Κάθε φορά που μπαίνεις σε ένα αεροπλάνο, σου ζητούν να θέσεις το κινητό σου σε λειτουργία πτήσης. Έχεις αναρωτηθεί ποτέ γιατί; Και κυρίως, τι συμβαίνει αν δεν το κάνεις; Η απάντηση δεν είναι τόσο δραματική όσο φαντάζεσαι.
Όπως λέει ο πιλότος και εκπαιδευτής Gary Coxe, με πάνω από 7.000 ώρες πτήσης, «δεν συμβαίνει απολύτως τίποτα». Την ίδια άποψη συμμερίζεται και μηχανικός αεροπορικής εταιρείας με έδρα την Ουάσινγκτον, που μίλησε ανώνυμα στο Travel + Leisure. Παρ’ όλα αυτά, οι ειδικοί παραδέχονται ότι, ακόμη κι αν δεν είναι επικίνδυνο, είναι θέμα ευγένειας και υπευθυνότητας να ενεργοποιείται η λειτουργία πτήσης.
Ο PerchPoint, πρώην πιλότος του αμερικανικού στρατού και δημιουργός ενός viral TikTok βίντεο για τη λειτουργία πτήσης, εξηγεί πως «όχι, το αεροπλάνο δεν θα πέσει ούτε θα επηρεαστούν τα συστήματα του αεροσκάφους, όμως μπορεί να υπάρξει παρεμβολή στα ακουστικά των πιλότων». Ακόμα και λίγα κινητά που προσπαθούν να συνδεθούν με δίκτυο εν πτήσει, μπορούν να προκαλέσουν ηλεκτρομαγνητικό “θόρυβο”, τον οποίο οι πιλότοι ακούνε σαν ενοχλητικό βουητό, σαν… κουνούπι.
Το πρόβλημα εστιάζεται κυρίως στις φάσεις απογείωσης και προσγείωσης – τις πιο κρίσιμες για την ασφάλεια. Αν και δεν εμποδίζει τη λήψη εντολών από τον πύργο ελέγχου, η ποιότητα ήχου ενδέχεται να μειωθεί, κάνοντας την επικοινωνία λιγότερο καθαρή.
Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αεροπορίας των ΗΠΑ (FAA) αποφεύγει να δηλώσει αν έχουν καταγραφεί ατυχήματα λόγω κινητών που δεν ήταν σε λειτουργία πτήσης. Ωστόσο, υποστηρίζει πως η χρήση οποιασδήποτε ηλεκτρονικής συσκευής επιτρέπεται μόνο όταν δεν επηρεάζει την ασφάλεια και τα συστήματα επικοινωνίας. Η απαγόρευση της κινητής τηλεφωνίας στις πτήσεις τέθηκε σε ισχύ το 1991 από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών (FCC), εξαιτίας του κινδύνου παρεμβολών σε κρίσιμα όργανα πτήσης.
Η τεχνολογία, ωστόσο, προχωρά. Το 2013, η FCC άνοιξε ξανά τη συζήτηση, παραδεχόμενη ότι υπάρχουν πλέον τεχνολογίες που μπορούν να εγκατασταθούν στο αεροπλάνο για την αποφυγή παρεμβολών – και εφαρμόζονται ήδη σε πολλές χώρες. Μάλιστα, σχετική μελέτη της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών κατέγραψε μόλις 29 περιστατικά πιθανού προβλήματος από κινητά τηλέφωνα παγκοσμίως μεταξύ 2003 και 2009.
Στην Ευρώπη, τα δεδομένα είναι πολύ διαφορετικά. Από τον Ιούνιο του 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επιβάλει την εγκατάσταση ειδικών συστημάτων (picocells) που επιτρέπουν χρήση κινητού και 5G εν πτήσει. Πρόκειται για «φορητούς» σταθμούς βάσης που χρησιμοποιούν δορυφορικά δίκτυα, χωρίς να παρεμβαίνουν στα συστήματα του αεροσκάφους.
Στις ΗΠΑ, όμως, η FAA δεν έχει επικαιροποιήσει τις σχετικές οδηγίες από το 2017. Και δεδομένου ότι οι αμερικανικές 5G συχνότητες είναι υψηλότερες και πιο πιθανό να προκαλέσουν παρεμβολές, η υιοθέτηση αντίστοιχης τεχνολογίας φαίνεται μακρινή.
Μπορεί να μη σε συλλάβουν επειδή δεν έβαλες το κινητό σου σε λειτουργία πτήσης, αλλά ενδέχεται να τιμωρηθείς. Το 2016, Βρετανός επιβάτης της Flybe πλήρωσε πρόστιμο άνω των 600 δολαρίων, ενώ το 2018, μία γυναίκα αποβιβάστηκε από πτήση επειδή αρνήθηκε να υπακούσει στις οδηγίες.
Το συμπέρασμα; Μπορεί να μη ρισκάρεις τη ζωή σου, αλλά σέβεσαι το πλήρωμα και τους υπόλοιπους επιβάτες. Επιπλέον, η λειτουργία πτήσης εξοικονομεί μπαταρία, και το να είσαι «εκτός δικτύου» για μερικές ώρες ίσως είναι ό,τι καλύτερο για να ξεκουράσεις λίγο και την κοινωνική σου μπαταρία.