Η ευρωπαϊκή ακροδεξιά κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τους τζιχαντιστές που επιβιβάζονται σε σαπιοκάραβα στη Λιβύη μαζί με επίδοξους μετανάστες, όμως η απειλή αυτή, σύμφωνα με τους ειδικούς, μοιάζει ασήμαντη σε σύγκριση με τον πραγματικό κίνδυνο διάπραξης τρομοκρατικών επιθέσεων από Ευρωπαίους πολίτες οι οποίοι επιστρέφουν από τη Συρία ή το Ιράκ.

Πολλοί ηγέτες ακροδεξιών ευρωπαϊκών κομμάτων, από την ιταλική Λέγκα του Βορρά μέχρι το βρετανικό UKIP του Νάιτζελ Φάρατζ προειδοποιούν ότι «τρομοκράτες» μπορεί να επωφεληθούν από το πρωτοφανές μεταναστευτικό ρεύμα στη Μεσόγειο και να κρυφτούν ανάμεσα στους πρόσφυγες για να φτάσουν στην Ευρώπη. Η σύλληψη στην Ιταλία ενός νεαρού Μαροκινού, ο οποίος φέρεται ότι εμπλέκεται στην επίθεση που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Μουσείο Μπαρντό της Τύνιδας, πυροδότησε εκ νέου τη συζήτηση αυτή. Ο νεαρός πιστεύεται ότι έφτασε στη χώρα τον Φεβρουάριο, πάνω σε ένα πλοιάριο που είχε αναχωρήσει από τη Λιβύη.

Την Κυριακή, ένας σύμβουλος της λιβυκής κυβέρνησης δήλωσε στο BBC ότι το Ισλαμικό Κράτος, που δρα πλέον και στη Λιβύη, επιβιβάζει τζιχαντιστές στα πλοιάρια αυτά που έχουν για προορισμό τους την Ευρώπη.

«Ένα από τα προβλήματα είναι ότι μπορεί να υπάρχουν ξένοι μαχητές, μπορεί να υπάρχουν τρομοκράτες κρυμμένοι ανάμεσα στους μετανάστες», παραδέχτηκε εξάλλου την Δευτέρα ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.

Ωστόσο, αυτό «είναι αδύνατον να αποδειχθεί», εκτιμά ο Τσάρλι Γουίντερ, ερευνητής στο ινστιτούτο μελετών Quilliam στο Λονδίνο. Όμως «είναι μια απειλή που υφίσταται. Υπάρχει τουλάχιστον μια ανακοίνωση του Ντάες (σ.σ. το αραβικό ακρωνύμιο του Ισλαμικού Κράτους) για το θέμα αυτό καθώς και η πρόσφατη σύλληψη στην Ιταλία», είπε από την πλευρά του ο Μαρκ Πιερίνι, πρώην πρεσβευτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Λιβύη και ερευνητής στο ινστιτούτο Carnegie της Ευρώπης.

«Μπορεί πολύ εύκολα να διεισδύσουν μεμονωμένα άτομα. Όταν έχουν σωθεί 800 άνθρωποι από τη θάλασσα θα πρέπει στη συνέχεια να ξεχωρίσεις προσεκτικά ποιος είναι ποιος αλλά, προφανώς, οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν κανένα έγγραφο που να πιστοποιεί την ταυτότητά τους. Αφού βγουν στον δρόμο, βρίσκονται πλέον στο (χώρο) Σένγκεν» και μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στις 22 από τις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξήγησε ο Πιερίνι.

Ο Πιερίνι υπογράμμισε όμως ότι αυτοί οι άνθρωποι «δεν είναι η σημαντικότερη τρομοκρατική απειλή, δεδομένου ότι οι επιθέσεις που διαπράχθησαν το 2014 και το 2015 στην Ευρώπη έγιναν όλες από Ευρωπαίους πολίτες» ενώ υπενθύμισε ότι τουλάχιστον 4.000 Ευρωπαίοι έχουν ενταχθεί σε τζιχαντιστικές οργανώσεις στο Ιράκ και τη Συρία.

«Οι πρόσφατες επιθέσεις στον Καναδά, τη Γαλλία, τη Δανία, τις ΗΠΑ προέρχονταν από πρόσωπα που έδρασαν από μόνα τους αλλά εξ ονόματος του Ισλαμικού Κράτους», είπε από την πλευρά του ο Γουίντερ. Ο Βρετανός ερευνητής υποστήριξε επίσης ότι το ΙΚ έχει «άλλες προτεραιότητες», όπως για παράδειγμα «να εδραιώσει την παρουσία του στις περιοχές όπου βρίσκεται ήδη» και «επιδιώκει να επεκταθεί από τις βάσεις του στη Λιβύη».

«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογραμμίζει ότι δεν πρέπει να θέτουμε τους αιτούντες άσυλο και τους τρομοκράτες στην ίδια κατηγορία. Καμία περίπτωση (σ.σ. τρομοκράτη) δεν έχει επιβεβαιωθεί μέχρι τώρα», είπε μια εκπρόσωπος της Κομισιόν όταν ρωτήθηκε για το θέμα από το Γαλλικό Πρακτορείο.

«Το να βάλεις έναν επιβεβαιωμένο τζιχαντιστή, ο οποίος πολέμησε και εκπαιδεύτηκε για μήνες ή και για χρόνια με το ΙΚ, σε ένα πλοιάριο που κινδυνεύει να βυθιστεί δεν είναι και πολύ αποτελεσματικός τρόπος για να τον στείλεις στην Ευρώπη», έκρινε ο Κρίστιαν Νέλεμαν, ο διευθυντής του νορβηγικού κέντρου μελετών RHIPTO. Και αυτό κυρίως επειδή το ΙΚ «διαθέτει ήδη άλλους τρόπους» για να επιστρέφουν οι τζιχαντιστές τους στις πατρίδες τους. «Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει, αλλά (ο κίνδυνος) είναι πολύ περιορισμένος», συνέχισε. «Το πολύ επικίνδυνο είναι ότι το ΙΚ βγάζει χρήματα από τη διακίνηση μεταναστών», εξήγησε ο Νέλεμαν σύμφωνα με τον οποίο οι τζιχαντιστές ωθούν τον κυνισμό στα άκρα: φτάνουν στο σημείο να εξαπολύουν επιθέσεις σε καταυλισμούς Σύρων προσφύγων στο Λίβανο και την Ιορδανία για να προωθήσουν το «εμπόριο» ανθρώπων από την Ανατολή προς τη Δύση.