Η ένταση κλιμακώνεται στα ανατολικά σύνορα της Πολωνίας, με την κυβέρνηση της χώρας να προχωρά σε μια κίνηση-ορόσημο: την ανάπτυξη περίπου 40.000 στρατιωτών προς τα σύνορα με τη Λευκορωσία και τη Ρωσία, όπως αναφέρει η κρατική τηλεόραση της χώρας. Η απόφαση αυτή έρχεται ως άμεση απάντηση στη μαζική εισβολή ρωσικών drones στον πολωνικό εναέριο χώρο την Τετάρτη, ένα περιστατικό που κλιμάκωσε την ανησυχία και έθεσε σε συναγερμό ολόκληρη την ευρωπαϊκή συμμαχία.

Τα γυμνάσια «Zapad» και ο φόβος για «επιθετικές» προθέσεις

Η πολωνική στρατιωτική αυτή κινητοποίηση, αν και αιφνιδιαστική, ήταν σε μεγάλο βαθμό αναμενόμενη. Η ανακοίνωση της Ρωσίας και της Λευκορωσίας για την έναρξη των μεγάλων κοινών στρατιωτικών ασκήσεων, με την κωδική ονομασία «Zapad 2025», είχε ήδη προκαλέσει ανησυχία στις χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ.

Ωστόσο, η παραβίαση των συνόρων από τα ρωσικά drones, τα οποία τελικά καταρρίφθηκαν από πολωνικά και ολλανδικά αεροσκάφη, μετέτρεψε την ανησυχία σε άμεση απειλή.

«Η Πολωνία προετοιμαζόταν για το  ‘Zapad 2025’ εδώ και πολλούς μήνες», δήλωσε ο υφυπουργός Άμυνας, Cezary Tomczyk, τονίζοντας ότι οι ασκήσεις αυτές, στις οποίες συμμετείχαν ήδη πάνω από 30.000 Πολωνοί και συμμαχικοί στρατιώτες, είναι «επιθετικές».

 Ο υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας, Radosław Sikorski, έκανε λόγο για «εξαιρετικά επιθετικά σενάρια» που θυμίζουν τις προετοιμασίες της Ρωσίας πριν από τις εισβολές στη Γεωργία το 2008 και στην Ουκρανία το 2022.

Ο στρατηγικός στόχος και το «πέρασμα του Σουβάλκι»

Οι πολωνικές αρχές εκφράζουν ανοιχτά τον φόβο ότι ένας από τους κύριους στόχους των ασκήσεων «Zapad» είναι η εξάσκηση για την κατάληψη του λεγόμενου «περάσματος του Σουβάλκι».

Πρόκειται για μια λεπτή λωρίδα γης που συνδέει την Πολωνία με τη Λιθουανία, ωστόσο βρίσκεται «παγιδευμένη» ανάμεσα στη Λευκορωσία και τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ. Αυτή η στρατηγικά κρίσιμη περιοχή, γνωστή ως η «αχίλλειος πτέρνα του ΝΑΤΟ», θα μπορούσε να αποκόψει τις χερσαίες δυνάμεις της Βαλτικής από την υπόλοιπη Ευρώπη.

Σε αυτό το κλίμα, η Πολωνία έχει προχωρήσει σε δραστικές κινήσεις, κλείνοντας προσωρινά όλες τις συνοριακές διαβάσεις με τη Λευκορωσία. Μετά το περιστατικό με τα drones, η απόφαση αυτή μετατράπηκε σε οριστική «μέχρι νεοτέρας», υπογραμμίζοντας το πρωτοφανές επίπεδο συναγερμού. Ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δεν δίστασε να δηλώσει πως η χώρα βρίσκεται «πιο κοντά σε στρατιωτική σύγκρουση από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», καθώς όπως τόνισε, «μια κόκκινη γραμμή έχει ξεπεραστεί».

Το «πολεμικό» κλίμα επιβεβαιώνεται και από τις δηλώσεις του Ουκρανού Προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος προειδοποίησε ότι οι ασκήσεις θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως «κάλυψη» για μια επίθεση σε χώρες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Στον αντίποδα, το Υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας και της Λευκορωσίας απέρριψαν κάθε κατηγορία, ισχυριζόμενοι ότι τα drones «χάθηκαν».