Πρόοδο ως προς την υλοποίηση της κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής διαπίστωσε ο πρωθυπουργός αμέσως μετά το τέλος της συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες. Απαντώντας σε ερωτήσεις ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε τόσο σε θέματα όπως η πράσινη μετάβαση και το στεγαστικό και μάλιστα προανήγγειλε εξαγγελίες μέσα από την αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων για την ενεργειακή αναβάθμιση.
«Έχουμε ήδη κάνει σημαντικά βήματα ως προς την υλοποίηση μιας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής. Αναφέρομαι στην θεσμοθέτηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής την οποία έχει ήδη αξιοποιήσει η χώρα μας αλλά και στο πρόγραμμα SAFE, ένα χρηματοδοτικό εργαλείο που ενθαρρύνει τις χώρες της ΕΕ να προχωρήσουν σε συμπράξεις και κοινές παραγγελίες” επισήμανε ο πρωθυπουργός σε δηλώσεις του μετά το πέρας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
“Θεωρώ πολύ θετικό ότι στον χάρτη της Ε.Ε. αντιμετωπίστηκαν ως εμβληματικά έργα προτάσεις που ήταν ανέκαθεν εθνική προτεραιότητα. Ενδεικτικά αναφέρομαι στην αντιπυραυλική ασπίδα” πρόσθεσε και συνέχισε: “Θυμίζω ότι πρώτος με τον Πολωνό πρωθυπουργό είχα παρουσιάσει αυτή την πρόταση πριν από 2 χρόνια αλλά και την προστασία των συνόρων της ΕΕ από drones. Είναι πολύ σημαντικό ότι υπάρχει αναγνώριση ότι οποιοδήποτε έργο πρέπει να λαμβάνει υπόψη όλα τα ευρωπαϊκά σύνορα. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία πέραν των δυνατοτήτων για την χρηματοδότηση τέτοιων έργων δεν έχουν εξειδικευτεί. Δεν είμαστε ακόμα στο σημείο να έχει ωριμάσει ιδέα για ένα ευρωπαϊκό αμυντικό ταμείο κοινής χρηματοδότησης για έργα ευρωπαϊκής κοινής ωφέλειας. Εγώ πάντως θα επιμένω να παρουσιάζω αυτή την πρόταση, να την συζητάμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και πιστεύω θα έρθει η ώρα της θα ωριμάσει η πρόταση διότι απαντάει σε μια πραγματική κοινή ευρωπαϊκή ανάγκη”.
Για το ζήτημα του Safe έχουμε τοποθετηθεί πολλές φορές. Το σχετικό άρθρο του κανονισμού προϋποθέτει την συμφωνία μιας τρίτης χώρας με την ευρωπαϊκή ένωση προκειμένου να μπορέσει η χώρα αυτή να ενταχθεί επί της αρχής στο πρόγραμμα Safe. Η Ελλάδα έχει ξεκαθαρίσει ότι αυτή τη στιγμή δεν πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να συμμετέχει η Τουρκία. Δε χρειάζεται να επαναλάβω την πάγια θέση μας ότι όσο η Τουρκία έχει εκκρεμές casus belli απέναντι στην Ελλάδα πως όσο αμφισβητείται η κυριαρχία ελληνικών νησιών στο Αιγαίο προφανώς και δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε μία τέτοια συμμετοχή. Μακάρι η Τουρκία να άλλαζε άποψη για τα ζητήματα αυτά για να μπορέσουμε να μπούμε και σε μία ουσιαστική συζήτηση για το θέμα αυτό. Δεν προβλέπω να γίνει αυτό στο άμεσο μέλλον. Οπότε δεν τίθεται κάποιο θέμα σχετικά με την συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα Safe.
Για τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια είπε: Για να τα αξιοποιήσουμε θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι δεν δημιουργούμε κάποιο ανυπέρβλητο προηγούμενο και κάποια συστημικά ρίσκα που μπορεί να βρούμε μπροστά μας στο μέλλον. Θα επανέλθουμε τον Δεκέμβριο».
Για την στεγαστική κρίση
Όσον αφορά στο στεγαστικό ο πρωθυπουργός είπε: «Η ελληνική κυβέρνηση έχει ξεδιπλώσει ένα εμπεριστατωμένο σχέδιο για το ζήτημα της στέγης το οποίο αντιμετωπίζει το οξύ πρόβλημα και ζήτησης και προσφοράς με το μέτρο της επιστροφής ενός ενοικίου τον Νοέμβριο. Δεν είναι το μόνο μέτρο. Χαίρομαι γιατί έγινε αυτή η συζήτηση για πρώτη φορά και συγκρίναμε τις εμπειρίες μας. Ζήτησα από την ΕΕ να δημιουργήσει μια βάση δεδομένων για να συζητήσουμε τις πολιτικές και ποιες μπορούμε να αξιοποιήσουμε όπως το πρόβλημα της βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Η Ευρώπη έχει ρόλο να παίξει δίνοντάς μας περισσότερη ευελιξία στην χρήση ευρωπαϊκών προγραμμάτων όπως οι επισκευές σπιτιών για αξιοποίηση πόρων που να μην είναι μόνο για ενεργειακή αναβάθμιση και να αναμένετε εξαγγελίες από την ελληνική κυβέρνηση σε αυτή την κατεύθυνση σύντομα με την σύμφωνη γνώμη της Ευρώπης. Ενόψει του επόμενου προϋπολογισμού αν αξιοποιήσουμε και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία θα είναι προτεραιότητα.
Όσον αφορά στην πράσινη μετάβαση είπε: Είμαστε φιλόδοξοι για την ενεργειακή μετάβαση αλλά και ρεαλιστές για να μην υπονομεύσουμε την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Υπάρχει μια γενικότερη κατανόηση ότι πρέπει να είμαστε ευέλικτοι. Πρέπει να προτάξουμε την ουδετερότητα με τρόπο απόλυτο αλλά όχι πάνω από άλλους στόχους. Υπάρχουν δοκιμασμένες τεχνολογίες που έχουν αντίκτυπο και μειώνουν το κόστος της ενέργειας όπως οι ΑΠΕ. Υπάρχουν και σήμερα άλλοι τομείς όπως η ναυτιλία και οι αερομεταφορές που δεν μπορούν να πρασινίσουν. Δεν έχει μεγάλο νόημα να επιβάλλουμε ένα πρόσθετο κόστος σε αυτούς τομείς. Αποτυπώνονται με σαφήνεια οι ελληνικές προτεραιότητες στα συμπεράσματα και είμαι ικανοποιημένος.
Για την πρωτοβουλία 5Χ5 στην Ανατολική Μεσόγειο ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι «Πολύ σύντομα θα υπάρχει ο σαφής οδικός χάρτης από το υπουργείο Εξωτερικών. Δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει ως Ελλάδα μια τέτοια πρωτοβουλία. Εχουμε προτείνει και άλλα πολυμερή σχήματα. Προφανώς θα είμαστε ανοιχτοί αν υπάρχουν κι άλλες χώρες της ανατολικής Μεσογείου που θα ήθελαν να συμμετάσχουν. Υπάρχει όμως μια απαράβατη προϋπόθεση για να τελεσφορήσει ο αδιαπραγμάτευτος σεβασμός στο διεθνές δίκαιο και στο δίκαιο της θάλασσας γιατί πρέπει να υπάρχει ένα βασικό πλαίσιο συζητήσεων αλλά και άλλα θέματα πιο ήπιας πολιτικής όπως η κλιματική κρίση και η πολιτική προστασία αλλά θα πρέπει να μπει ένα σαφές πλαίσιο με κανόνες και όρους γι αυτή τη συνεργασία που οραματιζόμαστε».
