Ένας από τους πιο καταζητούμενους αρχηγούς της ιταλικής μαφίας συνελήφθη σε νυχτερινή επιχείρηση της αστυνομίας, έπειτα από πέντε χρόνια που βρισκόταν σε φυγή. Ο 39χρονος Λεονάρντο Τζεζουάλντο συνελήφθη τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης από ειδική μονάδα της στρατιωτικής αστυνομίας Καραμπινιέρι, η οποία τον εντόπισε στην κρυψώνα του στη Φότζια της νότιας Ιταλίας.
Σύμφωνα με δραματικά πλάνα από κάμερα σώματος που έδωσε στη δημοσιότητα το ιταλικό Υπουργείο Άμυνας, οι πάνοπλοι αστυνομικοί εισέβαλαν στο κρησφύγετο του φυγά και τον αιφνιδίασαν, ενώ κοιμόταν στο υπνοδωμάτιό του. Μαζί του βρέθηκε ένα γεμάτο όπλο με σβησμένο τον σειριακό αριθμό.
Ποιος είναι ο Τζεζουάλντο
Ο Τζεζουάλντο θεωρείται ανώτερο στέλεχος της διαβόητης και εξαιρετικά βίαιης Società Foggiana ή μαφία της Φότζια, η οποία δραστηριοποιείται στη νότια Ιταλία, κυρίως στην πόλη της Φότζια και στις γύρω περιοχές. Η εγκληματική οργάνωση συνδέεται με λαθρεμπόριο όπλων, ναρκωτικών και ανθρώπων, ένοπλες ληστείες, δολοφονίες, εκβιασμούς και, σύμφωνα με αναφορές, ακόμα και με την επιβολή «φόρου» 50 ευρώ ανά φέρετρο στα τοπικά γραφεία τελετών.
Σε έρευνα εγκληματικότητας που διεξήχθη την περίοδο 2017-2018, η οργάνωση βρέθηκε να συνδέεται με μία δολοφονία την εβδομάδα, μία ληστεία την ημέρα και μία απόπειρα εκβιασμού κάθε 48 ώρες στην επαρχία Φότζια, γεγονός που οδήγησε σε σειρά εκτεταμένων αστυνομικών επιχειρήσεων για την εξάρθρωσή της. Μία από αυτές, γνωστή ως Επιχείρηση Decimabis, πραγματοποιήθηκε το 2020 και είχε ως αποτέλεσμα τη σύλληψη δεκάδων συνεργών του Τζεζουάλντο.
Ωστόσο, ο ίδιος κατάφερε να διαφύγει και παρέμενε φυγόδικος τα τελευταία πέντε χρόνια. Δικάστηκε ερήμην μαζί με άλλους 25 και καταδικάστηκε σε 12 χρόνια φυλάκισης για εγκλήματα που σχετίζονται με τη μαφία. Η σύλληψή του θεωρείται σημαντικός σταθμός στις προσπάθειες της Ιταλίας να πατάξει το οργανωμένο έγκλημα, μετά και τις μαζικές επιχειρήσεις κατά της σικελικής μαφίας που οδήγησαν στη σύλληψη 181 μελών.
Μιλώντας για τις συντονισμένες επιδρομές που πραγματοποιήθηκαν τον περασμένο Φεβρουάριο με τη συμμετοχή 1.200 αστυνομικών, η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι δήλωσε ότι η επιχείρηση «επιβεβαιώνει τη σταθερή δέσμευση του κράτους στη μάχη κατά του οργανωμένου εγκλήματος».
Ισχυρή παραμένει η μαφία
Παρά τις σημαντικές επιτυχίες των διωκτικών αρχών, η μαφία εξακολουθεί να διατηρεί ισχυρή και εκτεταμένη παρουσία στην Ιταλία, σύμφωνα με τον Δείκτη Οργανωμένου Εγκλήματος (Organised Crime Index). Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του οργανισμού, «η διαφθορά παραμένει σοβαρό πρόβλημα και υπάρχουν αυξανόμενες ανησυχίες ότι οι παραδοσιακές μαφιόζικες οργανώσεις εκμεταλλεύονται τα δημόσια κονδύλια που διατέθηκαν για την οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία COVID-19. Αν και οι κρατικοί φορείς δεν ελέγχουν άμεσα τις εγκληματικές αγορές, η διαφθορά είναι διάχυτη στον κρατικό μηχανισμό, επιτρέποντας στους εγκληματίες να επωφελούνται από επικερδή δημόσια συμβόλαια εις βάρος του γενικού πληθυσμού. Η σύμπραξη αστυνομικών αξιωματούχων με εγκληματίες, καθώς και η άμεση συμμετοχή ορισμένων εξ αυτών σε εγκληματικές δραστηριότητες, είναι έντονη».
Ο οργανισμός επισημαίνει ότι η μαφία στην Ιταλία μετατοπίζει τη δράση της από τις βίαιες ενέργειες προκειμένου να αποφύγει την προσοχή των Αρχών, επικεντρώνοντας τη δράση της πλέον στο λαθρεμπόριο και άλλες παράνομες δραστηριότητες. Όπως αναφέρει η Daily Mail, αυτή η αλλαγή έχει προκαλέσει δυσαρέσκεια σε μέλη του υπόκοσμου, όπως αποκάλυψε το 2023 τηλεφωνική υποκλοπή της αστυνομίας εις βάρος του Τζανκάρλο Ρομάνο, πρώην αρχηγού της μαφίας του Παλέρμο.
Ο Ρομάνο ακούγεται να παραπονιέται σε συνεργό του για τη χαμηλή ποιότητα των νέων μελών, δηλώνοντας νοσταλγικά ότι θα ήθελε η μαφία να μοιάζει περισσότερο με εκείνη της ταινίας «Ο Νονός». «Το επίπεδο σήμερα είναι χαμηλό, αξιολύπητο», είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας: «Αν δεις “Τον Νονό”, οι διασυνδέσεις που είχε… ήταν πολύ επιδραστικές λόγω της πολιτικής του δύναμης. Εμείς όμως; Είμαστε στα γόνατα, παιδιά».
Αν και οι εποχές στις οποίες βασίστηκαν οι ταινίες του «Νονού» έχουν περάσει ανεπιστρεπτί, το οργανωμένο έγκλημα στην Ιταλία δεν δείχνει να υποχωρεί. Η αλληλεξάρτηση εγκληματικότητας, επιχειρηματικής δραστηριότητας και διαφθοράς στο κράτος εξακολουθεί να παρέχει στη σύγχρονη μαφία νέες ευκαιρίες δράσης. Ο Δείκτης Οργανωμένου Εγκλήματος καταλήγει σημειώνοντας ότι «ένας αυξανόμενος αριθμός επιχειρηματιών και ανεξάρτητων επαγγελματιών εμπλέκεται σε συνεργασίες με μαφιόζικες ομάδες, επιτρέποντάς τους να διεισδύουν στη νόμιμη οικονομία και να προχωρούν σε οικονομικές και χρηματοοικονομικές δραστηριότητες που θολώνουν τα όρια μεταξύ νομιμότητας και παρανομίας».
