστε τυχεροί και έχουμε νερό, πολλές φορές δεν αρκεί. Άρα όλο αυτό αυξάνει πάρα πολύ το κόστος.

Ποιοι είναι οι εχθροί για τα ελαιόδεντρα, πέρα από την ξηρασία; Θα μπορέσουν να επιβιώσουν στις αλλαγές που φέρνει η κλιματική αλλαγή;

Η ξηρασία είναι το σημαντικότερο. Υπάρχουν ποικιλίες που είναι πιο ανθεκτικές και με συγκεκριμένη φροντίδα τα δέντρα, μπορούν, αλλά και πάλι μειώνεται η παραγωγή. Εμείς, με στοιχεία που έχω από τα δικά μας τα δέντρα, η ποικιλία «Μανάκι» που φύεται κατά κύριο λόγο στην περιοχή μας έχει σοβαρό πρόβλημα παραγωγικότητας την τελευταία πενταετία, λόγω καιρικών συνθηκών, γιατί, για παράδειγμα, πλέον παρατηρούμε ότι έχουμε και πολύ ζεστούς χειμώνες. Η ελιά ως δέντρο θέλει κάποιες μέρες κρύου, οπότε ναι σε γενικές γραμμές οι καιρικές συνθήκες έχουν επηρεάσει την παραγωγή. Ας ελπίσουμε ότι θα αλλάξουν προς το καλύτερο τα επόμενα χρόνια.

Εσείς είστε μια οικογενειακή επιχείρηση, σωστά;

Ναι, είμαστε μια οικογενειακή επιχείρηση τέταρτης γενιάς. Από το 2014 που αναλάβαμε, εκσυγχρονίσαμε τη γραμμή μας. Όπως είπα και παραπάνω, προσπαθούμε κάθε χρόνο να βελτιώνουμε τα προϊόντα μας, γι’ αυτό και συμμετέχουμε σε σεμινάρια γευσιγνωσίας και γενικά σε όποιο σεμινάριο γίνεται, για να παρακολουθούμε τις εξελίξεις στον κλάδο μας. Ξεκινήσαμε το εξαγωγικό μας κομμάτι το 2019, αυτή τη στιγμή εξάγουμε σε 10 χώρες και προσπαθούμε κάθε χρόνο να βρούμε νέους συνεργάτες για να αυξήσουμε τις εξαγωγές μας και τις πωλήσεις μας. Από το 2019 έχουμε μετατρέψει το ελαιοτριβείο σε επισκέψιμο, οπότε φιλοξενούμε και πάρα πολύ κόσμο, το οποίο μας χαροποιεί πολύ, γιατί επιπλέον βλέπουμε και πώς οι επισκέπτες μας θέλουν να μάθουν για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, γιατί και οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν τι είναι ακριβώς. Οπότε παίρνουν βασικές πληροφορίες από εμάς κι ελπίζω να γινόμαστε καλοί πρεσβευτές στο εξωτερικό.

Έρχονται επισκέπτες και από το εξωτερικό;

Ναι, στις εγκαταστάσεις μας μας έχουν επισκεφτεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια άνθρωποι από 70 διαφορετικές χώρες.

Οπότε είναι ένα προϊόν που ενδιαφέρει τον κόσμο, να το ανακαλύψει, να μάθει περισσότερα γι’ αυτό.

Φυσικά γιατί είναι στη διατροφή όλων μας πλέον. Και στην Αμερική -επειδή έχουμε πάρα πολλούς επισκέπτες από την Αμερική- έχουν ξεκινήσει πλέον και θέλουν να τρέφονται πιο υγιεινά κι έχουν ξεκινήσει να χρησιμοποιούν το εξωτερικό παρθένο ελαιόλαδο στην καθημερινή τους διατροφή και θέλουν να μάθουν τι είναι αυτό το προϊόν, πώς παράγεται, ποια είναι τα θετικά οφέλη του για την υγεία μας. Γιατί είναι ένα προϊόν το οποίο έχει και πάρα πολλά οφέλη για την υγεία μας. Ο κύριος Βαγιάτης έχει κάνει πάρα πολλές έρευνες με το Πανεπιστήμιο Αθηνών για τις πολυφαινόλες στο ελαιόλαδο και τις θετικές ιδιότητες που έχουν ως προς την υγεία μας.