Σαν σήμερα 26 Μαΐου: Πεθαίνει η Κυβέλη – Η απόλυτη ντίβα που καθόρισε το θέατρο και αγάπησε έναν Παπανδρέου

Στις 26 Μαΐου 1978, φεύγει από τη ζωή η Κυβέλη, η γυναίκα που ταύτισε το όνομά της με την αίγλη του ελληνικού θεάτρου στις αρχές του 20ού αιώνα. Έπαιζε πάντα πρωταγωνιστικούς ρόλους – και όχι μόνο στη σκηνή. Για σχεδόν έναν αιώνα, έζησε μέσα στο φως, στο χειροκρότημα, στις αντιπαραθέσεις και στους έρωτες που έγραψαν ιστορία.

Η σκηνή την ανέδειξε, ο έρωτας την πέρασε στην Ιστορία

Γεννημένη στη Σμύρνη το 1888, η Κυβέλη Ανδριανού ήρθε μικρή στην Αθήνα και μεγάλωσε ανάμεσα σε αυλαίες και θεατρικά παρασκήνια. Έπαιξε πρώτη φορά σε ηλικία 13 ετών και δεν κατέβηκε ποτέ από τη σκηνή. Υπήρξε μαθήτρια και μούσα του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου, με τον οποίο ανέβασε το πρωτοποριακό «Νιρβάνα». Αργότερα, συνεργάστηκε με ιερά τέρατα του ελληνικού θεάτρου: τον Δημήτρη Μινωτή, την Κατίνα Παξινού, τον Κάρολο Κουν.

Η καλλιτεχνική της παρουσία ήταν μαγνητική, με μια έντονη εσωτερικότητα και μια φωνή που παρέσυρε. Όμως δεν ήταν μόνο το ταλέντο της που τη μετέτρεψε σε θρύλο. Ήταν και η προσωπική της ζωή, γεμάτη πάθος και πολιτικό φορτίο.

Η Κυβέλη και ο «Γέρος της Δημοκρατίας»

Το 1923 παντρεύτηκε τον Γεώργιο Παπανδρέου, τον μετέπειτα πρωθυπουργό και εμβληματική πολιτική φυσιογνωμία. Μαζί απέκτησαν έναν γιο, τον Γεώργιο Παπανδρέου τον νεότερο, ο οποίος υιοθετήθηκε από τον πολιτικό – και ο οποίος με τη σειρά του θα γίνει πατέρας του Ανδρέα Παπανδρέου. Η Κυβέλη, έτσι, βρέθηκε στο κέντρο μιας δυναστείας που σημάδεψε την πολιτική Ιστορία της χώρας.

Ο γάμος της με τον Παπανδρέου δεν κράτησε πολύ, αλλά η μεταξύ τους σχέση –και η αύρα της– δεν έπαψε ποτέ να προκαλεί σχόλια, θαυμασμό και ίσως φθόνο.

Πάντα μπροστά από την εποχή της

Η Κυβέλη υπήρξε ακτιβίστρια για την αναγνώριση του θεάτρου ως μορφή τέχνης, μαχήτρια για τη χειραφέτηση των ηθοποιών, και μια γυναίκα που δεν έκρυψε ποτέ τις απόψεις της – ακόμα και όταν αυτό την έφερνε σε σύγκρουση με το κοινό ή τις κυβερνήσεις.

Το 1932 ίδρυσε το δικό της θίασο. Στην Κατοχή αρνήθηκε να ανεβάσει παραστάσεις για τις δυνάμεις Κατοχής και εξορίστηκε στην Κύπρο. Μετά την απελευθέρωση, επανήλθε δυναμικά στο σανίδι.

Η τελευταία της αυλαία

Πέθανε σαν σήμερα το 1978, σε ηλικία 90 ετών, αφήνοντας πίσω της ένα θεατρικό αρχείο-θησαυρό, μια ζωή μυθιστορηματική και μια κληρονομιά που δεν ξεθωριάζει. Ενταφιάστηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, και στο μνήμα της γράφτηκε μονάχα: «Κυβέλη».

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1770: Λήγει άδοξα η επαναστατική προσπάθεια των Ορλόφ και των Ελλήνων της Πελοποννήσου. Τα λεγόμενα Ορλοφικά, που οργανώθηκαν με την υποστήριξη της Ρωσίας, θεωρούνται πρόδρομος της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.

1805: Ο Ναπολέων Βοναπάρτης στέφεται βασιλιάς της Ιταλίας στον καθεδρικό ναό του Μιλάνου, επιχειρώντας να εδραιώσει τη γαλλική κυριαρχία στην ιταλική χερσόνησο.

1821: Πραγματοποιείται η ίδρυση της Πελοποννησιακής Γερουσίας από τους Έλληνες επαναστάτες, ως μία από τις πρώτες προσπάθειες για πολιτική οργάνωση του Αγώνα.

1826: Κατά την πολιορκία της Βαρνάκοβας, οι Έλληνες αγωνιστές πραγματοποιούν ηρωική έξοδο, πολεμώντας μέχρις εσχάτων. Πρόκειται για μια ξεχασμένη πράξη αυτοθυσίας του Αγώνα, που δεν καταλήγει σε νίκη, αλλά αναδεικνύει το ακατάβλητο φρόνημα των επαναστατών.

1828: Εμφανίζεται στη Νυρεμβέργη ένας μυστηριώδης νεαρός, ο Κάσπαρ Χάουζερ, κρατώντας μόνο ένα γράμμα και αγνοώντας βασικές κοινωνικές συμπεριφορές. Η αινιγματική του ταυτότητα και η παράξενη συμπεριφορά του γεννούν θεωρίες συνωμοσίας και εμπνέουν τη λογοτεχνία, την ψυχολογία και τον κινηματογράφο μέχρι σήμερα.

1896: Πραγματοποιείται η στέψη του Νικολάου Β’ στον καθεδρικό ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Μόσχα. Ο τελευταίος τσάρος της Ρωσίας ανεβαίνει στον θρόνο μέσα σε ατμόσφαιρα μεγαλείου, όμως το τέλος του τσαρικού καθεστώτος πλησιάζει δραματικά.

1897: Εκδίδεται ο «Δράκουλας» του Ιρλανδού συγγραφέα Μπραμ Στόκερ, ένα από τα πιο επιδραστικά έργα φαντασίας στην ιστορία της λογοτεχνίας και του κινηματογράφου.

1916: Η Ανατολική Μακεδονία παραδίδεται αμαχητί στις γερμανοβουλγαρικές δυνάμεις από την κυβέρνηση του Στέφανου Σκουλούδη και με τη σύμφωνη γνώμη του βασιλιά Κωνσταντίνου Α’, οδηγώντας στη Β’ Βουλγαρική Κατοχή της περιοχής.

1928: Το συνέδριο της FIFA εγκρίνει την πρόταση για διοργάνωση του πρώτου Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου, το οποίο θα γίνει τελικά στην Ουρουγουάη το 1930.

1930: Ο Γεώργιος Παπανδρέου, ως Υπουργός Παιδείας, στηρίζει την ίδρυση του Ελληνικού Εθνικού Μελοδράματος, προάγγελου της σημερινής Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

1940: Ξεκινά η Επιχείρηση «Δυναμό» για την εκκένωση της Δουνκέρκης από τα αγγλογαλλικά στρατεύματα, μία από τις πιο κρίσιμες διασώσεις του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

1941: Ο στρατηγός Μπέρναρντ Φρέιμπεργκ διατάζει την εκκένωση της Κρήτης, καθώς οι ναζί καταλαμβάνουν τις Μουρνιές Χανίων. Δύο ελληνικοί λόχοι ανακαταλαμβάνουν τον Σταυρωμένο Ρεθύμνου και συλλαμβάνουν 100 Γερμανούς αιχμαλώτους.

1975: Εντάσσονται για πρώτη φορά στην υπηρεσία της Ελληνικής Αστυνομίας σκυλιά εκπαιδευμένα για την ανίχνευση ναρκωτικών. Η χρήση τους σηματοδοτεί νέα εποχή στην καταπολέμηση της διακίνησης ουσιών και ενισχύει τις επιχειρησιακές δυνατότητες της ΕΛ.ΑΣ.

1969: Ο Τζον Λένον και η Γιόκο Ονο αρχίζουν τη δεύτερη εκδήλωση για την Ειρήνη στο κρεβάτι του δωματίου 1472 στο «Queen Elizabeth Hotel» του Μόντρεαλ.

2002: Το μη επανδρωμένο διαστημικό σκάφος «Οδύσσεια του Άρη» ανακαλύπτει τεράστιες ποσότητες πάγου στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη, αυξάνοντας τις ελπίδες για ύπαρξη ζωής.

2003: Ουκρανικό αεροσκάφος Yak-42 με 62 Ισπανούς στρατιώτες συντρίβεται στην Τραπεζούντα, χωρίς επιζώντες. Η τραγωδία αποδίδεται σε λάθος πλοήγησης σε συνθήκες ομίχλης.

Γεννήσεις

Θάνατοι

Εορτολόγιο

Συνέσιος, Συνεσία

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Εβδομάδα Μικρών Βιβλιοπωλείων