Αλλάζει προς το αυστηρότερο η στάση της Ιαπωνίας απέναντι στη μαφιόζικη οργάνωση της γιακούζα, που επί δεκαετίες δρούσε με απόλυτη ατιμωρησία.

Ενδεικτική είναι η επιγραφή στην πόρτα ενός εργοταξίου στο Τόκιο όπου αναφέρεται ότι οι παράνομοι δεν είναι καλοδεχούμενοι.

Οι οικογένειες της γιακούζα πλούτισαν χάρη στα παράνομα στοιχήματα, τα ναρκωτικά, την πορνεία, την «προστασία» και την τοκογλυφία. Αλλά σε αντίθεση προς την ιταλική Μαφία οι δραστηριότητες του ιαπωνικού οργανωμένου εγκλήματος ουδέποτε διεξάγονταν στα κρυφά αλλά ανοικτά και από γνωστά γραφεία.

Η γιακούζα διατηρούσε επί χρόνια άρρηκτες σχέσεις με τον συντηρητικό πολιτικό κόσμο, ο οποίος κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή αδιάλειπτα σχεδόν από τα τέλη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Σε γενικές γραμμές και η αστυνομία έχει την τάση να μην καταδιώκει τη γιακούζα, καθώς λογαριάζει στη δυναμική της επικάλυψη του υπόκοσμου για να πατάξει τους μικροαπατεώνες και την καθημερινή εγκληματικότητα – αρκεί οι δραστηριότητές της να μην βλάπτουν άμεσα του έντιμους πολίτες.

Μολαταύτα, ο κώδικας δράσης της γιακούζα ανατράπηκε τα τελευταία χρόνια από την Κοντοκάι, μία ομάδα προερχόμενη από τα σπλάχνα της πιο δυναμικής πτέρυγας της οργάνωσης, τη Γιαμαγκούτσι-γκούμι.

Στα τέλη του περασμένου χρόνου, η αστυνομία συνέλαβε με φαντασμαγορικό τρόπο τον Κιγιόσι Τακαγιάμα, τον φερόμενο ως αρχηγό της Κοντοκάι και ντε φάκτο αρχηγό της Γιαμαγκούσι-γκούμι, της οποίας το «αφεντικό» Κενίτσι Σινόντα βρίσκεται από το 2005 στη φυλακή για παραβίαση του νόμου περί οπλοφορίας.

Η ψήφιση ενός νόμου κατά του οργανωμένου εγκλήματος το 2008 διευκόλυνε το έργο των διωκτικών αρχών. Η μία μετά την άλλη, οι εισαγγελίες στο Αρχιπέλαγος έχουν αρχίσει να εφαρμόζουν τα μέτρα που θέτουν εκτός νόμου τις εταιρείες που έχουν συστήσει οι μαφιόζοι.

Πλέον, η νομοθεσία ορίζει πως οι αρχηγοί της γιακούζα θα είναι υπόλογοι για εγκλήματα που διαπράττουν οι υφιστάμενοί τους και τα συμβόλαια που υπογράφονται πλέον μεταξύ των εταιρειών περιλαμβάνουν ρήτρα που επιβάλλει ότι κανένα από τα συμβαλλόμενα μέρη δεν αποτελεί μέλος κάποιας «ομάδας με αντικοινωνική δραστηριότητα», έναν ευφημισμό για την όποια αναφορά στη γιακούζα.

Αντλώντας θάρρος από τη νέα στάση απέναντι στη γιακούζα οι επιτροπές κατοίκων που έχουν συσταθεί για τον σκοπό αυτό έχουν κάνει έργο ζωής για να αποτρέψουν την εισβολή νέων μαφιόζικων οργανώσεων στους εργασιακούς χώρους και τις γειτονιές.

Η τάση έχει αρχίσει να αντιστρέφεται ιδιαίτερα στον κατασκευαστικό τομέα, όπου οι εταιρείες χρησιμοποιούσαν κατά κόρον τη γιακούζα για τη στρατολόγηση φθηνών εργατικών χεριών, για τη διάλυση απεργιακών κινητοποιήσεων, ή για τον εκφοβισμό κατοίκων που αντιδρούσαν σε προγράμματα οικιστικής ανάπτυξης.