Από την Καστοριά του Σαργκάνη στη Λάρισα των 2 τροπαίων: Τι κάνει η επαρχία στους τελικούς του κυπέλλου Ελλάδας

Ο φετινός τελικός του κυπέλλου Ελλάδας έχει πρωταγωνιστές τον Ολυμπιακό και τον ΟΦΗ, με τους πρωταθλητές «ερυθρόλευκους» να είναι το φαβορί και τους Κρητικούς να θέλουν… εκδίκηση για την ήττα του 1990, σε ένα παιχνίδι στο οποίο η επαρχία θα διεκδικήσει για 14η φορά το τρόπαιο.

Έχει καθιερωθεί παγκοσμίως ως ο θεσμός των εκπλήξεων καθώς είναι πιο εύκολο, σε σχέση με τον μαραθώνιο του πρωταθλήματος, να κάνει την έκπληξη το αουτσάιντερ. Για εμπορικούς λόγους, βέβαια, είναι πάντα προτιμότερο να βρίσκονται στον τελικό δύο από τις μεγάλες ομάδες της χώρας, για ποδοσφαιρικούς όμως είναι πάντα πιο όμορφο όταν καταφέρνει να φτάσει στον τελικό μία από τις μικρομεσαίες. Μία από αυτές που δεν έχουν ως ρουτίνα το να κατακτούν τίτλους.

Στην Ελλάδα, είναι η αλήθεια, οι εκπλήξεις δεν γίνονται τόσο συχνά όσο στο εξωτερικό, καθώς σε όλη την ιστορία του θεσμού είναι μόνο τέσσερις οι φορές που η κούπα κατέληξε στα χέρια ομάδας της επαρχίας. Ο ΟΦΗ είναι μία από αυτές που τα έχουν καταφέρει και απόψε (17/5) θα προσπαθήσει να κοντράρει τα προγνωστικά και να στεφθεί για δεύτερη φορά κυπελλούχος Ελλάδας, έχοντας απέναντί του τον πολυνίκη Ολυμπιακό, ο οποίος θέλει το τρόπαιο για να γιορτάσει με νταμπλ τα 100 χρόνια από την ίδρυσή του.

Η ιστορία τα έφερε έτσι ώστε οι δύο ομάδες να κοντράρονται για δεύτερη φορά σε τελικό ακριβώς 35 χρόνια μετά την πρώτη μονομαχία τους και είναι μια καλή ευκαιρία για να θυμηθούμε τι έγινε σε όλους τους τελικούς στους οποίους υπήρχε επαρχιακή ομάδα.

1953-54: Ολυμπιακός – Δόξα Δράμας 2-0

Στις 23 Μαΐου 1954, στο γήπεδο της Λεωφόρου, η Δόξα Δράμας έγινε η πρώτη επαρχιακή ομάδα που έφτασε στον τελικό του κυπέλλου, έχοντας απέναντί της μια ομάδα που είχε μετατρέψει σε ρουτίνα το να κατακτά το τρόπαιο. Ο Ολυμπιακός τα είχε καταφέρει τις τρεις προηγούμενες χρονιές και έκανε το 4×4 επικρατώντας με 2-0 χάρη σε γκολ των Δρόσου (31′) και Δαρίβα (38′). Έτσι, στέφθηκε κυπελλούχος Ελλάδας για 5η φορά στην ιστορία του.

1957-58: Ολυμπιακός – Δόξα Δράμας 5-1

Τέσσερα χρόνια μετά, στις 30 Ιουλίου 1958, στο Καραϊσκάκη αυτή τη φορά, οι δύο ομάδες θα αναμετρηθούν ξανά στον τελικό του κυπέλλου και η κατάληξη θα είναι ίδια. Η κούπα, δηλαδή, θα βαφτεί ερυθρόλευκη και μάλιστα με πιο ευρύ σκορ αυτή τη φορά. Ο Γκαβέζος στο 22′ θα κάνει το 1-0 για τον Ολυμπιακό και στο 43′ ο Μπέμπης θα γράψει το 2-0. Η Δόξα θα μειώσει σε 2-1 στο 52′ με τον Ναλμπαντή μπαίνοντας ξανά στο παιχνίδι αλλά δεν θα αργήσει να… βγει οριστικά: 3-1 στο 63′ ο Πολυχρονίου, 4-1 στο 87′ ξανά ο Πολυχρονίου, 5-1 στο 89′ ο Υφαντής και οι Πειραιώτες κατακτούν το 7ο κύπελλο της ιστορίας τους.

1958-59: Ολυμπιακός – Δόξα Δράμας 2-1

Στις 5 Ιουλίου 1959, στο γήπεδο της Λεωφόρου, η Δόξα Δράμας θα έχει ακόμη μία, τελευταία όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, ευκαιρία να διεκδικήσει το κύπελλο αλλά ο Ολυμπιακός θα φροντίσει να αποδείξει ότι όντως το… κακό μπορεί να τριτώσει. Και θα το κάνει με ανατροπή αυτή τη φορά. Οι Δραμινοί καταφέρνουν να ανοίξουν το σκορ με την έναρξη του δεύτερου ημιχρόνου, στο 47′ συγκεκριμένα, με τον Γεωργιάδη αλλά η αντίδραση θα είναι άμεση. Στο 52′ ο Υφαντής θα ισοφαρίσει για τους «ερυθρόλευκους» και στο 59′ ο Μπέμπης θα κάνει το 2-1 που παρέμεινε ως το τέλος, με το τρόπαιο να παίρνει τον δρόμο για τον Πειραιά για 8η φορά.

1962-63: Ολυμπιακός – Πιερικός 3-0

Στις 18 Ιουλίου 1963, στη Λεωφόρο, ο Πιερικός θα γίνει η δεύτερη επαρχιακή ομάδα που φτάνει σε τελικό του κυπέλλου Ελλάδας, έχοντας απέναντί του τον… συνήθη ύποπτο. Τον Ολυμπιακό, ο οποίος θέλει να κατακτήσει το τρόπαιο για 11η φορά και θα το καταφέρει βάζοντας τις βάσεις από το πρώτο ημίχρονο. Τα γκολ των Πολυχρονίου (28′) και Παπάζογλου (38′) βάζουν την ομάδα του Γιάννη Χέλμη μπροστά με 2-0 και στο 65′ θα έρθει και το 3-0, το οποίο ήταν και το τελικό αποτέλεσμα, από τον Σιδέρη.

1979-80: Καστοριά – Ηρακλής 5-2

Η 25η Μαΐου 1980 είναι μια ιστορική ημερομηνία για το ελληνικό ποδόσφαιρο καθώς για πρώτη φορά ομάδα της επαρχίας θα καταφέρει να στεφθεί κυπελλούχος Ελλάδας. Πρόκειται για την Καστοριά, η οποία θα αντιμετωπίσει τον Ηρακλή του Βασίλη Χατζηπαναγή στον τελικό της Νέας Φιλαδέλφειας και θα τον νικήσει με 5-2! Οι Θεσσαλονικείς θα μπουν καλύτερα στο παιχνίδι και θα ανοίξουν το σκορ στο 14′ με πέναλτι του Καλαμπάκα, στο 40′ όμως οι «γουναράδες» θα ισοφαρίσουν με το αυτογκόλ του Παπαδόπουλου.

Με την έναρξη της επανάληψης, στο 49′, ο Δίντσικος θα κάνει το 2-1 για την Καστοριά, η οποία στο 54′ θα αποκτήσει αριθμητικό πλεονέκτημα καθώς αποβλήθηκε ο Μιχαηλίδης και στο 69′ θα σκοράρει ξανά με τον Τσιρώνη (3-1). Ο Μαυροδουλάκης στο 80′ με κεφαλιά θα μειώσει σε 3-2 δίνοντας ξανά ελπίδες για τον Ηρακλή αλλά στο 87′ ο Τσιρώνης θα πετύχει το δεύτερό του γκολ για το 4-2 και στο 92′, με πέναλτι, θα κάνει χατ-τρικ για το τελικό 5-2.

1981-82: Παναθηναϊκός – ΑΕΛ 1-0

Στις 19 Ιουνίου 1982, στη Νέα Φιλαδέλφεια, θα λάβει χώρα ένας τελικός που θα μείνει στην ιστορία επειδή ο νικητής δεν θα παραλάβει το τρόπαιο αλλά… ένα αναμνηστικό. Ο Παναθηναϊκός αντιμετωπίζει την ΑΕΛ και με γκολ του Χαραλαμπίδη στο 49′ θα κάνει το 1-0, το οποίο θα παραμείνει ως το τέλος καθώς ο ίδιος παίκτης θα αστοχήσει σε πέναλτι στο 72′. Οι «πράσινοι» θα επικρατήσουν και θα κατακτήσουν το 7ο κύπελλο της ιστορίας τους, το τρόπαιο όμως δεν θα τους απονεμηθεί εκείνη την ημέρα αλλά δύο μήνες μετά, καθώς εκκρεμούσε η εκδίκαση της ένστασης του Ολυμπιακού για την ελληνοποίηση του Χουάν Ραμόν Ρότσα.

1983-84: Παναθηναϊκός – ΑΕΛ 2-0

Δύο χρόνια μετά, οι δύο ομάδες θα αναμετρηθούν ξανά στον τελικό του κυπέλλου Ελλάδας, στον οποίο θα καταγραφεί ρεκόρ προσέλευσης καθώς διατέθηκαν 73.829 εισιτήρια. Οι Λαρισαίοι θέλουν να πάρουν εκδίκηση για την ήττα του 1982 αλλά ο Παναθηναϊκός είναι αυτός που θα επικρατήσει ξανά και θα πανηγυρίσει για το 8ο κύπελλο της ιστορίας του, πετυχαίνοντας και τα δύο γκολ στο πρώτο ημίχρονο: Στο 18′ ο Δημόπουλος και στο 39′ ο Αντωνίου. Έτσι, θα μπει «αντίο» στο ποδόσφαιρο με τον καλύτερο τρόπο ο Άνθιμος Καψής, ο οποίος αγωνίστηκε για τελευταία φορά.

1984-85: ΑΕΛ – ΠΑΟΚ 4-1

Τη σεζόν 1984-85 ο ΠΑΟΚ κατέκτησε το 2ο πρωτάθλημα της ιστορίας του και στις 22 Ιουνίου θα παραταχθεί στο ΟΑΚΑ για να αντιμετωπίσει την ΑΕΛ, η οποία για 3η φορά είναι στον τελικό του κυπέλλου Ελλάδας. Και θα είναι και η… φαρμακερή. Οι Θεσσαλοί, οι οποίοι έχουν αρχίσει να χτίζουν την ομάδα που θα κατακτήσει το πρωτάθλημα το 1988, ανοίγουν το σκορ στο 39′ με τον Ζιώγα, κάνουν το 2-0 στο 47′ με τον Κμίετσικ και δεν χάνουν την ψυχραιμία τους όταν ο Σκαρτάδος θα μειώσει σε 2-1 στο 55′. Ο Ζιώγας θα βρει ξανά δίχτυα στο 73′ για το 3-1 και ο Βαλαώρας θα γράψει το 4-1 στο 75′, με τους «βυσσινί» να πανηγυρίζουν τον πρώτο τίτλο της ιστορίας τους και να… προειδοποιούν για αυτό που θα ακολουθούσε.

1986-87: ΟΦΗ – Ηρακλής 1-1 (3-1 στα πέναλτι)

Μετά την Καστοριά και τη Λάρισα, ο ΟΦΗ θα γίνει η τρίτη επαρχιακή ομάδα που θα κατακτήσει το κύπελλο Ελλάδας και θα το κάνει στις 21 Ιουνίου 1987, στο ΟΑΚΑ, έχοντας απέναντί του τον Ηρακλή. Ο «γηραιός» ήταν αυτός που άνοιξε το σκορ, στο 30′, με τον Κωφίδη, οι Κρητικοί όμως απαντούν άμεσα, στο 34′ συγκεκριμένα, με τον Χαραλαμπίδη, με το 1-1 να παραμένει ως το τέλος της κανονικής διάρκειας και να μην αλλάζει ούτε στην παράταση. Έτσι, όλα κρίθηκαν στη διαδικασία των πέναλτι, όπου η ομάδα του Έγκεν Γκέραρντ θα επικρατήσει με 3-1 καθώς οι Χαραλαμπίδης, Τσινός και Παπαβασιλείου θα βρουν στόχο, ενώ για τον Ηρακλή ευστόχησε μόνο ο Παπαδόπουλος, με τους Ζούντμπι, Ζήφκα και Αδάμου να γίνονται μοιραίοι.

1989-90: Ολυμπιακός – ΟΦΗ 4-2

Στις 17 Μαΐου 1990, στο ΟΑΚΑ, ο ΟΦΗ θέλει το 2ο κύπελλο της ιστορίας του αλλά ο Ντέταρι θέλει να χαρίσει ένα τρόπαιο στον Ολυμπιακό και θα εξελιχθεί σε πρωταγωνιστή. Σε αυτό που θα μείνει στην ιστορία ως το καλύτερό του παιχνίδι στην Ελλάδα, ο Ούγγρος είναι ο ηγέτης του Ολυμπιακού που επικρατεί με 4-2 και κατακτά το τρόπαιο για 18η φορά. Ο Τσαλουχίδης έκανε το 1-0 στο 12′ με κεφαλιά, ο Ντέταρι έγραψε το 2-0 με πέναλτι στο 29′, αλλά οι Κρητικοί αντιδρούν στο ξεκίνημα του δευτέρου ημιχρόνου: 2-1 στο 48′ με κεφαλιά του Βλαστού και 2-2 στο 53′ με μονοκόμματο σουτ του Τσίμπου. Στο 69′, όμως, ο Τσαλουχίδης θα σκοράρει ξανά για το 3-2 των «ερυθρόλευκων» και στο 90′ ο Ντέταρι με γκολάρα θα διαμορφώσει το τελικό 4-2.

2006-07: ΑΕΛ – Παναθηναϊκός 2-1

Τη δεκαετία του ’80 η ΑΕΛ είχε ηττηθεί δύο φορές από τον Παναθηναϊκό σε τελικό κυπέλλου, οπότε έψαχνε την… εκδίκηση. Και θα την πάρει στις 5 Μαΐου 2007 στο Πανθεσσαλικό Στάδιο. Στον γειτονικό Βόλο, οι Λαρισαίοι μπαίνουν δυνατά στο παιχνίδι και ανοίγουν το σκορ στο 3′ με κεφαλιά του Κόζλεϊ, πριν έρθει η απάντηση των «πράσινων» λίγο πριν το τέλος του πρώτου ημιχρόνου, στο 44′, με πέναλτι του Παπαδόπουλου. Η μέρα, όμως, ήταν της ΑΕΛ και θα αποδειχθεί στο 82′, όταν ο Αντσουέ θα κάνει το 2-1 και θα χαρίσει στην ΑΕΛ το δεύτερο κύπελλο της ιστορίας της.

2012-13: Ολυμπιακός – Αστέρας Τρίπολης 1-1 (3-1 στην παράταση)

Στις 11 Μαΐου 2013 ο Ολυμπιακός παρατάσσεται στο ΟΑΚΑ με στόχο το νταμπλ και ο Αστέρας Τρίπολης για να κατακτήσει τον πρώτο τίτλο της ιστορίας του. Είναι η πρώτη φορά που οι Αρκάδες έχουν φτάσει στον τελικό του κυπέλλου και μπαίνοντας με ενθουσιασμό στο παιχνίδι καταφέρνουν να προηγηθούν στο 14′ με τον Ράγιο. Οι Πειραιώτες ισοφαρίζουν στο 42′ με τον Φουστέρ και το 1-1 παραμένει ως το τέλος της κανονικής διάρκειας, με αποτέλεσμα ο τελικός να οδηγηθεί στην παράταση. Εκεί, ο Τζιμπούρ θα κάνει το 2-1 στο 98′ και ο Αμπντούν θα γράψει το 3-1 με πέναλτι στο 119′, με τους «ερυθρόλευκους» να κατακτούν το τρόπαιο για 26η φορά στην ιστορία τους.

2014-15: Ολυμπιακός – Ξάνθη 3-1

Δύο χρόνια μετά, ξανά στο ΟΑΚΑ, ο Ολυμπιακός θα αντιμετωπίσει ακόμη μία επαρχιακή ομάδα που για πρώτη φορά έφτασε στον τελικό. Ο λόγος για την Ξάνθη, η οποία θα αντέξει μέχρι τις καθυστερήσεις του πρώτου ημιχρόνου, όταν ο Χάρα θα κάνει το 1-0 για τους «ερυθρόλευκους». Από εκεί και πέρα, ο Ντομίνγκες θα γράψει το 2-0 στο 63′ και ο Φορτούνης θα σκοράρει στο 80′ για το 3-0, με τους Πειραιώτες να κατακτούν το τρόπαιο και τους Ακρίτες να καταφέρνουν, απλά, να πετύχουν το γκολ της τιμής στο 87′ με τον Καπετάνο, για το τελικό 3-1.