Ο δήμαρχος του Κατμαντού, της πρωτεύουσας του Νεπάλ, Μπαλέντρα Σαχ, γνωστός και ως Balen, θεωρείται πλέον ένας από τους υποψηφίους για τη θέση του επόμενου πρωθυπουργού του Νεπάλ, καθώς έχει την απόλυτη στήριξη μεγάλης μερίδας των διαδηλωτών της Gen Z. Ο πρωθυπουργός Σάρμα Όλι παραιτήθηκε μία ημέρα μετά το ξέσπασμα βίαιων διαδηλώσεων στο Νεπάλ λόγω της απαγόρευσης πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης.
Οι διαδηλώσεις, που οργανώθηκαν κυρίως από τη Gen Z, ξεκίνησαν μετά την κυβερνητική απόφαση να απαγορευτούν 26 πλατφόρμες, ανάμεσά τους το Facebook, το Instagram, το YouTube και το X. Η αναταραχή μετατράπηκε σε βία τη Δευτέρα, με τουλάχιστον 19 νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες σε όλη τη χώρα. Μόνο στο Κατμαντού, 18 διαδηλωτές -πολλοί εκ των οποίων μαθητές και φοιτητές με σχολικές και πανεπιστημιακές στολές- έχασαν τη ζωή τους.
Ο Σαχ, πρώην ράπερ που μετατράπηκε σε πολιτικό πρόσωπο, ο οποίος τάχθηκε υπέρ των διαδηλωτών της Gen Z, ήρθε στο προσκήνιο της δημοσιότητας όταν η κυβέρνηση ανακάλεσε την απαγόρευση των social media. Σε ανάρτησή του στο Facebook, μετά την παραίτηση του Όλι, κάλεσε τους διαδηλωτές να δείξουν αυτοσυγκράτηση. Προειδοποίησε επίσης για περαιτέρω ζημιές σε δημόσια και ιδιωτική περιουσία, δηλώνοντας: «Η απώλεια του εθνικού πλούτου είναι, στην πραγματικότητα, απώλεια της δικής μας περιουσίας. Τώρα είναι απαραίτητο να ενεργήσουμε όλοι με αυτοσυγκράτηση.»
Ποιος είναι ο Μπάλεν Σαχ
Γεννημένος στο Κατμαντού το 1990, ο Μπαλέντρα Σαχ σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Νεπάλ, πριν ολοκληρώσει μεταπτυχιακό στη δομοστατική στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Visvesvaraya στην Ινδία.
Πριν ασχοληθεί με την πολιτική, έγινε γνωστός το 2022 με το λεγόμενο «Balen effect» στα social media.
Ο Σαχ υπήρξε ενεργός στη νεπαλέζικη underground hip-hop σκηνή, χρησιμοποιώντας τη μουσική του για να μιλήσει για θέματα όπως η διαφθορά και οι κοινωνικές ανισότητες.
Μπήκε στην πολιτική ως ανεξάρτητος υποψήφιος στις δημαρχιακές εκλογές του Κατμαντού το 2022, κερδίζοντας με περισσότερες από 61.000 ψήφους. Αντίπαλος του Όλι, τον έχει κατηγορήσει δημόσια για διαφθορά. Είναι ενεργός στα social media όπου αλληλεπιδρά με τους πολίτες σχολιάζοντας θέματα κοινωνικού και πολιτικού χαρακτήρα.
Μέσα στην πολιτική αναταραχή, ο Μπαλέντρα Σαχ εξέφρασε τη στήριξή του στο κίνημα. Σε ανάρτηση στο Facebook ανέφερε ότι δεν μπορούσε να συμμετάσχει προσωπικά, καθώς ήταν άνω των 28 ετών – όριο ηλικίας για τη συγκέντρωση της Gen Z. Ωστόσο, σημείωσε ότι ήταν κρίσιμο να ακούσει τη φωνή των νέων διαδηλωτών. Δήλωσε ότι, αν και δεν θα έδινε φυσική παρουσία, έδινε στους νέους τη «πλήρη υποστήριξή» του.
«Η συγκέντρωση είναι ξεκάθαρα ένα αυθόρμητο κίνημα της Γενιάς Ζ, για την οποία ακόμα κι εγώ μπορεί να φαίνομαι μεγάλος σε ηλικία», έγραψε ο Σαχ. «Θέλω να κατανοήσω τις φιλοδοξίες, τους στόχους και τη σκέψη τους. Τα πολιτικά κόμματα, οι ηγέτες, οι ακτιβιστές, οι νομοθέτες και οι καμπάνιες δεν θα πρέπει να επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν τη συγκέντρωση για ίδιον όφελος».
Κόκκινο πανί για την Ινδία
Ο Σαχ είναι γνωστός για τη στήριξή του στο «Μεγάλο Νεπάλ», τη θεωρία που θέλει να εντάξει στο Νεπάλ αρκετές περιφέρειες της Ινδίας. Το 2023 τοποθέτησε πίσω από το γραφείο του έναν χάρτη του «Μεγάλου Νεπάλ» προκαλώντας την οργή της Ινδίας.
Ο ίδιος απαγόρευσε την αναπαραγωγή ινδικών ταινιών στα όρια του δήμου του Κατμαντού, ενώ απαίτησε να καταργηθεί η φράση «Η Sita είναι κόρη της Ινδίας» από την ταινία Adipurush. Σε απάντηση για την απόφασή του αυτή, κατατέθηκε αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο, η οποία οδήγησε στην έκδοση προσωρινής απόφασης κατά της απαγόρευσης του Σαχ.
Αψηφώντας την εντολή του δικαστηρίου, ο Σαχ απευθύνθηκε στο Facebook, δηλώνοντας την άρνησή του να συμμορφωθεί, υποστηρίζοντας ότι η απόφαση του δικαστηρίου ήταν αντίθετη με τα συμφέροντα της χώρας, και επιπλέον κατηγόρησε τόσο την ομοσπονδιακή κυβέρνηση όσο και τα δικαστήρια ότι βρίσκονται υπό την επιρροή της Ινδίας. Μετά τη δήλωση του Σαχ στο Facebook, κατατέθηκε νέα έγκληση στο Ανώτατο Δικαστήριο, κατηγορώντας τον για περιφρόνηση του δικαστηρίου. Παρά το ξέσπασμά του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Σαχ υποχώρησε την επόμενη μέρα και επέτρεψε την προβολή ινδικών ταινιών στο Κατμαντού.
